Tien Jaar iPod Docks - een iToplijstje


Menno Bonnema | 27 oktober 2012

Toen ik een tijdje geleden hoorde dat de iPhone vijf jaar bestond, ging er een lichte schok door mij heen. Is het echt nog maar vijf jaar geleden dat Apple's innovatie op de markt kwam? Ik kan me nauwelijks nog een pre-iPhone tijdperk voorstellen, de tijd dat we het nog zonder deden. Time flies when you’re having fun...

Een vergelijkbaar gevoel bekroop me toen ik er achter kwam dat het verschijnsel iPod docking ook al weer ruim tien jaar meegaat. De eerste generatie werd zelfs eind 2001 al geïntroduceerd. Wow. Ongelooflijk wat er in die tijd allemaal aan innovatieve producten voorbij zijn gekomen. Hoogste tijd voor een overzicht in vogelvlucht. Een verre van objectieve selectie van de meest opvallende docking stations die het afgelopen decennium de revue passeerden. Opvallend, in de ruimste zin van het woord: design, afmetingen, prijs, originaliteit, slimmigheid, en ga zo maar door - Tien Jaar iPod Docking, een overzicht in vogelvlucht. Laten we gewoon bij de eerste beginnen.

Hot Dock - Fatman iTube Carbon
De introductie van de Fatman iTube, een combinatie van een buizenversterker met een docking station, werd op de redactie van HiFi.nl enthousiast gevolgd. Omdat het hier om een systeem zonder speakers betreft, en die in dit overzicht eigenlijk niet als ‘complete docks’ worden gezien, gaat de nominatie voor ‘Hot Dock’ naar de latere Fatman iTube Carbon, een systeem mét speakers. En bovendien: een systeem waarbij versterker en dock in één zijn verwerkt.

De iTube Carbon is in feite de verbeterde versie van de iTube, die in oktober 2007 op de markt kwam. Terwijl er in die tijd nog hevig strijd werd geleverd tussen de, zeg maar, hifi-puristen en de aanhangers van iTunes en iPod-apparaten, kwamen ze bij Fatman Audio op het lumineuze idee om jong en oud te combineren. Eigenlijk hetzelfde wat Samsung dit jaar deed met onderstaande DA-E750.

Samsung DA-E750 (review)

Door de ‘ouderwetse’ buizenversterker samen te laten werken met de iPod zou het beste van beide werelden verkregen worden, zo luidde de filosofie. Dus de digitale signalen uit de iPod werden voorzien van de warme sound van de buizen. In Engeland uitgeroepen tot coolest dock on earth, hier bestempeld als Hot Dock.

Deense Dock B&O BeoSound 8

De Beosound 8 heeft vanaf de introductie in november 2010 heel wat tongen losgemaakt - maar dat zijn ze bij Bang & Olufsen wel gewend. Want zodra er een nieuw product van de ‘lopende band’ van het Deense bedrijf rolt, is het wachten op de vele ohh’s en ahh’s die de audio- en videoproducten van B&O steevast oogsten bij de liefhebbers. Toch heeft de Beovision 8 hier niet de ‘design-award’ gekregen. Daarvoor lopen de meningen over het uiterlijk van dit dock te ver uiteen. Je vindt haar schitterend, of je vindt haar helemaal niks...

Het dock met de flaporen, zo zou de typering vanuit het tweede kamp kunnen luiden. Maar goed, ondertussen blijkt dat dock met die grote oren een onvervalst verkoopsucces voor het merk. Binnen een jaar tijd waren er van deze Beosound 8 maar liefst 50.000 stuks verkocht. En dat is des te opmerkelijk, omdat de prijs behoorlijk hoog ligt. Met een bedrag van net onder de duizend euro zit ze in de hogere prijsregionen van de markt voor docs. Dan moet er dus ook wel een behoorlijk goed geluid uit komen, zou je zeggen.

En dat is ook zo; het apparaat wordt gekenmerkt door een krachtig en gedetaillerd geluid. De Beosound 8 was overigens ook één van de eerste docking stations waarmee je je iPad kon docken. Inmiddels opgevolgd door de van AirPlay voorziene Beoplay A8, en als Deense Dock in het overzicht opgenomen. 

Bull Dock Geneva XL

Het Zwitserse audiobedrijf Geneva heeft in de afgelopen jaren een behoorlijke reputatie opgebouwd als het om docking stations gaat. Die reputatie is gestoeld op herkenbare vormgeving en een goede en krachtige geluidskwaliteit. Wat betreft dat eerste: alle Geneva docks zijn te herkennen aan een zekere minimale, vooral strakke vormgeving. Denk aan een vierhoekige luidspreker met een docking station er bovenop, en de optie op een luidsprekerpoot eronder, en dikke kans dat het om een dock van Geneva gaat.

Een deel van de Geneva familie

De zichtbare variatie zit hem in de afmetingen. Je hebt klein (‘S’), medium (‘M’), large (‘L’) en extra large (‘XL’). En natuurlijk de enorme XXL, maar dat is eigenlijk een volledig audiomeubel...

De nieuwe Geneva XXL

De 'Bull Dock-Award', voor zover we de typeringen in het overzicht awards kunnen noemen, is daarom niet voor bovenstaande model, maar voor de in juni 2010 uitgebrachte Geneva XL, een flink uit de kluiten gewassen iPod docking station. Afmetingen van deze bull: maar liefst 55 bij 61 bij 37 centimeter. Gewicht: 38 kilootjes. Ook indrukwekkend: aan boord van de XL heeft Geneva zes luidsprekers geplaatst, die gezamenlijk 6 x 100 Watt kunnen produceren. Het systeem heeft dus enige ruimte nodig. Voor de 'lekker ouderwetsen' onder ons hebben de Zwitsers bovendien besloten ook een cd-speler en een FM-radio toe te voegen.

Design Dock B&W Zeppelin

De 'prijs' voor Design Dock? Bowers & Wilkins, de Zeppelin. Of dat een objectief oordeel is? Nee, absoluut niet. Zoals oordelen over vormgeving dat nooit is. Toch wordt het uiterlijk van de Zeppelin over het algemeen als bijzonder fraai gezien.

In tegenstelling tot de Beosound 8 is er niet echt een voor- en tegenkamp; de Zeppelin is easy on the eyes. Daar komt bij dat Bowers & Wilkins het als één van de eersten aandurfde om met een qua vormgeving sterk afwijkend dock te komen: de contouren van het sigaarvormige luchtschip uit een ver verleden, de zeppelin. Inmiddels kun je ook al van een klassieker spreken als het over het docking station van Bowers en Wilkins gaat. Te herkennen uit duizenden.

Bij HiFi.nl viel destijds -april 2008- de volgende quote te noteren: "De Zeppelin maakt de iPod weer sociaal". Daarmee werd bedoeld dat het betreffende dock het interessant maakte om met meerder mensen via de iPod naar muziek te luisteren. Want het geluid dat uit deze ‘sigaar’ blijkt te komen, verraste vele muziekliefhebbers - in positieve zin, wel te verstaan.

Won in 2008 op de CES dan ook de prijs voor ‘Best of Innovations’. Met 799 euro destijds was het dock dan ook niet echt goedkoop te noemen, maar dat hoge prijskaartje stond het succes van de Zeppelin niet in de weg. Inmiddels ook in AirPlay-versie verkrijgbaar (de, jawel, Zeppelin Air), voor een scherpere prijs, 599 euro, en is er een Mini op komst.

Under Dock Logitech Pure-Fi

Niks geen fraaie vormgeving, niks geen toeters en bellen. De Logitech Pure-Fi Elite is, ondanks wat haar naam doet vermoeden, zo ongeveer te typeren als de Lada onder de docking stations. Men neme een versterkertje, plakt aan elke zijde een luidspreker en laat aan de bovenkant net voldoende ruimte voor het docken van een iPod. ‘Meer moet dat niet zijn’, zouden onze Vlaamse buren zeggen.

Nee, lang zullen ze bij de Logitech niet gezocht hebben naar een designer. Maar who cares? Zolang het geluid uit de speakers maar goed is, dat is wat telt. En daar zat toevallig de grote verrassing bij deze Pure-Fi Elite. Zou je een soort blindtest doen met dit dock, à la The Voice of Holland: de stoelen van de jury zouden in ieder geval gedraaid worden...

Dit is al stukken beter

Het in februari 2008 op de markt gebrachte dock klonk volgens een aantal critici zelfs een stuk beter dan veel duurdere concurrenten. Door zijn lekker bescheiden afmetingen bovendien uitermate geschikt voor keuken, hobby- of slaapkamer. Maar ook tof klinkend in de badkamer. Helaas niet meer nieuw verkrijgbaar, dus de belachelijk lage prijs van 150 euro maakt je voor niks lekker. Inmiddels opgevolgd door onderstaande Pure-Fi Anywhere. 

Deca Dock Aerodream One

Hoewel in de categorie decadente docks toch zeker meerdere apparaten in aanmerking kwamen, is er eentje die er duidelijk boven uit sprong. Met stip op nummer één dan in de categorie decadent: de Jarre Technologies Aerodream One, eind 2011 uitgebracht. Decadent wat grootte betreft; hij meet maar liefst drie meter en dertig centimeter, hetgeen een nieuwe dimensie geeft aan het begrip ‘high-end’.

Maar vooral ook de prijs mag exorbitant hoog genoemd worden: 400.000 euro. Deze Aerodream wordt dan ook alleen op bestelling gemaakt (levertijd onbekend). Met de Aerodream had de bekende Franse popmuzikant Jean-Michel Jarre voor ogen een systeem te ontwikkelen dat zou laten horen dat muziek uit een iPod ook goed zou moeten kunnen klinken...

Gelukkig is er ook een model voor gewone stervelingen te koop. Een kleinere broer die luistert naar de naam Aerosystem One. Deze probeert hetzelfde principe te bereiken, iPod-muziek op een hifi-manier laten klinken, maar dan voor een iets schappelijkere prijs: 799 euro. Om nog even één decadent detail van de Aerodream One eruit te lichten: om de iPod op een hoogte van meer dan drie meter goed te kunnen docken, wordt een speciale trap meegeleverd, mocht je hem bestellen.

Those Were The Days Dock

Bij de Fatman iTube Carbon zagen we al hoe mooi oude en nieuwe techniek gecombineerd kunnen worden. In zekere zin geldt dat ook voor het hier gekozen docking station van Philips, de Original Radio. Nu zit ‘m de combinatie hier niet in verschillende technieken, maar in het samenvoegen van oud design met nieuwe techniek. De in augustus van dit jaar uitgebrachte Original Radio is een op de vermaarde (Philips) Philetta 254 radio gebaseerde retroradio, waarop je dus ook kunt docken.

Het levert een fantastisch plaatje op. De Original Radio heeft inmiddels enorme media-aandacht gekregen, kennelijk werd er met dit apparaat een gevoelige snaar geraakt. Misschien kun je de conclusie trekken dat het uiterlijk van vele moderne docking stations de potentiële doelgroep (wat dat ook moge zijn) niet aanspreekt. Mocht dat waar zijn, dan ligt er nog een mooie uitdaging voor de design-afdelingen van audio-fabrikanten. In ieder geval verwachten we meer van dit soort retro-docks.

De Philips Original Radio heeft naast een klassieke FM-tuner ook nog een bescheiden prijskaartje meegekregen: 199 euro. Hoewel we beseffen dat in de jaren ’50 de omgerekende 439 gulden toch ook een zeer fors bedrag was…  

Dock Eat Dock - Krell KID

Het KID-systeem van high end audio-producent Krell zou je eigenlijk ook moeiteloos onder de categorie decadent kunnen scharen... Want waar kwam het bedrijf begin 2008 mee? Naar eigen zeggen met het 'Ultimate iPodsystem’. Dat komt er in ieder geval op neer dat de Krell KID een soort intermediair vormt tussen de iPod en de bijbehorende Krell versterker, Papa Dock genoemd. Dus: je iPod dock je in de KID, en de KID dock je vervolgens weer in de Papa Dock.

Die laatste stap is overigens niet noodzakelijk, de KID kan ook rechtstreeks functioneren met actieve luidsprekers. High end audiomerk Krell stak destijds behoorlijk de nek uit met de introductie van ‘KID’ en ‘Papa’: het was een van de eersten die met een iPod-systeem kwamen. In high end-kringen was het tot dan toe enigszins not done om je als gerenommeerd merk bezig te houden met mp3 muziek en iDevices...

Krell zorgde er met de KID wel voor dat de DA-converter van de iPod werd omzeild. Het digitale signaal werd vervolgens door de hoogwaardige DAC in de KID omgezet en ‘op niveau’ aangeboden aan de eindversterker. In dit geval de eveneens hoogwaardige Papa Dock. Zo kon iPod-muziek dus ook klinken. Mits gebruik makend van zo weinig mogelijk gecomprimeerde bestanden op de iPod, natuurlijk. Daar bleek dan wel weer een hoge prijs voor betaald te moeten worden: 1500 dollar voor de KID, 2500 dollar voor de Papa Dock. Drie maal dokken dus…

Duurzame Dock - Soulra XL

Eén kant van het mp3-verhaal mag niet onvermeld blijven: veel spelers gebruiken batterijen, en uit de praktijk weten we dat dat vaak wegwerpbatterijen zijn. Het gebruik van oplaadbare exemplaren zou al beter zijn voor het milieu. Apple heeft destijds gekozen voor op te laden accu-systemen, wat een stap in de goede richting is. Voor docking systemen geldt vaak dat ze aan de netspanning moeten, maar om ze écht mobiel te maken, wordt negen van de tien keer weer voor batterijen gekozen. Daarom mag in dit overzicht de Soulra XL Portable Speaker Dock van Eton niet ontbreken.

De prettig geprijsde Soulra (200 euro) kwam nog net voor de zomer van 2011 op de markt. Het systeem van Eton maakt gebruik van hetgeen wij met z’n allen waarschijnlijk binnen tien jaar allemaal op ons dak (zouden moeten..) hebben liggen: zonnepanelen!

De panelen zorgen ervoor dat de Soulra XL voldoende power aan boord heeft, en dat de XL het maar liefst vijf uur uit kan zingen, voor hij weer wat zon nodig heeft. Sowieso een erg handig dock voor op het strand, én: je hoeft ‘m niet in te smeren… 

Draagbare Dock: Bag of Rhythm

Eigenlijk zou je de Bag of Rhythm van The House of Marley ook best kunnen plaatsen in de categorie ‘Duurzame dock’. Het systeem van het productiebedrijf met de herkenbare naam wordt immers vervaardigd van zoveel mogelijk recycleerbare en/of duurzame materialen. Maar het in de zomer van 2012 uitgebrachte dock heeft één grote min: de energie moet worden gehaald uit zes dikke D-batterijen, en dat kan eigenlijk niet meer in een tijd waarin we duurzamer willen gaan leven.

In de categorie draagbaarheid is de Bag of Rhythm echter zeker wél een contender, en zelfs ondanks de lading batterijen niet te verslaan. Niet in de minste plaats omdat je met dit systeem, verpakt in een handzame draagtas, graag gezien wil worden op straat en op het strand. Doet hunkeren naar de tijden van de ghetto-blasters...

 

Een belangrijke speler over het hoofd gezien? Graag een andere deelnemer in dit overzicht, of een uitbreiding daarop? Laat het hieronder weten!