ARTIKEL

Lossy codecs

Gastauteur | 03 januari 2008 | Fotografie Gastauteur

Lossy codecs 

Voor een behoorlijke compressie kan er het best gebruik worden gemaakt van een lossy codec. Het nadeel van zo’n dergelijk codec is wel dat er geluid verloren gaat bij de compressie. Dit zorgt er ook voor dat een audiobestand dat gecomprimeerd is met een lossy codec is ook dat deze bestanden verschillen van de bron. Het is dus niet mogelijk om dergelijke bestanden terug te brengen naar het origineel. Lossy codecs worden op het internet ook het meest gebruikt vanwege hun kleine formaat. Hieronder volgt een beschrijving van de meest gebruikte lossy codecs.

MP3

MPEG-1 Layer 3 (kortweg MP3) is de populairste vorm van lossy compressie. Deze populariteit is zo groot dat de gemiddelde computergebruiker vaak niet eens iets anders kent dan een “empeedrietje”.  MP3 werd door de Duitser Karlheinz Brandenburg uitgevonden voor zijn doctoraatsthesis. Bij het comprimeren naar het MP3-bestand gaat er geluid verloren van het origineel. Dit geluid kan niet meer worden teruggehaald. Ook wordt er bij MP3 gebruikgemaakt van klassieke compressie. Geluid dat zowel op het linker- als rechterkanaal voorkomt wordt slechts eenmaal opgeslagen. Deze vorm wordt joint stereo genoemd. Een MP3-bestand krijgt zoals logisch is in Windows de extensie .mp3.


Karlheinz Brandenburg

De mate van compressie wordt bij MP3 aangeduid in bitrates. Veel gebruikte bitrates zijn 128, 192, 256 en 320 kbps. Een MP3-bestand met een bitrate lager dan 192 kbps klinkt vaak vlakker dan het origineel. Ook kunnen er bijgeluiden ontstaan bij een dergelijke compressie. Vanaf 192 kbps wordt de geluidskwaliteit door de meeste mensen als goed ervaren. Een MP3-bestand met een bitrate van 320 kbps nadert zelfs de kwaliteit van een cd. Een MP3-bestand met een bitrate van 128 kbps is ongeveer 10 maal kleiner dan het origineel. Bij hogere bitrates neemt het formaat evenredig toe.

MP3 is later nog verder doorontwikkeld door de eigenaar, het Thomson Multimedia en Fraunhofer instituut. Het resultaat hiervan was MP3pro. Volgens de makers zou een MP3pro-bestand met de halve bitrate dezelfde kwaliteit bieden als een gewoon MP3-bestand. MP3pro is echter nooit erg populair geworden mede door het beperkt aantal ondersteunende programma’s. De Windows-extensie van een MP3pro bestand is ook .mp3.

WMA

Windows Media Audio (oftewel WMA) is ontwikkeld door Microsoft. Het comprimeren naar dit bestandsformaat kan met de Windows Media Player, die standaard geleverd wordt met Windows. Hierdoor werd deze codec al gauw erg populair. Ook is het formaat in lage bitrates uitermate geschikt voor zogenaamde streams op internet. De extensie van deze codec is .wma. Het grote verschil tussen WMA en MP3 is dat de eerste gebruik kan maken van DRM (Digital Rights Management).  Dit kan er voor zorgen dat de gebruiker maar beperkte rechten heeft op het bestand, zoals het aantal keer afspelen en kopiëren. Ik zal hier later nog wat uitgebreider op terugkomen. De compressietechniek van WMA is vrijwel hetzelfde als bij MP3. Wel is een WMA-bestand vaak kleiner. Het voordeel hiervan is dat je dus meer kwijt kunt op bijvoorbeeld je draagbare muziekspeler. Een nadeel is dat de Apple iPod (momenteel veruit de populairste draagbare muziekspeler) dit formaat niet ondersteunt. Ook is het gebruik onder andere besturingssystemen dan Windows soms niet al te eenvoudig.

AAC

Advanced Audio Coding (afgekort AAC) is de MPEG-4 tegenhanger van het MP3-formaat. Deze codec wordt veel gebruikt door Apple. De muziekbestanden die gekocht worden via Apple’s muziekwinkel iTunes worden in dit formaat aangeboden. Ook bij AAC is het mogelijk om deze bestanden te voorzien van DRM. De meeste aankopen van iTunes zijn hier dan ook van voorzien. Omdat AAC een stuk nieuwer is dan bijvoorbeeld MP3 zijn er een aantal zaken verbeterd, zoals de efficiëntie. Hierdoor haalt AAC een hogere kwaliteit op een lagere bitrate. Een MP3-bestand op 192 kbps is vergelijkbaar aan een AAC-bestand met een bitrate van 128 kbps. AAC bestanden krijgen de extensie .m4a in Windows.    

Ogg Vorbis

Ogg Vorbis is een stuk recenter ontwikkeld dan MP3 en WMA. Het voordeel van deze codec ten opzichte van MP3 en WMA is dat het open source is. Voordat Ogg Vorbis werd ontwikkeld waren er nog geen patentvrije codecs op de markt, wat de makers op het idee bracht om dit te gaan ontwikkelen. Ogg Vorbis is zo ontwikkeld dat het compleet patentvrij is. Hierdoor hoeft de gebruiker of softwaremaker dus ook niet te betalen voor het gebruik hiervan. De manier van compressie werkt hetzelfde als bij MP3, maar omdat Ogg Vorbis later is ontwikkeld werkt het op dit gebied een stuk efficiënter. Omdat het een open source project is, is Ogg Vorbis nog steeds in ontwikkeling. Op de site van het codec kan gekeken worden wat de meest recente versie is. Ogg Vorbis is geschikt voor de meest gebruikte besturingssystemen. In Windows krijgt een dergelijke bestand de extensie .ogg.


EDITORS' CHOICE