Sinds de komst van het internet wordt er veel gewerkt met het comprimeren van audio. Vooral toen iedereen het nog moest doen met een simpele telefoonmodem was het belangrijk om de audiobestanden zo klein mogelijk te maken. Deed je dit niet dan duurde het downloaden van een liedje toch al gauw een uur. Tegenwoordig zijn onze verbindingen zo snel dat dit niet meer nodig is en dus ook de mate van compressie afneemt. In dit artikel wordt het comprimeren op zich en de verschillende vormen van compressie besproken.

com•pri•me•ren (ov.ww.)
    1 samenpersen, compact maken <=> decomprimeren

Compressie is niets anders dan het verkleinen (comprimeren) van een geluidsbestand. Het originele geluidsbestand krijgt op computers vaak de extensie .wav, wat staat voor wave oftewel een geluidsgolf. Een .wav bestand is vaak behoorlijk groot, ongeveer 10 MB per minuut. Een complete cd wordt op die manier ongeveer 700 MB groot. Zeker in de tijd dat iedereen moest ‘inbellen’ om op het wereld wijde web te komen was het onmogelijk om dit soort grote bestanden te downloaden. Niet alleen dat maar ook de harde schijven hadden veel te weinig opslagcapaciteit voor .wav bestanden. Hierdoor was het toen dus noodzakelijk om de audiobestanden flink te comprimeren.

Comprimeren is een heel ingewikkeld wiskundig proces maar simpel gezegd wordt er geluid weggehaald uit het originele bestand. Het wordt wel op zo’n manier weggehaald dat het bijna niet hoorbaar is voor het menselijk gehoor. Vooral hele hoge en lage tonen zijn het slachtoffer bij het comprimeren. Hoe hoger de compressievorm hoe meer geluid er verdwijnt.

Bitrates

Bij het comprimeren wordt er vaak gesproken over zogenaamde bitrates. Hoe lager de bitrate, hoe hoger de compressie. Bitrates worden over het algemeen aangeduid in kilobits per seconde. Veel voorkomende bitrates zijn 128, 192, 256 en 320. Een bitrate van 128 betekent dat het gecomprimeerde audiobestand 128 duizend bitjes nodig heeft om af te kunnen spelen. Omgerekend naar MB`s houdt dit in dat een bitrate van 128 kbps (kilobits per seconde) neer komt op ongeveer 1 MB per minuut. Tien keer zo klein als een origineel wave bestand dus. In de tijd van het ‘inbellen’ zag je veel bestanden met deze bitrate. De geluidskwaliteit hiervan (zeker in het mp3 formaat) is echter voor de meeste mensen (en dus zeker voor audiofielen) onder de maat. Er is op deze bitrate (zeker met goede luidsprekers of hoofdtelefoon) een duidelijk verschil te horen tussen het origineel en het gecomprimeerde bestand. Het is dus niet aan te raden uw cd/elpee collectie om te zetten in bestanden met een dergelijke bitrate. Gelukkig wordt bij online muziekwinkels de muziek vaak aangeboden in een bitrate van 192 kbps of hoger. Dit komt voor de meeste mensen al bijna overeen met cd kwaliteit, maar de geoefende luisteraar zal duidelijk het verschil kunnen horen. Uiteraard speelt ook de kwaliteit van uw luidsprekers of hoofdtelefoon hier een rol bij.

Codecs

Tegenwoordig zijn er heel verschillende formaten (ook wel codecs genoemd) om muziek in te comprimeren. De meest bekende codec is wel het MP3 formaat. Zeker in de tijd van het ‘inbellen’ was dit eigenlijk het enige gebruikte formaat. MP3 is een vorm van lossy compressie, oftewel er gaat geluid verloren tijdens het comprimeren. De tegenhanger van lossy is lossless. Dit is een vorm van compressie waarbij geen geluid verloren gaat maar waar het bestand wel kleiner van wordt. Vooral de laatste jaren, waarbij de internetverbindingen steeds sneller worden en de harde schijven steeds groter, is dit in opkomst. In de volgende hoofdstukken zal ik deze vormen uitgebreid gaan bespreken.