Rond de introductie van de nieuwe generatie Dynaudio Emit, waarvan de beide modellen 20 én 30 inmiddels uitgebreid door onze redactie besproken zijn, hebben we ook een aantal lezers benaderd voor een paar nieuwe afleveringen van de welbekende ThuisTest. Aan hen vroegen we om met de Emit 10 of 30 onder de loep te nemen. Vandaag delen we de tweede review uit die reeks: Max ging met de Emit 10 aan de slag.
Tekst & foto's: Max Franken
Nieuwe smaken proberen is altijd leuk. Met enthousiasme begroette ik dan ook de mail dat ik als Ă©Ă©n van de lezers was uitgekozen om een paar Dynaudio Emit 10 luidsprekers te testen. Een leuke uitdaging voor een beginnende audiofiel. Als muziekliefhebber ben ik wel redelijk doorgewinterd, muziek is al sinds de middelbare school een grote hobby. GeĂŻnspireerd door de grunge en metal gingen de versterkers open. De happy hardcore op de radio was toen niet ons ding – nu zeker wel een guilty pleasure.Â
Introductie
Mijn ouders zijn blij dat iets van een klassieke opvoeding is blijven hangen, tegenwoordig ben ik elke twee weken wel in het concertgebouw te vinden – en ongeveer even vaak in Paradiso. Een tv-abonnement heb ik al jaren niet meer, ik luister liever muziek (en stream wel eens een serie). Als puber ontdekte ik hifi toen de vader van een vriend een Luxman versterker met B&W 603’s kocht. Als je daar een cd in legde dan ging de hemel open. Dat was wel sterk mijn persoonlijke mening – de heer in kwestie kon Metallica’s And justice for all minder waarderen.
De wens om zelf ooit zoiets te bezitten was geboren, maar pas twee jaar geleden waren de omstandigheden daar. Ik kocht een NAD C368 versterker met ingebouwde Bluesound streamer en een set DALI Oberon 7’s, bij HOBO hifi in Arnhem. Als ik ze nu google zijn de prijzen behoorlijk gestegen, ik betaalde er toen minder dan 2500 euro voor, maar die stijging zie je nu overal. De combinatie heb ik aangevuld met een Qobuz hi-res streaming abonnement, ik luister niets anders dan streaming muziek.
Die 2500 euro is geld waar ik nu al zeldzaam veel plezier van heb gehad, maar dat een betere weergave meer luisterplezier betekent hoef ik hier niemand uit te leggen. En dat begint dan naar meer te smaken... Wat ik zoek is een weergave die de muziek zo min mogelijk vervormt. Van deze review leerde ik weer bij: ik blijk sterk gevoelig te zijn voor het vermogen van een set om ritme en timing adequaat weer te geven. Maar daarover later meer.
Dynaudio Emit 10
Nu eerst naar de Emit 10’s. Contact met de importeur van Dynaudio was plezierig, ze hebben ze zelfs persoonlijk thuisbezorgd. Als je de doos opent krijg je direct een kwaliteitsgevoel. Netjes verpakt, met aandacht voor detail: er zit een plastic kapje met slimme magneetjes ter bescherming op de tweeters. Ze hebben ook de stands meegeleverd, maar geen audiokabel. Gelukkig had ik nog wel iets liggen.
De speakers kwamen met de waarschuwing dat ze wel eerst nog even flink moesten inspelen. Ik heb ze aangesloten en meteen bijna 24 uur laten spelen. Stiekem heb ik bij het aansluiten wel even geluisterd. Direct valt op dat het geluid mooi ruimtelijk klinkt, mooie brede soundstage met redelijk precieze plaatsing van de instrumenten. Dat is iets wat bij deze DALI’s niet zo goed vind, dus ik ben blij verrast.
Als ik vervolgens echt ga luisteren, kom ik als eerste bij mijn huidige favoriete track: This here island van Dekker. Een indietrack met relatief hoge mannelijke vocalen, een gitaartje en een relaxed baslijntje. Het geluid is meteen weer mooi ruimtelijk en de stemmen zijn gedetailleerd. Ik hoor direct dat de vocalen een aantal keer zijn overgedubt, zodat een mooie rijke sound ontstaat, de individuele vocalen zijn net te onderscheiden.
Op mijn Sony WH-1000-XM3 koptelefoon klinkt deze track als één enkele vocaal, dus punten voor de Emit’s. Het baslijntje is duidelijk aanwezig, het volume rolt niet weg in het laag. Dat betekent niet dat het laag net zo mooi gedetailleerd is als het mid-hoog; het kost moeite om te horen welk instrument de toon maakt. Plukken aan een contrabas is niet heel gedetailleerd.
Ik besluit het er voor nu bij te laten en iets te pakken puur voor het plezier van het luisteren. Als mid-hoog het goed doet, dan zou een saxofoon het ook goed moeten doen. Ik zet Oliver Koletski’s No Man No Cry in de Jimmy Sax versie op. Dat is een rustige elektronische track met saxofoonsolo er overheen. Die saxofoon klinkt goed, maar ik merk minder begeestering dan ik normaal bij deze track heb. Het swingt niet zo, ondanks dat de beat er prima onder zit.
Denen vs. Denen
Ik ga vergelijken met mijn DALI Oberon 7’s. Dat is niet eerlijk (en niet verstandig, leerde ik later), want de andere Denen zijn een stuk duurder (nu 1200 euro per set; de Emit 10’s kosten eerder rond 750 per paar) en vooral veel groter: het zijn vloerstaanders. De Dynaudio’s hebben 5dB meer vermogen nodig om hetzelfde volume te halen, daar heb ik steeds rekening mee gehouden. Het verschil is groot. De DALI’s betrekken mij veel meer bij de muziek, mijn voet begint weer mee te tikken en ineens ben ik weer twee tracks verder voor ik weer scherp word dat ik eigenlijk aan het vergelijken was. Ik sla de recent door mij aangeschafte audiofiele bijbel er maar eens op na (Robert Harley), maar die kan mij niet helpen met waar ik naar moet luisteren om te ontdekken waar dit verschil in ritmebeleving door komt. Het komt er op neer dat je op je eigen fysieke reactie moet letten.
Verder merk ik dat ik bij vioolmuziek en pianostukken rijkheid mis. Ik voel teleurstelling (onterecht blijkt later!), maar kwijt mij aan mijn reviewtaak: ik luister een hele avond van alles. Maar waar een avond muziek luisteren normaal gesproken niet lang genoeg kan duren, voelt het nu als huiswerk. Mijn vriendin maakt het nog erger: ze is weinig gecharmeerd van de elektronica-zwarte looks. Om van de frustratie af te zijn schrijf ik tijdens deze avond mijn review. In niet mis te verstane bewoording serveer ik deze speakers af en klik op “verzenden”. Oeps, sorry! Want achteraf blijkt het toch anders te zitten.
En toen
Gelukkig reageert men bij HIFI.NL vriendelijk en geduldig, maar ook enigszins verbaasd: de andere reviews lieten een heel ander beeld zien? En dan zowel de redactie als mijn 'collega-lezers'. Was er iets mis gegaan? En respect voor de mensen van Dynaudio, die naar ik hoorde mijn scherpschrift ongecensureerd gekregen hebben en toch de helpende hand uitstaken. Marc Brekelmans is bijna twee uur bij mij thuis geweest. Alle kabels zaten goed, plaatsing kon beter (ze kunnen veel meer de hoeken in dan ik had gedacht – en dat maakte de soundstage nog beter). Maar het euvel was niet weg. Tot Marc een andere versterker uit zijn kofferbak haalde (een Hegel H90 à 1695 euro). Dat maakte een wereld van verschil...
Ritme was ineens goed aanwezig. Het waren niet de speakers – het was de combinatie met de NAD versterker. Muziek werd ineens weer leuk. Je laat elkaar dingen horen, ontdekt weer eens wat (dank voor die oude opname van Neil Young’s Old Man, Marc!) en het bleek gewoon een plezier om naar deze speakers te luisteren. Ik leerde daarbij dat er nog een andere heel belangrijke component in mijn teleurstelling speelde: mijn keuze van testmuziek. Ik luisterde met name mijn eigen muzikale favorieten. Daarbij heb ik mij niet gerealiseerd dat die voorkeur belangrijk gevormd is door hoe die muziek klinkt op mijn eigen set. De kans dat iets in mijn favorieten terecht komt, is een stuk groter als het goed klinkt op mijn set. Dat is dus een specifieke selectie en als je dat niet loslaat, kom je dus altijd weer bij dezelfde set uit. Daarom moet je ook niet te veel vergelijken met wat je al had: dan mis je het moois wat een andere set kan brengen.
Een heel wijze les voor als ik ga luisteren voor mijn volgende stereo: houd het breed zodat je niet je eigen nieuwe muzikale ontdekkingen bij voorbaat onmogelijk maakt. Je moet een paard niet beoordelen op zijn vermogen bomen te beklimmen. De Emit’s blijven niet mijn favoriet als het gaat om de weergave van akoestische instrumenten, viool en piano klinken wat dun. Marc leert mij ook daar weer bij: dat wat ik mis, is intrinsiek aan een kleine speaker: je hebt minder laag en daardoor ook minder boventonen van het laag, die een deel van de rijkheid van de viool geven. Op te lossen met een subwoofer, waarmee je wel de mooie ruimtelijke kwaliteiten van de Emit’s behoudt.
Ik had een vooroordeel dat subwoofers zijn voor mensen die hun bassen vooral willen voelen en niet zozeer in detail willen horen. Nu leer ik dat subwoofers ook kunnen zijn voor wie het hout van de viool wil horen (zoals ik). Helaas hebben we dit niet kunnen proberen, maar ik ben gefascineerd.
Meer muziek
Als je de Emit’s wil laten shinen, dan pak je man met gitaar of nog beter: elektronische muziek. Neil Young is schitterend en hij staat bijna live voor je. Maar de afsluiter is de klapper: Igorrr – Tout Petit Moineau. Dit is een track waarin klassiek, techno en metal worden gemengd, wat heel veel geluidsinformatie oplevert. Dat kan vijf minuten muzikale terreur zijn. Op de Emit’s is het vijf minuten muzikale hemel. Alles komt los, het is een onderdompelende ervaring. Zo goed heb ik het nog nooit gehoord en ik mis de beleving nu al.
Voor mij was dit een heel inzicht gevende ervaring: kennelijk is ritme een eigenschap waar ik erg naar op zoek ben. Wat ik ook leerde is dat inspelen dus geen belangrijkdoenerige hocus-pocus is. Na inspelen klonken deze speakers duidelijk beter: gebalanceerder, gedetailleerder.
Daarnaast had ik zwaar onderschat hoe groot het effect van de match tussen versterker en speakers is. Dat er zoiets als een match is geloofde ik heus wel. Maar dat een versterker die het heel goed doet met mijn eigen speakers gecombineerd met andere speakers toch wat plezier kan bederven, dat kon ik mij hiervoor niet voorstellen. Net als dat ik geen idee had hoezeer het uitmaakt welke muziek je waarop luistert – en dat dat mijn voorkeur gekleurd is naar wat goed klinkt op mijn eigen set.
Voor de toekomst wil ik ook heel graag de mogelijkheden van een subwoofers met dit soort speakers verkennen. Mijn vriendin hoopt wel dat ze tegen die tijd in een aaibaarder verpakking zullen komen.
Concluderend vind ik het indrukwekkend wat voor soundstage en geluid er uit deze kleine speakers kan komen, mits je er de juiste versterker aan hangt. Ze blinken niet uit in klassieke kamermuziek, maar voor popmuziek en elektronische muziek zijn ze echt fantastisch. En wie weet wat er kan met een subwoofer erbij…
Lees ook de review van de Dynaudio Emit 30 door lezer Gijs Timmer