In de filmzaal genieten we nu al van 4K. Echte 4K-films zijn er maar sinds vorig jaar, maar er zijn heel wat films die zoals bij een restauratie achteraf naar 4K ingescand zijn. Eengreepuit het aanbod: Casino Royal, Skyfall, The Da Vinci Code, Hancock, The Dark Knight, X-men Origins Wolverine, The Tourist, Burlesque, Salt, Moneyball, Argo, Lincoln, Django Unchained, After Earth...
Sony heeft in de voorbije jaren meer dan 200 filmzaalconcerns kunnen overhalen om voor hun 4K-projectoren te kiezen. In de VS zijn al 40% van alle schermen 4K, en daarvan wordt 80% door Sony geleverd. In Vlaanderen zijn alle Kinepolis bioscopen uitgerust met Barco 4K-projectoren.
Een 4K filmprojector van Sony. In de VS levert Sony zo'n 80% van alle 4K projectoren.
In een wetenschappelijk onderbouwde studie heeft Sony gepeild hoe mensen 4K ervaren ten opzichte van 2K in de filmzaal. De volledige studie vind je op www.sony.com/digitalcinema. Het resultaat was duidelijk. Iets meer dan 60% vond het 4K-beeld kwalitatief beter, en nog eens 30% vond de verschillen klein. 4K-cinema heeft dus echt wel iets meer te bieden.
Samen met digitale projectie kwam er in 2002 overigens ook het 'Digital Cinema Initiative' (DCI). Voor de eerste keer leggen de studio's nu specificaties op aan filmzalen. Die bevatten onder andere in welk formaat de films verdeeld worden, en welke veiligheidsmaatregelen er moeten zijn om diefstal van de films te vermijden, maar ook met welke helderheid de film geprojecteerd moet worden en in welke resoluties (2K en 4K). De DCI-specificaties zorgen op die manier voor een gegarandeerde kwaliteit en een betere ervaring voor de filmkijker. Filmzalen moeten immers instemmen of ze krijgen geen films.
Blu-ray: 'Mastered in 4K'
'Mastered in 4K' Blu-rays bevatten het best mogelijke Blu-ray beeld, maar zijn geen echte 4K beelden.
De eerste 4K-televisies staan in de winkel, maar hoe zit het met de content? Sony heeft een aantalBlu-ray's van Sony Pictures op de markt gebracht onder het logo 'Mastered In 4K'. Wat kan je er van verwachten? Om te beginnen kunnen we maar best een paar zaken duidelijk stellen:
- Dit zijn GEEN Blu-ray schijven met 4K-video, maar gewone Full HD beelden.
- Deze schijven zijn afspeelbaar op alle bestaande Blu-ray-spelers.
Maar wacht, als het geen 4K-video is, wat maakt deze schijfjes dan zo speciaal? Kort gezegd zijn dit Blu-ray schijven die de best mogelijke beeldkwaliteit bieden. En dat doet Sony met behulp van de volgende zaken.
- Deze Blu-ray's worden gemaakt op basis van een 4K-studio master van de beste kwaliteit. De schijven worden ook opgenomen in een zo hoog mogelijke bitrate, vermoedelijk ergens dicht bij het theoretisch maximum van 40Mbps. Mogelijk gaat dit wel ten koste van extra's op de schijf. Voor audio voorziet men natuurlijk ook topkwaliteit, maar vermits heel wat schijven nu al een DTS HD MA of Dolby TrueHDstream bevatten moet je je daarover zeker geen zorgen maken. Beide formaten zijn al een lossless gecomprimeerde versie van de studio master. Wie al lang genoeg meedraait klinkt dit verhaal misschien bekend in de oren, ook voor DVD is er immers zo'n logo geweest, namelijk Superbit.
- De beeldkwaliteit van deze schijven is niet alleen bijzonder goed op een Full HD televisie. Omdat de encoderingzo'n ruime bitrate gebruikt is het mogelijk om bij het upscalen naar 4K een deel van oorspronkelijk 4K detail terug zichtbaar te maken.
- Een uitgebreid kleurbereik door gebruik van XvYCC. Zeker een van de meest verrassende aspecten van 'Mastered in 4K' is Sony's claim dat deze schijven een ruimer kleurpalet gebruiken. Dat is gerealiseerd door gebruik te maken van XvYCC kleur-encodering. Dit schema gebruikt dezelfde basiswaarden (zelfde primaire kleuren, zelfde witpunt, zelfde gamma) als Rec709 (de huidige standaard voor HDTV kleur) maar kan toch meer kleuren tonen dan de huidige standaard. Wie de hele technische uitleg wil kijkt best even op http://bit.ly/fwd_sony-xvycc. Vreemd genoeg is XvYCC niet officieel ondersteund in de Blu-ray standaard. Toen we de mensen van Sony Pictures daarover ondervroegen was het antwoord: 'Het is niet expliciet verboden'. Sony maakt vermoedelijk handig gebruik van het feit dat XvYCC compatibel is met het huidige coderingsschema voor 'gewone' Blu-rays.
