De laatste ontwikkelingen in gadgetland zijn er bijna allemaal op gericht om ons visueel te prikkelen. Denk maar aan de virtual reality brillen, het filmen en foto’s maken met drones vanuit de gekste hoeken, en al weer van iets langer geleden: de 3d-bioscoop ervaringen. Hoewel laatstgenoemde techniek alweer wat op zijn retour lijkt, zijn het vooral onze ogen die daarbij geprikkeld worden. Onze oren worden tot nu met rust gelaten. Daar komt nu een einde aan, dankzij de Hear app. Die laat plotseling alles anders klinken…
We staan er vaak al niet meer bij stil: heel veel geluiden rondom ons ervaren we als ‘gewoon’. We zijn er aan gewend. Ook de hoeveelheid geluid die we kunnen verdragen lijkt enorm en schijnt ons ogenschijnlijk weinig te deren. Pas als we in een andere omgeving komen, bijvoorbeeld tijdens onze vakantie, valt het ons plotseling op hoe stil het daar is. Het is niet meer het geluid dat ons waarschuwt, maar de stilte die ons doet ‘wantrouwen’: is het hier wel veilig? Terwijl juist geluiden ons zouden moeten attenderen op eventueel gevaarlijke situaties. Die functie heeft geluid natuurlijk ook nog wel, denk maar de eerste van de maand met de loeiende sirenes, het geluid van ambulances en, dichterbij en in huis, het brand- of rookalarm. Maar dan praten we al over behoorlijk wat decibellen die een beroep doen op ons gehoororgaan en op die manier onze aandacht vragen. Veel geluiden ervaren we in veel mindere mate, omdat ze opgaan in alle andere geluiden of omdat ze ‘sleur’ geworden zijn. Dat kan ook heel goed zijn, je zou anders je maar voortdurend blijven ergeren aan bepaalde geluiden, bijvoorbeeld het blazen van die ventilator in je pc.he
Sprookjesbordeel
Maar door bepaalde geluiden te isoleren uit hun ‘omgeving’, kun je ze als het ware weer tot leven brengen en spitsen je oren zich weer om vast te leggen wat er gaande is. Die ervaring heb ik een hele tijd geleden als eens mogen ondervinden. Samen met een vriend bracht ik een bezoek aan Het Sprookjesbordeel. Ja, je leest het goed. Het Sprookjesbordeel was een zo goed als donkere zaal, waar allemaal bedden stonden opgesteld. De bezoeker mocht op zo’n bed gaan liggen. De eerste vijf minuten gebeurde er helemaal niets. Dus, stel je maar voor: pikkedonker en doodse stilte. Dat was op zich al een hele ervaring, waarbij je zintuigen op scherp werden gesteld. Plotseling begon er in mijn linker oor een vrouwenstem een verhaal voor te lezen. Ik kan je verklappen: het was een geweldig mooie stem. Maar van wie die was en uit welk boek er voorgelezen werd, dat kon ik allemaal niet zien. Ik moest mij honderd procent richten en concentreren op die ene stem en het verhaal dat die stem vertelde. Het was een heel bijzondere ervaring.
Hear hear
Zoiets moet je je ook voorstellen bij de Hear app, een gratis app die het mogelijk maakt om met je hoofdtelefoon of oortjes op een unieke manier naar het geluid van de wereld om je heen te luisteren. In de applicatie van Hear bevinden zich diverse parameters waarmee je op een interessante wijze controle over het geluid hebt. Om precies te zijn, zijn er acht verschillende filters. De meeste muziek apps laten je favoriete artiesten of shows in je oor ‘stromen’. Dat is bij Hear niet het geval. De app, ontworpen door RjDj (een startup opgericht door last.fm medeoprichter Michael Breidenbruecker), verandert de omgeving van een persoon in een verschuivende soundscape in real-time, samengesteld door de wereld om hem of haar heen. Het maakt deel uit van RjDj’s baanbrekende genre genaamd reactieve muziek, een soort geluid dat reageert op de luisteraars en hun omgeving. Hear geeft gebruikers acht filters waardoor je de wereld kan beluisteren. Zoals bij Instagram de lens de functie van ‘vervormer’ heeft, zo is dat bij Hear de hoofdtelefoonaansluiting die die functie vervult. Elk van de effecten is bedoeld om gebruikers te voorzien van een andere manier om de wereld te horen.
Filteren
Ik noem hier twee van de acht filters: “Relax” en “Superhearing”. “Relax” harmoniseert akoestische ‘afwijkingen’ en laat ze deel uit maken van een groter geheel. Het filter laat geluiden door de microfoon lopen en transformeert ze tot rustgevende, harmonische akkoorden die de hersenen niet zo opvallen, maar als ‘natuurlijk’ zullen beschouwen. “Superhearing” doet precies het tegenovergestelde: hier worden geluiden gepresenteerd aan de hersenen als een onbekende in een nieuwe structuur. Met als gevolg dat de hersenen extra aandacht besteden aan die geluiden. De modus richt zich in de hersenen op de storende geluiden en geeft het effect van een extra gevoelig gehoor. Plotseling hoor je bijvoorbeeld je eigen ademhaling extra uitvergroot. De onderliggende technologie die voor Hear is ontwikkeld maakt gebruik van een verscheidenheid aan geavanceerde algoritmen, adaptieve compressie en equalisatie technieken en dynamische elementen om de filters te maken.
Voorlopig is de Hear app een fascinerende en voor sommigen wellicht een hallucinerende ervaring, afhankelijk van hoe ver je er door mee laat slepen. Voor de ontwikkelaars van de app is het weer een stap verder in hun zoektocht naar de creatie van meeslepende audio-ervaringen. Helaas is de app op dit moment alleen nog verkrijgbaar voor iOS. Gebruikers van Android en andere systemen zullen dus nog even moeten wachten.