Laatst was ik op bezoek bij een hifiwinkel in het midden van het land, en mijn oog viel daar op een klein, strak vormgegeven apparaatje, de LA-200 van het merk Lead Audio. Het bleek om een gecombineerde D/A converter, digitale geïntegreerde versterker en hoofdtelefoonversterker te gaan die primair bedoeld is voor desktop-gebruik.
Niet veel groter dan drie op elkaar gestapelde dvd-doosjes stond het ding echter zeer zelfverzekerd te spelen op een paar leuke vloerstaande luidsprekers. En wat ik hoorde was verrassend muzikaal en had de nodige autoriteit. De importeur bleek AV-Tunes uit Raalte te zijn, en na kort overleg met de hoofdredacteur van HiFi.nl vroeg ik een testexemplaar aan.
Lead Audio is het elektronicamerk van Dream Audio, een Deens bedrijf dat is opgericht door Søren Mac Larsen. Oplettende lezers met kennis van de Deense audio-scene zullen zijn naam herkennen als voormalig partner en ontwerper bij het vermaarde merk Copland, waar hij verantwoordelijk was voor het ontwerp van de zeer hoog aangeschreven cd-spelers van dat merk.
Ook werkte hij bij Copland aan een geavanceerd room-correction systeem. Je kunt hem dus met een gerust hart een digitaal-expert noemen. Sinds 2007 ontwikkelt hij met Dream Audio digitale algoritmes en akoestische meetapparatuur voor de audio-industrie. Het is dus niet verwonderlijk dat in de LA-200 van Lead Audio een paar bijzondere technische snufjes van zijn hand verwerkt zijn.
Een beetje techniek
In tegenstelling tot wat ik had verwacht is de LA-200 geen losse DAC die een inkomend digitaal signaal omzet naar analoog en het vervolgens naar een klasse-D versterker stuurt. In plaats daarvan blijft het signaal tot aan de output digitaal. De volumeregeling en de DAC met (niet uitschakelbare) upsampling zitten in de digitale versterker, alle bewerkingen van het signaal vinden dus in het digitale domein plaats. Dat scheelt een heleboel omzettingen, wat beter is voor de geluidskwaliteit. Daarmee lijkt de signaalverwerking van de LA-200 dus een beetje op die in de versterkers van Lyngdorf of de M2 uit de Masters Series van NAD.
Aan de uitgang wordt - net als bij alle digitale versterkers - gefilterd. Dat is nodig om resterende hoogfrequente digitale artefacten uit het signaal te verwijderen. Larsen past hier een speciaal gemodificeerd 4e orde filter toe omdat hij van mening is dat dit, in tegenstelling tot de meestal bij klasse-D ontwerpen toegepaste 2e orde filters, beter werkt als er luidsprekers op worden aangesloten. De voeding is buiten de kast geplaatst. Dat is volgens veel audiofielen een gruwel, maar Larsen koos er bewust voor om juist geen grote trafo met een navenant groot elektromagnetisch veld in de compacte behuizing vol gevoelige onderdelen te plaatsen.
Door de switch mode voeding buiten de kast te plaatsen ontstaat er volgens Larsen bijvoorbeeld geen brom, en wordt de schakeling veel minder beïnvloed door fluctuaties in het stroomnet. De meegeleverde trafo is fors van afmeting (denk aan een laptop-voeding) en er zitten extra grote condensatoren in om een grotere en stabielere aanvoer van stroom te garanderen. Het inschakelcircuit in de voeding moest trouwens worden aangepast om de hogere vermogensvraag van de toegepaste condensatoren aan te kunnen. Geen standaard trafootje dus...
Omdat de LA-200 ontworpen is voor desktopgebruik levert de digitale versterker aan 8 Ohm slechts 2x25 watt, maar dat is meer dan voldoende als een paar luidsprekers met een gangbare gevoeligheid wordt gekozen. Grappig maar ook een beetje vreemd is dat het vermogen aan 4 ohm niet groter wordt, zoals bij conventionele versterkers, maar juist terugvalt naar 2x14 watt. Dat is een rechtstreeks gevolg van dit specifieke versterkerontwerp.
