Musetec zal voor velen een nieuwe naam zijn als het gaat om audio. Het merk bestaat sinds 2013 en leverde aanvankelijk dac's onder de naam L.K.S. Audio. Het bedrijf is onder andere gespecialiseerd in het op OEM basis ontwerpen en vervaardigen van elektronica en heeft sinds 2019 besloten onder de eigen naam Musetec met dac’s, maar ook met versterkers verder te gaan. Een heel prettige beslissing zoals zal blijken uit de luistertesten die ik mocht uitvoeren. Op dit moment brengt Musetec een voorversterker en een tweetal D/A converters op de Nederlandse markt. Importeur Boelsz Audio heeft al eerder zijn nek uitgestoken om Aziatische producten succesvol in de winkels te krijgen, maar zal waarschijnlijk zelf ook verbaasd zijn geweest over de weergave kwaliteit van een Musetec MH-SA001 voorversterker en een MH-DA006 converter. Luisteren, bekijken en bedienen, ik mocht genieten van twee apparaten die ik zomaar in het hart sloot.
MH-SA001 preamp
Het avontuur begint bij het uitpakken. In diep zwart zijn de twee apparaten uitgevoerd, heeft u liever zilveren behuizingen dan mag dat zonder meerprijs. Een heel rustige vormgeving, goed afgewerkt en zichtbaar luxe aan de voorkant met een grote display, aan de achterzijde voorzien van degelijke connectoren.
De voorversterker heeft slechts één knop, een gecombineerde volumeregelaar (draaien) en ingangskeuze (drukken) op de voorzijde. Wie de knop lang ingedrukt houdt komt terecht in het menu. Geen heel spannende keuzes, je stelt in de taal (Engels in ons geval), de vormgeving op de display en de helderheid. Iets dat ook mag vanaf de luxe, zware afstandsbediening. De display laat de volumestand zien, welke ingang actief is en of mute is ingeschakeld. Een MH-SA001 onthoudt de laatste volumestand voor elke ingang. Dus geen verrassing als u overschakelt van een streamer die veel signaal afgeeft naar bijvoorbeeld een phonotrap die weinig versterking heeft. Misschien een kleinigheid met moderne elektronica, er is wel over nagedacht bij Musetec. Net als over de plaats van de display en het drukknopje voor mute, op de dac zitten display en bediening op dezelfde plek.
De achterzijde is gevuld met drie RCA ingangen, twee XLR ingangen, RCA en XLR uit, tot slot een tweetal trigger busjes. De ware schoonheid van een HM-SA001 zit ondanks de eerste indruk toch van binnen. Onderin de kast zijn een drietal voedingstransformatoren te vinden met bijbehorende elektronica. Voor het linker- en het rechterkanaal elk een voeding en de derde voor de besturing. Nergens lijkt Musetec op te hebben bezuinigd, getuige o.a. Duelund koppelcondensatoren in de voeding.
Een metalen plaat scheidt de voedingen af van de analoge circuits erboven. Tussen de twee analoge kanalen met een riante bandbreedte tot 900 kHz bij -1dB zit wederom een metalen plaat, zodat met de kap op de voortrap elk analoog kanaal een eigen compartiment krijgt.
In een MH-SA001 is veel aandacht gegeven aan de volumeregelaar. Het is een discreet opgebouwd geheel met weerstanden en semi-conductor relais. Geen mechanische delen, de knop aan de voorzijde is slechts een impulsgever. Met een lage eigen uitgangsimpedantie van het volumeregeling circuit blijft een MH-SA001 een krachtige weergave leveren. De volumeregeling kent 256 stappen met per stap een resolutie van 0,25dB, dat maakt dat volume omhoog of omlaag zetten soms even wat tijd kost, anderzijds is de fijne afstelling wel heel prettig. Op heel lage volumestanden worden het stappen van 4 of 2 dB.
MH-DA006 d/a converter
Over de MH-DA006 dac is nog veel meer te schrijven, de highlights pak ik mee, de rest staat uitgebreid op de site van Musetec zelf en op die van Boelsz Audio, welke de moeite heeft genomen de teksten te vertalen en samen te vatten. Musetec is denk ik terecht trots op de zes voedingen met elk een eigen ringkern transformator in de dac. Net als in de voortrap intern afgedekt met een zware metalen plaat ter voorkoning van interferentie.
Bovenin de kast drie compartimenten: linker kanaal, rechter kanaal en centraal het digitale hart. Herkenbaar aan de lay-out van in- en uitgangen aan de achterzijde. RCA en XLR uit. Inputs voor USB, S/PDIF via Toslink en tweemaal RCA, AES/EBU via XLR en I2S synchroon of asynchroon via een RJ/45 en via een HDMI connector. Die I2S ingangen zijn instelbaar op de gebruikte kabels naar de digitale bron.
Terug naar de voedingen met overal spanning regelaars in zowel het digitale als in de twee analoge circuits, Schottky diodes, LDO’s en discrete regelingen. Metaalfilm condensatoren van Mundorf zijn toegepast, metaalfilm weerstanden en weer zien we Duelund koperfolie condensatoren aan analoge kanten. Voedingen zijn voor de twee ESS ES9039pro converter chips, FPGA, vier Femto klokken, USB ingang en de per kanaal symmetrisch uitgevoerde, discrete analoge circuits. Geen Opamps in een Musetec waar dat niet noodzakelijk is.
De hoogste toelaatbare resolutie is PCM768K en DSD1024, als u daar ooit files voor kunt vinden. Uiteraard alleen zo hoog via USB en I2S, de andere ingangen gaan niet verder dan PCM192K en DOP64. De uitgangsspanning van een MH-DA006 is aan de hoge kant, single-ended 2.8Vrms en gebalanceerd 5.6Vrms. Edoch, de uitgangsspanning is instelbaar en met een waarde van -2dB tast u noch het digitale noch het analoge signaal aan. U kunt vrijwel alles instellen via de afstandsbediening, anders via vijf drukknoppen op het voorpaneel. Display stijl, intensiteit, ingangen en ook heeft u de keuze uit zes digitale filters, maar zoals zovelen geeft Musetec geen verklaring voor de werking van filters op hun website.
Documentatie daarover is overigens wel te vinden op het web want het zijn standaard ESS filters in de dac-chips. In de MH-DA006 vindt u geen instellingen voor het upsamplen van bitrates of PCM naar DSD conversie anders dan wat de ESS chip zelf doet, hetgeen u niet terug ziet op de display.
Om Musetec heen
Beide Musetec apparaten zijn merendeels tegelijk ingezet. Is de MH-DA006 aangesloten op een Auralic Aries G1 netwerkstreamer, de MH-SA001 is dat op een EAR/Yoshino 8L6 buizen eindversterker. Aan de kant van de dac is voor AES/EBU connectie een Ricable gebruikt, voor de USB poort een door Musetec meegeleverde kabel. Interlinks en luidsprekerkabels zijn afkomstig van of Inakustik (RCA + LS) of Ricable (XLR), dat gaat ook op voor gebruikte netsnoeren. Terwijl een Audes power conditioner zorgt voor een keurig gefilterde netspanning. Luidsprekers zijn mijn altijd even trouwe Falcon LS3/5A Gold Badge, en passant speelden Morel Avyra 633 monitoren een deuntje mee. Eveneens zeer neutrale weergevers die onderstreepten hoe neutraal ook Musetec is. Het ethernet netwerk is opgebouwd rond Melco hardware en AudioQuest kabels. Roon vormt de belangrijkste besturing voor Auralic, muziek is afkomstig van mijn eigen Melco opslag.
Ik moet zeker even vermelden dat Musetec eigen netsnoeren meelevert met zowel de dac als de voorversterker. Van een veel betere kwaliteit dan wat je normaliter aantreft. Eindelijk eens een fabrikant die een extraatje geeft en geen netsnoer van 50 cent in de doos stopt. Al zijn ze door mij niet gebruikt om het aantal variabelen in de luistersessies te beperken.
Resolutie jagen
Met een dac in huis die hoge resoluties kan afspelen, gebruik ik de enige 384kHz FLAC file in mijn collectie, een opname op het trptk label van zangeres Diana van der Bent & gitarist Paul den Bakker. Files gevuld met Franse chansons of een enkele compositie in het Vlaams. Tracks die opmerkelijk schoon en puur zijn, ook wat klein worden afgebeeld, wat ik niet eerder zo tegenkwam met muziek die in de afgelopen tijd via dit systeem is gespeeld. Het volume opvoeren helpt wel wat, maar echt groot wordt het nooit. Het zijn wel kleine kunstwerkjes die gezongen worden, afgezet tegen het zachte gitaarspel van Den Bakker. De verhoudingen kloppen precies, stem gevangen in het centrum van het stereobeeld, gitaar daarachter en afhankelijk van de gespeelde snaar wat hoger of naar een zijkant gezet.
Verder opvoeren van het volume maakt van de miniatuur een echt mens, wat noch ten koste gaat van detaillering of stereobeeld noch daarin een significante verbetering geeft. Ook komt stem of gitaar niet dichterbij. Diana doet erg haar best de waarachtigheid van de chansons te bewaren, vooral ‘Mon enface’ weet mij te raken. Bij gebrek aan deze opnames in een lage resolutie kan ik niet oordelen over winst door deze hoge sample rate, dat het brandschoon klinkt dat weet ik wel.
De hoogste resolutie in DSD in mijn collectie is 256, gebruikt door het Unamas Fugue Quintet om fugues van Bach vast te leggen. Even een puntje van orde, de Musetec dac schakelt zonder enig bijgeluid tussen PCM en DSD, tussen elke sample rate. Dat is wel eens anders met dac’s, die of de tijd nemen om te schakelen of schakeltikjes laten horen. Groen vinkje mag gezet worden. De muziek is minstens zo schoon en zuiver als via PCM. Nu er meer instrumenten aanwezig zijn, gaat het stereobeeld gelijk de breedte, hoogte en diepte in. Contrabas, cello, altviool en twee violen. Mooi gesepareerd in opstelling, elk instrument is aan te wijzen en individueel te volgen. Gaat een LS3/5A niet zo heel diep in de lage tonen, toch wordt de contrabas wordt niet afgeknepen. Heel fraai hoe hier het systeem speelt en mee omgaat.
Ondanks dat de weergave puur is, kun je niet spreken van analytisch of kaal. Warmte en gevoel zitten zeker in de weergave, zowel de dac als de voorversterker presteren op hoog niveau. Als ik daar het prijskaartje tegenaan hang, dan wordt de toekomstige eigenaar van Musetec componenten een gelukkig mens.
Aziatische jazz
Een stapje lager in resolutie is DSD128 waar het album ‘Fire & rain’ van Jacintha in is gedownload. Heel wat toegankelijker dan Unamas met fugues is haar zang, haar keuze van klassiekers, de keuze voor muzikanten die meespelen. Soms viool, dan weer een track met opvallend slagwerk en gitaar, het samenspel staat Jacintha niet in de weg. Voor haar is een prominente rol weggelegd, voor haar heldere stem welke opvallend duidelijk wordt gehouden in de studio en hier thuis. Alsof ze dicht bij de microfoon zingt zonder hem in te slikken.
Kent u de Jacintha hoesfoto waarop waarschijnlijk een Neumann microfoon staat met een raster op een korte afstand, dat beeld ontstaat bij het luisteren. Of het Neumann was zal ik niet achter komen, dat de technicus wist wat hij deed brengen de twee Musetec componenten duidelijk naar voren. Op een iets killere manier dan bijvoorbeeld mijn Metrum dac dat doet, maar niet vervelend gebracht, ik merk dat ik graag naar deze opstelling luister en het leuk vind om van alles in de opnames te ontdekken.
Daarbij mag niet vergeten worden dat voor een Metrum DSD omgezet moet worden naar PCM voordat de Auralic Aries het signaal naar buiten stuurt, tevens sample rates aangepast worden aan de beste prestatie, terwijl deze Musetec MH-DA006 alles native slikt. Ik denk dat het laatste een voordeel is en de dac zeker heel flexibel in gebruik maakt. Dat ik aan de andere kant iets van de directheid van een ladderdac inlever doet hier geen pijn. Zoals zo vaak is het “anders”, niet altijd te omschrijven als beter of slechter, gewoon wat anders.
Aangezien mijn andere DSD128 opnames allemaal van zangeressen zijn, ga ik nog lager zakken en kom als leuk vergelijk uit bij Dire Straits. ‘Brothers in arms’ bezit ik als zelf geripte CD en als DSD64 download. Enige vervelende is dat de twee versies een behoorlijk volumeverschil kennen. ‘Your latest trick’ ken ik bijna uit mijn hoofd, daarom daarmee aan de slag. Eerst DSD, heel breed, van zijmuur tot zijmuur.
Snel en helder, luister eens naar de tikken op het slagwerk, die moeten zoals nu duidelijk en kort zijn. Hoogte is goed, diepte idem, breedte indrukwekkend. Best opvallend is dat tussen mijn Metrum dac met ingebouwde volumeregeling en mijn als eindtrap geschakelde EAR/Yoshino het nooit een succes was om een voorversterker toe te voegen. Dat werd altijd een rem op vrijheid en dynamiek, deze Musetec opstelling heeft van een remmend effect totaal geen last. Gooit het stereobeeld open, bewaart dynamiek en snelheid. Maakt en houdt de weergave spannend en speels. Met DSD, door met FLAC 44.1/16, wat gebeurt er dan. Eerst het volume omhoog, om vervolgens snel te ervaren dan het stereobeeld een heel stukje compacter is geworden. Het slagwerk wat minder prominent is, wel een langere uitsterftijd kent. Opstelling van instrumenten is anders, slagwerk zit heel dichtbij de luisterpositie, zang daarachter, saxofoon gaat van voor naar achter en terug.
De MH-SA001 voorversterker geeft het allemaal door, lijkt niets toe te voegen, evenmin iets te verdoezelen. DSD of PCM, ik zit gewoon te genieten van muziek die ik inmiddels wel duizend keer heb gehoord sinds Dire Straits de opname uitbracht. Op lp, op cd en sacd, op cassette en als laatste binnengehaald als download.
Hemels Afrikaans
Genoeg geneuzel over resoluties en formaten. Het draait tenslotte allemaal om muziek. Bijna tien minuten ga ik luisteren naar de diepe stem van Neco Novellas, zanger bij concerten van Haevn, ditmaal op zijn eigen EP genaamd ‘Resonance’. Overigens gebruik ik nog steeds de USB ingang van deze MH-DA006 dac en geheel tegen mijn eigen ervaringen in taal ik niet naar een AES/EBU ingang. Ook opmerkelijk vind ik. Het ontlasten van processortaken op mijn Auralic werpt geloof ik zijn vruchten af. Auralic zet voor USB een tweede Femto clock in, wie weet helpt dat ook. Ik zet de filtering in mijn Aries G1 op “precise”, in de MH-DA006 dac op “Linear phase slow roloff” en dat maakt dat het signaal zo dicht mogelijk bij het origineel komt.
Neco en Haevn, live, dat brengt een stuk zaalakoestiek naar voren als een mooie galm, publiek er soms tussen. Het is groot, nergens te vergelijken met de miniaturen van Diana van der Bent waar ik mee begon. Van de studio van trptk naar een live opname, van precies naar ruig. Hier speelt de helderheid van streamer, dac, voorversterker en eindtrap wel een duidelijke rol, het wordt bij vlagen een beetje te helder. Omdat dat eerder niet het geval was, nimmer, wijt ik dat eerder aan de opname dan aan de opstelling.
Het Soren Bebe Trio weet op ‘Echoes’ een mooie afsluiting te realiseren van de luistersessies met Musetec. Piano, bas en slagwerk, genoeg om het oor te strelen met Scandinavische jazzklanken. Ook het moment om van USB naar AES/EBU of te wel S/PDIF over te gaan. Of het ligt aan de Aries als bron of aan de Musetec dac ingang, er is nu een stukje luistervreugde verloren gegaan. Niet overdreven veel, wellicht dat het morgen niet eens meer opvalt. USB maakte muziek net wat helderder, iets minder omfloerst en zompig. Echt beetjes, op een systeem met een hoge resolutie dat ik door en door ken. Dus geen USB uitgang op uw streamer, dan is er nog geen enkele reden om weg te lopen van de MH-DA006 van Musetec.
Via beide ingangen word ik getrakteerd op een soms heftig uitpuilende bas die hard doorzet, een reeks fijne, heldere pianoklanken en slagwerk dat je alleen te pakken krijgt als je intensief en geconcentreerd luistert. Gestreken drums die zich pas op twee/derde van de track openbaren. Heel anders is ‘Beat’ van het Tingvall Trio dat met juist met piano en slagwerk flitsend de luisterruimte in weet te komen. Bas veel minder nadrukkelijk. Piano snel, slagwerk puntig, mooie lichte nagalm in de opname. De geplukte bas krijgt heel even de voorgrond en doet dat strak en melodieus.
Echt, Musetec heeft iets heel goeds in elkaar gezet. Ditmaal niet als OEM fabrikant, geheel onder eigen label in eigen beheer uitgebracht. Strak in uiterlijk, strak in weergave, hoog in resolutie, flexibel in gebruik.
Boven de streep
Boven de streep want met Musetec zit er niets onder de streep. In twee weken hebben zowel de MH-DA006 converter als de MH-SA001 voorversterker mij volledig kunnen overtuigen van hun kwaliteit. Als eerste gaat het om de weergave van beide componenten die ik niet anders dan als nauwkeurig, zuiver, transparant, neutraal en uiterst plezierig kan omschrijven. Te vaak heeft een voorversterker tussen mijn eigen converter en een eindtrap de weergave in negatieve zin beïnvloed, met een Musetec MH-SA001 is eerder het omgekeerde het geval. Met dank aan de grote bandbreedte van de preamp en zijn prachtige volumeregeling.
Uiteraard werken andere, interne circuits ook mee aan het eindresultaat. Merendeel van tijd vormde mijn streamer met een Musetec MH-DA006 converter de bron voor muziek. Via USB aangesloten om elke resolutie vanuit de streamer native over te nemen. Dat mijn streamer daarmee werd ontlast van DSD naar PCM conversie en geen sample rate aanpassingen hoefde te doen voor Musetec is zeker een hoorbaar pluspunt. Bediening van beide apparaten verloopt feilloos. Zonder ook maar het geringste klikje dat hoorbaar zou kunnen zijn uit de luidsprekers.
Het kopiëren door Musetec van de belangrijkste toetsen voor de dac naar de afstandsbediening van de voorversterker is buitengewoon handig. Eén remote minder in de hand. Tel bij elkaar op: de hoogstaande weergave, de soepele bediening, het inwendige met kwaliteitscomponenten, het verzorgde uiterlijk, de instelmogelijkheden en je hebt in mijn ogen twee winnaars van 5 sterren.
Musetec MH-SA001 | 4.395 euro
Musetec MH-DA006 | 3.995 euro
www.boelszaudio.com
Beoordeling: 5 / 5
