De ruim 35 jaar oude Deense audiofabrikant The Gryphon Audio Designs heeft gedurende zijn bestaan verschillende keren indruk weten te maken met zijn in klasse A werkende versterkers. Nog niet zo lang geleden hadden wij de in klasse A werkende Essence Preamplifier en Essence Stereo eindversterker over de vloer en deze apparaten hebben een grote indruk achtergelaten. Thans is het de beurt aan een geïntegreerd model, de Diablo 300 die werkt in klasse AB. Hoe klinkt een klasse AB model van The Gryphon Audio Designs?
The Gryphon Audio Designs: Deense bouwer van hoogwaardige audio
The Gryphon Audio Designs is in 1985 opgericht door Flemming E. Rasmussen. Het bedrijf bouwt versterkers, luidsprekers, cd-spelers, DA-converters, hifimeubels en kabels en speelt mee aan de bovenkant van de markt. Rasmussen heeft het bedrijf circa drie jaar geleden verlaten en besteedt zijn tijd nu naar eigen zeggen o.a. aan fotografie, motorfietsen, oude auto’s en schilderkunst. Hoewel Flemming E. Rasmussen niet langer deel uitmaakt van de dagelijkse operationele zaken, is hij nog steeds verantwoordelijk voor de conceptvorming en de uiterlijke vorm van geselecteerde projecten.
Begin dit jaar hebben wij een recensie gepubliceerd over de Essence Preamplifier en de Essence Stereo van het Deense merk. De Essence Stereo werkt net als alle ander eindversterkers van The Gryphon Audio Designs in klasse A. Wie meer wil weten over de verschillen en de voor- en nadelen van klasse A, klasse AB en klasse D versterkingstechniek verwijzen wij graag naar de recensie over de Essence versterkers van The Gryphon. Kort samengevat, feit is dat klasse A versterkingstechniek, mits goed uitgevoerd, vrijwel altijd een superieure klank produceert vergeleken met klasse AB en klasse D ontwerpen. Daartegenover staan ook nadelen, zoals een fors stroomverbruik, hoge warmteontwikkeling en mede om voornoemde redenen hoge eisen aan constructie, soldeerwerk en algehele bouwkwaliteit. En dat vertaalt zich dan weer in een hogere prijs voor klasse A versterkers. Een klasse A versterker die bijvoorbeeld maximaal 100 Watt kan leveren is gemiddeld genomen significant veel groter en zwaarder dan een 100 Watt klasse AB model. De kostprijs per Watt is gemiddeld genomen hoger vergeleken met een klasse AB of klasse D versterker.
The Gryphon bouwt niet alleen voorversterkers en eindversterkers maar ook geïntegreerde modellen. Op dit moment zijn er twee geïntegreerde versterkers in het portfolio. De kleinste is de Diablo 120, de grotere is de Diablo 300. Beide modellen werken in klasse AB. De getallen in de typeaanduiding staan voor het maximale continu vermogen per kanaal in acht Ohm.
Wie de recensie over The Gryphon Essence voor/eind-combi heeft gelezen, weet dat wij zeer te spreken waren over de bouwkwaliteit en de klank van deze versterkers. Klasse A versterkers klinken geweldig, maar tegelijkertijd zijn wij niet blind voor de nadelen van klasse A schakelingen. Dit bracht ons in samenspraak met de importeur tot het besluit om ook een klasse AB versterker van The Gryphon te onderzoeken. De keus is op de Diablo 300 gevallen. Hoe klinkt een klasse AB versterker van een fabrikant die prat gaat op klasse A versterkingstechniek? Is het zwaar inleveren of is er te leven met het verschil? En ook interessant, hoe klinkt de Diablo 300 vergeleken met andere klasse AB versterkers?
In onze testruimte staat dus de geïntegreerde Diablo 300, een fors uitgevallen tweekanaals versterker die ruim 38 kilogram weegt. We bekijken de functies en techniek van de Diablo 300. Daarna gaan we muziek luisteren.
The Gryphon Audio Designs Diablo 300: technisch ontwerp
Het overwegend zwarte uiterlijk van de Diablo 300 is ontworpen door Gryphon-oprichter Rasmussen. De binnenkant, d.w.z. ontwerp van de elektronische schakelingen, is van de hand van Tom Moller, zo lezen we op de website van The Gryphon. De Diablo 300 is niet alleen zwaar, maar hij is ook groot, d.w.z. 48 x 23,5 x 46 centimeter (B x H x D). Het opgegeven vermogen is 300 Watt per kanaal aan acht Ohm. Als de impedantie halveert, verdubbelt het vermogen. De Diablo 300 heeft een hele grote reserve want bij twee Ohm kan ieder kanaal 950 Watt leveren. De dual mono opbouw, de zware ringkerntransformator en 2 x 68.000 µF afvlakcapaciteit vormen de basis voor dit vermogen. De makers van de Diablo 300 beloven onvoorwaardelijke stabiliteit, ongeachte welke luidspreker wordt aangesloten.
De volumeregeling van de Diablo 300 kent 43 stappen en werkt met een relaisgestuurde gebalanceerd uitgevoerde weerstandsladder. Deze weerstandsladder is zodanig uitgevoerd dat er maximaal twee weerstanden in de signaalweg zitten, ongeacht welke stand van de volumeregeling. Als het volume wordt gewijzigd zijn zachte klikjes hoorbaar.
De Diablo 300 is met 300 Watt per kanaal aan acht Ohm niet alleen een gewone krachtpatser. Het zeer grote frequentiebereik dat loopt van 0,5 Hz tot 350 kHz, de opgegeven ruisvloer die onder de -88 dB ligt en de kanaalscheiding van meer dan 120 dB maken van de Diablo 300 een delicate krachtpatser. De uitgangsimpedantie is 0,019 Ohm (in het belangrijke bereik van 20 Hz tot 20 kHz). Dit geeft een dempingfactor van 421 bij acht Ohm. Dat is een hoge waarde en het zegt iets over de stabiliteit bij gebruik van een lastige luidspreker.
De Diablo 300 werkt zonder negatieve feedback en vermijdt daarmee volgens de fabrikant eventuele tijdversmering en een hogere intermodulatievervorming. De printplaten worden gemaakt door een bedrijf dat printplaten maakt voor gebruik in militaire en medische apparatuur. De printbanen hebben een dikte van 105 micrometer en dat is drie keer zo dik als gebruikelijk in (audio)apparatuur. Alle gebruikte componenten onder de kap zijn geselecteerd op de criteria hoge kwaliteit en levensduur.
De koellichamen aan weerszijden van de behuizing hebben een koeloppervlak dat twee keer zo groot is en zijn efficiënter dan bij eerdere ontwerpen. De koellichamen zijn min of meer geïntegreerd in het ontwerp van de behuizing. De Diablo 300 zet zich volgens de fabrikant hiermee af tegen de vele industriële ontwerpen die vooral technisch van aard zijn en om die reden niet altijd even fraai. Of de Diablo 300 fraai is, mag een ieder voor zichzelf uitmaken.
The Gryphon Audio Designs Diablo 300: aansluitingen en optionele modules
The Gryphon heeft de Diablo 300 uitgerust met vijf analoge lijningangen, waarvan de eerste twee gebalanceerd zijn uitgevoerd. Er is ook een cinch-uitgang voor een opnameapparaat (Tape Out) en voorts heeft elk kanaal een eigen subwooferuitgang. De gebruiker kan een enkel paar luidsprekers aansluiten. De luidsprekeraansluitingen zijn geschikt voor bananenstekkers, vorkjes (spades) en blank draad.
Een hoofdtelefoonuitgang is niet aanwezig. Toonregeling? Balansregeling? Nee, niet aanwezig want “overbodige” schakelingen zijn een potentieel risico als het gaat om het bereiken van de maximale geluidskwaliteit, aldus The Gryphon Audio Designs.
De Diablo 300 is dus een puur analoge lijnversterker. Maar voor wie dat wil is er de optie om een digitale module toe te voegen die vijf digitale ingangen toevoegt aan de Diablo 300. De Diablo 300 DAC Module is voorzien van een chip van ESS Sabre van het type ES9018. De DAC Module heeft een eigen voeding op basis van een condensator van maar liefst 12,5 Farad. De DAC Module kan overweg met PCM-signaal tot een 32-bits/384 kHz resolutie en DSD tot DSD512, afhankelijk van de gekozen ingang en het aangesloten bronapparaat. De module kan meteen bij aanschaf of eventueel later worden geplaatst. Onze Diablo 300 heeft geen DAC Module aan boord.
Ook is er de mogelijkheid om een phono-module toe te voegen ter aansluiting van een draaitafel met een mm- of mc-element. Deze module heet PS2-S MM/MC Phono Module en is de opvolger van de PS2. De phono-module is instelbaar, niet met knopjes, maar door jumpers te plaatsen of te verwijderen. Wie meer flexibiliteit wil, kan natuurlijk een externe phono-versterker aansluiten. Die verkoopt The Gryphon ook. Onze Diablo 300 heeft geen phono-module aan boord.
The Gryphon Diablo 300: bediening
Bediening van de Diablo 300 kan op twee manieren. Op het frontpaneel is in het midden een fluorescentiedisplay geplaatst. Aan weerszijden bevinden zich aanraakknoppen om o.a. volume te regelen en een bron te kiezen. De Diablo 300 heeft dus geen slijtagegevoelige knoppen aan boord. De gebruiker kan zelf namen toekennen aan de bronnen en het aanvangsvolume en maximale volume instellen. Dat is handig als niet alle huisgenoten vertrouwd kunnen worden. Eventueel kan per bron het volume wat hoger of lager gezet worden zodat aangesloten bronnen allemaal ongeveer even luid klinken.
 |  |
Natuurlijk levert The Gryphon ook een IR-afstandbediening mee. En wat voor één. Met de IR-afstandbediening kan een bron worden gekozen, het volume worden geregeld, het geluid gedempt en de Diablo 300 kan in of uit standby-modus worden gehaald. De diepere menu-instellingen, zoals namen toekennen aan bronnen, gaat alleen via het frontpaneel. De IR-afstandbediening is een absolute aandachttrekker, veel meer dan de zwarte Diablo 300 zelf, die niet echt opvalt in een omgeving met gedempt licht.
De gebruiker kan de Diablo 300 ook onderdeel maken van een groter AV-systeem om bijvoorbeeld de frontluidsprekers aan te sturen.
Ten slotte is de Diablo 300 voorzien van een 12 Volt trigger ingang en uitgang zodat hij mee kan aan/uitschakelen met andere daarvoor geschikte apparaten.
Genoeg gepraat over techniek. We gaan de Diablo 300 aansluiten en muziek luisteren.
