Review AVM Ovation A 8.3: degelijk gebouwde multifunctionele krachtpatser met een goede klank

De Ovation A 8.3 van het in Duitsland gevestigde audiobedrijf AVM is een geïntegreerde versterker met veel vermogen en veel analoge en ook digitale aansluitingen. AVM verklaart technische complexiteit te willen vermijden en te streven naar een eenvoudig circuitontwerp. Tegelijkertijd streeft het bedrijf naar eigen zeggen naar gebruiksvriendelijkheid en een fraaie maar degelijke bouw en afwerking van zijn producten. We gaan de Ovation A 8.3 bekijken en beluisteren en de beweringen van de fabrikant toetsen.

AVM: audiobedrijf gevestigd in Duitsland

Het Duitse audiobedrijf AVM, een afkorting die staat voor Audio Video Manufaktur, is opgericht in 1986 en bouwt zijn producten in de Duitse plaats Malsch. Toeleveranciers zitten allemaal in de buurt zodat de kwaliteit naar eigen zeggen gemakkelijk bewaakt kan worden. Het bedrijf spreekt op zijn website over Audiophile Masterpieces. “Wij geloven dat elke vorm van muziek, of het nu klassieke, jazz- of popmuziek is, is gecomponeerd om de luisteraar vreugde en emotie te bezorgen. Technische apparatuur zoals versterkers en luidsprekers moeten proberen deze vreugde en emotie de woonkamer in te brengen. Dat betekent simpelweg dat de informatie op een cd, harde schijf of uitgezonden door radiostations en hifi-streamingdiensten zoals Tidal of Qobuz, moet worden gereproduceerd.,” aldus AVM op zijn website.

AVM vervolgt: “we zijn ons ervan bewust dat elke elektronisch en mechanisch component zijn individuele 'vingerafdruk' op het gereproduceerde muzieksignaal achterlaat. Bij het ontwerpen van hificomponenten proberen we deze 'vingerafdrukken' zo onhoorbaar mogelijk te houden, terwijl we al het andere zo muzikaal mogelijk houden. Daarom ontwikkelen we geen onnodig gecompliceerde circuits die altijd veel compenserende componenten nodig hebben om correct te functioneren. Wij geven de voorkeur aan een recht circuitontwerp waarbij elk component zijn eigen duidelijk gedefinieerde taak heeft. Het meest eenvoudige circuitconcept werkt vaak het beste. Een onderdeel dat er niet is, kan de muziek niet beïnvloeden, het levert geen onnodige kosten op en het kan nooit kapot gaan. Bovendien, hificomponenten zijn niet alleen technische dingen, maar maken vooral deel uit van het huis van onze klant, dus we hechten veel belang aan het maken van prachtig ogende producten. We proberen ook al onze componenten gebruiksvriendelijk te maken en hard te werken om onze klanten de beste waar voor hun geld te bieden,” aldus de bedrijfsfilosofie van AVM.

Naar eigen zeggen kan de hoge kwaliteit van het eindproduct het beste worden gewaarborgd door alles zelf te doen of gebruik te maken van lokale toeleveranciers. AVM produceert daarom vrijwel alle hificomponenten in eigen huis. Enkele onderdelen, zoals printplaten, transformatoren en frontpanelen, worden door in de buurt gevestigde toeleveranciers gemaakt.

AVM: portfolio, modules, halfgeleiders en/of buizen

AVM bouwt voornamelijk versterkers, geïntegreerde modellen, voorversterkers, eindversterkers (zowel monomodellen als stereomodellen) en phono-versterkers. AVM heeft sinds enkele jaren ook een tweetal draaitafels in het portfolio. Verder zijn er alles-in-één apparaten met of zonder cd-loopwerk en/of streamingfuncties aan boord en met of zonder eindversterkertrappen aan boord. AVM lijkt niet echt een luidsprekerbouwer. Wie een luidspreker van AVM wil hebben, kan alleen kiezen voor het model Audition AVM 6.3, een actieve vierweg vloerstaander.

Veel apparaten van AVM zijn modulair opgebouwd. Bijvoorbeeld voorversterkermodel Ovation PA 8.2 kan zo ongeveer volledig op maat worden gemaakt. De koper kan kiezen welke insteekkaarten worden geplaatst. Draaitafelingang? Digitale ingangen? Eindtrapje met buizen voorzien van XLR- of cinch-uitgang? Het kan allemaal geplaatst of weggelaten worden.

AVM biedt bij veel van zijn producten de mogelijkheid om buizen in de voortrappen te plaatsen. AVM bouwt geen eindtrappen voorzien van buizen. De eindtrappen zijn altijd gebouwd rondom halfgeleiders, veelal MOS-FET’s.

AVM Ovation A 8.3: geïntegreerde versterker

In onze testruimte staat de AVM Ovation A 8.3, een geïntegreerde versterker die voorzien is van analoge en digitale ingangen en twee paar luidsprekeraansluitingen. In de voortrappen is een buis geplaatst. We gaan het apparaat even van naderbij bekijken om daarna muziek te gaan luisteren.

AVM Ovation A 8.3: kenmerken en technische specificaties

AVM Ovation A 8.3: technische kenmerken, een buis in de voortrap

De AVM Ovation A 8.3, ons testmodel, lijkt heel sterk op de Ovation A 6.3. Het uiterlijk, de afmetingen, het gewicht van 22 kilogram en alle overige specificaties zijn gelijk aan elkaar. Het enige verschil is dat de Ovation A 8.3 een buis van het type AVM 803 T in de voortrap heeft zitten. De A 6.3 heeft uitsluitend halfgeleiders aan boord. De Ovation A 8.3 heeft een adviesprijs van 12.490 euro. De A 6.3 wisselt voor een bedrag van 9.990 euro van eigenaar. Beide versterkers zijn verkrijgbaar in een aluminium of zwarte uitvoering. In beide gevallen zijn de knoppen chroomkleurig. Voor een meerprijs kan een chromen frontplaat worden gemonteerd.

De bouwkwaliteit van beide versterkers is voorbeeldig en dat geldt ook voor de verpakking. De Ovation A 8.3 (en ook de A 6.3) wordt geleverd in een zwarte flight case. De flight case is natuurlijk slechts een verpakking, maar dankzij deze verpakking kan de versterker veilig vervoerd worden, ook door weer en wind of bij andere ruwe omstandigheden. Dit is nog eens “Deutsche Gründlichkeit”. Het is alsof de A 8.3 (en ook de A 6.3) het volgende tegen de koper willen zeggen: “neem mij overal mee naar toe, ik blijf je de rest van je leven trouw”. Best kans dat de erfgenamen van de koper de versterker en de kist ook nog kunnen gebruiken, maar dat zal de tijd moeten uitwijzen.

De voeding heeft als basis een 1.000 VA ringkerntransformator die vier aparte voedingscircuits van stroom voorziet. De versterker is dual-mono opgebouwd en het linker- en rechterkanaal hebben ieder hun eigen voeding.

De A 8.3 en de A 6.3 zijn voorzien van twee paar schakelbare luidsprekeraansluitingen. De luidsprekeraansluitingen horen tot de beste die wij ooit hebben gezien. Ze zijn geschikt voor bananenstekkers, vorkjes en blank draad.

De Ovation A 8.3 is een krachtpatser en kan volgens AVM 200 Watt per kanaal aan acht Ohm leveren. Bij vier Ohm is dat 330 Watt. Iedere eindtrap is voorzien van twintig MOS-FET’s die volgens de fabrikant samen pieken van maximaal 180 Ampère kunnen leveren. Dit zijn indrukwekkende cijfers en ons dunkt dat het overgrote deel van de gebruikers hier ruimschoots genoeg aan heeft.

De analoge ingangstrappen zijn gebalanceerd uitgevoerd. Aan analoge ingangen heeft de gebruiker de beschikking over een enkele XLR-aansluiting en een viertal cinch-aansluitingen. Dan zijn er ook nog een vijftal digitale ingangen: 2 x cinch, 2 x optisch, en 1 x USB. Deze laatste ingang kan PCM-signaal tot een resolutie van 32-bit/384 kHz en DSD128 verwerken. Wie een driver nodig heeft, kan die vinden op de website van AVM. Bluetooth-connectiviteit (versie 4.2) is een leuke en handige toevoeging waarmee het pallet aan digitale verbindingen compleet wordt gemaakt.

Wie de Ovation A 8.3 / 6.3 in een thuisbioscoopsysteem zou willen opnemen, kan de Home Theater/AV Bypass functie gebruiken. De volumeregeling van de A 8.3/A 6.3 wordt dan overbrugd. Optioneel kan een HDMI ARC-module worden toegevoegd. De A 8.3 en ook de A 6.3 hebben geen draaitafelingang. Wie een draaitafel zou willen gebruiken, zal een losse phono-versterker moeten kopen. AVM heeft verschillende phono-versterkers in zijn assortiment.

Wie een andere eindversterker of een tweede eindversterker zou willen gebruiken heeft de beschikking over twee voorversterkeruitgangen: 1 x cinch, 1 x XLR. Er is ook een cinch-uitgang ter aansluiting van een opnameapparaat.

De A 8.3 en de A 6.3 werken in klasse AB. De ingebouwde hoofdtelefoonversterker werkt echter in klasse A. De 6,35 millimeter jackplugaansluiting zit op de voorkant.

AVM Ovation A 8.3: grafisch display, aluminium afstandbediening

Het frontpaneel van de A 8.3 toont opgeruimd. Links is een bronkeuzedraaiknop geplaatst en rechts de volumeregeldraaiknop. Volumeregeling gaat in stappen van 0,5 dB. In het display staat de gekozen waarde, tussen 0 en 99,5. De volumeregeling wordt uitgeschakeld als een digitale bron is gekozen die geen signaal aanlevert. De gebruiker zou immers het volume kunnen opschroeven, terwijl geen signaal binnenkomt, en vervolgens een andere bron kunnen kiezen die wèl signaal voert zonder de volumeknop eerst terug te draaien. AVM verkleint hiermee de kans dat de aangesloten luidsprekers onbedoeld worden blootgesteld aan een veel te hoog vermogen.

In het midden is een blauw gekleurd grafisch display geplaatst met daaronder een vijftal kleine drukknopjes. Helemaal links is de aan/uitknop geplaatst. Met deze knop wordt het apparaat in standby gezet en dus niet volledig stroomloos gezet. Op de achterzijde bevindt zich de hoofdschakelaar om het apparaat volledig van het stroomnet los te koppelen.

Met de drukknopjes, die contextgevoelig zijn, kan de gebruiker aan iedere ingang een naam toekennen en kan de gevoeligheid van iedere ingang afzonderlijk worden vastgelegd, ter vermijding van grote volumeverschillen tussen de aangesloten bronnen. Verder kan eventueel gebruik worden gemaakt van een balansregeling en toonregeling en kan een luidsprekeruitgang worden in- of uitgeschakeld.

De versterker maakt onderscheid tussen “Global Settings” en “Individual Settings”. De toonregeling kan dus desgewenst per ingang anders worden afgeregeld en vastgelegd.

Een stevige en mooi afgewerkte aluminium IR-afstandbediening van het type RC 3 wordt meegeleverd.

AVM Ovation A 8.3 / A 6.3: sample rate en filter settings

In geval van weergave van een digitale bron vertoont het display of sprake is van rechtstreekse weergave (NAT, staat voor native) of van geconverteerde d.w.z. geupsampelde of gedownsamplede weergave (CNV, staat voor conversion).

Dan heeft de gebruiker ook nog de keuze uit een tweetal filter genaamd “Steep” en “Smooth” (ja, deze Duitse versterker spreekt gewoon Engels en geen Duits). Standje “Steep” geeft volgens de handleiding een steile afrol aan de boven- en onderkant van de frequentiecurve met daarbij een sterke faserotatie. In standje “Smooth” is de afrol veel geleidelijker en vrijwel zonder faserotatie. Het gekozen filter geldt alleen voor de betreffende ingang en blijft bewaard, ook als het apparaat wordt uitgeschakeld.

Het verschil in klank is kleiner dan de naamgeving van de filters doet vermoeden. Het spelen met de filters viel de diverse luisteraars niet altijd op. De verschillen waren subtiel en niet altijd goed waarneembaar. Gaandeweg de luistersessies was het moeilijk om een voorkeur te bepalen. Het gekozen filter lijkt een kwestie van smaak en dus van persoonlijke voorkeur.

Wie geen zin heeft om zich in instellingsmenu’s te verdiepen, hoeft dat niet te doen. Het apparaat werkt vanuit de doos, herstel, flight case en is direct klaar voor gebruik. Is de gebruiker helemaal de weg kwijtgeraakt in de instellingenmenu’s? Geen nood. Het apparaat kan worden teruggezet naar de standaard fabrieksinstellingen.

AVM Ovation A 8.3 / A 6.3: geen streamer aan boord

De Ovation A 8.3 (en ook de A 6.3) heeft een zeer ruime keuze aan aansluitingen en functies. Het enige dat ontbreekt is een draaitafelingang. Voorts heeft het apparaat geen streamingfuncties aan boord. Het ontbreken van streamingfuncties zien wij niet als een nadeel, maar eerder als een voordeel. Er is immers geen software aan boord die periodiek bijgewerkt moet worden. Het apparaat werkt vanuit de doos, herstel, kist. Er hoeft niets te worden geïnstalleerd en er hoeven geen gebruikersvoorwaarden te worden geaccepteerd. Door het ontbreken van streamingfuncties is het apparaat veel toekomstvaster.

Het uiterlijke, de bouwkwaliteit en ook de meegeleverde verpakking, zijnde een degelijk uitgevoerde flight case, doen vermoeden dat de Ovation A 8.3 een hele lange levensduur heeft. Buizen hebben in tegenstelling tot halfgeleiders per definitie een eindige levensduur en daarom zullen de buizen in te voortrap van de A 8.3 na een aantal jaren vervangen moeten worden, maar voor het overige lijkt het apparaat voor de eeuwigheid gebouwd. Streamers kunnen ook heel mooi en degelijk gebouwd zijn, met name de modellen van AVM, maar of een streamer dezelfde levensduur haalt als een degelijk gebouwde versterker valt te betwijfelen. Dit staat of valt met de bereidheid van de fabrikant om periodiek de software bij te werken en met het feit of de geplaatste processor en het werkgeheugen met nieuwere software kunnen omgaan. De fabrikant kan overigens wel willen ondersteunen, maar de hardware kan op een gegeven moment niet meer toereikend zijn voor de nieuwste software.

We hebben al diverse voorbeelden gezien van AV-receivers waarbij streamingfuncties enkele jaren na aanschaf al niet meer werden ondersteund en uitvielen. Door een losse streamer te gebruiken zal een goedgebouwde versterker nooit geraakt kunnen worden door de softwareperikelen die een streamer met zich mee kan brengen. De versterker kan blijven staan als de streamer vervangen zou moeten worden.

We gaan de Ovation A 8.3 aansluiten en we gaan muziek luisteren, want dat is waar het allemaal om gaat.

Klank, plaats in de markt en conclusie

AVM Ovation A 8.3: testomgeving

Na het aanzetten van de A 8.3 zal de gebruiker even moeten wachten voordat het apparaat gebruikt kan worden. Het display vertoont na inschakeling de tekst “waiting for tube warmup”. Vervolgens worden van links naar rechts de kleine letters één voor één vervangen door hoofdletters. Nadat er “WAITING FOR TUBE WARMUP” in het display is verschenen, is de versterker klaar voor gebruik en staan de laatst gekozen ingang en volumestand in het display.

De Ovation A 8.3 heeft digitaal signaal aangeleverd gekregen van een gemodificeerde Sonos Connect en analoog signaal van een Wadia 321 DAC. We hebben ook de bluetooth-connectiviteit gebruikt. We kunnen vast op voorhand verklappen dat de interne DA-converter van de A 8.3 uitstekend klinkt. De laatste jaren hebben opeenvolgende versterkers die zijn voorzien van digitale ingangen in een rap tempo steeds betere DA-converters aan boord gekregen. Ook de Ovation A 8.3 heeft een prima DA-converter aan boord. Het is uiteraard een kwestie van smaak en voorkeur, maar een losse DA-converter lijkt steeds minder nodig te zijn.

Een set luidsprekers van het Britse Quad type ESL63 mochten de door de Ovation A 8.3 aangeleverde muzikale stroom omzetten in geluid. En, klonk het een beetje goed? We gaan ons best doen om dat te duiden.

AVM Ovation A 8.3: transparante en vrijwel neutrale klank

Al bij de eerste muziekstukken viel de vrijwel neutrale en transparante klankbalans van de Ovation A 8.3 op. Vanwege de buizen in de voortrap hadden we een beetje warme klank verwacht, maar een buizenklank is niet of nauwelijks en in elk geval niet prominent aanwezig. De klank heeft een hele kleine mate van ronding, vermoedelijk aangebracht door de buizen, maar de Ovation A 8.3 heeft zeker geen typische buizenklank, wat dat ook overigens precies moge zijn. Wie op zoek is naar het warme geluid van een buizenversterker, moet de Ovation A 8.3 links laten liggen. De buizen in de voortrap doen heel subtiel hun werk, kennelijk zonder op te willen vallen.

Geen enkel toongebied heeft de overhand of probeert aandacht te trekken. De A 8.3 laat de kleinste details in de muziek moeiteloos horen. Belletjes klinken vol en sprankelend, als dat in de opname is verwerkt. Stemmen klinken realistisch en de afzonderlijke zangers/zangeressen in meerstemmige zangpartijen zijn los van elkaar te volgen. Als tegelijkertijd een slagwerker of drummer zich uitleeft, loopt het geluidsbeeld niet dicht. De A 8.3 kan heel goed omgaan met details maar kan uithalen als het orkest fortissimo speelt.

Goede versterkers hebben het nadeel dat de matige opnamekwaliteit van sommige muziekstukken naar voren kan komen. De resolutie van de A 8.3 is zodanig hoog dat eventuele tekortkomingen in de opnamekwaliteit kunnen opvallen. Vanzelfsprekend is het de muziek die de luisteraar in vervoering moet brengen en niet zozeer de opnamekwaliteit. Een goede versterker, zo ook de A 8.3, is niets anders dan een doorgeefluik van het aangeboden muzieksignaal. Een goede versterker voegt niets toe en haalt niets weg en als de opnamekwaliteit niet deugt kan je dat horen.

Ook aan lage tonen geen enkel gebrek. De lage tonen zijn niet punchy maar hebben een zekere zachtheid, zonder overigens wollig te worden. De A 8.3 klinkt niet wollig maar krachtig. De zachtheid zal vermoedelijk deels toe te schrijven zijn aan de in de voortrap geplaatste buizen.

De klank van de Ovation A 8.3 is transparant, kamerbreed, vrijwel neutraal met een heel klein randje warmte en voor het overige weinig spannend. De A 8.3. is een degelijk en veelzijdig werkpaard en een doorgeefluik voor de aangeboden muziek. De luisteraar wordt niet uitgenodigd om op het puntje van zijn/haar stoel te gaan zitten, maar wordt eerder uitgenodigd om achterover te leunen. Het is de muziek die de luisteraar spanning en eventueel positief kippenvel moet bezorgen. De A 8.3 geeft de in de muziek aanwezige spanning door en voegt verder niets toe en haalt niets weg.

AVM Ovation A 8.3: plaats in de markt, voor wie is deze versterker?

De Ovation A 8.3 is een inclusieve en tevens krachtige versterker. Het aantal aansluitingen is hoog en divers, immers de gebruiker heeft zowel analoge als digitale aansluitingen tot zijn beschikking. Een losse DA-converter is in beginsel niet nodig, hooguit een phono-versterker voor wie een draaitafel aan wil sluiten. Sluit luidsprekers en een bron aan, analoog of digitaal, en het muziekfeestje kan beginnen.

De Ovation A 8.3 kan breed worden ingezet en belooft een hele lange levensduur. Wie gebruiksgemak wil hebben en geen stapel apparaten in zijn woonkamer, moet de Ovation A 8.3 van dichtbij gaan bekijken. AVM lijkt met de Ovation A 8.3 op de veeleisende muziekliefhebber te mikken en niet zozeer op de liefhebber van apparaten, laat staan op de liefhebber van een stapel apparaten.

Tegelijkertijd wordt de meer audiofiel en apparaatgerichte gebruiker niet uit het oog verloren. De specificaties van de Ovation A 8.3 zijn prima. Ruis en vervorming liggen buiten waarneembare grenzen en wie veel bronnen bezit en deze bronnen allemaal tegelijk wil aansluiten, kan waarschijnlijk heel goed uit de voeten met de Ovation A 8.3. Ook kunnen twee sets luidsprekers worden aangesloten en afzonderlijk van elkaar worden in- of uitgeschakeld. De aansluiting van een andere eindversterker is ook mogelijk.

Al met al is de Ovation A 8.3 meer dan een werkpaard. Hij is naast werkpaard, ook racepaard, orgelpaard, circuspaard en dressuurpaard. Op metaforen en analogieën is altijd wel iets af te dingen, maar we bedoelen te zeggen dat de Ovation A 8.3 zich plooit naar de wensen van de eigenaar. En de kans is aanwezig dat de eigenaar de Ovation A 8.3 de rest van zijn leven kan en wil gebruiken.

AVM Ovation A 8.3: conclusie

De kennismaking met de Ovation A 8.3 was aangenaam. De bouw is onberispelijk en degelijk en dat geldt zelfs voor de verpakking. Hij lijkt gebouwd om de eigenaar te overleven. Het apparaat, een voorbeeld van “Deutsche Gründligkeit,” heeft een veelheid aan aansluitingen, zowel analoog als digitaal, en het lijkt gemaakt te zijn voor zowel de muziekliefhebber als voor de audiofiel. De aan boord geplaatste DA-converter is van hoge kwaliteit. Afgezien van een draaitafelingang blijft er niets te wensen over. De klank van de Ovation A 8.3 is transparant, detailrijk en neutraal met een heel klein randje warmte. De versterker nodigt uit om achterover te leunen en op te gaan in de muziek.