Meridian 861 vs Lexicon MC-12: strijd der surround-Titanen
Een tijdje geleden had ik een aantal voor mij bijzonder spannende weken op Home Theater gebied. Ik had namelijk bezoek van een nobele Engelsman en een stoere Amerikaan. Omdat zowel de Britten als de Amerikanen een hoge pet op hebben van zichzelf, hoopte ik dat de strijd tussen beiden partijen niet te hoog op zou lopen. Het viel mee. Superioriteit bestaat namelijk in vele gedaantes.
Om wat preciezer te zijn over het onderwerp van dit review: het betreft hier een vergelijking tussen de Lexicon MC-12 en Meridian 861, beiden surround processoren van de absolute topklasse. Weinig andere producten kunnen op het niveau van deze apparaten meekomen (de Theta Casablanca II, Mark Levinson No.40 en de processoren van EAD komen nog in mijn gedachten op als concurrenten, maar de spoeling is verder bijzonder dun). Ik zal dan ook van tevoren zeggen dat een uitgebreide uiteenzetting over het beter zijn van het ene danwel het andere apparaat bijna zinloos is te noemen: het is veel interessanter om in te gaan op de verschillende filosofieen, ontwerpkeuzes en klankkarakter van beide voorversterkers, want die gebieden verschillen nogal tussen beide apparaten.
Meridian 861
Filosofie en geschiedenis
Meridian heeft een gigantische ervaring met en kennis van digitale audio. De Meridian 203 was een van de eerste echt audiofiele CD-spelers en was dus een belangrijk apparaat voor het op de rit helpen van high-end CD weergave. Meridian was ook een van de eerste die het loopwerk ging scheiden van de D/A omzetter (Theta ging ze echter voor), zoals al gemeengoed was geworden voor high-end versterkers.
De laatste jaren doet het merk veel onderzoek in de bestrijding van jitter in hun digitale producten en slagen hier op spectaculaire wijze in. Ook introduceerde Meridian de 518, een uit de studiomachine 618 afgeleide digitale voorversterker/ processor, die tegelijk een inkomend digitaal signaal ontdeed van jitter en 16 bits data kon "verlengen" naar bredere woordlengtes zoals 20 of 24 bits en met een digitale 72 bits volumeregeling met 8 kiesbare dither patronen. Later worden er, zoals bij de 518 gebeurde, niet alleen nullen aan het signaal toegevoegd, maar de data ook geïnterpoleerd. Upsampling (gepionierd door dCS) was geboren.
Een andere revolutie van het merk zijn hun digitale speakers. Feitelijk zijn dit speakers met ingebouwde versterkers, hoge resolutie D/A omzetters en filtering in het digitale domein. Bob Stuart, de ontwerper van het merk, heeft zelf zitting in het DVD-consortium, die de standaarden voor DVD bepalen en bewaken en heeft patent op MLP (Meridian Lossless Packing), een methode om DVD-Audio geluid gecomprimeerd, maar zonder verlies aan informatie op te slaan op de geluidsdrager. Terwijl veel merken ploeteren om DVD-Audio weergave te realiseren, komt Meridian met een oplossing om DVD-Audio digitaal over te dragen van transport naar processor. Bij gebruik van de digitale luidsprekers van het merk blijft het signaal dan van bron tot speaker compleet digitaal. Een zeer bewonderenswaardige prestatie.
Het eerste surround model dat Meridian uitbracht was de 541, een analoge Dolby ProLogic processor met de inmiddels legendarische Trifield surround decodering. Deze werd in 1994 opgevolgd door de 565, een tot voor kort zeer up-to-date model met uitsluitend door Meridian zelf geprogrammeerde DSPs (Digitale Signaal Processoren) voor decodering van Dolby Digital, DTS etc., iets waar Meridian nog steeds sterk in gelooft: slechts met eigen geprogrammeerde DSP`s kan de ultieme kwaliteit en flexibiliteit verkregen worden die past bij de snel veranderende surround-wereld. De 562v unit moest meestal gekocht worden samen met de 565 om video-switching te kunnen doen en het aantal inputs op een fatsoenlijk aantal te brengen. Hier bracht de 561 verandering in als een betaalbare combinatie van 565 en 562v. Vervolgens werd de 568 uitgebracht (inmiddels in versie 2 uitvoering als 568.2) als vervanging van de 565, die inmiddels niet meer in produktie is.
De laatste en meest indrukwekkende telgen in het Meridian gamma zijn de 861 Surround Processor en 800 CD/DVD-transport. Beiden zijn dit werkelijk modulaire apparaten, die compleet meegroeien met alle technische state-of-the-art ontwikkelingen. Ik bespreek hier de 861.