Zijn er nieuwe ideeen voor de toekomst? Jullie gebruiken nu keramische en diamanten drivers. Komt er een nieuwe revolutie, de nieuwe grote stap in drivers? Zijn er überhaupt nog grote stappen te nemen?
Dit is al gebeurt in de Isis en wel op twee manieren: het is de eerste luidspreker die voor alle drivers neodymium magneten gebruikt. Er zijn ook nieuwe onderdelen en technieken gebruikt voor het crossover, de geleiders en de kastconstructie. De meeste van deze zaken hebben we zelf ontworpen, dus wij hebben de grenzen echt flink verschoven wat de technologie betreft. Wat betreft de meer betaalbare zaken: de nieuwe Ascendant en de nieuwe NP serie luidsprekers hebben allemaal een prachtige nieuwe tweeter die we hebben ontwikkeld de laatste paar jaar. Ook deze gebruikt neodymium magneten en een heel mooie toriodale magnetische structuur en doet allerlei zaken die al vele jaren op onze wensenlijst stonden. Het materiaal van de dome is een ‘proprietary composite’ en is extreem stijf. Als je kijkt naar de uitsterfpatronen - de watervalgrafieken -, zijn die beter dan die van vele diamanten tweeters die dunner zijn. Het materiaal is stijver, cleaner, de break-up modes zijn ver buiten het hoorbare gebied verschoven... Het is een geweldige tweeter!
Dus het is een nieuw ontworpen tweeter van een nieuw materiaal? Is het beryllium?
Nee, het is een composiet van metalen en microfibers. Als je het zou kunnen gebruiken in een Formule-1 auto, zou het geweldig zijn, maar het is erg duur om te gebruiken voor iets dat dikker is dan een tweeteroppervlak. We wilden iets maken dat leek op diamant wat prestaties betreft, maar voor een prijs die het mogelijk maakt de tweeter te gebruiken in minder dure modellen. Wij zijn dus constant aan het ontwikkelen en grenzen aan het opzoeken. We zijn een ‘R&D’ bedrijf, dat is wat we doen!
Denkt u dat uw ideeen zullen worden overgenomen door andere merken?
Dat is al het geval! Toen wij begonnen, waren speakers rechthoekige dozen. Tegenwoordig zie je overal speakers met facetten. Wie deed dat het eerst? Wij! En wel om de afstraalkarakteristiek te optimaliseren. Ik zie de dingen die mensen doen en soms vind ik het komisch, omdat ze niet weten wat ze doen. Ze plaatsen gewoon facetten zonder de afstand, de hoeken, en de kantelfrequentie van de drivers in ogenschouw te nemen. Wat uiterlijk betreft is dat dus al aan de gang, maar wat prestaties betreft is dat moeilijker, omdat het bijna niet is te kopiëren. Iets maken dat er uitziet als een Avalon is niet zo moeilijk, maar de prestaties zijn er niet, omdat ze niet de merkeigen drivers hebben, de merkeigen materialen, crossover componenten en topologie. Ook hebben ze niet het beste team ter wereld... (glimlacht)
Hoe groot is het team?
Niet zo groot, 20+ personen. Alles is handgemaakt, met veel precisie... Ze zijn de beste! Je kunt andere speakers kopen, maar niet iets kopen dat zo goed is gemaakt. Misschien kun je zelfs wel niets kopen op de wereld dat zo goed gemaakt is. O.k., misschien een Patek Philipe... (glimlacht). Ze zijn absoluut de beste en als het neerkomt iets op de juiste manier te doen en zo precies als mogelijk, moet iedereen achter hen in de rij aansluiten, zij zijn de beste...
In Nederland zijn veel enthousiastelingen die uw speakers ‘klonen’. Ze noemen ze zelfs ‘clones’. Ze zien er ook uit als Avalons. Heeft u deze ooit kunnen beluisteren?
Ik heb er eentje gehoord. Een Ascent of Eidolon-kloon en het was afschuwelijk. Ik maak er grapjes over: ik heb een Ferrari in mijn garage, ik heb hem uitgehouwen uit roomkaas. Het ziet er als een Ferrari uit, maar het werkt niet als een Ferrari. Voor mij zou het flatterend moeten zijn, maar ik vind het eigenlijk een beetje triest. Maak je eigen ding! Als je slim genoeg bent en je bent echt geïnteresseerd, maak je eigen ding! Ga ervoor en doe het! Ik weet dat de Sentinels een geweldig uitziend product is en het is gekopieerd, maar je kunt niet kopiëren wat het is. Het is gewoon niet mogelijk. Ik vind het dus wat komisch en triest. Ik geloof namelijk echt dat die mensen met de nodige faciliteiten en genoeg fantasie hun ding moeten doen. Ze zouden erachter kunnen komen dat ze succesvol zijn. Ze moeten ons niet volgen, dat is niet logisch. Doe het! Ga de competitie aan met je eigen ideeen!
Is er een bepaalde ideale relatie tussen de grootte van de speaker en de grootte van de kamer. Zou u altijd adviseren een groter model in een grotere kamer te zetten, of werkt het zo niet. Uiteraard zijn er absolute kwaliteitsverschillen, maar is er een relatie?
Er is zeker een relatie. Mijn gevoel is dat als de context niet van alleen kamer, maar de kamer + systeem in het algemeen incorrect is, je een slechter resultaat bereikt dan als je het correct doet. Dus als je een kamer hebt met bescheidener afmetingen, kan het verstandiger zijn om een kleinere luidspreker te kiezen of een minder zware versterker. Het is wijzer omdat je dan meer muziek hebt uit het systeem als geheel. Al onze speakers hebben ook een ander karakter. Het is dus niet alleen een kwestie van prijs, maar ook van karakter. En het betekent dus niet dat de minder grote, minder dure luidspreker minder goed zou zijn. De speaker zou gewoon een karakter kunnen hebben waar je in geinteresseerd bent versus een ander karakter dat minder aanspreekt.
Dat is interessant, want ik vind dat de oude Ascendant mij iets deed wat de andere modellen niet doen. Hij maakte indruk op me op een andere manier.
Dat is mijn punt. En met de nieuwe versie van de Ascendant is er een vergroting van die richting waar je over praat. Hij heeft dat karakter en je wilt dat het zichzelf op de beste manier toont. Het zou geen vraag moeten zijn van de grootte van de kamer of hoe dik je portemonnee is, maar een kwestie van: “ik heb dit gekozen omdat ik er de meeste muziek mee kan extraheren in mijn systeemcontext”. En daarom denk ik dat de mensen die dit doen, zoals hier bij Rhapsody of More Music in het algemeen, zo goed zijn in wat ze doen, want Harry [van Dalen] zal jou niet toestaan het verkeerde te doen. Hij zal het je gewoonweg niet verkopen: “Het is verkeerd voor je, laten we samen proberen een set te maken die in balans is en laten we er het beste uit halen.”
