Ed schetst een duidelijk beeld van zijn aanpak en de resultaten die hij boekt bij veel klanten. Toch is het altijd goed om zelf een beeld te vormen van zijn werkwijze. Vandaar dat we een afspraak maken bij een kennis van me die verbeteringen wenst in zijn muziekweergave. Onze gastheer Koen is in het bezit van een mooie Marantz-set en een paar bijzondere ESS AMT 1D luidsprekers. Bij de AMT’s wordt het midden-hoog vanaf 800 Hz verzorgd door zogenaamde Heil air-motion transformers. Dankzij een gevouwen folie zijn deze dipool-units in de hoog/middenweergave bijzonder open, luchtig en snel.

Het eerste wat mij opvalt bij het horen van de eerste tonen is het mooie midden en hoog. Wat een compliment voor deze luidsprekers! Toch blijkt al heel snel dat het geluidsbeeld niet loskomt van de speakers. Na een tijdje acclimatiseren en luisteren controleert Ed eerst de fasegedragingen. Een grote houten kast, waarin ook de set is ondergebracht, heeft een enorme impact op de weergave, Deze staat tussen de speakers opgesteld in een asymmetrische hoekopstelling. Na het eerste voicen van de speakers komt het geluid al wat meer los van de luidsprekers Daarbij treedt er veel minder compressie op. De geluidsdruk lijkt makkelijker ‘weg te kunnen’ waardoor er ook meer rust in de muziekweergave ontstaat. Het geluidsbeeld is daarbij wel breed, maar nog ondiep. De kast die niet verplaatst kan worden is de oorzaak.  Jammer!


Foto: set van gastheer Koen

Met een pole-checker toont Ed aan dat enkele stroomstekkers in de verkeerde fase in het stroomblok zijn geprikt. Nadat de stekkers in de juiste fase zitten is direct sprake van een betere plaatsing, meer diepte en openheid in het geluidsbeeld. Koen veert enthousiast op. Maar verder valt vanwege de krappe situatie hier niet veel meer corrigeren, relatief kleine handelingen hebben al gezorgd voor een duidelijk hoorbare verbetering. Maar de set laat horen dat er nog veel winst te behalen is.

Tuning en akoestiek
Ed pakt vervolgens de koppeling van de luidsprekers met de vloer aan. De luidsprekers staan nu op AZE HAS 2 dempers. Deze worden vervangen door een set Harmonix TU-202Mk2. De verandering die dat teweegbrengt heeft een heel ander karakter dan de voorgaande aanpassingen. We draaien de vocale muziek die we eerder al hoorden. Het eerste dat me opvalt is de weergave van de mannelijke zangstem. Deze klinkt nu veel natuurlijker. Ook de weergave in zijn geheel klinkt een stuk losser. Makkelijker, natuurlijker, vanzelfsprekender zijn zomaar enkele trefwoorden die ik op mijn kladblok noteer. Het laag is minder overdadig aanwezig en lijkt zich, vergeleken met de voorafgaande situatie, veel losser en vrijelijk in de kamer te bewegen. Enig revoicen van de speakers levert nog geen verdere verbeteringen en daarom blijven ze op dezelfde plaats staan.


Foto: Combak - Harmonix TU-202MK2

Vanwege plaatsgebrek komen onder de Marantz apparatuur geen Harmonix-voetjes. Jammer, want hier valt volgens Ed veel te verbeteren. Daarom richten we onze aandacht op andere zaken. Een groot obstakel voor de set is en blijft die kast tussen de speakers. Hierdoor kunnen de luidsprekers niet vrij stralen. Dit gaat vooral ten koste van de diepteafbeelding. Ook is er nogal wat compressie in het laag waar te nemen. Aan deze kastsituatie kunnen we helaas niets veranderen.  De hinderlijke invloed ervan valt volgens Ed echter wel te verbeteren. 

Hiertoe brengt hij drie stuks  Harmonix RFA-7800 Room Tuning Discs aan op de kast. Hoe ze werken is me een groot raadsel, maar dát ze werken is overduidelijk hoorbaar. De compressie in het laag is een heel stuk minder dan voorheen. Het overdadige laag lijkt voor een deel “verdwenen” en laat in werkelijkheid nu veel meer controle zien dan voorheen, en alle instrumenten laten meer van zich spreken. De weergave begint hierdoor veel meer te ademen, alles klinkt veel losser, vanzelfsprekender, tonaal meer in balans. Het geluidsbeeld krijgt meer bühne en meer diepte. De stemweergave lijkt in eerste instantie minder body te hebben gekregen. Echter nu pas valt op dat een kleuring die deze ‘body’ veroorzaakte weg is. Zangstemmen klinken veel luchtiger en natuurlijker, en staan losser tussen de luidsprekers.