NIEUWS

Mixers, mengpanelen en audio-interfaces

Ulco Schuurmans | 18 januari 2015

Er zijn twee soorten mixers/mengpanelen en audio-interfaces. Als hardware-apparaat en als software (het apparaat staat in grafische vorm op het monitorscherm). In principe werken beiden min of meer hetzelfde. In het hardwarematige geval met echte voelbare knoppen en regelaars. In het softwarematige geval met de muis, toetsenbord, trackbal en zelfs touchscreen.

De mixers en mengpanelen kunnen op vier manieren het er doorgevoerde geluid beïnvloeden:
1. Via schuifregelaars of knoppen het volume veranderen en meerdere per afzonderlijk geluidskanaal binnenkomende geluiden met elkaar mengen. Per kanaal het volume instellen en als één mastersignaal uitsturen. Elk mengpaneel of mixer beschikt daartoe over minimaal 4-6 ingangen en een stereo masteruitgang. De volumesterkte is in de vorm van gekleurde LEDs of volumeregelaars zichtbaar;
2. Via draai- of drukknoppen voor het aanpassen van de hoge en lage tonen. Vaak ook de stereobalans, pan en pitch;
3. Het aanbrengen van speciale geluidseffecten. Dat kan via een druk op de hardware-knop of die in de software op het monitorscherm. Bij audiosoftware zijn de creatieve effecten vaak zeer nauwkeurig in te stellen;
4. Een automatisch uitgevoerde correctie binnen de hardware of software. Bijvoorbeeld ruisonderdrukken en compressor- of limiterfunctie.
In geval van een audio-interface voor het aansluiten van meerdere microfoons of een lijn-in zijn er veelal aparte volume- en/of mix-regelaars voor handen. Een aantal van deze interfaces beschikt tevens over ruisonderdrukking en regeling van de toonhoogte.

Recorders en toespelers
Speelt u het geluid toe naar een mengpaneel, montagecomputer of opnameapparaat dan zijn er verschillende mogelijk heden voor nabewerken. Als eerste de toespeler zelf. Kan dit apparaat zelf al het uit te sturen geluid mixen, het volume aanpassen of het corrigeren?
Zo niet, dan de hardwaremixer, de audio-interface of de software op de computer dit klusje laten uitvoeren. De geavanceerde audiorecorder (zowel hardware als software) beschikt veelal over meerdere afzonderlijk op te nemen geluidsporen. Die kunt u dan met elkaar gaan mixen en als één mastersignaal uitsturen of als een geluidsbestand voor de montage opslaan.
Audio-cd’s en muziek dvd’s passen gewoon in de optische drive van de montagecomputer. Zowel een aparte soundeditor als de montagesoftware kunnen deze bestanden gewoon uitlezen. In een aantal gevallen dient u de Rip-functie te gebruiken om de cd-muziek naar voor de montage bruikbare audiofiles om te zetten. Bij het aansluiten van een externe audiotoespeler (cd/dvd-speler, iPod, smartphone, mp3 e.d.) die op de juiste wijze aansluiten. Let op de connectortypen tulp (wit en rood), optisch/digitaal, HDMI) en de bijbehorende ingang. Bij computers werkt een apart geluidsgedeelte of een extra geluidskaart het beste. Geef in de software goed aan welke ingang geluidssterkte er gebruikt moeten gaan worden!

In het montagepakket
Eenvoudiger NLE-software biedt slechts beperkte geluidsfuncties. Voor het samenstellen van een goed klinkende soundtrack raden wij u dan ook een meer geavanceerd montagepakket of een aparte soundeditor aan. Let er voor de beste resultaten op dat u het geluid op aparte sporen, audiotracks, kunt nabewerken. Geluid in deze audiotracks is veelal zichtbaar als een golfpatroon (waveform) en er valt een lijn met handvatten (handles) aan te brengen. Klik deze functie aan en trek het geluid tussen twee handles op of neer. Dit verandert het volume en/of brengt een fade aan. Veelal is het mogelijk om via een pop-up-venster direct het volume (in percentages) te veranderen.
Het betere montagepakket voorziet in de functies volumeregeling, het onderling mixen van meerdere kanalen, fade in/uit, dissolve, normalize en een aantal creatieve effecten. (Semi)professionele NLE-software voorziet in uitgebreide mixers, compressor/limiter en zeer veel hoogwaardige effecten.
Tip: Er staan relatief veel instructiefilmpjes op YouTube en de websites van de leveranciers van montagesoftware over de postproduction-werkwijze bij audio.

Stoorgeluiden en correctiefilters
Voor specifieke stoorgeluiden kunt u deze opsporen en specifiek uit het geluidsspectrum laten wegfilteren. Storende geluiden zoals telefoons, rinkelende kopjes, koelkasten, motoren of boormachines op de achtergrond kunt u met software het geluid analyseren. Vindt een stukje waarop alleen het stoorgeluid staat. Neem hiervan een proefmonster (sample). Geef vervolgens de software de opdracht om dit stoorgeluid uit het gehele spectrum te filteren.
De filters voor brom en ruis zijn al genoemd. Voor de spraak zijn er aparte correctiefilters beschikbaar voor slissen (de-esser), eh’s en ploppen voor de microfoon.

De audio-editor
De echte audio-editor-software biedt de meeste mogelijkheden bij de postproduction. Het programma werkt met meerdere audiotracks waarmee u lekker aan de montage- en nabewerkingsslag kunt gaan. Vanaf net beneden de € 100,- heeft u al een complete studio voor de geluidsmontage in huis. Deze audiostudio voorziet in het knippen, plakken, en verplaatsen, het corrigeren en equalizing van het geluid, volume (gain, normalize, compressor-limiter), creatieve effecten, het opnemen (Record-functie) van geluid, het rippen van CD-A en muziek-dvd en het omzetten naar tal van bestandsformaten voor audio. U kunt de audio-editor los of als bestanddeel van de montagesuite aanschaffen.


EDITORS' CHOICE