De Node is een zeer populair Bluesound-apparaat en geliefde streamer én DAC voor hifi van allerlei merken. Dit najaar verschijnt er een update die hele interessante zaken toevoegt. Is het de moeite waard om te upgraden?
Bluesound
Bluesound heeft draadloze speakers, streaming versterkers en soundbars in z’n assortiment. De meest verkochte is de Node, een apparaat dat je kort door de bocht een streamer kunt noemen: een handige manier om een reeks streaming-opties (waaronder die in de BluOS-app) aan je muziek-systeem, soundbar of actieve speakers toe te voegen.
De Node kan meer zijn dan dat. Het bezit ook een reeks uitgangen én ingangen, waardoor dit toestel kan gebruikt worden om bijvoorbeeld een cd-speler of draaitafel te verbinden met een muzieksysteem dat meerdere kamers overspant. Of eenvoudiger: je gebruikt zo’n Node met z’n HDMI-eARC-poort om je tv-geluid uit je stereospeakers te laten komen. Een veelzijdig ding, dat mag je gerust stellen.
Bluesound noemt de nieuwe Node (modelnummer N132) een ‘remaster’ van het origineel. Een beetje een toegeving dat het toestel in z’n nieuwste gedaante niet dramatisch anders is dan voorheen? Als het over z’n uiterlijk gaat, klopt dat, maar intern is er wel echt wat veranderd.
Node Nummer Vijf
Net zoals Apple is Bluesound wat karig met de labels die op z’n toestellen hangen. In deze review staat zo de Bluesound Node centraal. Klinkt dat heel vertrouwd in de oren? Tja, je mag het inderdaad niet verwarren met de Bluesound Node die in 2021 geïntroduceerd werd, laat staan met de vorige drie generaties: Node 2i, Node 2 en de Node. Die allereerste iteratie valt nog te herkennen aan z’n kubusvorm, maar de daaropvolgende Nodes zien er nagenoeg hetzelfde uit. Ook de nieuwe versie is een doos ter grootte van een paperback dat je even goed een mooie plaats op een meubel kunt geven als verstoppen achter een versterker.
Hier is alvast een tip hoe je de nieuwste N132-versie kunt herkennen: de hoofdtelefoonuitgang op de voorkant is geschikt voor een 6,3-mm jack. Voorheen was er een kleinere 3,5-mm uitgang. Die verandering hangt samen met een significante verbetering bij de nieuwe Node. Door het inbouwen van een THX AAA-versterkermodule maakt deze streamer nu ook een veel betere bron voor een bekabelde hoofdtelefoon – zelfs met een high-end Austrian Audio The Composer waarmee een uitstekende uitvoering van het thema van ‘The Return of the King’ werd beluisterd. Het is zeker een van de belangrijkste verbeteringen bij de nieuwe Node (en al uitgeprobeerd in het gelimiteerde Node X-jubileummodel), al zal het enkel relevant zijn voor wie zo’n Node wil gebruiken als headfi-oplossing. Maar gelukkig is er nog voldoende nieuws te melden.
Iets heel intrigerends is dat de Node nu zelfs Dirac ondersteunt. Je moet dan nog wel een licentie aanschaffen, maar sowieso is er geen goedkopere (en makkelijkere) manier om Dirac-kamerkalibratie toe te voegen aan je muzieksysteem. Het DAC-gedeelte is in de N132 gebouwd rond een ES9039Q2M-chip van ESS, met – aldus de ontwerpers – kortere signaalpaden en andere ingrepen die jitter en interferentie moeten vermijden.
Ook positief: met 599 euro is de nieuwe Node niet duurder geworden. Wie trouwens een goedkopere streamer zoekt: sinds kort is er een compacte Node Nano van 349 euro die alvast qua streamingopties hetzelfde biedt. Maar op andere vlakken zijn er grotere verschillen. En als we nu toch bezig zijn: Bluesound introduceert voor het eerst ook een betere Node voorzien van een display, de Node Icon. Op een latere datum komt daar ook vast een review van. | Lees meer over de introductie van de Bluesound Node Nano en Node Icon
Stof de remote maar af
De Node blijft dus een minimalistische verschijning, zowel in het zwart en het wit. De afgeronde hoeken en gebruikte kunststof doen ‘em wel wat mooier lijken, het is geen goedkope plastic doosje. Gegeven dat je hem volledig kunt bedienen via de BluOS-app, is het niet gek dat er geen scherm op de Node staat. Toch kan er qua bediening meer mee dan je eerst denkt. Bovenaan de Node is er een touchpaneel waarmee je media kunt bedienen. Wat vooral nuttig is, zijn de presetknoppen – een handigheid uit BluOS waarbij je in de app aan een preset pakweg een internetradiostation, playlist of een ingang kunt hangen.
Als je in je luie zetel naar muziek zit te luisteren, ga je natuurlijk niet rechtveren om het volume te veranderen op het kastje zelf. Dat doe je (alweer) via de app of een IR-remote naar keuze. Ja, ook de knoppen van de oude Sony-afstandsbediening die al jaren in een lade ligt kun je de Node aanleren.
Streaming of bronnen afspelen?
Over BluOS dat het kloppende hart van de Node is, daar hebben we het verderop uitgebreider over. De BluOS-app is echter niet de enige manier om naar dit toestel te streamen. Het bezit verder nog Bluetooth (met aptX HD-ondersteuning én bi-directioneel, je kunt ook een draadloze hoofdtelefoon aansluiten), AirPlay 2, Spotify Connect en Tidal Connect. Je favoriete album of playlist afspelen zonder de BluOS-app te openen kan dus perfect. Ten slotte is de nieuwe Node uit de doos Roon Ready, net als de andere twee nieuwe Nodes.
Als het gaat om externe bronnen, dan springt vooral die HDMI-eARC-poort in het oog. Zo vaak kom je dat niet tegen op een streamer uit deze prijsklasse. Én het werkt prima, met goede ondersteuning van HDMI-CEC-commando’s. Als je dus je tv inschakelt, zal de Node ook uit de slaapstand schieten of (als het al aanstaat) naar de HDMI-ingang overschakelen. Aangezien er een trigger-uitgang is, kun je zo dus zelfs regelen dat als je huisgenoten de televisie inschakelen meteen je heel stereosysteem mee wakker wordt en geluid produceert. Dat spaart weer een telefoontje op café ontvangen om uit te leggen hoe je juist de televisie geluid laat maken.
Via een mini-jack die automatisch schakelt tussen optisch of analoog valt dan weer een audiotoestel te verbinden. Die cd-speler of draaitafel van daarnet. En ja, die ‘of’ staat er niet zomaar. Het is het ene of het andere. Het rijtje ingangen eindigt met een USB-poort. Die levert een makkelijke manier om snel je eigen muziekbestanden af te spelen vanaf een stickje of een SSD.
Het fijne aan BluOS is dat je die fysieke ingangen via de app kunt selecteren. De Node zal desgewenst het tv-geluid of de muziek die uit de cd-speler komt doorsturen naar andere BluOS-apparaten. Die zijn er bij de vleet omdat BluOS – in tegenstelling tot Sonos of MusicCast van Yamaha – door meerdere fabrikanten worden gebruikt. Dat zijn voornamelijk zustermerk NAD, maar ook andere. Zo lanceerden Cyrus en Roksan recent nog nieuwe audiotoestellen met BluOS ingebouwd.
Klaar voor Dirac
Dat je met de Node Dirac kunt gebruiken is een heel mooie toevoeging aan deze streamer. Met deze software los je akoestische problemen van je kamer en speakers op (zowel bijvoorbeeld wollige bassen door een roommode als de impulsrespons verbeteren) waardoor muziek beter klink. Het is wel bijzonder dat Dirac op de Node opduikt, want hiermee ontstaat er een relatief goedkope manier om de functie te gebruiken. Meestal kom je Dirac toch eerder tegen bij apparaten die minstens het dubbele kosten. En ja, het kan nog voor iets minder via een kastje van miniDSP, maar dan heb je geen DAC of de app-bediening.
Is de aanwezigheid van Dirac dan enorm verrassend? Niet helemaal, gegeven dat zustermerk NAD al jaren Dirac-kamerkalibratie aanbiedt op een reeks toestellen. Het is ook een kerneigenschap van de BluOS-D-module die al ingebouwd is in bepaalde toestellen (zoals de M33 of M66) of die je zelf kunt toevoegen via een lege MDC-sleuf op een toestel als een C 3050 of C 389.
Wat je wel moet weten is dat de Node Dirac Ready is. Dat wil zeggen dat je een licentie bij het softwarebedrijf moet aanschaffen als je het wil gebruiken. Omdat de Dirac-functie nog niet beschikbaar is bij de Bluesound-streamer, veronderstellen we dat je gaat kunnen kiezen uit een beperkte versie van 259 dollar tot enkel ingrijpt onder 500 Hz en een volledige licentie die 90 dollar meer kost en correcties over het volledige frequentiebereik toelaat. Daarnaast moet je ook een geschikte meetmicrofoon op de kop tikken (of lenen van een audiofiele vriend). Een beter USB-model zal je zo'n 100 tot 200 euro kosten.
Update 23/10/24: NAD laat weten dat een Dirac-licentie voor Bluesound-producten goedkoper zal zijn dan de reguliere licenties. De kostprijs voor een beperkte (tot 500 Hz) licentie zal 159 dollar bedragen, terwijl een volledige licentie 249 dollar zal kosten. NAD is bovendien van plan een microfoon met USB-adapter op de markt te brengen, prijs onbekend. De lagere prijs van de Dirac-licenties bij de Node maakt het nog meer een interessante optie om Dirac aan je systeem toe te voegen.
We hebben Dirac al vaak ingemeten bij betere AV-receivers en sommige high-end stereotoestellen, en het kan heel effectief zijn om een soundstage gedetailleerder en groter te maken. Je kunt het wel in een soort automatische modus gebruiken, onder meer via een mobiele app. Maar de beste resultaten krijg je door in de software op een laptop zelf de doelcurve te tweaken – of toch als je over het volledige frequentiebereik wil sleutelen. De automatischere aanpak werkt vrij goed als je je beperkt tot het laag, waar uiteindelijk wel de meeste kamerproblemen zich situeren.
Toen we met de Node aan de slag gingen, was de firmware-update met Dirac Ready nog onderweg. We verstaan dat de software op de planning staat voor “eind november”, maar in de praktijk kan die deadline vast nog uitlopen.
Vertrouwd streaming- en multiroomplatform
Voor de meeste lezers zal BluOS geen onbekende zijn. Dit platform ontwikkeld in de schoot van de Lenbrook Group – zie Bluesound, NAD en PSB – wil al tien jaar dezelfde mogelijkheden bieden als Sonos. Dat lukt vrij goed, mede dankzij een recente BluOS 4.0-update die een frissere interface bracht voor de mobiele apps (er is ook een BluOS-app voor macOS en Windows met een oudere interface).
Het is echter niet zomaar een kopie van wat Sonos te bieden heeft. Er worden eigen accenten gelegd. Er is dat BluOS bij meerdere merken opduikt (wat je als consument meer keuze geeft qua type apparatuur) en dat je ook echte controle krijgt over audio aangeleverd via de fysieke ingangen op je audiotoestel(len). Daarnaast is er een goede ondersteuning voor hi-resbestanden en -streams. Bij de nieuwe Node komt daar DSD-ondersteuning bij. Hoewel niet echt heel populair, zijn er audiofielen die graag hun SACD-rips en aangekochte DSD’s zonder omzetten naar PCM afspelen.
Je moet altijd wel even wennen aan een functierijke app zoals deze. Er is echter een goed evenwicht gevonden in de nieuwe interface tussen de essentie presenteren én je toch voldoende mogelijkheden te bieden. Hier en daar valt er nog kritiek te geven (waarom ontdekt BluOS niet automatisch DLNA-shares bijvoorbeeld), maar als het gaat om frustratie-loos muziek afspelen en ontdekken doet het veel juist.
Goedklinkend schakelbord
Welke rol speelt de Node op vlak van geluidskwaliteit? Met een veelzijdig toestel zoals dit hangt het er sterk vanaf welke rol je laat spelen. De nieuwe DAC is bijvoorbeeld niet belangrijk als je de Node digitaal aansluit op een ingang van een geïntegreerde versterker. Analoog aangesloten op een versterker of actieve speakers is de DA-convertor net wel van groot belang. Onder meer de verbetering aan de voeding en opbouw betekent echter dat de nieuwe Node altijd wel beter zou moeten presteren.
Minder bekend is dat je een Node als digitale streamer kunt gebruiken via USB. Dat kan natuurlijk ook via de coaxiale of optische uitgangen, maar door een USB-kabel tussen de Bluesound en pakweg een geïntegreerde versterker met een USB klasse-B ingang te leggen kun je streams in een hogere kwaliteit aanleveren. Er zijn tegenwoordig wel wat actieve speakers met zo’n USB-ingang, dus ook voor die apparaten is die Node wel interessant. Bij de Denon PMA-3000NE die we eerder aan het testen waren, werkte deze functie meteen zodra we de USB-kabel aansloten. Met een paar Bowers & Wilkins 705 S3 Signatures serveerde de Node via de Denon de FLAC-streams van de Main Mix van Radio Paradise (een mooie feature in BluOS, trouwens) geweldig aan.
Even toch overschakelen naar ‘A Moon Shaped Pool’ van Radiohead via Qobuz in de BluOS-app liet een frisse ‘Decks Dark’ horen, met de verschillende samples en klanken die goed gedefinieerd van elkaar loskwamen. Met de ingebouwde DAC van dit topmodel van Denon is zeker niets mis, maar ook de DA-converter van de Node zelf presteert goed als we daarop overschakelen en het Radiohead-album opnieuw afspelen.
Het is wel een iets andere klank, iets donkerder en met de vocals van Thom Yorke iets meer in de schijnwerpers. Maar de rijkdom van deze composities proef je nog altijd heel goed, het is een uitstekend resultaat voor iets van dit prijspunt. De Node is in deze modus perfect in staat om de subtiele klanken van de contrabas en het trompetspel van Miles organisch weer te geven op de jazzklassieker ‘Somethin’ Else’ (in de Rudy Van Gelder-editie). Vooral de trompetsolo bij ‘Autumn Leaves’ maakte wel wat indruk: mooi in de ruimte gepositioneerd, zonder een scherp, metaalachtige klankje en heel meeslepend.
Misschien niet het ultieme qua resolutie – dit blijft een toestel van 599 euro – maar tegelijkertijd horen we hier de Node de veel duurdere Denon en Bowers & Wilkins-speakers zeker niet in de steek laten.
Het is ook heel makkelijk dat de Node naadloos overschakelt naar tv-geluid wanneer we de Sony Bravia in de testruimte inschakelen. Nog fijner is dat er niet de tv-instellingen moet gedoken worden om audio-instellingen op de televisie te veranderen. In tegenstelling tot de meeste hifi-apparaten met een HDMI-ingang kan de Node namelijk wel Dolby Digital 5.1 verwerken. Je krijgt natuurlijk stereo te horen via de aangesloten speakers, wat best meeslepend kan klinken. Beter dan de meeste soundbars, als je het ons vraagt – zeker als je muzieksysteem van een betere kwaliteit is.
Conclusie
De nieuwe Node is een flinke update van de vorige versie. Het apparaat is even flexibel als voorheen, met dank aan het steengoede BluOS-platform. Onder meer de aangepaste voeding en het betere DAC-gedeelte maken de Bluesound Node (N132) een prima apparaat om een oudere hifi-set zonder streaming (of met verouderde streamingopties) helemaal in het nieuw te steken.
Dirac Ready-status zal misschien niet iedereen overtuigen, gegeven dat je nog extra’s moet aankopen (al zal een Dirac-licentie wel significant minder kosten dan elders). En niet iedereen houdt van DSP-ingrepen zoals deze of de complexiteit. Maar het is wel een fijne toevoeging voor een bereikbare streamer die de deur opent voor een merkbare geluidsverbetering, afhankelijk van je kamer.
Ook de veel betere hoofdtelefoonuitgang is niet voor iedereen belangrijk. Maar wie wel eens een hoofdtelefoon bovenhaalt, krijgt met dit toestel een verrassend goede hoofdtelefoonversterker cadeau. Zelfs als je versterker een eigen aansluiting voor een koptelefoon bezit, zal de uitgang op de Node vaak superieur klinken.
Bluesound Node (N132)
599 euro | www.bluesound.com
Beoordeling 5 op 5
