Om een bestaand muzieksysteem of versterker uitgebreide streamingopties te schenken was de Bluesound Node 2i bij de kritische muziekliefhebber een geliefde keuze. Nu is er de vernieuwde Node, en die verbetert de populaire streamer op verschillende vlakken. Wordt deze talentrijke muziekspeler van Bluesound zo nog meer hét ‘betere’ alternatief voor de Sonos Port?
Summary in English? Click here.
Bluesound Node
In deze exclusieve primeurreview (de eerste test wereldwijd, red.) bekijken we de fonkelnieuwe Bluesound Node. Dit is al de derde (of vierde, naargelang hoe je telt) versie van de streamer. Wat het doet blijft hetzelfde als weleer: het is een streamer die muziek stuurt naar een muzieksysteem.
Je kunt het voor verschillende zaken gebruiken, zoals je geïntegreerde versterker-zonder-streaming voorzien van muziek, of als gezel bij ‘domme’ actieve speakers. Heb je enkel (passieve) luidsprekers? Dan is er de PowerNode, in essentie de Node plus ingebouwde versterker. Ook van die Bluesound-versterker verschijnt er een nieuwe uitvoering die op significante vlakken is aangepakt.
Wat is er nieuw bij de pas geïntroduceerde Bluesound Node? Verschillende zaken, zowel onder de motorkap als aan de buitenkant. Het zijn vooral die eerste zaken die ons interesseren, want die hebben een impact op de geluidskwaliteit. Dat de behuizing nu iets anders is uitgevoerd, met een touch-controlepaneel dat oplicht als je vinger in de buurt komt, is natuurlijk leuk maar niet cruciaal. Het lijkt ons dat de Bluesound Node vaak ergens discreet wordt weggestopt, toch als het gecombineerd wordt met een hifi-systeem. Zet je hem toch in het zicht? De Node is nu modieus matzwart of -wit in plaats van een iets meer blinkende satijnkleur.
Op vlak van technische ingrepen zijn er twee zaken die meteen ons aandacht trekken: de betere DAC en de aanwezigheid van een HDMI-eARC-poort. Je kunt de Node dus gebruiken om je tv-geluid naar je muzieksysteem te leiden. En, omdat de Node de BluOS-software draait: je kunt de audio van die voetbalmatch of live-concertuitzending streamen naar andere BluOS-toestellen of Bluesound-speakers in huis.
Moeten we toch ook vermelden: met dit apparaat introduceert Bluesound een nieuwe naamgeving die sommigen zal verwarren. Dit is de opvolger voor de Node 2i, maar heet niet ‘Node 3’, ‘Node Gen 3’ of iets dergelijk. De naam is kurkdroog ‘Node’. Simpel, eenvoudig, en geïnspireerd op pakweg Apple die ook bij nieuwe iPads geen toevoegingen doet over het versienummer. Verdere duiding van Bluesound vonden we al in het eerdere bericht.
Idem met de nieuwe Bluesoundversterker die samen met de Node wordt geïntroduceerd. Die heet ‘PowerNode’, ‘Bluesound PowerNode’, om het op z’n Bonds te zeggen. Gelukkig is weinig kans dat iemand zich verwart met de allereerste Node uit 2013, die zijn wereldprimeur beleefde in de Rotterdamse Euromast, want die zag er echt helemaal anders uit. Groter en hoekiger; het was echt een forse kubus. Goed nieuws: de nieuwe Bluesound Node draagt een prijskaartje van 549 euro. En dat is evenveel als voorheen.
Het Sonos-alternatief
Wie of wat is Bluesound? De meeste hifi-liefhebbers zullen daar het antwoord wel op kennen, maar lezers die hier binnenvallen via Google vragen het zich misschien wel af. Bluesound heeft zich de afgelopen jaren met succes kunnen positioneren als het alternatief voor Sonos. Het alternatief als in: een grotere focus op geluidskwaliteit, toestellen die ook nauwer aansluiten bij andere audioproducten (zoals deze gloednieuwe Node) en een BluOS-ecosysteem waarin je veel boeiende hifi-oplossingen van verschillende merken tegenkomt. Denk aan de draadloze DALI Oberon C-speakers, de verschillende NAD hifi-apparaten en zelfs CI-toestellen. Binnenkort verschijnen nog een paar heel intrigerende apparaten, incluis van merken van wie je dat niet meteen zou verwachten. Maar daar mogen we je nog niets over vertellen.
Bluesound zelf brengt toestellen uit zoals de Node die we hier bekijken, soundbars en draadloze speakers. De achterliggende software, zeg maar het platform, heet BluOS. Het is die naam die je ziet opduiken bij toestellen van NAD en DALI. Een tikje verwarrend misschien, maar het belangrijkste is dat Bluesound- en BluOS-toestellen gewoon samenwerken en kunnen gecombineerd worden.
Dat aanbod aan muziekoplossingen is een grote troef van Bluesound/BluOS ten opzichte van marktleider Sonos. Kritische luisteraars vinden ook de ondersteuning voor hi-resaudio belangrijk.
De verdere mogelijkheden die BluOS biedt zijn nagenoeg hetzelfde. Je kunt meerdere speakers en toestellen bedienen via één app (iOS, Android, Windows, MacOS), je kunt ad hoc groeperen, er is ondersteuning voor veel muziekdiensten (Spotify, Deezer, Tidal, Qobuz en meer) en internetradio, en je kunt eigen muziekbestanden afspelen. Bluesound en BluOS die in de voorbije jaren geïntroduceerd werden zijn eveneens AirPlay 2-compatibel. Je kunt dan muziek en audio rechtstreeks afspelen vanaf apps op je iPad, iPhone en Mac-computer, zonder de BluOS-app nodig te hebben. Wie dan nog een optie nodig heeft, kan terugvallen op Bluetooth (met aptX HD).
Subtiel anders
We kregen de nieuwe Node en de oude Node 2i op bezoek. Het is niet dat het nieuwe toestel opeens een dramatisch andere look krijgt. Toch zijn verschillen merkbaar. En ja, we schreven al dat een Node vaak ergens in een meubel of achter een muzieksysteem een plaats krijgt. Wat nu nieuw is op de Node maakt de streamer echter nuttiger en interessanter om ergens binnen handbereik te plaatsen.
De Node blijft een compacte doos die door zijn afgeronde hoeken iets chiques heeft, ook vergeken met de Sonos Port. De mattere kleur van de nieuwe Node geeft het toestel net iets meer stijl dan voorheen. Opvallend is vooral dat grotere bovenpaneel uit glas. Niet alleen is het formaat van het paneel nu bruikbaarder, het is ook eleganter geworden. Als je lang uitgestrekt in de sofa naar muziek luistert, toont het gewoon als een zwart vlak. Pas als je een vinger in de buurt brengt, lichten de touchknoppen op. A nice touch, als we een flauwe grap mogen maken.
Wellicht ga je de Node vooral bedienen via de BluOS-app. Maar je hebt nu via dat bovenpaneel wel de gelegenheid om via het toestel zelf meer te doen. Het volume aanpassen bijvoorbeeld of – en dit is een goeie – op een van de vijf presetknoppen drukken om bijvoorbeeld een favoriet radiostation of playlist te kiezen. We vinden dit wel praktisch, zeker voor die momenten waarbij de smartphone tussen de kussens van de sofa is verdwenen of je hem gewoon nog op het nachtkastje hebt vergeten.
Bluesound Node: wat is er technisch nieuw?
In deze review bekijken we enkel de kersverse Node, niet de PowerNode die eveneens vernieuwd wordt. Een aantal van de technische zaken die nu aangepast zijn, gelden echter ook voor die Bluesound-versterker. Bij de PowerNode is de stap naar HybridDigital-versterking een belangrijke nieuwigheid.
In essentie is een streamer zoals de Node een kleine computer. De hardware die daarvoor gebruikt wordt verschilt niet zoveel van wat er in je smartphone of tablet zit. Het is bijvoorbeeld gebaseerd op ARM-chips, zoals in de grote meerderheid van mobiele toestellen (en nu ook Macs) gebruikt wordt. Voor de nieuwe Node is er overgestapt naar een nieuwe generatie ARM-chips, specifiek een Cortex A53 Quad-Core-processor. De nieuwe Node heeft daardoor aanzienlijk meer rekenkracht.
Hoe belangrijk is dat nu eigenlijk? Het is niet zo dat muziek daardoor opeens ‘sneller’ verwerkt wordt. Wel opent meer processorkracht de deur naar meer mogelijkheden qua audioprocessing in de toekomst, of andere features. Een veel snellere chip die dezelfde taak uitvoert als een tragere gebruikt ook minder resources, wat potentieel een impact kan hebben op de weergave. Al vinden we het toch altijd lastig om in een praktijk een directe link te leggen tussen hardwarebelasting en weergavekwaliteit, echt makkelijk is het niet om zoiets een goede manier te vergelijken of het effect te isoleren. Zeker in dit geval, want de upgrades aan de Node betreffen niet enkel de chipset. Ook de Texas Instruments-gebaseerde DAC is een nieuwe versie én wordt anders geïmplementeerd. Waar de DAC in de vorige Node single-ended werd gebruikt, wordt er nu differentieel gewerkt. Dat vermindert de vervorming en verhoogt het S/N-ratio naar 113 dB.
Heel veel scenario’s mogelijk
Een sterkte van de Node was altijd het ruim aanbod aan in- en uitgangen. Bij de nieuwe Node is dat voordeel nog groter geworden. Hierdoor heb je als muziekliefhebber veel flexibiliteit over hoe je juist een Node wil inzetten.
Ook binnen een CI-project is zo’n Node een interessante optie – al heeft Bluesound ook professionele apparaten die beter in een rack passen.
Het lijstje aansluitingen is indrukwekkend. Naast de cinch-uitgang die de meeste mensen zouden gebruiken om de Node met een versterker te verbinden, vind je bijvoorbeeld ook een sub-out. Met een Node wordt het dus mogelijk om een actieve subwoofer te integreren met een gewone stereoversterker zonder eigen subwoofer-uitgang. Je kunt de Node ook als een pure streamer of netwerktransport gebruiken, zonder de ingebouwd DAC. Dat kan via een coaxiale of optische uitgang. Helemaal nieuw is de USB-uitgang waarop je een externe DAC of versterker met DAC kunt aansluiten, nog zo’n optie die je maar weinig ziet.
Een schouderklopje mag ook uitgedeeld worden vanwege de slimme integratiemogelijkheden. Er is een trigger-out zodat je een versterker kunt inschakelen als je begint te streamen. Verstop je de Node in een kast, dan kun je via de IR-in een IR-sensor aansluiten zodat je ook een remote kunt gebruiken.
Zo’n afstandsbediening zit niet mee in de doos, maar de Node heeft een IR-leerfunctie om de codes te leren van een zapper die je nog in de lade hebt liggen. Er is een voorgeprogrammeerde en dedicated infrarode afstandsbediening beschikbaar (de RC 1, voor 69 euro). Ook over IP kan de Node bestuurd worden, wat de integratie met smarthomesystemen weer een stukje makkelijker maakt.
Hoofdtelefoon? Jawel
Het lijstje van wat dit doosje van 550 euro kan lijkt eindeloos. Zo kun je op streamingvlak met de BluOS-app veel kanten uit. In de BluOS-app kom je nieuwe muziek en je favoriete tracks snel op het spoor, een belangrijke eigenschap. Zeker op een wat groter scherm is het een plezier om te gebruiken, met albumhoezen die knap gepresenteerd worden. In de app kun je ook makkelijk schakelen tussen streaming en de fysieke ingangen.
Leuk zijn de zaken die echt eigen zijn aan het platform, zoals de Radio Paradise-zenders die in hoge kwaliteit streamen, ‘Mijn Afspeellijsten’ die alle playlists van alle diensten op één plek verzameld en het feit dat je een Bluetooth-koptelefoon kun aansluiten. Als je tv aan de HDMI-eARC hangt, kun je voor het laatste half uur bingewatchen als de rest van het gezin ligt te pitten overschakelen op een draadloze koptelefoon. Je kunt dus via Bluetooth streamen naar de Node maar ook streamen van de Bluesound-doos, en dat via de aptX HD-codec (of SBC of AAC). Het enige dat we iets minder intuïtief vinden is hoe je zones of toestellen koppelt in één groep. Eens je het door hebt, gaat het wel, maar kan nog een tikje eenvoudiger.
Je stelt de Node trouwens ook via de BluOS-app in. Je wordt niet helemaal bij de hand genomen zoals bij Sonos, maar veel moeilijker is het toch niet. Toen we in de app aangaven dat we een nieuwe speler wilden instellen, werd de Node op onze iPad Air meteen gevonden en de gegevens van het WiFi-netwerk overgezet. Met een Android-telefoon moesten we een paar stappen extra doen. Uitdagend is het niet.
En ja, ook de nieuwe Node is Roon Ready. Of liever: het zal het worden. We krijgen het toestel op bezoek nog voor de officiële lancering en op dat punt was Roon-certificatie nog niet in orde.
Meteen muziek luisteren
Tijd om te luisteren. We hangen de Node 2i aan de NAD C 298-eindversterker. Wel even goed opletten; de Node mag niet op fixed volume-output ingesteld staan, want dat zou wel eens zeer fout aflopen voor onze speakers (en oren). Normaal hangt de C 298 aan de fraaie C 658, die je ook zou kunnen beschouwen als een soort Node in hifi-verpakking - weliswaar met nog heel wat extra features, zoals een iets andere DAC, Dirac en een phono-voorversterkergedeelte.
Een eerste vereiste van een streamer is dat het goed klinkt. De tweede is dat je tijdens het gebruik het gevoel hebt dat je met je muziek bezig bent, niet dat verwikkeld bent in een worstelmatch in tien rondes met een stuk weerspannige technologie. Misschien hebben we hier wel een zekere vooringenomenheid omdat we BluOS relatief goed kennen (onder meer omdat we de C 658 vaak inzetten voor tests), maar het lijkt ons wel dat de BluOS-app daarin slaagt. We neuzen door de nieuwe releases in Qobuz, zoeken naar een album in onze eigen uitgebreide collectie audio, proeven van de verschillende Radio Paradise-radiostation; de app is responsief en het loopt allemaal op rolletjes.
Bij streamen naar de C 298 en de Rubicon-boekenplankspeakers moeten we vaak denken aan de C 658 die nu even werkloos ernaast staat. Puur als het gaat om weergave hebben we bij ‘Currency of Man’ van Melody Gardot (ALAC 24/44,1) niet de indruk dat de Node het slechter doet. Er iets niets van scherpte bij de spaarzame hi-hatgeluiden in ‘Don’t Misunderstand’, en de strijkers in de achtergrond zijn gewoon heel authentiek.
Het snelle en relatief transparante karakter van de C 298 legt wat hogere eisen aan het signaal dat je het voedt. Op dat vlak stelt de 549-euro kostende Node echter niet teleur, als het gehuwd wordt met een duurdere eindtrap. We zouden nu ook niet de C 658 inruilen voor de nieuwe Node, maar dat ligt meer aan de vorm en extra functionaliteit bij dat duurdere toestel, en niet aan het DAC-gedeelte. Het is uiteraard niet het ultieme qua wat er qua resolutie kan, maar de Node zit wel waanzinnig ver in de juiste richting. Ritmisch is de Node en NAD-eindtrap een mooie combinatie ook, prima om die jaren 80-revival in de vorm van ‘Menschen Und Mächte’ van Sofia Portanet of de urban pop van Arlo Parks op een meeslepende manier voor te stuwen.
Gevorderde tv-opties
Intrigerend vinden we de HDMI-eARC-poort op de Node. Dat kom je niet vaak tegen op streamers en al helemaal niet op compacte multiroom-modellen zoals deze. Ok, niet iedereen zit hierop te wachten, maar het opent de deur naar jouw stereosysteem gebruiken om het tv-geluid een upgrade te geven. Zelfs een bescheiden stereosysteem zal beter klinken dan de kleine speakers in de meeste tv’s.
We sluiten de Sony-tv in de testruimte aan en zoeken een aflevering van ‘Shadow and Bone’ op Netflix op, de fantasyreeks gebaseerd op de succesvolle Grishaverse-boeken van Leigh Bardugo. Dit is meteen een toepassing waar die extra rekenkracht van de Node van belang kan zijn. De keten is in dit scenario namelijk wel heel lang: televisie naar de DAC van de Node naar een versterker. Het geluid van de tv doorgeven zal wel geen probleem zijn, maar gaat het snel genoeg zodat dialogen nog synchroon lopen met lipbewegingen op het scherm? Niet iedereen ligt er wakker van, maar zelfs een kleine vertraging ervaren wij toch als irritant. Maar neen, alles werkt prima en het klinkt prima via de twee Rubicon 2-speakers. Dit is boven een soundbar, daar staan we zeker achter.
Bluesound heeft het slim aangepakt en voorziet een paar zaken die het tv-geluidverhaal nog comfortabeler maken. Een belangrijke is een autosense-optie in de BluOS-app. Als je dit activeert zal de Node automatisch overschakelen naar de HDMI-ingang als je de televisie aan zet. Overigens is deze optie er ook voor de optische ingang. Er zijn ten slotte instellingen om eventuele lip-synch-problemen op te lossen.
Node vergeleken met de Node 2i
Omdat we niet enkel een kersverse Node ontvingen maar ook een Node 2i, konden we oud en nieuw naast elkaar beluisteren. We schakelen daarvoor over naar een Marantz Model 30-versterker die tijdelijk (weer) in de luisterruimte staat. Die is iets minder ‘zuiver’ dan de NAD C 298, maar als analoge geïntegreerde versterker is het uitgerust met meerdere inputs zodat we snel kunnen schakelen tussen de twee Bluesound-streamers.
Aangezien je probleemloos twee Nodes in één zone kunt stoppen zodat ze synchroon dezelfde muziek spelen, is het vergelijken wel eel eenvoudig. Aan de Marantz hangen we gewoon de DALI Rubicon 2’s die toch opgesteld staan. Een mooie combinatie met die Marantz, trouwens. Op deze manier horen we onder meer of de ingrepen op vlak van de DAC echt zo merkbaar zijn.
Jaren geleden woonden we een decadent feestje van Sony mee, ergens op een wijngaard in Bordeaux. Opeens sprong er een band op het podium: The Coral, toen een hype en net getekend bij Sony Music. Die hype is al even uitgedoofd, en pas recent is er weer een album verschenen van de Britse psychedelische rockers. Niet het soort muziek waar je meteen de grote verschillen verwacht en inderdaad: als we heen-en-weer wisselen is het niet dat we verbaasd opkijken. Toch krijgen we de indruk dat er net iets meer helderheid en detail te bespeuren valt.
Bij de fraaie samenwerking tussen Toumani Diabaté en the London Symphony Orchestra (‘Kôrôlén’) blijft het subtiel, maar zit er iets ‘meer’ in de klanken die uit de kora van de Malinese meestermuzikant vloeien en lijkt de algemene presentatie iets voller. Het fijne karakter van de fluit en de xylofoonachtige percussie op ‘Mama Souraka’ komt ook meer uit de mix bij de nieuwe Node. Opnieuw: zeker niet dag & nacht verschil, maar fijnproevers gaan het wel op prijs stellen.
Als je de Node digitaal aansluit op een geïntegreerde versterker met zijn eigen DA-converter, omzeil je de DAC van de Bluesound Node. We verwachten eerlijk gezegd op dit vlak weinig verschil te horen, maar vergeleken toch even. Dat kan niet enkel met de Model 30, want die heeft geen digitale inputs. Gelukkig staat de bijhorende SACD 30n ook hier, uitgerust met Marantz’ eigenzinnige MMM-DA-conversie die alle PCM-audio omzet naar een DSD-stroom. Het heeft ook een nogal uitgesproken karakter, wat precies is wat je van het merk verwacht.
Niet verrassend is dat wat we te horen krijgen net weer anders klinkt dan als je werkt via de DAC en analoge uitgangen van de Node. We schakelen heen en weer tussen de Node 2i en nieuwe Node, maar deze keer kunnen we toch niet meteen een enorm verschil waarnemen. Misschien bij een DAC die nog meer op resolutie gericht is.
Conclusie
Het is niet dat de nieuwe Bluesound Node nu opeens duizend keer beter is dan al goed presterende Node 2i. Het zou overdreven zijn om dat te stellen. Die Node 2i had nu eenmaal al veel pluspunten, zoals de ruime streamingopties via BluOS en AirPlay 2, de bi-directionele Bluetooth en de mooie afwerking. De Node biedt wel een verbetering, zowel qua functionaliteit als in weergave.
De grootste stap qua geluidskwaliteit is te merken als je de Node analoog aansluit op een versterker. De DAC is inderdaad iets beter en doet niet onder voor streamers die toch een stukje duurder zijn. Moet je upgraden? Je Node 2i buitengooien is misschien wel té drastisch, tenzij je echt mikt op compromisloze weergave. Wat wij vooral onthouden is dat die Node 2i echt wel presteert op een niveau van een duurder toestel.
De functionele verbeteringen mogen er ook zijn. Wij vinden de toevoeging van HDMI-eARC een slimme zet, anderen zullen misschien de sterk verbeterde touchcontrols belangrijker vinden. Hoe dan ook, de Bluesound Node biedt meer dan ooit heel veel voor een prijs die al bij al redelijk is.
Het is daarmee een uitstekende bouwsteen om toe te voegen aan je multiroom-muzieksysteem, een goede manier om een ouder muzieksysteem helemaal up to date te maken. Of misschien leg je hiermee een eerste steen van iets dat later meer ruimtes zal overnemen?
Bluesound Node
€ 549 | bluesound.com |
Beoordeling: 4.5 / 5
Bluesound Node: specificaties
- Uitgangen: USB klasse A, optisch, coaxiaal, cinch, Bluetooth (aptX HD)
- Ingangen: HDMI-eARC, aux-ingang, optisch
- Streaming: BluOS, Spotify Connect, AirPlay 2, Bluetooth (aptX HD)
- Integratie: Trigger-uitgang, IR-ingang, IP
- Hi-res: PCM tot 384 kHz / 32-bit, MQA
- Afmetingen: 22 x 46 x 14,6 cm
Zie daarnaast het nieuwsbericht over de introductie van de Bluesound Node en PowerNode.