De laatste jaren weet Monitor Audio in de kijker te lopen met speakers die steeds beter (en ook wat anders dan voorheen) klinken. Het jongere designteam dat hiervoor verantwoordelijk is, nam nu de hoogste Platinum-lijn van het Britse merk onder handen. Het resultaat mag zeker eens gehoord worden.
Dubbel feest
Voor deze test krijgen we niet één maar twee nieuwe producten van Monitor Audio binnen. We gaan het hier vooral hebben over de inhoud van de eerste kloeke, met hout verstevigde doos die we gaan oppikken bij importeur Transtel-Sabima in Antwerpen. Deze bevatte een paar van 2-wegs Platinum 100’s, de compactste luidsprekers uit de nieuwe Platinum-lijn van het Britse merk – hier rechts afgebeeld mét familieleden. Maar na het bijwonen van een geslaagde 2.2-demo met deze speakers op de Noir & Blanc-show deden we er graag een verzoek bij om een Anthra-subwoofer mochten lenen (foto onder). Waarom? Bij weergevers van deze grootte is het toevoegen van een sub zeker de moeite waard, vooral in wat grotere ruimtes.
Hoe goed een standmount of compacte luidspreker ook mag zijn, echt diep laag produceren lukt niet. Zelfs grote vloerstaanders kunnen zo wel eens wat hulp gebruiken – maar dat is dan weer een andere discussie. Uiteindelijk ontvingen we twee Monitor Audio Anthra W12-subwoofers, kleinere modellen (2.450 euro per stuk) dan de W15’s die op de Brusselse show te zien en horen waren.
We gaan het verderop nog wel even over de Anthra’s hebben, maar echt uitgebreid behandelen is voor een latere review. De focus van deze review blijft toch de Platinum 100 3G’s. Deze iets grotere boekplankspeakers verdienen dat wel, als de instappers in de hoogste luidsprekerfamilie van het Britse merk.
Ok, we negeren dan even de Hyphn, Monitor Audio’s high-end weergever van circa 80.000 euro/paar. Die is vooral bedoeld om een stevig statement te maken en om technologisch met de spierballen te rollen. Een missie die zeker geslaagd mag genoemd worden; de Hyphn wist zelfs de bijna simultane lancering van deze nieuwe generatie Platinum-luidsprekers in de ogen van het hifi-publiek naar de achtergrond te duwen. Nochtans gaat het wel om een bijzonder significante update aan de Platinum-toplijn.
Prikkelend geprijsd
Als de hoogste standmount-speakers van Monitor Audio positioneren de Platinum 100 3G’s zich als uitdagers van grote namen zoals Bowers & Wilkins 805 D4’s of KEF’s Reference 1 Meta. Niet iedereen zal die analyse delen, vooral omdat de Monitor Audio-speakers een stukje lager geprijsd zijn dan de twee gerespecteerde voorbeelden die we aanhalen. Maar het prijskaartje zegt niet alles, natuurlijk, en bovendien vormt Monitor Audio nu eenmaal samen met die twee andere Britse namen de top in het V.K. qua verkoop.
Voor een paar Platinum 100 3G’s betaal je 5.500 euro. Die prijs geldt trouwens voor elke van de drie kleuruitvoeringen; vroeger betaalde je extra voor de fraaie Ebony-afwerking.
De Platinum 100 3G’s zijn standmounts. Lees: op papier boekenplankspeakers, maar eigenlijk net iets te groot om dat etiket te dragen. Je kunt ze wel op sommige AV-meubels plaatsen, de beste optie is echter een paar stands. Monitor Audio schuift daarbij de ST-2 naar voren, aan 675 euro/paar en verkrijgbaar in zwart of wit.
Ze passen goed bij de Platinums, maar zijn eigenlijk wel ontworpen als universele stands. Hun afgeronde design, bovenplaat met slimme ontkoppeling, stevige constructie en geïntegreerde verstelbare voeten maken de ST-2 wat ons betreft inderdaad een interessante optie voor een breder publiek. Hier passen wel wat meer luidsprekers op, niet enkel producten van Monitor Audio.
Afgerond modernist
We horen vanuit meerdere hoeken dat staanderspeakers het goed doen. Dat begrijpen we wel, want door hun iets grotere afmetingen hebben ze het volume om lagere frequenties weer te geven. Je krijgt dus nog wel potige prestaties uit speakers zoals deze. ‘Groter’ bedoelen we hier natuurlijk in vergelijking met typische boekenplankspeakers. Vergeleken met een vloerstaander spreek je nog altijd over iets compact. Deze grotere boekenplankspeakers ogen daardoor minder indringend in een woonkamer, zelfs op stands. Nochtans is de voetafdruk – ook bij deze Platinum 100 3G’s – strikt genomen niet veel kleiner dan bij een vloerstaander. Maar veel mensen ervaren dit formaat van speaker als minder overheersend, dat horen we wel vaker.
Qua design verschillen de nieuwe Platinum-luidsprekers aardig van de vorige generatie. Wat MA-kenners natuurlijk meteen opvalt is dat er niet langer gewerkt wordt met leder aan de baffle. Helemaal verrast zijn we niet om dit te zien verdwijnen. Het was bij de vorige Platinums vrij controversieel en niet iedereen vond het mooi. Akoestisch had het nochtans wel wat interessante eigenschappen.
De Platinum 100 3G oogt daardoor wat conventioneler qua design dan de voorgaande Platinum PL100 II. Maar ook moderner en beter afgewerkt. Vooral hoe de bolle voorkant naadloos ‘ombuigt’ naar de zijpanelen en doorloopt naar de achterzijde is heel knap gedaan. Die achterkant is, als je het van bovenaf bekijkt, ook markant gevormd. In het midden is er een deuk, wat komt omdat de achterkant hol gevormd is. De dubbele luidsprekerterminals en baspoort zitten daardoor wat dieper dan de omliggende randen.
De rondingen van de behuizingen doen de Platinum 100 3G zachter ogen, maar leveren ook akoestische voordelen. Zo zou die bollere voorkant minder last hebben van diffractie, ongewenste minireflecties die het geluidsbeeld vertroebelen. De afwezigheid van parallele wanden zou ook staande golven in de binnenkant van de behuizingen moeten minimaliseren. Het valt ook echt op dat de behuizingen van de Platinum 100 3G’s heel trillingsvrij en stil overkomen.
Welkom in een interieur
Je ziet in de Platinum 100 (en z’n grotere broers) duidelijk de tekenpen van Monitor Audio’s industriële designer Charles Minett en z’n team. In 2018 bezochten we de kantoren van Monitor Audio en met Minett spraken we nog op de recente Ascot Show; op beide gelegenheden waren we onder de indruk van hoe er over het kleinste detail is nagedacht. Door de 3G-makeover zijn er wat gelijkenissen met de goedkopere Silver- en Gold-lijnen, zoals hoe de woofer en AMT-tweeter in de baffle met een aluminium buitenring zijn geïntegreerd.
Ook opnieuw present is een opvallend geperforeerd rooster over die tweeter. Dat is echt wel een blikvanger.
Dit alles geeft de Platinum 100 3G een heel eigen maar ook hedendaagse smoel. Een beetje understated, zou je kunnen stellen. De afwerking en bouwkwaliteit van de 15-kg wegende speaker is top-notch, maar wie op zoek is naar iets dat exorbitante luxe schreeuwt zal het misschien te koel vinden. Het is een kwestie van smaak.
De juiste keuze maken qua kleur is wel belangrijk. Het hoogglanszwart of de hoogglansebony geeft een heel andere indruk dan de satijnwitte afwerking. Met z’n zestien lagen lak kwam de zwarte uitvoering die we op test ontvingen zeker heel weelderig over. De witte versie lijkt dan net weer minder opvallend, op een positieve manier. Zo’n bijna-matte afwerking trekt net de aandacht door harmonieus in een (modern) interieur te passen, lijkt het ons. Overigens hebben de vloerstaande Platinum 3G’s een in het oog springend designelement dat hier ontbreekt: een dubbele witte lijn in het midden van de voorkant.
Buizen? Mag.
Grotere boekenplankspeakers of standmounts hebben doorgaans wel wat meer nodig om ze echt goed aan te sturen. Dat is hier niet anders. Met een gevoeligheid van 85 dB en een nominale impedantie van 4 Ohm (wat meteen ook het laagste punt is), kan het zeker geen kwaad om te kiezen voor een potigere versterker.
Voor deze review hebben we de Platinum 100 3G’s zowel met de Lyngdorf TDAI-3400, de Primare PRE35 DM36/A35.8 als met de Musical Fidelity A1 uitgeprobeerd. Wat je hieronder leest zijn vooral onze ervaringen met de Lyngdorf-versterker, onder meer omdat je met dat klasse D-toestel veel mogelijkheden hebt qua subintegratie. Het is gewoon een fijne en neutraal klinkende versterker.
De luistermomenten met de A1 waren echter ook het vermelden waard. De hommage-versterker is een hedendaagse kopie van een jaren tachtig-origineel. Het functioneert voornamelijk in klasse A en heeft niet enorm veel vermogen, maar voldoende om deze speakers aan te sturen. De A1 heeft ook een zekere harmonieuze vervorming die neigt naar een buizenversterkerklank – en dat was heel prettig samen met de Platinum 100 3G. Toeval wil dat we ook al op shows (onder meer de iEar’-show met Pathos) demo’s hebben gehoord met deze speakers en buizenversterkers, en dat kwam toen ook sterk over.
Streven naar minder vervorming
Qua techniek bevat de Platinum 100 3G vertrouwde maar wel geüpdatete elementen. Zo is het net zoals bij z’n voorganger opnieuw een 2-wegontwerp waarbij een kleiner maar minder breakup-gevoelige 6-inch RDT III-woofer (een mix van C-Cam en drie lagen koolstofvezel aan de achterzijde) wordt gehuwd met een MPD II-tweeter.
MDP staat in dit geval voor Micro Pleated Diaphragm, een verdere evolutie van AMT-tweeters die Monitor Audio ontwikkelde met de bedoeling iets heel precies en helder te creëren. Deze derde generatie werd zelfs ontworpen voor de Concept 50, het prototype van wat later de Hyphn werd, maar vindt dus nu z’n weg naar de Platinum-lijn. ‘Zuiverheid’ is een woord dat wel meer valt in het notitieboekje van de ontwerpers, vermoeden we. Zo benadrukken de makers dat die RDT III-woofer de minste vervorming produceren van alle drivers dat het merk ooit gebouwd heeft.
Er is ook wel wat gedaan om kleuring door kastvibraties te voorkomen. De behuizingen van de Platinum 100 3G’s lijken na nadere inspectie echt wel heel solide. Om de overdracht van geluid van de drivers op de behuizing te voorkomen, zijn er die aluminium ringen die je op de baffle ziet. Het is een visuele aandachttrekker, maar eigenlijk gaat het hier om een complexere constructie waarbij meerdere ringen zorgen voor een sterke ontkoppeling. Zo kunnen de vibraties van de driver niet overgezet worden op de voorkant van de Platinum 100 3G.
Een nieuwe subwooferlijn
In het verleden vulde Monitor Audio z’n belangrijkste luidsprekerfamilies altijd aan met bijhorende subwoofers. Je had dus subs die de naam Bronze, Silver of Gold droegen. Maar daardoor werden de Monitor Audio-subwoofers vaak vergeten als er bijvoorbeeld thuisbioscopen werden gebouwd met luidsprekers van andere merken. Dat is een van de redenen waarom er vorig jaar de Anthra-subwoofers verschenen. Er ging niet enkel veel R&D in het ontwikkelen van deze laagmakers, maar de bedoeling is ook duidelijk om Monitor Audio op de kaart te zetten als volwaardige subwooferbouwer. Dat doen ze met drie subwoofermodellen die verder bouwen op de bestaande subprincipes van het bedrijf: een enkele grote woofer die naar voren gericht is, een gesloten design en een heel solide, zware behuizing. De drie modellen zijn de Anthra W10, W12 en W15 – waarbij het cijfer verwijst naar de diameter van de gebruikte woofer.
Aan de Anthra’s voegt Monitor Audio een aantal interessante zaken toe. Hoewel ze achteraan een klein display hebben waarop je instellingen kunt aanpassen, is het veel handiger werken via de Maestro Unite-app. Die kennen we al, onder meer vanwege de test vorig jaar van de Roksan Attessa-versterker met BluOS-streaming.
Bij de Anthra’s kun je de app gebruiken om de subwoofer volledig in te stellen, incluis crossover en een equalizer. En positief: Maestro Unite biedt ondersteuning voor meerdere Anthra’s. Dat is bijzonder handig als je besluit om bijvoorbeeld een 2.2-systeem te bouwen of je thuisbioscoop meerdere subs cadeau te doen. Een stap dat meer kost, maar wél aanzienlijke akoestische voordelen biedt.
De Anthra’s gebruiken daarnaast heel wat nieuwe technologie. Waaronder die RDT II-technologie voor de C-CAM woofer waarvan je de nieuwere III-versie bij de nieuwe Platinums terugvindt. De voorbije jaren heeft Monitor Audio ook meer ervaring opgedaan met het bouwen van versterking, onder meer in de CI-producten en door de overname van Roksan. Die kennis bleek ook handig voor de Anthra’s. De subs zijn allemaal voorzien van nieuwe klasse D-versterking die in het grootste model tot 2,5 kW kan leveren. Subs komen wel vaker met heel krachtige versterkers omdat die grote woofers wel wat nodig hebben om taaie ultralaag te produceren. Maar een “Asjemenou!” is wel op z’n plaats bij zo’n vermogen.
Zoet in het midden
Qua tuning laten de nieuwe Platinums iets anders horen dan voorheen. Daarbij vertrouwen we op onze herinneringen van de vorige generatie, die we op locatie en thuis getest hebben. Het is altijd wat oppassen met dergelijke vergelijkingen, maar we durven toch stellen dat er wel wat verschillen zijn. Nu klonk de PLII-generatie absoluut goed, met een vermogen om groots te spelen maar ook heel fijn detail verder uit de mix te lichten. De nadruk bij de nieuwe Platinums – en eigenlijk alle nieuwe Monitor Audio’s – ligt dan weer meer op een meer universeel karakter en een beter dynamisch vermogen. Ze halen geen scalpel boven om muziek te ontleden, wat sowieso nooit een MA-ding was, maar zetten meer in op coherentie en timing.
Met de Primare-set zetten de Platinum 100 3G’s het dromerige pianowerk van Hani Rani vederlicht neer. Er gaat heel weinig verloren van het intimistische ‘Luka’: de pianoklanken die uitdoven, de ruimtelijkheid en het occasionele getik van het pianobinnenwerk. Op dit album krijg je vooral heel minimalistische muziek opgediend, wat niet op alle vlakken uitdagend is. Tegelijkertijd is het wel het soort muziek dat je aandacht wil beluisteren. Daar is de zuiverheid die de Monitor Audio-topmodellen leveren echt een surplus.
Laten we op de Lyngdorf de muzikale wervelwind van ‘When Worlds Collide’ van Apocalyptica of de finesse van ‘The Horn in Romantism’ van platenlabel 2L passeren, dan toont de Platinum 100 3G zich in staat om beide opnames even foutloos neer te zetten. Wat de Platinum 100 daarbij heel goed doet is het middenhoog en daarboven los laten komen van de speaker, zeker horizontaal. De hoorn bij ‘The Dead Heart’ van Midnight Oil bijvoorbeeld, zit zo een stukje verder links van de speaker. Dat helpt allemaal om je te laten vergeten dat je luistert naar een muzieksysteem.
Ook ‘Stolen Sweets’, een opname uit 1960 met saxspeler Stanley Turrentine (en Tommy Flanagan op de piano), is via de Monitor Audio’s ondanks de beperkingen van de stream overtuigend volumineus. Er is wat zachtheid te bespeuren, wat een beetje hoort bij opnames uit die tijd, maar het is vooral heel vloeiend en smooth neergezet. Het is precies hoe jazz hoort te klinken: een beetje ruig, snel en virtuoos, en met perfecte ritmiek.
De veel directere presentatie van de saxofoon van Sony Rollins op de Rudy van Gelder-remaster van ‘You Don’t Know What Love is’ die in de playlist volgt komt dan wel een verrassing binnen. Hier laten de Platinum 100 3G’s heel goed de textuur en kleine blaasgeluiden horen – de lage dieptoon heeft zo echt een mooi vettig randje. Toch is er nooit een scherp randje aan.
Over het algemeen leveren de Monitor Audio’s een heel overtuigend ervaring van muziek dat buiten de speakers treedt. Die artificiële begrenzing die wegvalt is een teken van een betere speaker, met als voornaamste voordeel dat de soundstage veel realistischer overkomt. Het overtuigt. Ook als we even Roon op pauze zetten en de Sony-tv die aan de Lyngdorf hangt richting de nieuwe Doctor Who-special met David Tennant stuurt. Bij deze taak lijken de Platinums zich helemaal thuis te voelen: er is weer een breed uitsmeren van de soundtrack, maar ook met de speelse dialogen zeer natuurlijk en gedefinieerd uit het scherm komen. Nu beginnen we ons al af te vragen hoe een Platinum-surroundopstelling klinkt…
Omdat een AMT-design heel anders is dan een dynamische driver, heb je soms bij 2-wegsmodellen met een combinatie van de twee drivertypes een hoog en laag dat wat los van elkaar staat. Bij de Platinum 100 3G is dat niet het geval, de integratie is puik. De traditionele Keltische composities met Aidan O’Rourke op ‘365 vol.1’ laten zo een heel knappe fiddle horen die op ‘A Fox and a Hound Met Early One Morning on a Hillside’ een mooi samenspel vormt met een harmonica. Een excellent resultaat.
Op het einde keren we terug naar de Musical Fidelity A1 en een wat complexere streamingketen: een T+A DAC200 gevoed door een iFi Audio Neo Stream die we als digitale transport inzetten. Gewoon, met twee Platinum 100’s. En omdat we zin hebben in de mooie combinatie van spitstechnologie van Duitsland en warme nostalgie uit de UK, wat onder meer de slimme pop van THE WAEVE zeer goed neerzet. Het gitaarspel van Blur-gitarist Graham Coxon, altijd met grote bijdrage van een rits effectpedalen, rolt heel verslavend uit de Monitor Audio’s. Zeker bij deze versterker moet je geen ultiem fijndetail verwachten, maar wel een vettigere sound met extra textuur die heel fijn in het oor ligt.
Een heel schepje bovenop
Met de MaestroUnite-app en de uitgebreide output-instellingen op de Lyngdorf TDAI-3400 is het integreren van de Platinum 100’s met een Anthra W12-subwoofer kinderspel. Nu ja, je bent er even mee bezig, maar het resultaat mag er zeker zijn. De app zelf maakt finetunen achteraf heel makkelijk, terwijl je in de webinterface van de Lyngdorf-versterker heel nauwgezet het crossoverpunt kunt instellen. Voor de speakers en de subwoofer kun je een andere frequentie instellen en hoe ze digitaal gefilterd worden, waardoor je bijvoorbeeld met een zekere overlap kunt werken. Wat prima is als de subwoofer (zoals in ons geval) naast de speaker staat.
We gaan niet zo ver om de Roomperfect-kamerkalibratie in te regelen. Dat zou een optimaler resultaat opleveren, maar we willen gericht naar de speakers luisteren. Het Lyngdorf-systeem slaagt er meestal wel in om het karakter van een bepaalde speaker te behouden, maar wat veranderingen zijn er altijd. Voor deze test laten we het dus zo (en we zijn overmoedig genoeg om te denken dat integratie zo ook lukt).
Een album waar we graag naar grijpen als er machtige bassen op de loer liggen, blijft de soundtrack van ‘Tron Legacy’ door het Daft Punk-duo. Zo wordt ‘Recognizer’ lekker bombastisch neergezet door de 2.1-opstelling. Maar het is meer: met de Anthra erbij winnen we ook diepte en hoogte, waardoor de trage hoorns bij ‘Finale’ achter de speakers een heel grote schaal opnemen. Ook het onderschatte (maar misschien voorspelbare) ‘Stonemilker’ van Björk komt in de 2.1-opstelling tot pas écht goed tot zijn recht. Natuurlijk omdat de trage beat echt heel diep doordreunt, maar tegelijkertijd zijn het ook wel de prachtige strijkers die uit de Platinum 100 3G’s vloeiend die de aandacht blijven trekken. Beginnen met meer elektronisch getinte albums als bovenstaande is natuurlijk wel een huizengroot cliché bevestigen. Namelijk, dat subwoofers vooral voer zijn voor bassheads en elektronicaliefhebbers. Maar dat klopt helemaal niet.
Een volwassener laag maakt bijna alle muziek beter. Dat merken we dan weer als we het mooie ‘Parsifal Suite’ van de London Philharmonic Orchestra onder leiding van Andrew Gourlay streamen vanuit Roon. Bij ‘III. Transformation Music’ groeit de schaal enorm aan als de grote kerkklokken en het orkest losbarst. Die klokken, de hoorns en de cello’s krijgen niet enkel een meer tastbaar karakter en massa, de ruimtelijkheid van het geheel wordt nog realistischer. Het is misschien dat laatste aspect wel dat bij deze werken van Wagner nog het meest indruk maakt als we vergelijken tussen de Platinum 100 3G’s zonder en met Anthra W12-subwoofer.
Als afsluiter pakken we die tweede Anthra W12 uit en drukken we in Roon op play bij ‘Live in Prague’ van Hans Zimmer. Ook een beetje een cliché, maar deze opname van zijn bekende soundtrackhits met het Nationale Symfonieorkest van Tsjechië is ook echt twee uur genieten. Werken als ‘Chevaliers de Sangreal’ of ‘Interstellar (Medley)’ tonen hoe Zimmer perfect weet de luisteraar te beroeren, vooral als ze in deze live-setting worden gebracht. Het is een heel grootschalige opname, waarbij ook bombastisch laag niet mag ontbreken.
Die ervaring leveren de Platinums met hun dubbele sub-opstelling op magistrale wijze in onze testruimte; in het bijzonder de orgels bij Interstellar zijn vol en complex vormgegeven op een soundstage die episch groot lijkt te zijn. Twee subwoofers? Oef, dat is wel wat. Misschien dat in onze ruimte twee Anthra W10’s ook hadden volstaan, dat zou de voetafdruk wat huiskamervriendelijker maken. Maar het resultaat? Dat is spectaculair.
Conclusie
De Platinum 100 3G’s zijn compacte luidsprekers die zeker een high-end etiket verdienen. Ze bewijzen dat een goed ontworpen compactere weergever muziek heel rijk en vol kan neerzetten. Monitor Audio weet bovendien met deze nieuwe 3G-generatie de vorige Platinum-speakers aanzienlijk te overstijgen. Vooral op geluidsvlak, maar ook qua design. Dat het merk daarbij z’n eigen klemtonen legt qua coherentie, soundstage en controle is bijzonder goed nieuws voor de muziekliefhebber. Daardoor biedt Monitor Audio meer dan ooit een volwaardig alternatief voor de twee andere gevestigde namen uit het Verenigd Koninkrijk.
Het is wellicht geen optie die elke Platinum 100 3G-koper zou overwegen. Voeg aan deze al volwassen spelende boekenplankspeakers een of zelfs twee Anthra-subwoofers toe, en je bekomt een muzieksysteem dat op epische schaal speelt. En dat zonder dat je twee enorme vloerstaanders in de woonkamer moet parkeren.
Monitor Audio Platinum 100 3G
5.500 euro/paar | www.monitoraudio.com | dealeroverzicht Transtel
Beoordeling 4,5 op 5
