We hebben de voorbije jaren regelmatig een artikel gepubliceerd in de categorie ‘Test-‘t-thuis’: niet onze redacteuren, maar lezers van HiFi.nl mochten in hun eigen luisteromgeving aan de slag met nieuwe apparatuur. Vandaag presenteren we een variant op dat consumentenpanel: audioliefhebbers die zelf een nieuwe aanwinst voor de audio- of home cinema-set kochten, en graag met ons hun ervaringen delen.
Specifiek gingen we op zoek naar consumenten die bij één van ‘s lands dealers een subwoofer uit de nieuwe DB-serie van Bowers & Wilkins aanschaften. Deze lijn is namelijk alweer een klein jaar op de markt, dus er zijn inmiddels vast wat ervaringsdeskundigen om hun oordeel te kunnen vellen. Het team van Bowers & Wilkins Benelux tourt de komende maanden een aantal audiozaken in Nederland en België af om de meerwaarde van een subwoofer aan geïnteresseerden te presenteren. Wij zochten alvast twee tevreden klanten. Dat bracht ons bij Frank Beek en Chris de Jong, die beiden een DB-model in huis haalden om hun stereo- respectievelijk surround systeem (in volledig Dolby Atmos!) een extra zetje te geven.
Bowers & Wilkins DB-serie
De DB-serie subwoofers van Bowers & Wilkins bestaat uit een aantal nieuwe varianten op de in 2010 geïntroduceerde subwoofer, de DB. De lijn wordt opgemaakt uit de DB1D, DB2D, DB3D en DB4S. Die laatste ‘S’ is geen typefout, want het nieuwste en iets later gepresenteerde model uit de serie is qua techniek en prijspositionering duidelijk de junior in de line-up. De ‘S’ staat voor Single omdat de DB4S maar een enkele driver heeft, terwijl de D van DB’D’ dual of twee drivers aangeeft.
De modellen worden gekenmerkt door een hoge mate van controle en een uitstekende impulsrespons. Dat maakt de serie geschikt voor nagenoeg elke toepassing – zo leerden we al uit de review van Jamie. “Ja, ook menig stereo-opstelling zal verrijkt worden door deze kanjer. Immense luchtverplaatsingen zijn geen probleem, maar die strakke controle, daar kijken we van op!” Je vindt de gehele review via deze link.
Vermogen
De DB1D subwoofer is met een prijskaartje van 4450 euro, een gewicht van 43 kilo en aan boord en 2000W Hypex versterker de krachtigste van het stel. De andere twee D-modellen zijn uitgerust met 1000W versterkers en daarmee wat compacter en goedkoper: de DB2D kost 3450 euro, de 3D is geprijsd op 2450 euro. De 26 kilo ‘lichte’ DB4S tot slot beschikt ook over 1000 Watt vermogen, maar kost je slechts 1600 euro. Afwerking is er in hoogglans zwart, satijn wit en rosenut.
In bovenstaande video stelt Bowers & Wilkins de 3 ‘D-modellen’ aan je voor, de DB4S werd zoals gezegd wat later geïntroduceerd. De gehele serie kan worden aangestuurd met een volledig nieuwe app, gelinkt aan een automatische EQ-feature. Hij kan gebruikt worden op iOS- en Android-apparaten. De app doet metingen via de microfoon van je telefoon, om zo te kunnen zorgen voor de beste afstellingen. Dankzij die ingebouwde EQ-feature en tuning via de app is de integratie van de sub in je kamer bijzonder eenvoudig.
Bij de kopers thuis
Goed, tot zover de achtergrond en wat technische specificaties, tijd om enkele eindgebruikers aan het woord te laten. We spraken met Frank Beek, die zijn DB4S subwoofer combineert met een set Bowers & Wilkins 805 D3, ‘die met diamanten tweeters’, aangesloten op de Marantz 11-serie: de PM11S3 en de SA11S3. Een serieuze stereo-opstelling, en dat is ook precies het doel van de set. Frank: “Via HEOS heb ik de set eerder aangesloten op de tv, maar in de praktijk maak ik daar nauwelijks gebruik van.”
“Ik heb het wel eens gedaan hoor, maar ik ben er niet enthousiast over. De kwaliteit van tv-audio is dermate slecht, en mijn luisterruimte is echt dedicated ingericht voor muziekweergave.” In stereo, dus. De kast waar de gehele set in huist, inclusief de luidsprekers, zijn er op maat voor gemaakt.
Portretten Frank en Chris: Sijmen Hendriks
De set
Frank is architect en interieurontwerper, dus de inrichting van de luisterruimte was aan hem wel besteed – zoals we ook uit het beeld mogen optekenen. Voor de akoestiek is het meubel van bamboe, met extra dikke platen. “Het is dan toch even de vraag of dat hetzelfde wordt als bijvoorbeeld een gemetselde achterwand, beetje een gokje, maar het heeft heel goed uitgepakt.”
Op de foto’s kun je zien dat het geheel niet alledaags is opgesteld. Voor het technische aspect was er hulp vanuit het team van Remkes, waar de apparatuur ook vandaan komt. “Ik kocht de hele set bij Robert, nadat ik in de winkel in Eindhoven uitgebreid kennis had gemaakt met de prestaties van deze combinatie.”
“Een set waar ik echt blij van word – dagelijks”
Opvallend genoeg wilde hij in eerste instantie graag de Rotel-kant op – “de installatie van mijn zoon klinkt namelijk top” – waarbij de keuze voor een luidsprekermerk nog open lag. Maar bij de zoektocht kwam de Marantz-combi steeds bovendrijven. Ook bij de andere specialisten waar Frank ging luisteren, zoals bij Stassen in Tegelen, waar Bowers & Wilkins op het lijstje kwam. Ook bij Remkes stuurden de versterker en cd-speler van het Japanse merk samen een paar Bowers & Wilkins modellen uit de 800-serie aan. Frank was verkocht. “Heel bijzonder. Typisch dat de combinatie die je op meerdere plekken treft ook voor mij het geluid is waar ik naar op zoek ben.”
De subwoofer
“Ik heb best veel installaties versleten, onder meer van Onkyo, en in de woonkamer heb ik een set van Bang & Olufsen, maar zo goed als dit klonk het nog niet.” De 805’s staan er nu een jaartje, de sub is er pas enkele maanden geleden aan toegevoegd. Waarom alsnog die aanvulling in het laag? Frank: “Het is een nieuw model, bij deze set had ik inderdaad niet eerder een sub staan. Ik heb er wel ervaring mee, in de woonkamer staat die ‘dobbelsteen’ van B&O erbij, maar ik was hier al zo tevreden over het resultaat. Toen Robert (Remkes, red.) nog eens over de vloer kwam om het te beluisteren, stelde hij voor het toch eens te proberen. ‘Neem er eens een mee, test het gewoon uit’. Maar zijn eerdere advies was steeds raak, dus ik durfde het zo ook wel aan. Ik heb gezegd dat-ie er maar een moest bestellen. Dat werd de DB4S.”
“Het punt met een subwoofer is dat het ook teveel kan zijn, zo van: ‘die staat toch wel hinderlijk te brommen’. Dat heeft natuurlijk ook alles te maken met wie de luisteraar is, en waar je het meeste om geeft. Sommigen horen het verschil ook gewoon niet, of hebben niet ervaren hoeveel beter het kan.
Punch
“De kwaliteit van de set wàs hier al erg goed. Mede daardoor zijn we op de 4S uitgekomen: vanuit het idee dat je voor zo’n volwassen installatie geen hele zware subwoofer meer nodig hebt. De prijs-kwaliteitverhouding is daardoor geweldig, de investering van die relatief beperkte 1600 euro meer dan waard. Ik draai vooral popmuziek, waarbij die ‘punch’ van een bass drum of basgitaar,toch echt wel belangrijk is. Het geluidsbeeld is completer. Het is een set waar ik echt blij van word – dagelijks.”
Wellicht speelt het goed afstellen en inregelen daar ook een rol in. Dat gaat heel eenvoudig met de app, maar ook hier bood Robert Remkes een helpende hand. “Ik heb wel meegekeken en samen met hem in een kwartiertje vergeleken en overlegd, maar het was in principe zo gebeurd.
“Dat is het grote verschil, dat is waar de sub echt nog een uitroepteken achter zet”
“Het grote verschil is dat ik ‘m bij B&O bezig hoor, en hier niet. Het is één geheel. Die andere opstelling is bijvoorbeeld ook erg gevoelig voor waar ik ga zitten. Je moet een beetje zoeken naar een plek waar je de lage tonen daadwerkelijk ervaart. Dat was op één plek, maar op andere plekken verdween dat weer. De combinatie met deze speakers is daarbij wel belangrijk. Wat de speakers doen en wat de sub doet. Bij de B&O-set zit een duidelijk gat tussen de sub en het midden van de speakers, maar bij de B&W-set is het één totaalgeluid. Dat is het grote verschil, dat is waar de sub echt nog een uitroepteken achter zet.”
“Verschillende mensen hadden de set al gehoord en vonden het geweldig, vóór de aanschaf van de sub. Maar ik ben erg blij dat ik toch nog even uitgeprobeerd heb wat die toegevoegde waarde van zo'n extra speaker is. Want je denkt dat je 'het' al hebt staan, maar het kan dus nóg geweldiger.”
Van stereo naar surround
Dat de juiste aanvulling op een systeem zijn vruchten afwerpt, daar weet ook Chris de Jong het fijne van. En dat terwijl het doel bij zijn set toch heel anders was; geen uitgebreide muzieksessies op een Luxman-platenspeler zoals bij Frank, maar een opstelling uitsluitend voor home cinema. Een set bestaande uit maar liefst twaalf verschillende luidsprekers, alle met het Bowers & Wilkins-logo op de achterzijde. Of de set ook wordt gebruikt voor muziek? “De schoonmaakster wel eens internetradio tijdens het stoffen…”, verder is het voornamelijk films en series waar de set zijn audiogeweld op los mag laten.
Dolby Atmos
Even tellen: twee voorkanalen, twee zijkanalen, twee achterkanalen, vier inbouwspeakers in het plafond, een HTM71 centerspeaker én de nieuwe sub, de DB2D – dat maakt inderdaad twaalf speakers. En niet de minste, want de voorkanalen zijn twee 702 S2-vloerstaanders, terwijl een setje 706 S2 achterin de kamer opgesteld staat. Allen in fraai ‘Mercedes-wit’, hetzelfde wit dat de wagens van het transportbedrijf van Chris en zijn partner siert.
Bij puur toeval wordt ook hier de aansturing verzorgd door Marantz: de gloednieuwe SR8012 mag het gehele systeem op sleeptouw nemen, inclusief de custom install-units in het plafond. En hier werd het DB-model wèl in huis gehaald om een bestaande sub te vervangen: een REL 7-serie, die in combinatie met een eveneens vervangen Denon-model te licht werd bevonden. “De Denon (7200WA, red.) werd tot twee keer toe vervangen, want voor de 4K-beamer (JVC DLA-Z1) was het model eigenlijk niet toereikend. Bij die nieuwe beamer hoorde wat ons betreft een nieuwe Marantz, en het was sowieso al de wens om uit te breiden met nieuwe speakers.”
Lees ook onze uitgebreide review van de Bowers & Wilkins DB2D
Bowers & Wilkins luidsprekerfamilie
Voor dat laatste werd iEar’ de leverancier van dienst. “Mijn partner kende iemand die veel met muziek deed en zelf ook Bowers & Wilkins heeft staan. Een online zoektocht specifiek op dat merk bracht ons al snel bij deze zaak in Tilburg, je kunt merken dat ze het op internet erg goed doen. Daar speelt die jaarlijkse show in het voetbalstadion vast een rol in. We hebben er veel geluisterd en kwamen uiteindelijk op de 600-serie uit, met de 686 S2 achter en de 684 S2 voor.”
Maar wacht eens, de 600? We zien hier toch duidelijk een aantal broertjes uit de nieuwere en hoger gepositioneerde 700-serie staan? “Ja, allemaal nieuw inderdaad. Mijn partner is vrij wispelturig, mooie upgrade toch? We hadden ooit een 5.1 setje van Harman Kardon staan, het wordt steeds interessanter.”
“Het verschil met eerdere combinaties is enorm”
Goed, hoewel de set, de aansturing en de vele mogelijkheden meer dan genoeg stof biedt voor drie artikelen, zijn we natuurlijk vooral geïnteresseerd in de jongste aanschaf, de nummer twee uit de line-up van DB-subs. Alle luidsprekers zijn handmatig afgesteld vanuit de Marantz, de installateur van iEar’ heeft alles ingeregeld, maar specifiek voor de subwoofer is de B&W-app gebruikt. “Fluitje van een cent, en het klinkt uitstekend.”
Wat is de grootste meerwaarde van deze aanschaf? Chris: “Het verschil met eerdere combinaties is enorm. Het klinkt zo goed in deze kamer. Je voelt de aanwezigheid echt, het trillen, en de rol van het laag is harder en beter zonder dat je het volume echt omhoog hoeft te draaien. En alhoewel het een twee-onder-een-kapwoning is met buren die zelden thuis zijn, wordt het gedreun nergens storend.“
“Daarnaast is het ook een design keuze, het model past veel beter bij de rest.”
----------------------------------------------------------------------------------------
Bowers & Wilkins DB-serie: meer informatie
Wil je meer weten over de vier subwoofers uit de DB-serie, kijk dan op de website van Bowers & Wilkins. Daarnaast reizen vertegenwoordigers van het merk momenteel (april t/m juni) langs dealers in het land met de Bowers & Wilkins Subwoofer Tour. Data en deelnemende audiospeciaalzaken vind je hier.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Bowers & Wilkins Benelux