Toen ik in 2010 de Wadia 151PowerDAC Mini beluisterde voor een recensie was de conclusie dat ze een uiterst muzikaal apparaat hadden gemaakt. De 121Decoding Computer die nu aan de beurt is, bevat veel van dezelfde techniek en voegt daar een a-synchrone USB ingang aan toe.
Een inkoppertje, zo lijkt het, maar tweeëneenhalf jaar ontwikkeling is in digitale techniek een eeuwigheid en de concurrentie is gegroeid. Staat Wadia anno 2013 nog steeds zijn mannetje in dit zwaarbevochten segment?
Misschien is de conclusie er een beetje vroeg mee weggegeven, maar laat ik bovenstaande vraag maar meteen met "Ja!" beantwoorden. Wadia heeft de afgelopen twintig jaar op het gebied van digitale muziekweergave een aantal technologische innovaties ontwikkeld die er tot op de dag van vandaag toe doen. Misschien wel de belangrijkste daarvan, hun gepatenteerde DigiMaster algoritme, wordt ook toegepast in de 121Decoding Computer.
Heel in het kort: het DigiMasterTM algoritme is een digitaal interpolatie-filter waarmee volgens Wadia de originele analoge golfvorm van het geluid veel nauwkeuriger uit een digitale datastroom kan worden herberekend dan met standaard digitale filters mogelijk is, een factor die juist het allergrootste verschil zou maken. Dit filter is, samen met nog een aantal hoogwaardige digitale schakelingen, zoals upsampling en digitale volumeregeling, onderbracht op een door Wadia zelf ontwikkelde DSP-chip.
Over upsampling gesproken, daar doet Wadia ook niet kinderachtig over. Waar veel andere fabrikanten zich bij upsampling beperken tot 24-bit/192kHz en sommigen 32-bit/384kHz aanbieden, zit de oversampling bij Wadia met DigiMaster op 32-bit/1.4MHz. Waarom dat belangrijk is? Omdat de 121Decoding Computer net als alle andere d/a-converters van Wadia kan worden gebruikt als voorversterker en de volumeregeling daarbij in het digitale domein plaatsvindt.
Zelfs als je dat heel goed doet, verlies je onherroepelijk resolutie. Door het signaal eerst met extreme nauwkeurigheid tot grote hoogte te upsamplen, blijf je met je verminderde resolutie door de volumeregeling altijd nog een behoorlijk eind boven de gebruikelijke cd-resolutie van 16/44.1, en zelfs 24/192 bestanden zitten buiten de gevarenzone. Geen hoorbaar verlies derhalve.
Lezers die mij al wat langer kennen weten dat ik het muzikale resultaat belangrijker vind dan de techniek die er achter zit, maar in dit geval vond ik het toch belangrijk om even aan te geven waarom Wadia nog steeds aan de top staat. Ze zijn uitermate 'technology-driven' maar stellen die techniek altijd en volledig in dienst van de muziek, en dat bevalt me wel.
Wat zit er op en aan?
De 121Decoding Computer is de jongste telg in de Series1 lijn, waar ook de eerder geteste 151PowerDac en de 171iTransport deel van uitmaken. Apparaten met een kleine voetafdruk, maar met de gekende afwerkingskwaliteit én het digitale DNA van Wadia. De 121 (zoals ik hem vanaf nu maar zal noemen) heeft net als zijn grote broers het DigiMaster 1.4 algoritme aan boord. De stevige kast staat op vier vrij stugge rubberen 'spikes'. Die zitten onder alle apparaten uit deze serie en ze zijn zo geplaatst dat ze precies in uitsparingen op de vier hoeken bovenop de kast passen. Heel netjes…
Aan de voorkant zitten rondom het uitgefreesde Wadia-logo een hoofdtelefoonaansluiting en een heleboel gaatjes waar blauwe ledjes achter blijken te zitten die nogal fel zijn. Zelfs in de gedimde stand (echt 'uit' zit er niet op) leidt het behoorlijk af en dat kan volgens mij niet de bedoeling zijn. Een ander puntje van kritiek geldt de volume-indicator. Het is vanwege de voorversterker-functie nodig dat die erop zit, maar zes ledjes voor 120 stappen van een halve dB is wel erg mager. Een bescheiden display met cijfers was informatiever en zeker nauwkeuriger geweest.
Aan de achterkant zit hetgeen waar het eigenlijk om draait: de aansluitingen. Allereerst is daar de ingang van de voeding; een klein DIN-achtig chassisdeel. De voeding zelf ligt op veilige afstand van de 121 en is voorzien van een geaarde IEC aansluiting. Wadia geeft in de gebruiksaanwijzing aan dat het meegeleverde netsnoer gewoon rechtstreeks in het stopcontact in de muur gestoken mag worden, en dat hij en dat hij daarmee perfect zal klinken. Ze raden het experimenteren met stroomfilters en netsnoeren overigens niet af, maar geven aan dat daarmee zeer uiteenlopende resultaten worden bereikt, dus ook minder goede. Eerlijkheid die ik waardeer.
Naast de voedings-aansluiting zitten er vijf digitale ingangen en twee analoge uitgangen op. Om de 212 aan te sluiten op een digitale bron heb je de keuze uit optisch (Toslink), coaxiaal (RCA én BNC), gebalanceerd AES/EBU en a-synchroon USB. Dat is volgens Wadia ook de volgorde waarin de kwaliteit van de aansluitingen oploopt, waarmee ze aangeven dat ze de computer als digitale bron volledig hebben omarmd. En dat terwijl ze zelf schitterende loopwerken maken...
Voor aansluiting op een (eind)versterker of actieve luidsprekers heb je de keuze uit ongebalanceerde RCA-aansluitingen en gebalanceerde XLR's. Omdat ik tijdens de recensieperiode niet over een eindversterker beschikte, is de 121 uitsluitend als d/a-converter gebruikt en de uitgang volledig uitgestuurd. Om dan toch nog wat controle over de gain te hebben kun je via het indrukken van een bepaalde toetsencombinatie (die in de gebruiksaanwijzing staat, niks geheimzinnigs dus) de output maximeren op 4, 2 of 1 Volt. Bij gebruik met mijn Naim Supernait bleek de 2 Volt instelling erg goed te werken omdat ik de volumeknop dan net wat verder moest openzetten, dat vindt mijn versterker wel prettig.
