DALI IKON 5 Mk2

Toen ik begin jaren negentig begon met het samenstellen van mijn eerste serieuze audioset werd ik door diverse mensen geattendeerd op het Deense luidsprekermerk DALI. De schrijvende pers was bovendien lovend over het merk, waarbij vaak de uitstekende prijs-kwaliteitverhouding opviel.

Gek genoeg is het nooit tot een uitgebreide kennismaking in mijn eigen luisterruimte gekomen. Met de komst van een set DALI IKON 5 Mk2 luidsprekers, die ik ter recensie geleverd kreeg, kwam daar eindelijk verandering in.

Dat de importeur trots is op zijn producten blijkt wel uit de aanvullende informatie die ik per e-mail ontving. Naast uitgebreide technische achtergronden en andere zaken drukt de importeur mij op het hart de speakers er vooral flink van langs te geven, met zoveel mogelijk verschillende muziek en filmfragmenten. Hij biedt mij de keuze uit de diverse kleuren waarin de speakers leverbaar zijn. Prettig wanneer je bedenkt dat de speakers een aantal weken in de huiskamer zullen bivakkeren.

IKON 5 Mk2

De IKON 5 Mk2 is een compacte vloerstaande speaker die precies midden in de IKON range is geplaatst. Naast de 5 zijn er nog twee monitor speakers en twee grotere vloerstaanders. Om een homogeen klinkende surround set op te bouwen voorziet Dali ook nog in een bijpassende center speaker, een subwoofer en on wall surround speakers. Voorwaar keus genoeg om een mooie set samen te stellen.

De IKON 5 is leverbaar in de kleuren Black Ash, Light Walnut en White High Gloss. De zuiltjes meten 810x150x280 millimeter met de voetjes en fronten geplaatst. De fabrikant claimt een frequentiebereik van 43 tot 30.000Hz. Het introduceren van een Mk2 versie werd mogelijk gemaakt door het toepassen van techniek die eerder werd toegepast in de Mk2 versies van de duurdere HELICON en MENTOR reeksen. Zo wordt voor de 2 versie gebruik gemaakt van verbeterd wood-fibre materiaal voor de woofer conus, kregen diezelfde woofers een krachtiger motor en werd de basket structuur nog opener. De spreekspoelen werden nog verder verfijnd en de ventilatie verbeterd. Veel informatie met mooie afbeeldingen is te vinden op de site van de fabrikant: www.dali-speakers.com

Alle veranderingen en verbeteringen zouden er samen voor moeten zorgen dat de drivers zo lineair mogelijk zijn. Direct gevolg is een mooi homogeen geluid waarbij het (eventuele) karakter van de speakers gelijk blijft ongeacht het volume.

Het gebruik van zoveel hoogwaardige techniek en een relatief lage verkoopprijs doet vermoeden dat er ergens concessies gedaan zijn. Afgezien van de wat eenvoudige rechthoekige vormgeving van de kasten kan ik verder niet veel ontdekken waardoor de prijs zo laag kan blijven. Aan achterzijde is een set zeer stevige bi-wire aansluitingen te vinden met zware brugjes die de terminals doorverbinden. De fronten ogen netjes maar niet super stevig, niet echt een groot probleem aangezien slechts weinig luisteraars regelmatig de fronten verwijderen. De bevestiging is stevig dus van rammelen tijdens het spelen zal geen sprake zijn. Wanneer de fronten verwijderd zijn oogt de speaker niet als moeders mooiste wat vooral te maken heeft met de ietwat donkerrode kleur van de woofers. In de aan mij geleverde witte uitvoering valt dit uiteraard meer op dan bijvoorbeeld bij de versie met een zwarte kast. De algemene afwerking is netjes en meer dan representatief voor het prijssegment waarin deze speaker zich bevindt. Blijkbaar is de wet van de grote getallen doorslaggevend voor DALI geweest bij het bepalen van de prijs.

Aansluiten en opstellen

Om de DALI speakers goed op te kunnen stellen dienen eerst de meegeleverde voetjes te worden bevestigd aan de kast. Voetjes, spikes en het benodigde gereedschap worden keurig meegeleverd in een apart doosje, daar mogen andere fabrikanten een voorbeeld aan nemen. De voetjes kunnen naar keuze voorzien worden van rubber dopjes of spikes. Ik kies voor de spikes en gebruik ter bescherming van de vloer Target Spike Shoes. De IKON�s komen op de plek waar normaal gesproken mijn Audiovector Avantgarde Arret� luidsprekers opgesteld staan. Ongeveer twee meter uit elkaar en circa zeventig centimeter van de achterwand. Op advies van de importeur worden de speakers niet ingedraaid.

De bandtweeter neemt pas over van de dome tweeter boven 10kHz en zorgt aldus voor een homogene horizontale afstraling van het geluid, waar een dome tweeter toch de neiging heeft het geluid meer te gaan bundelen. Dit komt overeen met de ervaringen die ik opgedaan heb met mijn referentie speakers die ook met een bandtweeter zijn uitgevoerd. Bijkomend voordeel van de goede spreiding is dat de zogenaamde sweet spot, de meest optimale luisterpositie, minder kritisch is. Hierdoor kunnen meerdere luisteraars tegelijk maximaal van muziek en films genieten. Verder is de plaatsing van de IKON�s niet echt kritisch. Iets wat mede te maken heeft met het feit dat de basreflexpoorten naar voren stralen, zodat de laagweergave strak blijft bij plaatsing dicht bij een achterwand.

Na het verwijderen van de stevige bi-wire brugjes worden de IKON 5�s in een bi-amp configuratie aangesloten op een vM MA240 en PA535 versterkerset met Inakustik LS1002 luidsprekerkabels. Als bron fungeren een gemodificeerde vM SA230 (SA)Cd-speler, een NAD T577 Blu-Ray speler en een Funk Vector draaitafel met Shelter 301 element. Interlinks zijn van Siltech en Sharkwire, netsnoeren van Supra type Lorad. De complete set wordt voorzien van schone stroom middels een aparte audiogroep met een AHP Klankmodule in de meterkast. De analoge en digitale apparaten hebben beide een eigen Inakustik AC1502-6 stekkerblok. De complete set staat opgesteld in een Quadraspire Q4L audiorack. De set lijkt misschien een beetje overkill voor een paar speakers van circa duizend euro per paar, maar de praktijk leert dat dit vaak betere resultaten geeft dan dure speakers met goedkope elektronica.

Luisteren

Gelukkig was de importeur zo vriendelijk mij een volledig losgespeelde set IKON 5 Mk2 speakers te leveren, zodat direct na het aansluiten begonnen kon worden met het serieuze luisterwerk. Natuurlijk geef ik graag gehoor aan het verzoek de speakers aan zoveel mogelijk verschillende muzieksoorten bloot te stellen. Ik trap echter rustig af en haal een oudgediende uit de kast. Misa Criolla uitgevoerd door Jos� Carreras blijft een uitblinker, zowel qua uitvoering als qua opname. De Dali speakers geven direct hun visitekaartje af, en hoe!

De stem van Carreras klinkt verfijnd, ijl en helder en weet direct de gevoelige snaar bij mij te raken. In het tweede deel Gloria valt onmiddellijk op hoe mooi schoon de hoogweergave is. De diverse instrumenten worden prima los in de ruimte geplaatst en kleine percussie instrumenten, als een belletje wat subtiel gebruikt wordt, zijn individueel te volgen. Het aanblazen van de panfluit kent een hoog echtheidsgehalte, je hoort de lucht stromen. De bescheiden afmetingen van deze kleine vloerstaande luidspreker doen vermoeden dat de laagweergave bescheiden zal zijn. Op dit punt moet ik mijn mening ook bijstellen. De grote trom die bespeeld wordt laat horen dat de speakers wel degelijk hun mannetje staan in het laag. Natuurlijk blijft het qua impact achter bij mijn referentie speakers maar die beschikken over meer conusoppervlak, meer kastinhoud, een grotere reflexpoort en kosten heel wat meer.

Lucho Collected No.1 is een bont verzamelalbum van een kleine platenmaatschappij. E�n van de nummers die zeer de moeite waard is wordt uitgevoerd door de wereldberoemde Astor Piazzolla en heet Milonga de Angel.

Deze live uitgevoerde tango laat prominent een viool en bandoneon horen. De instrumenten hebben beide een duidelijk eigen karakter, er valt totaal geen gat in de weergave bij de overgang van middentoner naar de beide hoge tonen weergevers. De dubbele tweeters zorgen er samen voor dat de opname ruimte goed te horen is en dat een prima 3D beeld in de luisterruimte wordt opgebouwd. Zangeres Adel� heeft een klein rauw randje om haar stem waarmee ze zich direct onderscheidt van andere zangeressen en haar een eigen geluid geeft. Op mindere weergevers krijgt de stem echter te veel scherpte en lijken S en T klanken te veel aangezet. De IKON 5 Mk2 heeft hier totaal geen last van. De stem en piano in het nummer Make You Feel My Love hebben wat minder body dan ik gewend ben, maar dat is logisch en daar kun je de speakers niet op afrekenen. Ten opzichte van gelijk geprijsde luidsprekers zijn de DALI�s zeer competent en kunnen ze de strijd met gemak aan.

Het laatste album van de Amerikaanse supergroep The Eagles, Long Road Out Of Eden, haalt nergens het niveau van de eerdere albums. Bij veel tracks heb je bovendien het idee naar een soloalbum van Don Henley te luisteren, wat niet per definitie als negatief aangetekend hoeft te worden. Het titelnummer valt in deze categorie maar is wel bij uitstek geschikt om een speaker te beoordelen. Het nummer begint met het geluid van een woestijnwind. De Dali speakers laten je de warmte van de wind bijna voelen en weten aldus de sfeer perfect over te brengen. Wanneer de wat zangerig klinkende oosterse blaasinstrumenten inzetten is het beeld compleet en kan de verwarming nog een paar graadjes lager. De muziek vloeit moeiteloos uit de speakers en maakt het luisteren een aangename bezigheid.

Nog meer sfeer

Undercover Agent For The Blues van Tina Turners album Foreign Affair is ook een goed voorbeeld van een lied dat een bepaalde sfeer weet op te roepen. Nu wordt je als luisteraar verplaatst naar een zweterige, waarschijnlijk, rokerige ruimte. Kortom een donkere, broeierige ambiance. De muziek wordt met veel power weergegeven en weet de veertig vierkante meter grote luisterruimte moeiteloos te vullen. De speakers klinken duidelijk een maatje groter dan hun fysieke verschijning doet vermoeden. De laagweergave is vol, blijft tegelijk uitstekend doortekend. Zompig of dreunend laag komt niet in het woordenboek van de IKON 5 Mk2 voor.

De zanger Matt Dusk lift met zijn nieuwste album mee op het enorme succes van Michael Bubl�. Zijn vorige album Two Shots van een paar jaar geleden bevat nummers die afwijken van de stijl die hij nu hanteert.

Theme From Loaded Gun is een echt groots en bombastisch nummer in de sfeer van wat oudere James Bond film titelsongs. Naast vette drums en pauken klinkt er snerpend koper, een koor op de achtergrond en ruim voor al het muzikale geweld de stem van Matt zelf. De Dali speakers geven geen krimp en laten zich een extra draai aan de volumeregelaar van mijn vM versterker probleemloos aanleunen. Nu we toch eenmaal in de filmsfeer zitten is het een mooi moment de aanwezige NAD T577 Blu-Ray speler in te zetten voor het bekijken en beluisteren van wat films. Naast de comedy It`s Complicated komen ook gangsterfilm Public Enemies en de volledig over de top titels Smokin` Aces en Smokin` Aces 2 aan bod.

Meryl Streep levert weer gedegen vakwerk af in de slechts bij vlagen echt grappige comedy It`s Complicated. De schitterende beeldkwaliteit maakt een hoop goed en met de rustige soundtrack hebben de DALI speakers geen enkele moeite. Kleine details in het geluid die het beeld goed aanvullen worden niet gemaskeerd maar zijn goed afzonderlijk te horen. Ook prettig is het grote geluidsbeeld dat de speakers op weten te bouwen, waardoor je niet samen met andere kijkers exact in het midden hoeft te zitten. Public Enemies verhaalt over gangster John Dillenger die in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw aan de lopende band banken overviel. In de klopjacht die georganiseerd wordt, door de toen net opgerichte FBI, worden regelmatig vuurgevechten geleverd die bijna uitmonden in complete veldslagen. Het zware geluid van de automatische pistolen en mitrailleurs komt af en toe iets te kort aan impact en doet me een beetje verlangen naar een subwoofer. Dit komt nog iets meer naar voren bij de films Smokin` Aces en Smokin` Aces2. Beide films leunen zwaar op de heftige en agressieve HD soundtrack met veel sub laag. Afgezien van het ontbrekende diepe laag blijft het geluid ook op hoog volume net zo lineair en homogeen klinken als op een lager volume, een verdienste van de verbeterde woofers met krachtiger motoren en aangepaste baskets en spreekspoelen.

Ten tijde van de test krijg ik de beschikking over een nieuwe vlakdraad zekering van de Groef Audio voor de AHP klankmodule in de meterkast. De DALI IKON 5 Mk2 luidsprekers blijken prima in staat de subtiele verschillen die deze zekering te weeg brengt te laten horen. Het geluid krijgt net een fractie meer openheid en wordt net iets vloeiender en natuurlijker. Luisterend naar Songbird van Eva Cassidy laat beluisteren dat de S en T klanken wat minder scherp en aangezet klinken. Mijn Audiovector Avantgarde Arret speakers gaan daarin nog een klein stapje verder en laten horen dat er zelfs verschil is in welke richting de zekering geplaatst is. Knap dat een betaalbare speaker als de DALI IKON5 Mk2 al in staat is zoveel `kleins` te laten horen.

Conclusie

Ik kan niet anders dan mijn pet afnemen voor deze DALI IKON 5 Mk2 speakers. De geboden kwaliteit overstijgt ruimschoots de vraagprijs. Aangesloten op een modale versterker en bron als mijn vM MA240 en een NAD T577 presteren de speakers al erg goed. Opwaarderen naar een bi-amp set-up gecombineerd met een gemodificeerde vM SA230 SACD-speler doet de speakers nog meer opbloeien en tot volle wasdom komen.

Het is prettig te constateren dat een fabrikant als Dali de opgedane kennis en ontwikkelde techniek voor de duurdere series gebruikt voor de goedkopere Ikon reeks. De door mij beluisterde IKON 5 Mk2 komt met stip op nummer 1 binnen op mijn lijstje betaalbare top luidsprekers. De hoogweergave is prachtig transparant en open zonder enig spoor van scherpte. De laagweergave is strak, dynamisch en kent een fraaie doortekening. Het gaat niet superdiep maar is afgezet tegen het formaat van de kast en de gebruikte units verassend volwassen. Verplichte luisterkost!

Aanvullende informatie:

DALI IKON 5 Mk2 zwart/licht walnoot 549 euro per stuk
DALI IKON 5 Mk2 hoogglans wit 629 euro per stuk

Importeur:

AND Benelux
Herastraat 47
5047 TX Tilburg
Tel. 013-4550955
Fax. 013-4555666
www.andbenelux.com

De volgende films werden beschikbaar gesteld door Universal Pictures Benelux:

It`s complicated
Public Enemies
Smokin` Aces
Smokin` Aces2