REVIEW

Mozart - Sonatas for four hands

Jan Luijsterburg | 13 februari 2011

Klassieke muziek uitvoeren op de manier zoals die in de tijd van de componist in zwang was, dat is waar de Vlaamse familie Kuijken zich al lang mee bezighoudt. Violist en dirigent Sigiswald heeft niet alleen twee musicerende broers, zijn dochters kunnen er ook wat van. Marie zingt, Veronica is violiste, maar op dit album beperken ze zich tot de pianoforte en een flink deel van wat Mozart in zijn korte leven voor vier handen op een klavier schreef.  

De gezusters Kuijken bespelen twee door de Belgische instrumentbouwer Claude Kelekom vervaardigde kopieën van een pianoforte van Johann Andreas Stein, gemaakt in 1788. De pianistes maken er een interessante opmerking over in het begeleidende boekje. Ze stellen dat de lichte aanslag van het instrument het gemakkelijker maakt de snelle passages elegant uit te voeren, en dat het instrument als het ware dicteert wat wel en niet kan.

Vierhandig spelen kan op één of op twee klavieren. Van de drie sonates op dit album zijn er twee bedoeld om samen achter één smalle pianoforte te spelen. K448, later om chronologische reden hernummerd tot K375a is een briljante sonate voor twee piano’s, gecomponeerd op zijn 26e, dus zeker niet te kwalificeren als jeugdwerk. De andere twee, K497 en K521, stammen uit Mozart’s laatste levensjaren, toen hij nog louter meesterwerken maakte.

Het zijn ondanks hun kwaliteiten zeker niet zijn meest vertolkte stukken. Vierhandig spelen werd pas na de tijd Mozart echt populair, dus ook toen ze gecomponeerd werden hadden ze niet echt status. Ze waren vooral bedoeld als studiemateriaal om met leerlingen te spelen. Ongelofelijk dat een dergelijke bescheiden aanleiding tot deze prachtige muziek geleid heeft.

De klank van het gebruikte instrument ligt tussen die van klavecimbel en moderne piano in. Het heeft duidelijk niet de dynamische mogelijkheden van de piano, en aan het begin is het even wennen aan de lichtelijk vals aandoende intonatie. Het spel doet soms ietwat houterig aan, wat versterkt wordt door de klaterende, bijna machinale tingeltangel klank. Hierin speelt de geconditioneerdheid van de luisteraar een rol. De Kuijkens houden zich verre van de geromantiseerde effecten waarmee deze muziek tegenwoordig vaak gepaard gaat, en blijven dicht bij de muzikale bron.

De opnamekwaliteit is geweldig. Geen detail gaat verloren in de directe registratie, waarbij de SACD laag aanzienlijk meer sfeer heeft dan de CD. 

Aanvullende informatie:
Speelduur: 76:48
Hybride SACD: 5.0, 2.0 en stereo CD
Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1796)
Sonata in D major K 448 (375a)
Sonata in F major K 497
Sonata in C major K 521
Marie & Veronica Kuijken – pianoforte
Label: Challenge Classics 


EDITORS' CHOICE