Om een zo correct mogelijke vergelijking te kunnen maken heb ik zoals eerder vermeld een luistersessie met drie collega recensenten van Hifi.nl georganiseerd in mijn huis. Afgezien van de onvermijdelijke gezelligheid was het natuurlijk een erg serieuze aangelegenheid. Niet alleen om een zo goed mogelijke conclusie te kunnen krijgen maar ook vanwege de interesse die we allen delen in muziek en weergave hiervan.
De DAC’s stonden ingespeeld klaar voor een zogeheten blind vergelijk. Achter een doek, onttrokken aan het zicht van de luisteraars, stonden de vier DAC’s opgesteld. Vier verschillende tracks werden afgespeeld over de digitaal naar analoog-omzetters. Met als extra DAC mijn eigen Metrum Acoustics. Per track werden de DAC’s voorzien van nummer 1 t/m 4, en na elke track kregen de DAC’s weer een andere volgorde van benummering. Doordat de nummering enkel bij mij bekend was verkregen we op deze manier het meest objectieve resultaat. Op basis van de beluisterde track werd de luisteraars gevraagd om per DAC een cijfer toe te kennen, 1 voor de ‘beste’ en 4 voor de ‘minste’. Uiteindelijk werden de cijfers bij elkaar opgeteld en de DAC met de laagste uitkomst had de voorkeur van de vier DAC’s die meededen aan het vergelijk. De blinde luistertest kende een tweetal pauzes en gebeurde na een paar tracks naar vinyl luisteren om aan de set te ‘wennen’.
Voldoende ingangen op de Eastern Electric Minimax DAC
De uitkomsten kwamen tot stand door de lijsten te vergelijken en een simpele rekensom te maken. Deze uitkomsten werden ondersteund door de korte notities die de luisteraars op verzoek maakten met betrekking tot hun perceptie van zaken als detail, plaatsing, (fijn-)dynamiek, neutraliteit en ruimtelijkheid. Om zo weinig mogelijk externe factoren invloed te laten hebben is er gekozen om enkel de bijgeleverde netvoedingskabels aan te sluiten op de apparaten. Wel werd een fasecheck toegepast. Als stroomvoorziening diende een PS Audio Quintet, de versterking kwam voor rekening van mijn Blacknote DSA150 Signature en mijn Goldenote Reale weergevers mochten de tonen de luisterruimte inbrengen. Zoals eerder vermeld was de bekabeling van InAkustik, waarvan voor het gemak enkel de twee sets interlinks en één coaxiale digitale kabel steeds werden ‘omgeprikt’. De bron was tijdens de luistersessie mijn Logitech Squeezebox Touch. De rest van de set is onderaan deze beschreven.
De eerste track was van het vrij onbekende Diorama. Een Duitse darkwave/ elektropop-band die al even Duits klinkt. Van het album Her Liquid Arms speelt het intense Das Meer. Hoewel de track niet bekend was bij de luisteraars werd er al snel geschreven. Als uitkomst kwam eruit dat Stello DA100 erg vol en dynamisch klonk, hoewel één van de luisteraars het geheel wat ‘zwaar’ vond klinken. De Tentlabs b-DAC klonk daarentegen erg neutraal en zelfs wat tam. Opmerkingen die werden opgeschreven waren “geen power”, “weinig laag”, “flauw” maar wel weer “erg verfijnd” en “audiofiel”. De MiniMax DAC (die de gehele test in de buizenstand stond te spelen) kwam er bij deze track als winnaar uit, hoewel de Stello niet ver achter bleef. Alle luisteraars prezen de ruimtelijkheid en de muzikaliteit van de MiniMax bij dit nummer. Ook diepte en fijndynamiek werden als pluspunt genoemd, terwijl één van de luisteraars deze DAC niet boven de Stello prefereerde met betrekking tot kracht in de weergave.
Ook met de April Music Stello DAC zit het met het aantal aansluitmogelijkheden wel snor
De tweede track kwam voor rekening kwam van Ray Charles en Natalie Cole. Het nummer was Fever van het album Genius Loves Company. De uitkomsten bij deze track waren al bijna even eensgezind als bij het eerste nummer; weer waren het de muzikaliteit en de ruimtelijkheid van de MiniMax van Eastern Electric die de leden van het luisterpanel het meest konden bekoren. De b-DAC van Tentlabs presteerde bij deze track het minste in plaatsing, waarbij twee van de drie luisteraars de stem van Ray erg aan de speaker vonden kleven. De Stello werd hier door één van de luisteraars als eerste keus geplaatst vanwege zijn grote levendigheid en diepe laagweergave.
Het derde nummer kwam vanaf de door MFSL gemasterde versie van het album Into The Labyrinth van Dead Can Dance. Het nummer was het door Lisa Gerrard gezongen The Wind That Shakes The Barley. Door de grote dynamiek in de vocalen is deze track ideaal om uitstervende klanken en echo’s te beoordelen. Saillant detail bij deze track is dat de Metrum DAC - die voor de afwisseling met alle tracks mee mocht doen om voor een nog objectievere uitslag te zorgen - bij dit nummer door twee van de drie luisteraars als tweede uit de bus kwam! Diezelfde twee vonden de MiniMax Tube DAC het meest muzikaal en ruimtelijk, terwijl één van de luisteraars juist de rust en detailrijkheid van de Tentlabs b-DAC prees en deze de eerste plaats toekende. De Stello bracht het er hier volgens de cijfers vrij goed vanaf vanwege de grote afbeelding van de stem en het laag. Maar er was ook een notitie was met de tekst “onnatuurlijk groots”.
Eén knop maar wel legio aansluitmogelijkheden
De laatste track van deze blinde luistertest werd ingevuld met het nummer Bird On A Wire van de gold-cd Famous Blue Raincoat van Jennifer Warnes. Fenomenaal gemastered en met zijn grote detaillering en dynamiek is deze track bij uitstek geschikt voor een dergelijke luistertest. Hier was het de Stello die door de luisteraars als beste keuze uit de bus kwam, terwijl er één voor de MiniMax koos. De b-DAC liet het volgens de smaak van het testpanel een beetje afweten in deze vergelijking, want hoewel elk detail hoorbaar was en deze DAC het meeste rust bood in deze vergelijking, leek de muziek vrij klinisch of analytisch uit de speakers te komen. Vooral de vocalen van Jennifer kwamen het meest overtuigend naar voren over de Stello en de Eastern Electric.
