REVIEWB&W

Dieseltje

René van Es | 19 februari 2009 | Fotografie René van Es | B&W

De dynamiek is een aspect waar ik de H.A.T./Manley het meeste mis. Zoals ik opmerkte, de Diablo Utopia is geen lieve belasting. Het rendement is lager dan ik normaal voor een buizenversterker zou aanbevelen. Tenzij u kunt werken met een push pull van 100 Watt of meer. Bovendien heb ik sterk de indruk, dat de belasting niet gemakkelijk is en stroom kan vreten. In een vergelijking tussen de Pure Sound in Triode en in Ultra Lineair heb ik de UL stand het meeste gebruikt. Het stuk extra vermogen en de grotere dempingsfactor ervaar ik als prettiger, wanneer het gaat om dynamiek. Spelen factoren als ruimte, lucht of “koestering” een rol, dan is de Triode stand een prettige bijkomstigheid. Door het relatief lage rendement van de luidsprekers is een overdadig hoog geluidsniveau niet haalbaar. Fijn voor de buren, minder fijn voor headbangers en hardrock-adepten.

Pure Sound A30 en P10

De A30 heeft een grens, waar ik hem niet overheen kan krijgen. Vervorming speelt daarbij een ondergeschikte rol. Het voelt aan als een auto met een dieselmotor zonder turbo. Je kunt heel veel gas geven, maar nog steeds trekt een Fiatje sneller op of laat een Volkswagen Polo je meer van zijn achterlichten zien dan van de koplampen. Waarbij u zich terecht mag afvragen of u met de diesel (Pure Sound) niet veel beter af bent aan het einde van een lange rit dan met het sprintertje. Ik weet zeker dat de Pure Sound u laat luisteren en luisteren, nimmer in de weg zit en uitermate comfortabel blijft. De Pure Sound is een versterker die in mijn ogen dichter naar de klassieke buizenversterker-sound neigt dan veel van zijn concurrenten, ik denk met name aan merken als PrimaLuna, Manley of Lua. De “roze warmte”, waar velen het nog steeds over hebben als ze aan buizenversterkers denken, komt zeker voor een deel terug in de A30.

Daarmee kom ik gelijk bij de lage tonen weergave die rond en omhullend kan zijn. Of het ingehouden hoog. Met mijn vorige Focal luidsprekers waren kleine onvolkomenheden van de tweeter vast en zeker fraai gemaskeerd door de A30. In de derde generatie beryllium hoeft dat maskeren nooit meer. Waardoor “zacht op zacht” gestapeld is. Een (te) heldere luidspreker mag u gerust combineren met een A30. Als voorbeeld kan de oudere cd Split van Patricia Barber dienen. Een track als Greys is een beetje te soft in mijn opstelling. De fijne hoge tonen missen niets aan detail, maar zouden wel meer naar de voorgrond gebracht mogen worden. Dat maakt het spannender.

Pure Sound A30 en P10

Zonder hevig in te grijpen in de akoestiek van de luisterruimte (daarmee zou ik een echtscheiding riskeren omdat we in de luisterruimte plegen te wonen) blijft lage tonen weergave een compromis. Hoe strakker de versterker is, hoe beter de weergave. Met buizenversterkers levert u strakheid in ten opzichte van transistorversterkers met een hoge dempingsfactor, die normaliter veel meer stroom kunnen leveren. Met de Pure Sound mist de lage tonen weergave de diepe inzichten die bijvoorbeeld een Pass Labs wel kon geven. Of de intense kracht van een Manley Snapper (twee versterkers die recent aan de Diablo hingen en die vele malen meer kosten dan de Pure Sound). Gelukkig raakt het laag niet verloren in een ongedefinieerde bulk, maar het is evenmin het toonbeeld van een “straight wire with gain”. Wat is het dan wel allemaal? Het is muziek, gewoon muziek, die u fysiek zal laten bewegen, waarna u emotioneel bewogen bent aan het einde van de plaat of cd.

Voordat ik aan de slag ga met de P10 phono versterker van Pure Sound, wil ik u graag deelgenoot maken van de ervaringen met Pieter Wispelwey (cello), Julia Fischer (viool) en Cecilia Bartoli (stem), alle drie vanaf een eigen cd via de Lua cd-speler weergegeven. Iets waar ik mij hevig toe moet zetten, want Barber speelt zo vreselijk lekker dat ik niet uit de stoel te branden ben. Met Pieter Wispelwey heb ik voor het eerst kennis gemaakt tijdens een bezoek aan een lezer van Hifi.nl, die zijn set op de pagina’s heeft staan. Wat ik daar hoorde was haast bovennatuurlijk in klank en dimensies. Het idee dat een mens op een cello speelde verdween en maakte plaats voor een cello die een heel eigen leven ging leiden. Het zijn de Gamba Sonatas van Bach die voorbij komen. De Pure Sound kan niet op tegen de zeer kostbare Audio Note apparatuur van de genoemde lezer, maar toch weet de A30 het gevoel van die avond terug te laten komen. Waarbij de ondersteuning van orgel, fortepiano en klavecimbel geheel tot zijn recht komt. De tweede cello is in volmaakte harmonie met die van Pieter. Het is zeldzaam als muziek zo mooi los weet te komen in een prijsklasse als die van de A30; zo fraai harmonieert en vol gevoel blijft.

Pure Sound A30 en P10

De opname van Channel Classics is voorbeeldig. Net als die van Julia Fischer, gemaakt door PentaTone. Opnieuw Bach, nu de Sonatas and Partitas voor solo viool. Opnieuw de beleving dat de viool haast aanwezig is in de ruimte zelf. De Pure Sound is op dat gebied een voorbeeld voor veel andere versterkers. Hij is niet geheel neutraal, wel heel doorzichtig en transparant. Dat enige romantiek aan de opname wordt toegevoegd door de A30, kan eigenlijk helemaal geen kwaad. Hoe omschrijf ik dat voor u? Laat ik deze woorden kiezen: “Er zijn omstandigheden die een gevoel opwekken, dat een warme deken lekker zou zijn. De A30 is zo’n deken, die de leefomstandigheden behaaglijk maakt. De warme chocolademelk bij een “koek en zopie” op de schaatsbaan”. Een ode aan Bach, een ode aan Julia Fischer. Hier kan ik in zwelgen tot ik verdrink in tranen. Hier “staat” een viool voor mij. Knap hoor van Pure Sound. Het duurt exact twee seconden en dan lopen de rillingen over mijn rug. Verantwoordelijk voor de lichamelijke reactie is de stem van Cecilia Bartoli. Het woord “Infelice” is genoeg. Felix Mendelssohn schreef het werk, Maria Malibran bracht het ooit ten gehore, Bartoli volgt in haar voetsporen. Pure Sound laat het uit de Focals vloeien. Bartoli heeft een stem die mij kan raken tot in het diepst van mijn wezen. Terwijl ik helemaal geen operaliefhebber ben. Op een andere opstelling zou ik het misschien wel verafschuwen, nu kan ik slechts genieten. Wegzinken in overgave. Ik zoek zeker niet bewust naar muziek die mooi is via de Pure Sound. Tot nu toe gaat alles goed wat ik uit de kast haal. Of het nu van cd of van lp komt. Waarbij aangetekend de beperkingen die ik eerder naar voren bracht. Zaken die met Pieter, Julia en Cecilia zo totaal onbelangrijk worden dat ik ze allang vergeten ben.

MERK

EDITORS' CHOICE