In de ruimte waar ondermeer het top model Jupiter van het Duitse luidsprekermerk Duevel staat te spelen is er weer Nederlands te horen. Ditmaal is het Eddie Driessen van de Pluto draaitafels. En als die eenmaal begint over wat hij nu weer verbeterd of veranderd heeft aan zijn geesteskind, dan heb je een feestje. Een flink contrast wordt gevormd door het feit dat in deze kamer naast met de Pluto ook een VRS systeem aanwezig is. VRS levert een, oneerbiedig gezegd, computer muziek systeem. Een cd (of lp) wordt geladen op de harde schijf van het systeem en via een eigen geluidskaart gaat het signaal naar de versterker. Maar kom hier niet mee aan bij Eddie. Duevel maakt rondstralende hoornluidsprekers die een brede en luchtige afbeelding neerzetten wat even wennen is in het begin.
In de kamer van Von Schweikert kunnen we onze eigen muziek beluisteren via een Oracle cd speler, VAC versterking (alweer, net als bij Duevel) en Albert von Schweikerts nieuwste schepping de VR-4SR. Deze senior uitvoering is met 92 dB wat gevoeliger dan het junior model en bevat nieuwe drivers. Het resultaat is dat we voor een aantal aanwezigen moeten opschrijven wat we draaiden en dat Albert zat te swingen op zijn stoel. Dat zegt genoeg.
Hoe verschillend een systeem kan klinken komt naar voren in de St. Tropez kamer van BAT, Balanced Audio Technique. Hun laatste type CD speler VK-D5SE en versterkers als de VK-51SE zijn met Cardas kabels verbonden aan Epiphany luidsprekers. Er is een kleine set en een grote set neergezet. In eerste instantie luisteren we naar de kleinste set waar de Epiphany 6-6 Plus in is opgenomen. Met de ingebouwde actieve subwoofer uitgeschakeld klinkt het veel prettiger dan wanneer het laag extra versterkt wordt. Het grotere systeem met de 12-12 luidsprekers is ondanks de grootte een stuk intiemer van klank.
In de zaal waar de zo belangrijke software zoals cd’s en vinyl aan de man wordt gebracht, is het altijd de moeite waard om bij Todd Garfinkle van het Japanse MA Recordings langs te gaan. Hij heeft een muzikale smaak die erg aanspreekt en zijn opnames zijn voor het grootste gedeelte fenomenaal. We krijgen een voorproefje van een aantal opnames die hij nog verder moet afwerken, als altijd via een set Stax hoofdtelefoons. Wat ook nieuw is dat de CD speler nu het signaal doorgeeft via Crystal Cable interconnects. De samenwerking tussen MA Recordings en het Nederlandse bedrijf gaat nog verder. Met de uitgever van www.6moons.com, Srajan Ebaen als derde partij is er een cd sampler uitgebracht met een representatieve keuze uit de ruim zestig MA cd’s. Hoe muziek mensen bij elkaar kan brengen toont “Music in a bottle” aan.
Nog meer Japans moois is te zien en horen in de kamer van Zanden waar ontwerper Kazutoshi Yamada zelf ook present is. De apparatuur is niet goedkoop maar wel heel bijzonder. Zo heeft Yamada een geheel eigen filter ontworpen voor zijn DAC. Dit filter is zo opgezet dat de fase-integriteit van het signaal behouden blijft. Ook is het binnenwerk met een heel apart materiaal, een folie, afgeschermd. Wat de technieken ook zijn, muziek komt volledig tot leven. De weergave is heel precies en delicaat, misschien wat ingehouden. Een paar andere luidsprekers hadden eigenlijk meer op hun plaats geweest hier dan de nu gebruikte Crescendo’s.
Een voordeel van een bezoek aan CES is de mogelijkheid om met de aanwezige ontwerpers en fabrikanten dieper van gedachte te wisselen. Je komt toch meer te weten van hen dan van de meeste verkopers, vooral over toekomstige ideeën en ontwikkelingen. Dit soort ontmoetingen vindt meestal na sluitingstijd van de show plaats. Vermeldenswaardig is de ontmoeting met Jim Wang en zijn medewerkers van Harmonic Technology. Hun nieuwste kabels zijn gebaseerd op glasvezeltechnologie, ook die voor het analoge domein wat nog niet eerder vertoond is. We hebben een aantal van deze kabels in huis, maar nu is er de gelegenheid om met de ontwerpers dieper op de mogelijkheden in te gaan wat heel verhelderend werkt.
Afsluitend kunnen we zeggen dat de CES weer een bijzondere ervaring was. Je bent in een totaal andere wereld, zelfs voor Amerikaanse begrippen. Want Vegas is de enige plek waar gokken legaal is en roken en drinken in het openbaar toegestaan. Met name in het Alexis Park en op de T.H.E. Show hebben we veel contacten opgebouwd met enthousiaste muziekliefhebbers die hele mooie dingen maken. Volgend jaar zou wel eens totaal anders kunnen zijn. Naast het conventiecentrum wordt een nieuwe congreshal gebouwd en aangekondigd is dat de CES in 2006 ook het Sands hotel en conventie centrum erbij betrekt. Is dit bijzonder? Eigenlijk wel want dit is de plek waar gelijktijdig met CES jaarlijks de Adult Entertainment Show wordt gehouden en de gehele porno industrie vertegenwoordigd is. Dus komen zij weer terug onder de vleugels van CES? Neem daarbij het eventuele wegvallen van het Alexis Park als locatie en je weet het niet meer. Er zal zeker een oplossing gevonden worden. De gemiddeld 120.000 bezoekers zijn te belangrijk voor de elektronica industrie.
