Tijdens het draaien van Stacey Kent’s cd “Let yourself go” lijkt de set haar woorden letterlijk te nemen. Heerlijk los en vrij komt het geluid van de vloerstaanders. Alsof het monitoren betreft. Ik luister naar wat de componenten in de set doen en veel minder naar wat de kabels daartoe bijdragen of juist afbreuk aan doen. Zo transparant als de buitenisolatie proberen ze zich ook te gedragen voor de muziek. De plaatsing van instrumenten en stem is beter. Het overkomt me nogal eens dat de bekkens veel te ver naar voren trekken. Nu niet, bekkens staan achter de stem. En niet schijnbaar, maar duidelijk waarneembaar. Het hele stereobeeld staat als een blok in de ruimte. Holografisch geprojecteerd. Steeds maar weer kom ik een stapje dichter tot de ultieme set. De balans van het geluid trekt wat meer naar de laagweergave. De Crystal Speak kabels hebben beslist body. Omdat de luidsprekers aardig in de grip worden gehouden door de eindversterker wordt het allemaal net niet teveel. Bovendien blijkt na langer spelen dat de kabels verder uitbalanceren en de body op natuurlijke wijze gaat inpassen. Kanttekening, misschien is dit deels een vorm van gewenning.
Een heerlijke cd is en blijft: “Wool” van de Nits. Nederpop van grote klasse. Ik heb die een tijd al niet meer gedraaid en het is haast schokkend om te ervaren hoe de set de laatste tijd is gegroeid in kwaliteit. Voornamelijk in de zin van realisme. Ondersteund door meer transparantie, meer detail en meer emotie overdracht. Dat zijn niet alleen de kabels, er is meer aangepast, onder andere in het digitale circuit. Fijn is ook dat ondanks de toegenomen precisie muziek het nog steeds wint van analyse. Mijn streven is altijd muziekweergave, desnoods ten koste van wat kleuring of andere vormen van vervorming. De kloof tussen precisie en muziek is wel kleiner aan het worden. Telkens ga ik een stapje vooruit. Nu weer met Crystal Cable. Nils Lofgren “Acoustic Live” schuift in de lade. De man en de gitaar. Het is onderhand licht adembenemend wat de kwaliteit van cd weergave is. Mens en instrument spelen samen maar zijn individueel te volgen. Zo ook de kast en de snaar. De impuls weergave is zo makkelijk en zo lekker snel. Wat is dat toch genieten. Op Hugh Masekela neemt de verstaanbaarheid toe. Hugh komt meer los van de achtergrond en beluister eens hoe fraai de zangers op de achtergrond waar te nemen zijn. Een lust voor het oor. De rust in de weergave zet een podium neer waar op gemusiceerd wordt. Hoogte weergave is eindelijk ook eens correct. Voor alle instrumenten. Dat komt zelden voor. Wat er op de cd staat gaat van subtiel naar explosief. Zelden was het solo instrument van Masekela zo “live” hier in de luisterruimte aanwezig.
Ik geniet graag van Mary Black. Op lp en op cd. Op sommige tracks is de piano en de kracht van haar stem gebruikt om nadrukken te leggen op accenten. Set en kabels volgen dat nauwkeurig. Ik weet dat een track als “Katie” op een top set nog beter kan, maar ik kom zo toch een heel eind. Als ik lp en cd vergelijk valt het me op dat ze steeds meer naar elkaar kruipen. De race kent afwisselende koplopers. Tot ik, eigenlijk oneerlijk, een recente live opname van Mary opzet waarop wederom “Katie” te horen is. Dank u, in de loop der jaren is cd wel degelijk volwassen geworden. Dit gaat de lp, een geremasterde versie van de oude cd, ver en ver voorbij. Dit is geen ander geluid, dit is een kwalitatief veel hoogwaardiger opname. Dat valt nu nog meer op met deze kabels. Je hoort meer, je neemt het ook gemakkelijker waar. De Buena Vista Social Club kan je ook zo lekker in het orkestje laten kijken. De oude stemmen en instrumenten bieden een sfeertekening van Cuba. Het klinkt allemaal zo soepel en het gevoel bekruipt me dat de set nu achter de kabels aanholt. Niet langer is de kabel een beperking, het lijken de componenten in de set zelf te zijn die naar een hoger plan moeten. En de akoestiek is de beperking. Naarmate de set geperfectioneerd wordt neemt de invloed van de akoestiek toe in importantie waardoor het tunen van de set steeds kritischer is. Dit zet je niet even in een uurtje neer, hier kost het tijd binnen de beschikbare ruimte het optimale te zoeken. In ruil daarvoor beleef je het plezier van de Cubanen, de emotie, de afgeleefde gezichten krijgen vorm in een virtuele voorstelling. Tenslotte terug naar de donkere kant van het bestaan. De koude en mist van Ierland en de Keltische klanken van Clanned. “Landmark” staat als een huis. Boven de duisternis uit zweeft de stem van Brennan in de mistflarden. Zachte percussie ruist op de wind. Soms breekt de zon door het wolkendek en vormt een kleurpalet dat groter is dan een schilder in de hand kan houden. Er is een uitgesproken natuurlijkheid in het geluid wat duidelijk hoort bij deze muziek. De weergave ondersteunt de boodschap achter de muziek en achter de klanken. Terug naar de oorsprong, terug naar hoe Clanned het mogelijk allemaal bedoelde.
