Nu kunnen we eindelijk het element dat we eerder hebben uitgezocht voor deze draaitafel (Block laat deze keuze echt helemaal aan de koper over, ze verkopen zelf geen elementen - ook niet van een ander merk) gaan monteren. Met een elementje uit de honderd euro-prijsklasse doe je de Block (en jezelf) echt te kort, maar zo tussen 200 en 350 euro is een hele rits MM- en MC-elementen beschikbaar die prima bij deze draaitafel passen. Met een effectieve massa van twaalf gram is de arm een behoorlijke 'allemansvriend', het standaard contragewicht van 68 gram is voor de meest gangbare elementen afdoende om de juiste naalddruk in te kunnen stellen, maar voor een zwaar element, een lage naalddruk of een combinatie van beide is er ook een contragewicht van 120 gram beschikbaar.
Op de achterkant van de stroboscoopschijf staat een sjabloon afgedrukt voor het afstellen van het element. Laat je hierbij vooral niet leiden door de hoek van de vaste headshell want het element moet in een veel grotere hoek ten opzichte van de armbuis komen te staan. Heeft het gekozen element een rechte voorzijde, dan zal aan de hand van de sjabloon onmiddellijk duidelijk worden onder welke hoek het dient te staan, in andere gevallen wordt het ouderwets 'foezelen'. Een naalddrukweger zit niet bij het overigens zeer complete Block-pakket en die heb je wel nodig. Een digitale weger is natuurlijk heel comfortabel maar kost in de buurt van de 150 euro en je moet je voor dat geld afvragen hoe vaak je een element gaat inbouwen en afstellen. Voor een kwart van dat bedrag koop je een mechanisch wegertje waarmee je het klusje net zo goed volbrengt zodra je het 'trucje' door hebt.
On the fly
Nu komt het mooie van de door Block meegeleverde arm. De hoogte ervan is namelijk met een grote ronde schijf traploos verstelbaar, dusdanig soepel dat je deze hoogte-instelling niet alleen bij het initiële afstellen van het element maar wanneer je een béétje voorzichtig bent ook 'on the fly' terwijl de plaat draait. Een tikje lager zorgt voor een wat warmer, vergevingsgezinder geluidsbeeld, ga je te ver dan wordt het zompig en ongedefinieerd. Wat hoger zorgt voor meer pit en detail, te hoog en het beeld wordt te 'dun'. Waarmee we eindelijk bij het luisteren zijn aanbeland. Met een Denon DL-160 high output MC in de arm mocht de Block aan een gemodificeerde Audio Note M1 RIAA phono-voorversterker, een Pink Faun/Machmat lijnvoorversterker die op zijn beurt het signaal doorgaf aan een paar Welter single-ended 2A3 eindversterkers en Avantgarde Duo hoornluidsprekers een proeve van bekwaamheid afgeven. Om het allemaal nog een beetje spannender te maken stond op het naastgelegen audiorack nog een draaitafelcombinatie die zo’n beetje het tienvoudige van de totaalprijs van de Block kostte...
Krijgen we loon naar werken? Ja! Niet alleen het uiterlijk van de PS 100 doet een hogere prijs vermoeden dan de 1.199 euro waarvoor hij in de prijslijst staat, ook gehoormatig kan hij een aardig eind uitstijgen boven zijn prijsklasse. Kan, want zoals gezegd: je hebt het zelf in de hand. Wat direct weer opvalt is dat ook een relatief bescheiden analoge set-up kwaliteiten vertoont die ook bij extreem dure en geavanceerde digitale apparatuur niet evident zijn (andersom trouwens ook).
Wordt een relatief goedkope cd-speler op een installatie met hoog oplossend vermogen al snel vermoeiend om naar te luisteren , met de Block/Denon-combinatie valt ondanks de financiële onbalans tussen draaitafel en de rest van de keten heel goed te leven. Het klinkt gewoon erg lekker! De supermachine ernaast werd zegge en schrijve twee keer voor een vergelijk aangesloten (de eerste keer om mijn gevoel te toetsen dat de draaisnelheid te laag stond afgesteld), de rest van de tijd werd met heel veel plezier plaat na plaat op de PS100 afgespeeld.
Natuurlijk heeft de Block met zijn gelijkstroommotor en geschakelde 'stekkervoeding' niet de onvoorwaardelijke stabiliteit en autoriteit van een vijftig kilo wegend massaloopwerk van 10.000 euro met drie motoren en een geavanceerde elektronische motorsturing en dat zal je bij bijvoorbeeld piano of lang aangehouden tonen van (al dan niet synthetische) stringsecties in een direct vergelijk merken. Ook is het oplossend vermogen in het hoog minder.
Dat heeft gedeeltelijk met het gebruikte element te maken, maar met een veel duurder exemplaar ga je de grenzen van de draaitafel/toonarmcombinatie verkennen en vertaalt de extra investering zich maar beperkt in een betere kwaliteit. Bovendien is het geheel nu mooi in balans: het klinkt levendig en kleurrijk, maar de weergave is tegelijk ook vergevingsgezind. Oude platen, nieuwe platen, 'audiofiele' remasters of standaard pop- en rockopnamen: het is op de PS 100 allemaal heel genietbaar en 'analoog' in de goede zin van het woord. Dynamiek en laagfundament zijn verrassend goed: Nirvana, Rammstein en The Prodigy knallen uit de luidsprekers en creëren een mate van betrokkenheid waarvoor je bij digitale weergave toch heel veel dieper in de buidel moet tasten.
