Happend naar adem ga ik naar een volgend werk, dit keer van Pablo de Sarasate, gespeeld door Giovanni Angeleri. Angeleri speelt hier een stuk dat nog vele malen subtieler is dan wat Jansen daarnet bracht. Zijn viool is vele malen ijler in de lucht van de kapel waar hij dit speelde. Op de achtergrond zacht een tamboerijn, nog veel verder weg onmiskenbaar een triangel. Elk instrument heeft een natuurlijke plaats gekregen. Het is heel moeilijk om aan te wijzen waarom het zo immens goed klinkt. Het is een samenspel van ruimte, instrument, musicus, de muziek zelf en de creatie die de Diablo Utopia van die som der delen herschept. Heel natuurlijk, vrij en ongedwongen. Dynamisch met een hoofdletter “D”. Breed als het breed behoort te zijn. Miniem op momenten dat Angeleri slechts het kleinste nootje uit de snaar wringt. Het is levendig, het maakt blij, springt en beweegt. Deze luidspreker zet geen statische prestatie neer, hij leeft met de muziek. Verdwijnt zelf daarbij uit beeld, als een onzichtbare bron.
De Diablo smeekt als het ware om een stem, daarmee blijf ik in de klassieke hoek hangen en speel als eerste werken uitgevoerd door Maria Cecilia Bartoli. Het was de duivel die Eva verleidde met de appel in het paradijs. Het is de Diablo die mij verleidt te proeven van hetgeen Bartoli mij aanreikt. Haar stem heeft exact de juiste afmeting. Geen enorm hoofd, een mens staat voor mij. De stem heeft heel veel kracht, waarin elke nuance als onder een vergrootglas vandaan komt. Heel zuiver en puur. Waarbij techniek het middel is en niet het doel. Al snel leggen mensen de link tussen detaillering en hifi geluid. Dat moet in dit geval absoluut worden vermeden. De details en de verfijning zijn onderdeel van de muziek, een onmisbaar part, maar het blijft uitsluitend muziek die weerklinkt. Geen hifigeluid.
Terwijl Bartoli doorzingt is het moment aangebroken om in te gaan op hoe en waarom deze luidspreker waarschijnlijk zo uitzonderlijk presteert. Het heeft mijns inziens het meeste te maken met de Focal tweeter, die met de geïnverteerde Beryllium dome een volgende generatie is ingegaan. De tweeter, die gelijk is aan alle tweeters in de nieuwe Utopia reeks, ziet achter de dome een ruimte die hem vrij laat ademen. Focal noemt dat principe “Infinite Acoustic Loading”. De luchtweerstand die het membraan ondervindt aan de voorzijde is daarmee exact gelijk aan de achterkant. Het magneetsysteem is geoptimaliseerd, waardoor een hogere veldsterkte is bereikt. De resonantiefrequentie is omlaag gebracht, het bruikbare frequentiebereik loopt van 1000 Hz tot 40 kHz.
Leuk al die verbeteringen, maar wat heb je eraan. Welnu, ik kan niet anders zeggen dan dat deze tweeter in mijn opinie elke andere tweeter voorbij gaat in prestatie. Ongeacht prijs en merk. Ik ken geen tweeter die zo weet te presteren. Terwijl ik zo’n 40 jaar bezig ben met muziek. De fijnheid doet denken aan de beste Decca Ribbons van weleer. De transparantie aan een elektrostaat. Wie denkt nog enige scherpte te kunnen horen, omdat het een tweeter is met een metalen dome, zal van een koude kermis thuiskomen. De tweeter is zachter dan een softdome en tegelijk veel gedetailleerder. De integratie met de woofer is uitzonderlijk goed. Het geheel werkt continu als een puntbron. Geen spoor van overgang, niet in klank, niet in frequentieverloop. Dat samenspel tussen tweeter en woofer via het filter, in een akoestisch geoptimaliseerde behuizing, brengt voor de luisteraar: ruimte, doorzichtigheid, details, verstaanbaarheid, lucht en projectie. Op een laag volume, tot aan een volume dat veel te heftig is om vrienden met de buren te kunnen blijven.
