In de wereld van home cinema liefhebbers vormen soundbars momenteel de lekkerste snoepjes. De ene na de andere audio en tv-fabrikant verschijnt met een ‘geluidsreep’, bedoeld om het geluid van je tv op te krikken zonder al te veel ruimte van je woning in te pikken.

Want laten we wel wezen: hoeveel mensen hebben de zin en de ruimte om hun woonkamer te ‘bekleden’ met een volwaardig surround geluidssyteem? Een systeem dat toch al gauw uit zo’n zes verschillende componenten bestaat: twee frontspeakers, twee ‘backs’, een center en een subwoofer. Hoewel in menig huis inmiddels een surround receiver waar te nemen valt, is de groep homecinema-liefhebbers met een bijbehorend compleet luidsprekerpakket toch een stuk kleiner. Veel mensen gruwen nog steeds van zoveel luidsprekers rondom. En dan is zo’n soundbar toch een uitkomst. Maar is het ook een volwaardig alternatief? Voor ik daar een antwoord op geef eerst een stukje televisiegeschiedenis. Het is tenslotte Meimaand Beeldmaand bij HiFi.nl.

Breedbeeld-tv
Tien jaar geleden stonden onze huiskamers nog vol met zogenaamde crt-televisies: de cathode rade tubes, de kathodestraalbuizen. Televisies met enorme toeters aan de achterkant die ervoor zorgden dat ze behoorlijk aanwezig waren in het interieur. Slechts met behulp van grote kasten waren deze blikvangers uit het oog te krijgen; sommige gebruikers hadden zelfs een gat in de muur gezaagd om op die manier het fysieke volume van de beeldbuis te reduceren (je zou kunnen zeggen dat zij op deze manier de eerste ‘platte’ beeldschermen in de woonkamer creëerden). Maar goed: steeds meer mensen gingen zich ergeren aan de grootte van de buizen. Tegelijkertijd wilden de liefhebbers eigenlijk wel een nog groter scherm. Zoals in de bioscoop: dat wilden ze thuis ook.

Om een lang verhaal iets korter te maken: enter de flatscreens. Platte beeldschermen die (redelijk) gemakkelijk aan de muur te hangen zijn of er kort vandaan te plaatsen. De producenten sloegen twee vliegen in een klap, of eigenlijk drie: invoering van het digitale tv-tijdperk gecombineerd met ruimtebesparing in de diepte. Juist, in de diepte, want juist in de breedte werd het mogelijk en ook heel erg bon-ton om met grote(re) schermen te komen. Waren eerst formaten als 32 en 42 inch voldoende voor het wow-gevoel, tegenwoordig moet je toch echt uitpakken met 50 of zelfs 60 inch. 

Plat beeld, plat geluid
Het is verbazingwekkend hoe snel het platte scherm collectief tot onze huiskamers (en zelfs andere kamers) is doorgedrongen. Evoluties kunnen toch revolutionair snel gaan. Je staat er vaak niet stil bij, maar zie wat er allemaal veranderd is. Mocht het mogelijk zijn nu een persoon te interviewen uit het tijdperk van tien jaar geleden en te spreken over hedendaagse technologie: de man (of vrouw) zou niet weten waar je over hebt. 3D LED-screens met Wi-Fi en AirPlay mogelijkheden, met pvr aan boord en PCM geluid. Met ook DLNA en ethernet-voorzieningen. Het is allemaal mogelijk. Maar op één terrein hebben ze weinig verbetering met zich meegebracht: het geluid. Het nadeel van de grote ‘toeters’ achter de ouderwets beeldschermen, bood de fabrikanten wel het voordeel van het leveren van mooi geluid. Luidsprekers  en zelfs subwoofers vonden met gemak hun plek ‘in’ de televisie. Vooral producenten als Bang & Olufsen, Loewe en Metz wisten zich daarmee te onderscheiden. Ze presteerden het televisies af te leveren met naast een goede beeldkwaliteit een niet te onderschatten geluidsweergave.

Maar kennelijk is het belang van een goed geluid bij platte schermen nou juist wel onderschat. De producenten brachten schermen op de markt waarbij het geluid van ondergeschikt belang was. Er was –en is –domweg ook geen plaats voor fatsoenlijke geluidsweergevers in de als maar platter wordende televisieschermen. Wellicht gingen leveranciers er ook vanuit dat de gebruikers het geluid via hun surround receiver ‘regelden’. Dus beeld via het platte scherm en geluid via receiver en bijbehorende boxen. Mooi bedacht, maar zoals wel vaker: de praktijk is anders. Zodat nu in vele huiskamers televisies met schitterende beeldschermen staan met bedroevende geluidsondersteuning. En dan spreek ik ook namens mijzelf. Het plasmascherm van Panasonic vind ik nog steeds een van de mooiste beeldweergevers, maar als het om geluid gaat is het eigenlijk een aanfluiting. Als ik dat vergelijk met de tegenwoordig op de slaapkamer dienstdoende Metz crt-beeldbuis, dan kan ik niet anders zeggen dan dat de oude Metz op audiogebied de platte Panasonic helemaal zoek speelt.

Het is de hele maand Beeldmaand op HiFi.nl! Je vindt de items dagelijks op de voorpagina, op onze Beeld Special, en via de tag Meimaand Beeldmaand.