Het is dus niet vreemd dat fabrikanten met ‘hulpstukken’ in de vorm van soundbars zijn gekomen om het geluid van de platte plasma, lcd- en led schermen op te pimpen. De al eerder genoemde Bang & Olufsen, Loewe en Metz brachten hun soundbars min of meer geïntegreerd met de platte schermen. Aan de onderkant van de schermen wisten de fabrikanten de soundbars op een subtiele manier ‘weg’ te werken en toch een mooi resultaat te scoren met het geleverde geluid. Maar het was juist een niet televisie-producerend hifi-merk die met de eerste echte losse soundbar kwam: Yamaha. Met de YSP-1 presenteerde het Japanse merk een indrukwekkend luidsprekersysteem ter ondersteuning van het aanwezige cinemabeeld.
Yamaha YSP-1
Deze ‘single-box’ met maar liefst 42 (!) ingebouwde luidsprekers werd gepresenteerd als een Digital Sound Projector en wist sommige recensenten te verleiden tot omschrijvingen als ‘a milestone in home cinema’ (Audioholics). Het klonk in ieder geval behoorlijk indrukwekkend, zowel qua volume als qua surround-weergave. De YSP-1 vormde daarmee ook gelijk een concurrent voor het uitgebreide 5.1 surround systeem met bijbehorende zes luidsprekers. Het was kortom de ideale twee-vliegen-in-een-klap: volwassen geluid bij cinemabeeld en geen gedoe met allerlei kabels dwars door de woonkamer. Zoals gezegd: dit geluidssysteem werd niet als soundbar bestempeld, maar als soundprojector. Een projectorsysteem is in staat door middel van een calibratiesysteem de (vele) aanwezige luidsprekers optimaal in te stellen en aan te passen aan de betreffende omgeving. Een soundbar is meestal een 2.1 –systeem.
Follow the leader
Na Yamaha volgden vele andere fabrikanten met luidsprekersytemen in de vorm van soundbars. Opvallend hierbij was dat er meer niet tv-producerende fabrikanten met goede systemen kwamen, zoals Canton en Boston Acoustics. Het nadeel aan de soundprojectors was toch wel de pittige prijsstelling. Terwijl de prijzen van de platte tv-schermen snel daalden en je tegenwoordig ver beneden de duizend euro je slag kan slaan, bleven de prijzen van de projectors toch fors. De opvolgers van de Yamaha YPS-1, de YSP-4100 en YSP-5100 zitten toch nog ver boven de duizend euro. En dan krijg je toch wel scheve verhoudingen: je betaalt niet meer voor het ‘bijproduct’, in dit geval de audio ten opzichte van het beeld. Het was dan ook niet vreemd dat er vervolgens een hele stoet nieuwe aanbieders van soundbars zich presenteerden, waarbij de prijzen rap daalden. En zo kun je tegenwoordig voor zelfs iets meer dan honderd euro iets kopen wat de naam soundbar draagt. En ga je verder kijken, tot zeg maar vijfhonderd euro, dan is de keus zelfs ruim te noemen.
De meeste soundbars zijn de single-box-systemen al dan niet aangevuld met een subwoofer. Er zijn ook uitgebreidere varianten verkrijgbaar, zoals die van Philips, LG en Samsung, waar zelfs een Blu-rayspeler is ingebouwd. Zodat op nog meer bedrading bespaard kan worden. Maar al deze ‘downgrading’ heeft er toch niet voor gezorgd dat het gat met een volwaardig 5.1-surroundsysteem kleiner is geworden. Integendeel. Bij een aantal soundbars mag je zelfs de vraag stellen of ze nou echt veel bijdragen aan een geluidsverbetering ten opzichte van het eigen televisiegeluid. Ja, qua volume zit het meestal wel goed, maar fraai klinken doet het vaak niet. Ik geef toe: ik begeef me hier op het ernstig glibberige pad van ‘smaken verschillen’ en dat naastgelegen weggetje: ‘over smaak valt niet te twisten’. Laat ik het verder anders beschrijven. Yamaha heeft ook met lede ogen gezien dat het door hun deels geplaveide pad van soundbars en projectors redelijk aan het veranderen was en niet in de richting die zij graag zagen. Anderzijds begrepen zij ook wel dat niet iedereen 1500 euro over heeft voor beter geluid. Daarom is het mooi dat er nu de YAS-101 is: een ‘eenvoudige’ soundbar van Yamaha, voor een zeer opvallende prijs van 239 euro. En is het dan nog wat? Dat heb ik getest.
De YAS-101 op ISE 2012 in Amsterdam (PHOTO40)
Het is de hele maand Beeldmaand op HiFi.nl! Je vindt de items dagelijks op de voorpagina, op onze Beeld Special, en via de tag Meimaand Beeldmaand.