Veel mensen beschouwen een kleine luidspreker nog altijd als een verademing omdat hij zo lekker onopvallend te plaatsen is. Helaas gaan ze daarmee, om esthetische redenen, vaak voorbij aan geluidskwaliteit en nemen ze een slecht resultaat op de koop toe.
Dat een dergelijke handelswijze alleen aan vrouwen toegeschreven zou mogen worden is onjuist. Ik ken ook genoeg mannen die geen genoegen nemen met een grote luidspreker. De industrie speelt handig in op die gevoelens en maakt kleine monitorluidsprekers voor liefhebbers van muziek op hoog niveau. De koper lijkt gelijk te krijgen: toch een goed geluid, maar wel uit een bescheiden kastje. Pas thuis ontdekt de koper de nadelen. Het kastje moet een flink eind van de muur af en belandt uiteindelijk op een forse stand. Waarna het hele effect van “klein” is verdwenen. Een andere categorie luisteraars houdt er een, in mijn ogen, iets zuiverder redenering op na en kiest voor een monitor vanwege het losse geluidsbeeld dat ze op kunnen bouwen. Om die reden wil ik graag de nieuwe Dali Mentor 1 monitor aan de tand voelen in plaats van zijn grotere broers.
Mentor
Luidsprekerfabrikant Dali is de laatste jaren zeer actief en brengt met tussenpozen van ongeveer een jaar een nieuwe lijn op de markt. Vorige keer was dat de zeer succesvolle Ikon serie die de onderkant van de markt bedient. Nu is het de Mentor reeks die een gat vult tussen de Ikon en hoger geprijsde Helicon. De Mentor-reeks omvat naast het vloerstaande (type 6) twee monitors (2 en 1). De Dali Mentor 1 is de kleinste en heeft bescheiden afmetingen van ca. 32 x 16 x 24 cm met een eigen gewicht van 5,3 kilo. De kast heeft aan de voor- en achterkant een licht gebogen vorm die aan de voorkant recht wordt gemaakt met een grijze laminaat baffle waarop een verwijderbaar doekje past. Samen met de kast is de baffle 3 cm dik. De kast is met echt hout gefineerd en is leverbaar in kersen of in zwart essen. De monitor kan zowel op een stand of in een boekenkast geplaatst te worden, en er is ook een Dali-beugel beschikbaar. Hoewel de Mentor 1 eigenlijk een tweeweg systeem is zijn er drie units zichtbaar. Een hybride tweeter bestaande uit een bandtweeter van 17 x 45 mm met een 28 mm dome tweeter en een 5”woofer. Samen zorgen de units voor een frequentiebereik van 45 Hz tot 34 kHz binnen +/- 3dB. De poort is afgestemd op 47 Hz. De gevoeligheid van het systeem zit op 86 dB (2,83V/1 meter) bij een nominale impedantie van 6 Ohm. Het filter is relatief eenvoudig met een enkele luchtspoel, een paar weerstanden en bipolaire elco’s. In plaats van deze elco’s had ik liever een mooie MKP condensator gezien.
Dali is echt Deens en gebruikt Deense units. Ze ontwerpen zelf en laten units volgens hun specificaties maken. Zo ook de papier/houtconus woofer en de dome/ribbon tweeter combinatie in de Mentors. De woofer heeft de karakteristieke roodbruine kleur van met houtvezel versterkt papier. De motor is een langeslag spreekspoel bewegend in een magnetisch veld. Dali kiest altijd voor een langeslag woofer met voldoende bewegingsvrijheid om op huiskamerniveau de vervorming laag te houden. De korf is van gegoten aluminium. De magneet is fors en zwaar. De tweeter werkt vanaf 3,4 kHz, de bandtweeter vanaf ongeveer 12 kHz. De bandtweeter gaat al onder de 12 kHz zachtjes aan de slag omdat het filter heel flauw afvalt. Dali kiest vaak voor een dome/ribbon combinatie omdat bij een dome tweeter van 28 mm al op een lage frequentie afgefilterd kan worden, en dat gekoppeld aan een hoge belastbaarheid. Een 28 mm dome heeft helaas weinig spreiding bij hoge frequenties en wordt daarom gecombineerd met een ribbon. Die ribbon tweeter is veel minder belastbaar en presteert pas goed vanaf een hoge scheidingsfrequentie. Dali is een meester in de integratie van de twee units. De Mentor 1 is een basreflex systeem met een poort aan de achterzijde. En die zit heel slim verwerkt in de aansluitterminal die overigens uitsluitend single wire toelaat.
Met wat?
Het blijft een leuke bezigheid om een set op te bouwen rondom een fraai luidsprekersysteem. Ik koos voor mijn vaste spullen. Een Marantz CD63Se als loopwerk, enigszins gemodificeerd, daarachter een Musical Fidelity X-Dac V3 en als tweede bron mijn Garrard 301 met Pro-ject arm en Goldring Eroica element. Die twee sluit ik aan op een PrimaLuna ProLogue Two die ik helemaal vol heb gestopt met JJ Electronic buizen. ECC802S, ECC83S en KT-88. Die buizen bevallen prima en temperen de PL2 een beetje zonder dat er iets aan detail verloren gaat. De Dali Mentor 1 stel ik op met Target MR60 stands. Stevig zandgevuld en voorzien van SpikeShoes om de vloer heel te houden. Aan de kant van de stoomvoorziening gebruik ik de meest onmisbare accessoire in deze set, een SEEC HQSN-4U netfilter, met Supra LoRad kabels en een Supra verdeeldoos. Overige kabels komen of van Chord (cd) of van Crystal Cable (analoog). Met als luidsprekerkabel de Epic Super van Chord.
