Ferry Kremers, een Amsterdamse jongen met lang haar en broeken met wijde pijpen, moet als een soort van buitenaards wezen zijn gezien in Emmen in 1975. Hij verhuisde op zijn zestiende naar Drenthe, weggehaald uit Amsterdam waar Ferry uit het grofvuil buizenradio’s pikte waarmee hij zijn ouders tot wanhoop dreef. Niet gehinderd in die tijd door technische kennis zette hij het huis met regelmaat in het donker. De Amsterdammer wist te aarden in het noorden, vond er zijn vrouw en later zijn passie: de high end audio.
Historie
Begonnen bij Spaan Audio in Emmen om het vak te leren, opende Ferry in 1993 samen met Herman van den Dungen, Alfred de Theye en Erik van der Lei een winkel in Weerdinge onder de naam Dé Hifistudio. Twintig jaar lang was Weerdinge een begrip voor merken als Krell, Sonus faber, Wilson Audio, Conrad Johnson, Audio Research, Wadia, Magnepan, AVI, Transparent en veel, veel meer. Tot in 2013 de vaart er uit ging onder druk van de toenmalige crisis en er werd besloten om in onzekere tijden niet nog eens een huurcontract aan te gaan voor een periode van vijf jaar. Zijn oude beroep van schilder pakte hij op als zzp’er.
Natuurlijk bleef het hart kloppen voor de audio. Met als uitkomst dat het schilderwerk van Ferry nog altijd wordt gecombineerd met zijn Ferry Kremers Audio Consultancy & Sales onderneming in het landelijk gelegen Schoonoord. Audioman, schilder, hobby fotograaf en gemoedelijk verteller Ferry maakte mijn lange rit van het westen naar het noorden meer dan de moeite waard.
Alsof we elkaar vorige week nog zagen, terwijl in werkelijkheid een periode van ongeveer 25 jaar tussen onze eerste en enige ontmoeting tot vandaag heeft gezeten, raken we aan de praat over de vele geneugten van muziek, en over oude tijden waarin anekdotes zijn ontstaan en vriendschappen werden gesloten. Verbindende factor zoals zo vaak is de passie voor muziek en de weergave van muziek. In zijn demoruimte aan de Tramstraat in Schoonoord staat het systeem opgesteld waar vandaag naar geluisterd gaat worden. Opgesteld in een ruimte opgebouwd met veel hout, lichte gordijnen, een kleed op de vloer, gemakkelijke stoelen, kortom een ruimte die niet overdadig akoestisch is aangepast maar overeenkomt met veel huiskamers in Nederland. Uitgezonderd het hoge plafond omdat het dak in een punt toeloopt en je vanuit de stoel tot in de nok kunt kijken. Deze Westerling voelt zich er al bijna thuis vanwege het soms voortrazende verkeer op de doorgaande weg, de drukte van de Randstad lijk ik te hebben meegebracht. Nou ja, druk? Je moet er wel je fantasie bij gebruiken.
In de hoofdrol
In de luisterruimte van 4,5 x 7 meter staan producten opgesteld van de merken die Ferry als dealer voert. Niet in de vorm van een actieve winkel met schappen vol, eerder als consultant die oplossingen levert aan klanten, die hem soms al trouw zijn vanuit de periode bij Spaan Audio in Emmen. Of modellen die Ferry inruilt of in consignatie verkoopt voor zijn klanten. Actief voert Ferry nieuwe apparatuur van meerdere merken waaronder luidsprekers van Driade, Daudio, Magnepan en MC Systems, versterkers of spelers van Luxman, Ayon, Lyngdorf, Bryston en Audiolab, een streaming oplossing van Innuos en bekabeling van het merk Tellurium Q.
Het systeem van vandaag bestaat uit een set Driade Premium Model 2 luidsprekers, breed opgesteld op een comfortabele luisterafstand, met daarachter zeker 1,5 meter tot de achterwand. Aangesloten met de Flow luidsprekerkabel van Driade en tussen de apparatuur de recent verschenen Flow 60 interlinks waarvan binnenkort een recensie gaat verschijnen op deze website. Het hart van de set is een in triode geschakelde Ayon Spirit buizenversterker met 2x2 KT150 buizen. Bronnen zijn een Bryston BCD-3 CD speler waarmee ik kan putten uit de aanwezige cd-collectie van Ferry, naast een Innuos Zen Mini Mk 3 muziekserver en gateway naar Qobuz. De Innuos maakt gebruik van een verrassend goed spelende Musical Fidelity M1 DAC en de Innuos heeft als voeding een SBooster gekregen. Een AudioQuest Cinnamon digitale kabel verbindt de Innuos met de DAC. De niet speciaal gekozen netsnoeren steken in een handgemaakt Blanko stekkerblok.
De prijzen voor de belangrijkste componenten zijn:
- Driade Premium Model 2 is leverbaar vanaf € 4.500,- per paar
- Driade Flow Cable, leverbaar in diverse lengtes, 2 x 3 meter kost € 800,-
- Driade Flow 60 Interlink kost € 600,- voor één stereo meter
- Ayon Spirit V wordt geleverd voor € 5.995,- incl. de remote control
- Bryston BCD-3 wordt geleverd voor € 4.660,- incl. de remote control
Driade Premium Model 2
Natuurlijk heeft ontwerper Arnold Heres zich gehouden aan de tijdloze vorm van Driade luidsprekers, een vorm die functionele en esthetische waarde heeft. Zoals alle modellen is ook de Premium Model 2 verkrijgbaar in diverse hout fineren of in satijn gespoten eiken zwart (RAL 9005) en eiken wit (RAL 9010), met zichtbare nerf. De Model 2 gebruikt een Kevlar Hexacone 7” woofer en een 25mm zijden dome tweeter.
De 7” Driade woofer beschikt over een open, luchtstroom geoptimaliseerde fase plug, een 32mm spreekspoel en een massief magneet systeem met gepolijste open pool platen. De met de hand gelakte zijden dome-tweeter heeft een extreem lage resonantie frequentie van 600 Hz. Door het gekozen volume achter het zijden membraan is de luchtstroom geoptimaliseerd en verder is de ruimte gevuld met een specifiek dempingsmateriaal. Driade ontwerpt zijn eigen drivers en laat deze fabriceren bij Eton in Duitsland.
Wie net als ondergetekende de kans heeft om in de luidsprekerbehuizing te kijken zal het opvallen dat de ruimte achter de woofer is opgesplitst in twee delen. Het bovenste deel ademt via een ronde opening met geringe diameter naar het onderste compartiment en naar buiten via een aan de voorzijde geplaatste basreflexpoort. Het wisselfilter maakt gebruik van luchtspoelen en parallel gesoldeerde polycarbonaat condensatoren. Dat parallel zetten van condensatoren heeft -correct me if I'm wrong- een paar voordelen: de gewenste waarde is nauwkeuriger te bepalen, de inwendige weerstand van het filter wordt verlaagd en condensatoren met een lagere capaciteit ontladen en laden sneller dan één grote. Filter, single wire terminal op de achterzijde en units zijn onderling verbonden met Flow 405 OFC koperkabel.
Technische details:
- Type: 2-weg bas-reflex
- Rendement SPL 1W / 1m: 88.5 dB
- Belastbaarheid: 100 Watts
- Frequentiebereik: 27Hz-22KHz -3dB
- Dynamische impedantie: > 3,5 Ohm
- Statische impedantie: 7,7 Ohm
- Woofer: 3-laags 7” Kevlar Hexacone
- Tweeter: 25mm Zijden dome
- Maten H x B x D: 100 x 24,5 x 29 cm
- Gewicht: 21 kg
Driade Flow luidsprekerkabels en interlink
Bij de ontwikkeling van de Flow kabels heeft Driade speciale aandacht geschonken aan zaken als wervelstromen (Eddy current), reflecties en kwantum mechanica. De basiszaken die belangrijker zijn voor kabels dan gebruik van exotische materialen, zo schrijft Driade op de website. Ook letten op geometrie van de geleider of het isolatiemateriaal heeft pas zin als gelet is op hoe elektronen zich bewegen in het geleider materiaal. De geleider is van zuiver koper, omgeven door een geweven koper afscherming.
De geleiders zijn gewikkeld in zijde, gebruiken lucht als diëlektricum en een synthetische rubber isolatie. Dat gaat op voor zowel de Flow luidsprekerkabels met 405 geleiders per ader als de interlinks met 60 aders. De luidsprekerkabels passen holle Flow Copper G connectoren toe ter voorkoming van wervelstromen, de interlinks zijn afgewerkt met Neutrik Pro RCA stekkers.
Ayon Spirit V buizenversterker
De Ayon Spirit V is een gebalanceerde buizenversterker met als eindbuis een paartje KT150 per kanaal. De Spirit is zowel in triode als in penthode te schakelen. Een soft start bias regeling voor de buizen geschiedt automatisch voor elke luistersessie en na langer gebruik is de hele versterker automatisch te resetten voor een lange levensduur van de buizen. De gebruiker hoeft nooit te frummelen met universeelmeter en een schroevendraaier. De Ayon kent nogal wat speciale features zoals een protectie circuit voor de buizen, 0 dB feedback, ultra korte signaalwegen, hard-wiring en het vermijden van halfgeleiders in de signaalweg.
Gebruikt zijn Neutrik connectoren, WBT speaker terminals, zilver/koper bedrading en goud opgedampte PCB’s. Een afstandsbediening voor volume en mute is standaard. Aan de voeding besteedt Ayon terecht erg veel aandacht. Denk aan de twee geïsoleerde voedingstransformatoren met een lage eigen ruis, gedempt en afgeschermd tegen RFI en EMI. Choke spoelen zijn standaard. Per versterkersectie is de voeding in de Ayon gescheiden gehouden. De uitgangstransformatoren zijn breedbandig, ingegoten in anti resonantie compound en strak gewikkeld. Het chassis van de versterker is niet alleen fraai om te zien maar tevens stevig en resonantie dempend. De Ayon is uitgevoerd in zwart met chroom.
Technische details:
- Schakeling: Triode klasse A, Penthode
- Buizen: 4 x KT-150, 2 x 6SN7 en 2 x 12AX7
- Uitgang: 4 en 8 Ohm
- Bandbreedte: 10 Hz – 60 kHz binnen -3dB
- Uitgangsvermogen: 2 x 40 Watt triode, 2 x 65 Watt penthode
- Ingangsgevoeligheid: 500 mV
- Ingang impedantie: 100 k ?
- Feedback: 0 dB
- Ingangen: 3 x line RCA, 1 x line XLR, 1 x HT
- Uitgangen: 1 x pre-out RCA, 1 x luidsprekers
- Afmetingen (BxDxH): 48x37x25 cm
- Gewicht: 33 kg
Bryston BCD-3 CD
De Bryston BCD-3 Red Book CD is een niet weg te denken component voor degenen met een grote, gekoesterde collectie die nog niet streamen of niet willen gaan streamen. Cd speelt nog steeds zeer, zeer goed op de juiste speler en laat zich niet verdringen van de markt. De BCD-3 heeft een interne D/A converter gebaseerd op de BCA-3 DAC van Bryston. De metalen tray is voorzien van geleide rails voor een jarenlange feilloze werking. De analoge uitgangen zijn zowel gebalanceerd uitgevoerd met XLR als ongebalanceerd met RCA. Digitaal uit kan via AES/EBU XLR of S/PDIF over RCA. Een duidelijke OLED display geeft de nodige informatie. De BCD-3 is leverbaar met een zilveren of zwarte frontplaat in 17 of 19 inch.
Technische details:
- Afmetingen: 43.2cm of 48.3cm breed, 8.6cm hoog, 30.5cm diep
- Gewicht: 4 kg
- Frequentiebereik: 20Hz – 20kHz binnen +/-0,1dB
- THD: <0,002%
- Ruisvloer: -134dB RCA, -140dB XLR
- Uitgangsniveau: 4 Volt XLR, 2 Volt RCA
Audiofiele stemmen
Na veel en veel te lang praten onder het genot van muziek die uit de Driade’s stroomt doet een blik op de klok beseffen dat het de hoogste tijd is om wat audiofiele stemmen door de ruimte te jagen en daar ongestoord naar te gaan luisteren. De verzamel-cd met de titel “Best audiophile voices” kent een aantal prachtige tracks waaronder “What a wonderful world” gezongen door Eva Cassidy. Hiermede komt al de eerste eigenschap van de luidsprekers naar voren, namelijk hoe diep deze kunnen gaan in de lage tonen weergave. Ondanks de enkele 7 inch woofer in een (weliswaar speciale) basreflex behuizing wordt met dit laag de weergave een toonbeeld van rust. Niets is belangrijker dan een fundament om daar de weergave van midden en hoge tonen op te dragen.
Cassidy komt tot leven, haar stem nog altijd even mooi, met weinig begeleiding zodat ze echt als soliste staat te werken. Een track die het op elke audioshow geweldig zal doen. Reden dat Ferry de cd aanschafte is “When I dream” gezongen door Carol Kidd. Het is de track die Ferry al draaide toen hij nog werkte in Emmen. Heerlijke muziek die voortkabbelt in het oor, intiem, dichtbij, echt. Commentaar is wel dat de stem wat hoger zou mogen staan in de ruimte. Over loskomen, ruimtelijk beeld en plaatsing kan ik niets lelijks opmerken. Die hoogte afbeelding lossen wij verderop in het verhaal wel op.
Pat Metheny “What’s it all about” vult vanaf de eerste noten op verrassende wijze de ruimte. Indringend en volledig losgekomen ontrolt zich een stereobeeld dat bij wijze van spreken af te bakenen is met een meetlint, zo groot, zo precies, zo indrukwekkend. Waarschijnlijk met dank aan de ruimte achter, voor en naast de luidsprekers. Het is altijd lastig om in een vreemde ruimte te oordelen, liever hou ik het bij het uiteen zetten van mijn indrukken, maar nu durf ik best te stellen dat de Driade op een heel hoog kwaliteitsniveau staat te presteren.
De snelheid in de weergave zorgt dat elke snaar zijn eigen leven gaat leiden en niet ongewenst samensmelt met andere tonen. Alle andere tonen zijn er wel en maken onderdeel uit van het geheel, blijven echter los van elkaar waar te nemen. Wie laat op de avond lui achterover zakt om minder intensief te luisteren zal zich juist mee laten voeren op de melodie. “Telegraph Road” van Dire Straits vind ik als volgende in de collectie en dat is één van mijn favorieten, voor de muziek, niet eens zozeer voor de opname. Het is ook lang niet zo fijntjes opgenomen als zojuist gedraaide muziek, zeker niet als de gitaren losgaan. Het intro met zachte percussie was juist wel opvallend precies, net als het pianospel in het tussenstuk, vervolgens gaat het weer helemaal los.
Het lekkere van muziek draaien zonder buren is dat het volume omhoog kan en daar wordt een Driade best blij van. Trommeltjes worden in de verte naar achteren gezet. De tikjes op bekkens te ver naar voren (zit in de opname), de weergave is ook op hoog volume detailrijk zonder te verliezen in techniek door emotie weg te laten. De Driade/Ayon/Bryston combi weet de muziek zo weer te geven dat het systeem ondergeschikt raakt aan de artiesten, het hoofd bij techniek en de aantekeningen houden is lastig als luisteren naar muziek de overhand krijgt. Uiteraard een goed teken, zelfs als tegen het einde van de track de weergave harder en drukker gaat worden, het punt waar ik meestal de volumeregelaar terugdraai, niet dit keer want ik zink nog verder weg in de klanken die zich breed voor mij uitspreiden. Eén van de weinig keren dat ik de track niet alleen hard maar tevens volledig laat uitspelen. Mede omdat de instrumenten stuk voor stuk te volgen zijn. Drums, toetsen, bas, gitaar, daarvan afscheid nemen wil je niet.
Iets hellen
Mijn klacht dat de muziek te laag wordt geplaatst blijft tot Ferry met de oplossing aankomt. Onderleggers voor de twee spikes aan de voorzijde bieden soelaas en laten de luidspreker net iets naar achteren hellen. We hebben het over circa 5 millimeter dat de voorkant omhoog gaat. Het geringe verschil is frappant voor de weergave van Kari Bremnes op haar meest toegankelijke cd “Norwegian mood”. Niet alleen gaat Kari vanuit haar zittende positie staan, de lage tonen verkrijgen nog meer definitie en de toch al zware bas in de opname gaat van één toon over in verschillende tonen. Zonder iets aan te tasten in de overigens uitstekende weergave tot nu toe. Daarmee is het probleem van een te lage plaatsing dus verholpen. Bovendien wordt pijnlijk duidelijk dat een ervaren dealer als Ferry een luidspreker zo kan neerzetten dat de weergave sterk verbeterd zonder dat er extra kosten of akoestische aanpassingen gemaakt worden. Zoek die kennis eens in een webshop!
Deze cd ken ik minder goed dan de lp-versie, kan wel opmerken dat ik de plaat totaal niet mis in dit cd-gebaseerde systeem en het digitale medium nog lang niet wil afschrijven. Met de luidsprekers vrij van de achterwand is het ruimtelijke beeld fenomenaal en groot. Het blijft tussen de speakers gehouden omdat de twee Driade’s zo ver zijn ingedraaid dat de tweeters mij recht aankijken. Fijn voor diepte in het stereobeeld, wilt u meer breedte draai ze dan wat minder in en laat de tweeters langs u heen kijken naar een punt achter u.
Een volgende zingende dame is Youn Sun Nah met “My favourite things”. Het kleine instrumentje dat zij in haar handen houdt en waarmee zij zichzelf begeleid klinkt op de Driade Premium Model 2 zachter en is rijker aan klank dan op bijvoorbeeld een elektrostatische weergever. De Driade maakt de muziek aangenamer en ronder, luxer en weelderiger. Niet tot op een niveau dat het te ver gaat, een mooie balans is gevonden tussen genieten en waarnemen. Nog wel even een opmerking die mogelijk alleen relevant is voor de ruimte van Ferry maar niet onvermeld mag blijven, de lage tonen weergave van de Driade Premium Model 2 is stevig en aanwezig. Dat vraagt om voorzichtigheid als ze geplaatst gaan worden in een thuissituatie waar de bassen toch al de neiging hebben om aan te zetten.
Qobuz via Innuos
De rijkdom aan klank van de Driade is tevens heel fijn voor de klank van een vleugel bespeeld door Marietta Petkova. Muziek getrokken van streamingdienst Qobuz weerklinkt speels, hoge noten licht van toon, met de zwaardere noten vol en energiek. Het instrument laat zich onder haar vaardige handen tot leven brengen. Met een stereo afbeelding die sterk doet denken aan een huiskamer concert, op enige afstand en toch zo dichtbij dat elke beweging van de handen zichtbaar is. Begrenst door de plaats van de luidsprekers staat de vleugel los en vrij in de ruimte. Muziek is virtueel herschapen, niet afkomstig van de baffle van de luidspreker. Vooral het speelse element in de werken van Joseph Anton Steffan spreekt mij heel erg aan.
De snelheid, de aanslag, alle noodzakelijke ingrediënten voor muziekbeleving blijven volledig in stand via streaming over Innuos en de eenvoudige Musical Fidelity DAC. Heel mooi uitgevoerd zijn de “Paris Quartets” gecomponeerd door Telemann, uitgevoerd op het Channel Classics label door het barokorkest Florilegium Musicum (muzikale bloemlezing). Wederom speels, zuiver van toon. Meeslepend en boeiend fraai neergezet.
Het verhogen of verlagen van het volumeniveau heeft geen invloed op de plaatsing. Het orkest blijft op een prettige afstand van de luisteraar staan. Viool geen seconde scherp, evenmin saai of doodgeslagen in de kloppende balans. Zelfs met een fluit die het een systeem toch knap lastig kan maken is er geen vuiltje in de lucht. De Driade Premium Model 2 is naar mijn idee wat warmer afgestemd dan het elders beluisterde en gedetailleerder presterende Premium Model 3. Dat kan geen kwaad, het maakt de beleving wel wat anders, net als het kostenplaatje.
Koek is op
De koek is op, figuurlijk omdat het tijd gaat worden de luisterruimte terug te geven aan gastheer Ferry Kremers, letterlijk is de koektrommel bijna leeg gegeten. De onderneming Ferry Kremers Audio Consultancy & Sales blijkt springlevend en draagt in het vaandel service, afspraken nakomen, audio systemen tunen en verkoop van een beperkt edoch met verstand en bezinning gekozen aantal producten. De aanwezige productkennis en de ervaring met het opstellen van systemen, opgedaan over een periode van bijna 30 jaar, stellen Ferry in staat een klant op een juiste manier te adviseren en te begeleiden naar de aankoop. De relaxte sfeer en de werkwijze van Ferry Kremers zijn te danken aan het ontbreken van druk om een vol magazijn te moeten leegverkopen, de vrijheid te kiezen tussen zijn merken om het optimale type in huis te halen voor de klant. Dat maakt voor de klant de benadering veel persoonlijker en gerichter.
Om reden dat Ferry de klant de aandacht wil geven die hij of zij verdient wordt uitsluitend op afspraak gewerkt. Luistersessies zijn mogelijk op locatie en aan de Tramstraat in Schoonoord. Neem daar de tijd voor, muziekliefhebber Ferry blijkt een fijne gesprekspartner die u het gevoel geeft thuis te komen, daardoor kan een bezoekje best uit de hand lopen en zomaar veel leuker zijn of langer duren dan vooraf gepland.
Ferry Kremers Audio Consultancy & Sales
Tramstraat 82 | Schoonoord | www.ferrykremers.nl
Driade
www.driadesystems.nl
Voor Ayon en Bryston
www.mafico.com