Bluetooth is één van de voornaamste technieken voor het draadloos verzenden en ontvangen van digitale bestanden. Over de ins en outs van het versturen van audio via Bluetooth, en specifiek welk kwaliteitsverlies daarbij optreedt, lees je hier. Van de beste in dat artikel besproken codec voor draadloze verbinding, Bluetooth aptX, verscheen inmiddels een nieuwe variant: aptX HD. Wat is er veranderd?
High definition audio
Bluetooth aptX HD, dat voluit Qualcomm aptX HD heet – naar de gelijknamige telecomgigant en eigenaar van de codec – belooft high definition audio, zelfs ‘better than cd’-audio. In feite een doorontwikkeling van de bestaande techniek met extra bit-diepte, waarmee voor het eerst 576 kbps wordt bereikt. Daarmee wordt 24-bit/48kHz weergave gesuggereerd, maar omdat er nog altijd gebruik gemaakt wordt van lossy compressie is de overdracht zeker nog niet foutloos – waarover hier meer.
Om de veranderingen wat nauwkeuriger te bekijken, moet de gewone aptX nog eens onder het vergrootglas. Dat was ten eerste geen nieuwe introductie uit de tijd van Bluetooth zelf, maar een algoritme dat al in de jaren 80 werd gebruikt bij filmstudio’s en radiostations. Het is pas van de laatste jaren dat het synoniem is geworden met Bluetooth, omdat je aptX aantreft op bijvoorbeeld heel wat smartphones en av-receivers. De voornaamste truc is het vermogen op muziek te verzenden in 16-bit/44.1 kHz bekend van de compact disc, maar dan nog altijd met compressie.
AptX HD doet daar dus een schepje bovenop door audio in 24-bit/48kHz te ondersteunen. En dat is mooi, maar je hebt er wel geschikte hardware voor nodig. Dus niet zomaar hi-res voor iedereen die de codec gebruikt, want AptX HD vereist een match-up met de CSR8675 Bluetooth audio SOC (system on chip). Dán kun je overweg met end-to-end 24-bit audio, waarbij Qualcomm bovendien minder ruis en een lagere signal-to-noise ratio belooft.
Matching hardware
Omdat de nieuwe codec al rond de CES in januari 2016 werd aangekondigd, zijn er inmiddels diverse partijen die de chip aanbieden om aptX HD volwaardig te kunnen benutten. Concreet kunnen Android smartphones, tablets en mediaspelers er mee overweg, wat een aardige slag betekent voor mobiele streamers. Maar de specifieke chipset voor optimaal gebruik vind je alleen in de LG G5, G6 en V20, de Sharp SH-03J en SHV39 en diverse modellen van Onkyo, OnePlus en Vertu.
Op het gebied van draagbare muziekspelers is Astell & Kern de meest prominente speler: de AK70, 300, 320 en 380 en de XB10 DAC kunnen met de codec overweg. Voor netwerkspelers en high-end apparatuur moet je voorlopig bij NAIM zijn, die ondersteuning voor aptX HD in diverse Uniti-modellen ingebouwd heeft - waaronder de hier afgebeelde Uniti Atom. De volledige lijst vind je hier.
Het gebruiksgemak van deze verbinding lijkt nog steeds boven echte hi-res overdracht gesteld te zijn, maar het is weer een stap in de goede richting.
Sony LDAC
Parallel aan bovenstaande ontwikkelingen is ook Sony actief in de wereld van hi res-audio via Bluetooth, maar dan net even anders. Sony L-DAC is in staat gegevens over te dragen met de maximale overdrachtssnelheid: 990 kbps. Ofwel bijna drie keer zoveel gegevens als bij de conventionele Bluetooth®-compatibele audiotechnologie, zoals Low Complexity Subband Coding (SBC), met een overdrachtssnelheid van 328 kbps, en ruimschoots meer dan de 576 kbps van aptX HD. Je bent dan wel gebonden aan een select aantal Sony-producten, de volledige lijst vind je hier.
