In het voorjaar was een kleine afvaardiging van HiFi.nl te gast bij Dynaudio in het Deense Skanderborg. Naast een uitgebreide fabriekstour en een gezellig samenzijn met een greep uit ’s lands dealers van het merk, was ook een zeer boeiend seminar over digitale audio onderdeel van het programma. Met name de inzichten in hi-res audio zijn het herhalen waard. Bij dezen.
“Als je een digitale kabel doormidden knipt, komen er heus geen enen en nullen uitvallen.”
De korte versie: in een traditionele audioketen (lees: bron -> DAC -> voorversterker -> eindversterker -> luidsprekers) wordt de output – de daadwerkelijke muziek – nooit in dezelfde kwaliteit door de luidsprekers weergegeven als dat-ie wordt ingevoerd – óók niet wanneer die input in 24-bit/192 kHz is.
Kwaliteitsverlies
Ten eerste blijft de informatie alleen van bron tot DAC digitaal en is de verdere route analoog, en ten tweede levert iedere schakel in een traject inherent een verlies in signaal op, hoe insignificant ook. De diverse stappen en omzettingen maken simpelweg dat die kwaliteit niet honderd procent behouden blijft. Speakers als de Focus XD en Dynaudio Xeo omzeilen dat gegeven door het signaal vanaf de bron tot aan de luidspreker-units in het digitale domein te houden, maar het volgende verhaal is algemener dan Dynaudio alleen.
Over het nut van een goede digitale kabel
Als we tweaks en accessoires even buiten beschouwing laten, is bekabeling in de hifi een van de voornaamste punten van discussie. De één is ervan overtuigd dat een goede kabel minstens zo belangrijk is als een goede versterker – of, in de woorden van Siltech-CEO Edwin Rijnveld, “wat is een sportwagen zonder fatsoenlijke banden?” – en voor de ander is investeren in bekabeling zonde van je geld. Toch zeker in het digitale domein! Immers, op de kwaliteit van een digitaal signaal, wat niets anders is dan een reeks enen en nullen, kan een kabeltje geen invloed uitvoeren. Toch?
Om antwoord te kunnen geven op die vraag, moeten we de exacte werking van een digitale kabel wat nader onder de loep nemen. Daar blijkt namelijk heel wat meer aan de hand. “Als je een digitale kabel doormidden knipt, komen er heus geen enen en nullen uitvallen,” licht Roland Hoffman lachend toe. De Senior Manager Dynaudio Academy voegt daar vervolgens nog een interessante quote aan toe, geleend van Chord Company’s Nigel Finn: “het digitale signaal in een kabel wordt eigenlijk analoog doorgegeven.” Wacht, wát?
Ja, je leest het goed. De originele informatie van een digitale bron mag dan uit enen en nullen bestaan zoals hierboven weergegeven, in de overdracht heeft dat signaal alle eigenschappen van een square wave signal (of blokgolfsignaal):
De ‘meetbare werkelijkheid’ van dat square wave signaal (lees: het signaal onder een wiskundige microscoop) blijkt vervolgens niet honderd procent square:
Je voelt het waarschijnlijk al aankomen; als je nog verder inzoomt op dat signaal, heeft de overdracht alle eigenschappen van een analoge verbinding:
De daadwerkelijke overdracht van een digitaal signaal lijkt in de praktijk dus veel meer op een analoge boodschap. En precies daarom is de kwaliteit van een digitale kabel – in termen van materiaal, isolatie, bedrading, testen – minstens zo belangrijk als die van een analoge kabel. Het zijn géén enen en nullen die de kabel vervoert, de kwaliteit is wel degelijk van belang. Ook een modern hifi-systeem met een digitale bibliotheek is gebaat bij goede (digitale) kabels!