De smart kitchen als chef-kok? Dat is wellicht wat te hoog gegrepen. Niettemin kunnen het slimme huis en domotica een hele hulp betekenen bij het smaakvol bereiden van gezonde maaltijden. Daarnaast spelen het efficiënt en milieuvriendelijk bewaren, koelen en reinigen een belangrijke rol in de moderne keuken.

Keukenapparatuur gaat snel richting ‘smart kitchen’. Een logisch gevolg van de ontwikkelingen bij slimme kooksystemen, koelkasten, vaatwassers en gemerkte voedingsartikelen tot het Internet of Things (IOT) aan toe. Ovens, magnetrons, kookplaten en koffiezetapparaten zijn voor te programmeren, herkennen (NFC, slimme barcodes, RIFD of andere chips) voedsel, ingrediënten en kookaccessoires. De ijskast en vriezer koelen niet alleen meer maar zijn experts in het bewaren, ontdooien en de specifieke eigenschappen van het bewaarde voedsel. De vaatwasser wast zoals verwacht optimaal op het geplaatste servies, bestek en pannen. Dit alles flink besparend op het gebruik van stroom, gas en water. En voor wie dat wil kan de keuken op afstand via de smartphone of tablet online worden geactiveerd. Het eten staat al gereed als je thuiskomt. Tevens de verlichting en temperatuur in de eetkeuken of -kamer kan op maat worden ingesteld.

Slimme koelkasten
De ‘smart fridge’ oftewel de slimme koelkast is in Nederland sinds 2013 gewoon overal verkrijgbaar. Met merken zoals LG, Samsung en Whirlpool voorop verschijnen er ware fraai gestileerde paradepaardjes met indrukwekkende mogelijkheden gewoon in de winkel. Wel hangt daar dan een fors prijskaartje van tussen de € 2.000.- en € 3.000,- aan. Goedkoper kan natuurlijk ook als je energiezuinig en intelligente bewaarfuncties vindt volstaan.
Wat kunnen (hele) slimme koelkasten en of vriezers nu eigenlijk? Meedenken over een gezond dieet bijvoorbeeld. De TinQ van LG vertelt de gebruiker dat als deze op diens streefgewicht wil blijven het nu niet verstandig is om een snack of ander hapje te pakken. In de praktijk een persoonlijke diëtiste en houdt dus alles in de gaten wat de gebruiker eet en waarschuwt hem of haar als de gebruiker een ongezonde keuze maakt. Voordat je de koelkast in gebruik neemt moet je je naam, je streefgewicht en je BMI (Body Mass Index) opgeven. De volgende keer weet de Smart koelkast via stemherkenning als de deur opengaat dan precies wie jij bent. LG spreekt van koelkasten als Food managers. Whirlpool heeft het over 6th Sense Live appliance (het zesde keukenzintuig).
Dan hebben wij het meteen ook al over de pratende koelkast. Deze gaat in interactie met de gebruiker. Dit zowel bij de bediening als slimme advisering op maat. Tot de handige spraakfuncties behoren onder andere het geven van receptadviezen en het melden van de nog aanwezige voorraad. Als bijvoorbeeld de boter of melk opraakt meldt de koelkast dit zelfstandig per sms’je of mailtje naar de smartphone van de gebruiker. Die kan dan op de terugweg even langs de supermarkt. In apps zullen tevens boodschappenlijstjes en/of automatische boodschappenlijstjes annex bestelformulieren verschijnen. Wanneer de melk, de kaas of het bier bijvoorbeeld bijna op is, verstuurt hij een berichtje naar jouw smartphone zodat je er met boodschappen doen rekening mee kan houden. Ook het aflopen van de houdbaarheidsdatum heeft de smart fridge in het vizier. Idem een bijpassende melding naar de smartphone of tablet van de gebruiker.

HomeChat
Bij slimme koelkasten voor de smart kitchen kan de gebruiker onderscheid maken voor verschillende bewaartemperaturen. Binnen het koeldeel zitten segmenten met elk hun eigen vastgestelde bewaartempratuur. Mechanisch of door middel van voorprogrammeren in te stellen. Ook het (voor-)ontdooien valt op deze manier te regelen. Energie beheer komt vooral neer op efficiënt koelen, relatief gering stroomverbruik door de verlichting en motoren, uitstekende isolatie en het gebruik van de voordelige tarieven of stroomuurtjes.
Samsung heeft al flink geïnvesteerd in hoogwaardige viewer-annex bedieningsschermpjes op de slimme koelkast. Daar horen vanzelfsprekend ook slimme apps voor het instellen, conserveren en (gezonde) recepten bij. Tevens voert Samsung het besturingssysteem Tizen voor keukenapparatuur in.
Andere handige opties kunnen bijvoorbeeld zijn ijsblokjes, wat te doen met de restjes en aanpassing van de verlichting op kleur en intensiteit (hebben ook invloed bij het bewaarproces). Ook nuttig zijn on display of app e-gevens over het gebruik, energieverbruik, de vochtigheid, ‘de deur staat (nog) open’ en wanneer ontdooien. Relatief nieuw is HomeChat waarbij de gebruiker via berichtjes met huishoudelijke apparatuur kan communiceren. Kortom stuur je koelkast een berichtje. Of dat ook met Twitter werkt zal de praktijk leren. Een e-slot tegen pubers die de koelkast plunderen en niet aanvullen staat nog op het verlanglijstje…
Aansluiten op de rest van het thuisnetwerk behoort uiteraard tot de mogelijkheden. Bijvoorbeeld handig bij het regelen van de temperatuur en verlichting in de keuken. Pas bij open online verbindingen er op dat de slimme koelkast niet per ongeluk reageert op signalen uit de buurt zodat hij te hacken valt.