Toen Peter McGrath van Wilson Audio ter illustratie de behuizing van de tweeter op de nieuwe Wilson Audio Alexia’s slechts twee millimeter naar achteren toe verschoof kreeg ik een ware aha-erlebnis. Het verschil tussen een perfecte plaatsing van de tweeter en een bijna perfecte plaatsing bleek namelijk veel groter dan die 2 fysieke millimeters.
De analogie die Peter zelf gebruikte was die van een camera die perfect moet focussen voor een haarscherpe afbeelding. Waarom hebben we in de high end van de audiowereld geen equivalent van een maatpak en worden we massaal veroordeeld tot het dragen van confectie?
Bij mijn weten is Wilson Audio de enige fabrikant die dit soort maatwerk levert. De verschillende units van een Wilson Audio luidspreker kunnen namelijk in hoogte en verticale-hoek verschoven worden zodat er een op de luisterpositie en de luisterruimte afgestemde weergave verkregen wordt. Hiervoor komt een vertegenwoordiger van Wilson Audio of de importeur de luidsprekers thuis ‘aanmeten’. Geen bijna optimale benadering dus, maar een persoonlijke en perfecte afstemming.
Het effect van de kleine verschuiving van de tweeter ten opzichte van de behuizing voor de mid-unit was namelijk niet subtiel. Niet zozeer in plaatsing of andere lastig te vatten audiofiele begrippen, maar in echtheid. Het verschil tussen een stem die bijzonder goed wordt gereproduceerd en een stem die fysiek in de ruimte aanwezig is. Onze oren zijn bijzonder gevoelig voor fouten in het fase-gedrag, en die twee miezerige millimeters bepalen het verschil.
Maar we hebben het dan ook wel over een echte high-end luidspreker, een luidspreker met een oplossend vermogen dat die verschillen ook echt overduidelijk maakt. De luidspreker in kwestie is de nagelnieuwe Alexia (56.000 euro) van Wilson Audio, en volgens Peter McGrath, “bijna een Wilson Audio Alexandria XLF (225.000 euro) in een behuizing die niet veel groter is dan de populaire Sasha van het Amerikaanse merk... Eigenlijk is het een baby-Alexandria XLF.” Daarmee worden twee veelgehoorde bezwaren om een echte Alexandria te kopen weggenomen: de astronomisch hoge prijs en de wel zeer ruime afmetingen. Maar om een vergelijk met de Alexandria XLF te kunnen maken moeten de prestaties natuurlijk wel op een enigszins vergelijkbaar niveau liggen, en dat lijkt Wilson Audio met de Alexia’s verrassend goed gelukt.
Ayre AX-5
Als ik de luisterruimte van Audiac binnenloop, zie ik in het audiorack nóg een echte primeur staan: de 2 x 125 Watt AX-5 geïntegreerde versterker van Ayre. Ook dat is weer een bijzonder apparaat dat enige toelichting behoeft, je komt tenslotte niet iedere dag een geïntegreerde versterker van 11.490 euro tegen. Michel Huigen van importeur Audiac weet het toch wel hoge prijskaartje met een dertig minuten durende technische uitleg echter om te zetten naar een gevoel van, ‘hoe kan dat voor dit geld?’ Begrijp me niet verkeerd, bijna 12.000 euro is een astronomisch hoog bedrag voor een versterker, daar koop je ook een kleine middenklasse auto voor.
Toch is het vooral de bewondering voor de toegepaste techniek en de uitvoering daarvan die overheerst. Alleen al de volumeregeling op de AX-5 is er één die bij een exclusieve Zwitserse horlogefabrikant gemaakt had kunnen zijn, en is een vereenvoudigde versie van de volumeregelaar die in de Ayre KX-R voorversterker (21.490 euro) gebruikt wordt. Het ingangssignaal wordt bij deze volumeregelaar niet - zoals gebruikelijk - eerst met een mechanisme potmeter (een variabele weerstand achter de volumeknop) of een elektronisch circuit naar een lager niveau gebracht om daarna met een vaste versterkingsfactor weer op het gewenste niveau gebracht te worden. Nee, de volumeregeling in de AX-5 maakt gebruik van een variabele versterkingsfactor (variable gain stage). Het verzwakkingsnetwerk, en alle negatieve gevolgen die dat heeft op de geluidskwaliteit, worden simpelweg omzeild. Of zoals Michael het stelt: “De volumeregelaar schakelt via een Shalco schakelaar met massieve zilveren contacten steeds een andere weerstandswaarde in de gain stage, waarbij elke weerstand een specifieke versterkingsfactor betekent. Hiermee regelen we het volume door de versterking aan te passen, in plaats van door een variabele verzwakking.” Ach, de foto’s geven een goede indicatie van de complexiteit en uitvoering van deze bijzondere volumeregeling.
