Roemenië is een land dat een beladen verleden te verwerken heeft. Films als deze drie uur lange documentaire helpen daarbij. Andrei Ujica selecteerde fragmenten uit het beeldarchief van de voormalige dictator. Zonder enig toegevoegd commentaar geven ze een dermate eenzijdig beeld van de werkelijkheid dat je er niet aan ontkomt je een beeld te vormen van de niet getoonde achterkant van de medaille.

Die kant komt alleen aan bod in de begin en slotbeelden van de film, het amateuristisch gefilmde verhoor van het echtpaar Ceausescu, voorafgaand aan hun terechtstelling in 1989, luttele maanden na de val van de Berlijnse muur. De geschiedenis van het tijdperk Ceausescu als raamvertelling begint bij het overlijden van zijn voorganger Gheorghe Gheorghiu-Dej.

Zelfverheerlijking stond centraal in de dictatuur van Ceausescu. Dat uit zich in de beelden die hij liet maken door een vast professioneel team, zowel voor het publiek als privé. Veel van de homemovies worden zonder geluid getoond, waarbij niet duidelijk is of en waar dat een ingreep van de regisseur is of getrouw aan de bron. Ceausescu was duidelijk dol op massale bijeenkomsten. De groteske parades die hij bij staatsbezoeken in China en Noord-Korea meemaakte vertaalde hij naar eigen land. Ook poëzie en muziek werden ingezet om het staatshoofd te eren. Verder was het doodschieten van speciaal neergezette of gelokte dieren, bijvoorbeeld beren, een sneu tijdverdrijf.

Ceausescu zou veel baat gehad hebben van een autocue, als die toen al bestaan had. Het breedvoerige maar volstrekt nietszeggende jargon dat onhandig stamelend voorleest voor verplicht uitzinnig publiek werkt nu enorm op de lachspieren. Al is de samensteller, de titel van de film ten spijt, natuurlijk niet helemaal objectief geweest zijn in zijn keuze van fragmenten.

Het blijft opmerkelijk dat leiders als koningin Elizabeth, Reagan, Carter en de Gaulle zodanig nauwe banden onderhielden met de bedenkelijke dictator dat er vrolijk officiële bezoeken over en weer gebracht werden. De man kijkt er vaak bijna aandoenlijk onhandig bij, een beetje angstig zelfs, maar vooral trots.

Hoewel de beelden aan het eind van de geschiedenis wat fragmentarisch worden lijkt het eind voor de Ceausescus als een verrassing te zijn gekomen. Het echtpaar leek zich niet bewust van onlusten. Het consequent naar binnen gekeerde perspectief van de film maakt op verontrustende wijze duidelijk hoe dat werkte.

Aanvullende informatie:
Roemenië, 2010
Speelduur: 180 minuten
Regie en scenario: Andrei Ujica
Productie: Velvet Moraru
Montage: Dana Bunescu
Beeld: kleur en zwart-wit, 16:9 anamorf
Geluid: DD 5.1
Uitgave: Lumière