De Vos 502


René van Es | 18 maart 2004 | DeVos

Op de een of andere manier is Oss een plaats waar meerdere merken luidsprekers hun oorsprong vinden. Zo ook de producten uit de koker van Gery Vos, de eigenaar van DeVos Loudspeakers. Gery is de ontwerper en bouwer van de range die bestaat uit een kleine monitor, die zowel als hoofdluidspreker mag dienen als voor surround geschikt is. Daarna stap je over naar grotere types als de 504, die vergelijkbaar is met twee 502’s maar dan in één behuizing, tot de 504 Reference waar grote baskasten zijn toegevoegd. Om de range compleet te maken zijn er een center en diverse subwoofers leverbaar. Naast de huiskamer ‘hifi’-modellen levert DeVos een hifi pro-serie, die zijn weg inmiddels heeft gevonden naar onder andere horeca gelegenheden.


De 502

De 502 is het kleinste en nieuwste systeem van Gery. Het kastje meet aan de voorzijde 29,5 x 21 centimeter. Ik kreeg hem uitgevoerd in grijze spetterlak wat een zeer verfrissend effect heeft. De frontjes waren van metaal. Omdat je de speakers bij de bouwer zelf koopt, kun je vele soorten afwerkingen bestellen. Laksoorten, spetterlak en echt fineer. Ook voor de frontjes zijn er diverse opties. Zelf zou ik niet snel kiezen voor de metalen voorkant, maar in de pro-wereld komt het goed van pas. Achter het front twee weergevers. De woofer komt van Vifa - type P13WH-14-08 - en is een 13 cm versie met dubbele spreekspoel. De conus is van polypropyleen. De woofer wordt op twee frequenties gefilterd, waardoor een zeer strak verlopend frequentiebereik mogelijk is. Om dat te bereiken laat je de tweede spoel eerder afvallen. Die spoel draagt nog slechts energie over aan de conus in de lagere regionen om meer lucht te kunnen verplaatsen. De tweeter is eveneens afkomstig van Vifa en luistert naar de naam ‘D26NC-55-06’. Het is een softdome met een Neodynium magneet. Ter ondersteuning van de lage frequenties is een reflexpoort aanwezig. Deze is gemaakt door een schot in de kast te plaatsen. De poort komt uit aan de voorzijde. Ik ken deze manier van poorten maken nog uit de tijd dat ik met Focal units zelf speakers bouwde. Heel handig en het draagt bij aan de stijfheid van de kast.                 

Als je de kast opent zie je dat er 18 mm MDF is gebruikt. De demping is Pritex. Het filter is samengesteld uit luchtspoelen en MKT condensatoren van Intertechnik. De bekabeling is een eenvoudige koperdraad. Er is niet gewerkt met stekkertjes maar er is gesoldeerd, wat ook mijn grote voorkeur heeft. In tegenstelling tot wat tegenwoordig gebruikelijk is, zijn de units niet verzonken in de baffle, maar erop vastgezet met parkers. De zijkanten steken ook uit zodat de metalen frontjes houvast hebben. Aan de achterzijde vindt u een single wire terminal die spades, blank draad en banaan stekkers accepteert. Het geheel ziet er niet alleen van buiten maar ook aan de binnenkant verzorgt uit. De prijs is 299 euro per stuk. Dat zet de 502 in een prijssegment met heel veel aanbod. Waar trouwens maatwerk niet bestaat tot u zelf de zaag ter hand neemt. En dat maakt de 502 al opmerkelijk. Bovendien is opmerkelijk dat als je ziet wat de materiaalkosten zijn voor de 502 (units, spoelen, condensatoren, lak, arbeid) de prijs erg bescheiden is. De normaal gebruikte factor 6 (inkoop x 6 = verkoop), wordt lang niet gehaald. Of Gery doet zich tekort of de consument haalt een voordeel uit de directe verkoop. We gaan straks luisteren of dit vermeende voordeel zich ook vertaalt in het geluid.

De Vos 502

Opstelling

De 502 vindt een plaatsje op een set Spectral BS-59-Al stands. De luidsprekers zijn aangesloten op een audio installatie die niet thuis hoort in deze prijsklasse, maar wel kan laten horen waartoe de speaker in staat is. Ik heb al eerder opgemerkt dat een kleine speaker aan een grote set opmerkelijk goed kan werken. Veel beter dan andersom. Beginnend bij de bron treffen we een Garrard draaitafel met Pro-ject carbon arm, een Benz Micro Glider L2 element en een Linn Linto phonotrap. Of een Teac VRDS-T1 met Monarchy Audio jitter reductie, Assemblage D2D-1 upsampler en een Apogee Mini-Dac. Versterking is van Marsh Sound Design, de P2000b voortrap en de A200s eindtrap. Bekabeling komt van CrystalCable voor wat betreft de netsnoeren en interconnects. Luidsprekerkabels zijn de LS-110 Classic van Siltech. Stroomvoorziening via een Kemp netfilter. Alle overige accessoires en alle types kabel staan zoals gebruikelijk onder de recensie.


Luisteren

Je kunt als luidsprekerfabrikant een paar dingen doen om lage tonen uit een kleine luidspreker te halen. Basreflexpoort, het rendement terug brengen, frequentieverdubbeling toestaan, of de afstemming zo maken dat de bas extra wordt aangezet. Wat je als fabrikant niet kunt is uit een klein systeem een groot geluid halen zonder trucs. Dus of je gaat met “nep”-laag aan de slag of je accepteert een natuurwet. Gery heeft gekozen voor het laatste. De afstemming van het systeem is zodanig dat voor een vlak, maar uiteraard in het laag beperkt, frequentiebereik is gekozen. Dat heeft een heel eerlijke weergave tot gevolg die waar mogelijk laag neerzet zonder spoor van overdrijving. Wie meer laag wil, kiest voor de 504 Reference of voor een separate subwoofer. Een keuze van Gery die ik toejuich. Omdat dat laag zo mooi in de hand gehouden is hebben we te maken met een heerlijk transparant systeem. Ik begon na dagen met de 502 te hebben gespeeld aantekeningen te maken met Mary Black en haar CD “No frontiers” in de lade. De stem valt direct op. Strak op zijn plaats gezet met een goede doortekening. Geen overgang te horen tussen de woofer en de dicht daarbij geplaatste tweeter. Geen harde stem, eerder natuurlijk en open. Zodra de zang meerstemming wordt is het een genot om te luisteren. Pas bij hoge volumes krijg je last van dynamiekcompressie en wordt het geluid wat “harder” in de zin van schreeuwerig. Niet veel, maar je loopt tegen de beperkingen van een systeem aan. Zoals gezegd is het laag strak in de hand. Geen pogingen om alles groter te laten lijken dan het is. ‘Beter strak dan namaak’, zal Gery’s slagzin zijn.

Enige neiging tot scherpte is ook te horen op de CD van Carla Bruni. Door de speakers meer naar de wand te schuiven los je dat op. Dan heb je iets meer body. Oppassen dat de afstand tot de achterwand niet te klein wordt want dan lever je in op het open karakter. Heel duidelijk komt naar voren dat Carla wat verder van de microfoon af zou moeten zingen. Het speeksel spettert door haar mond op deze manier. Leuk maar het moet geen kwijlen worden. Het gitaarspel kenmerkt zich door het uit elkaar trekken van de snaarklank en de kastklank. Puntig en snel. Het geluid staat los van de monitors, iets naar voren in de kamer geplaatst. Monitors kunnen daar meesters in zijn en DeVos 502 doet daar vrolijk aan mee. Meer gitaarwerk komt van Nils Lofgren. Wederom toont de 502 zijn kwaliteit met dit instrument. De geluidskwaliteit springt een eind boven de 300 euro per stuk massa uit. Zelfs het deel van de track “Keith don’t go” waar Nils gewoon zit te schreeuwen is voorbij voor ik het weet. Op een aantal systemen skip ik dan naar de volgende track, maar nu niet. Een compliment. Hoe je het systeem onderuit kunt halen toont de filmmuziek van Twin Peaks. Hier is het laag belangrijk voor de sfeertekening in de serie. Donker en dreigend. Zwevend om de geest van Laura Palmer (voor wie de serie nog kent). Dat laag neerzetten kan de 502 niet. De basgitaar die met een plectrum wordt bespeeld laat wel de snaar horen maar nauwelijks de kast. Details zijn er genoeg te horen en de balans is goed. Aan u de keuze, is dit acceptabel of gaat u naar een groot systeem kijken?

De Vos 502

Grote orkesten, big bands en keiharde rock is niet de muziek waar u een 502 bij zult kiezen. Wel voor de meer intieme pop zoals die van Sting. Dan is de sfeertekening goed aanwezig, al gaan we nog een stapje met de kastjes naar de muur om body in de stem te zetten. Alle kleine geluidjes die muziek spannend maken, veelal afkomstig van percussie, laten zich fraai aftekenen. De 502 zet echt alle zeilen bij om zich te scharen onder de grote en vaak kostbare concurrenten. Als ik teruglees wat ik schreef over een breed uitgespreide stereoweergave, over voldoende informatie in de diepte en over een hoogte-afbeelding die op één lijn staat en niet zweeft, of over verstaanbaarheid en detailweergave, dan laten die zelfde aantekeningen zien dat de 502 ver boven zijn prijs presteert. Wat hij laat liggen in uiterlijke presentatie, omdat DeVos nu eenmaal niet beschikt over CNC machines voor massa fabricage, maakt de kleine 502 goed met het geluid. Luister zelf maar eens naar het uitgekauwde “An Englishman in New York”. De 502 gaat daar bovengemiddeld mee om (uiteraard in verhouding tot de prijs). Zo ook met “Don’t get sassy” een live opname van Ray Brown. Zelfs de bas klopt hier. Gedrevenheid en muzikaliteit van Brown vindt zijn weg via de conus naar de huiskamer. Het regelmatig klappende publiek staat los van het combo. Aan dynamiek geen gebrek als Brown en consorten er even stevig tegenaan gaan. En geen krimp van de 502 die alles volgt. Het mag ook rustig hard. Dankzij de ongekunstelde laagweergave, die nimmer neiging heeft tot boemen, draai ik harder dan normaal. Wat pas opvalt als blijkt dat de voordeurbel volledig is overstemd.


Bestaansrecht

Het valt volgens mij niet mee je te handhaven als fabrikant tussen alle grote merken. Gery Vos heeft mij bewezen dat het toch nog altijd kan. Hij is in 1998 begonnen met de HiFi-Serie (al in 1988 met de Pro-Serie) en dus is hij het stadium van ééndagsvlieg al lang voorbij. Zijn beperking, het met bescheiden middelen samenstellen van luidsprekers, is gelijk zijn winst want het houdt de prijs laag. Het direct leveren aan de consument draagt bovendien bij aan de hoge prijs/kwaliteit verhouding die DeVos 502 neerzet. De 502 deed mijn (ex-)collega Werner Ero denken aan de BBC LS3/5a en ik kan daar wel inkomen. De stemweergave en die van instrumenten als gitaar, is heel erg goed en behoorlijk prijsoverstijgend. Het middengebied is prachtig open en doortekent. Het uiterlijk van de kast met de naar voren stekende zijwanden en de niet ingefreesde units zet je eveneens op het LS3/5a spoor. De 502 is geen speaker voor zwaar orkestwerk of grof geweld. Daar heeft Gery andere kasten voor. De 502 is een monitor die met verve een geluidje neerzet dat menig liefhebber van kamermuziek, rustige pop, Ierse muziek en jazz combo’s jaren mateloos zal kunnen boeien. Detailrijk, neutraal en open. In Oss geven ze wederom blijk te snappen hoe je een luidsprekersysteem componeert. Grijp uw kans voor Gery doorheeft dat hij veel meer mag vragen voor deze geluidskwaliteit. En kies uw eigen afwerking, waarbij sommige lakken en fineersoorten tegen een kleine meerprijs komen.

Fabrikant:
DeVos Loudspeakers - Oss
Tel. 0412-630226 of 06-27512834 (vragen naar Gery).
Web: www.devosloudspeakers.nl
E-mail geryvos@devosloudspeakers.nl

Prijs:

 De Vos 502 299 euro per stuk 

Gebruikte apparatuur
Garrard 301 motor unit op DIY console met Pro-ject 9” carbon fiber arm
Benz-Micro Glider L2 low output MC element
Linn Linto phono amp
Teac VRDS-T1 CD loopwerk met Trichord Clock 2
Monarchy Audio DIP Mk 2 anti jitter box
Assemblage D2D-1 sample rate converter
Apogee Mini-Dac d/a converter
Marsh Sound Design MSD P2000b voorversterker
Marsh Sound Design MSD A200s eindversterker
DeVos 502 luidsprekers
Interlinks analoog: CrystalCable Connect Reference XLR en CrystalCable Connect cinch, Siltech MXT New York
Interlinks digital: Apogee Wide-Eye
LS-kabels: Siltech LS-110 Classic
Netsnoeren: Kemp, Lapp, rubber, Sign PC-150, CrystalCable Power Reference
Netspanning: Kemp Elektroniks Power Source netfilter, ferriet clamps, separate audiogroep
Meubel en stands: Spectral Straight meubel, Spectral BS-59-Al speaker stands
Overige accessoires: Master Base Mbase/1 plaatjes, Acoustic Analysing TVA dempers, VLS spikes, WBT stekker materiaal