Review: Arcam AVR550, een mooi geheel

Als je bij je zoektocht naar een betere AV-receiver nog niet dacht aan Arcam, dan heeft het Britse merk nu een argument dat heel overtuigend is: kamer- én speakercorrectie van Dirac. 

Zeg ‘Arcam’ en je denkt wellicht spontaan aan klasse G-versterking, hun eigen geslaagde kijk op hoe je de voordelen van klasse A en klasse A/B combineert. Het bedrijf uit Cambridge past die technologie toe in een varia van toestellen, zoals de Solo Music en Solo Movie die we reeds bekeken. Het ding aan klasse G is dat het niet heel spannend lijkt, maar wel een zeer goed resultaat aflevert. Bij Arcam denk je sinds kort misschien ook ‘Samsung’, want die Koreaanse grootmogendheid van de AV-wereld kocht onlangs het Britse bedrijf op en bracht het onder bij de luxemerken van de Harman Group.

Arcam is echter eveneens de bouwer van een beperkte lijn high-end AV-receivers die ook voor muziekliefhebbers de moeite zijn. Dat heeft te maken met de merkfilosofie. Arcam tunet zijn AV-receivers voor muziek, en poneert daarbij dat als een receiver een piano of drum goed weergeeft het vast ook in orde zal zijn bij ontploffende huizen en transformerende robots. Daar valt iets voor te zeggen.

De nieuwste generatie AV-receivers van Arcam zijn bovendien uitgerust met een volledige Dirac-implementatie, én dat vinden we heel interessant. Momenteel zijn er bij Arcam vier AV-receivers met de Dirac-functie: de SR250 (een tweekanaalsreceiver met HDMI-ingangen), de AVR390 (7.1, 7 x 75 watt), AVR550 (7.1, 7 x 90 watt) en AVR850 (7.1, 7 x 100 watt). Daarnaast heb je nog de AVR860 – geen receiver, wel een surroundprocessor met 11.1-kanalen. In deze test bekijken we de AVR550, helaas zonder klasse G, wel met Dolby Atmos- en DTS:X-ondersteuning.

Functionaliteit voorop

Als je de volledige AV-receiverlijn van Arcam in levende lijve bekijkt, dan zal je één ding opvallen: ze zien er heel gelijkaardig uit. Ook de specificatielijst verschilt niet enorm, ondanks toch wel behoorlijk prijsverschillen als je van één model naar een hoger gaat. Je betaalt in dat geval bijna puur voor de betere versterking, waarbij je vooral bij de AVR850 een serieuze upgrade krijgt. Enkel dit model heeft de klasse G-eindversterking.

We gaan ook eerlijk zijn: heel spannend vinden we het design van de AVR550 niet. Het is een vrij functionele verschijning, gemaakt om zedig te verstoppen in een hifi-meubel. De zakelijke uitstraling schrikt misschien af, maar als je het optilt ervaar je wel het gewicht van het ding. De AVR550 die we op bezoek kregen tikte op bijna 20 kilo af.

En we moeten benadrukken dat een functioneel design niet een synoniem is van een slechte bouwkwaliteit. De AVR550 komt heel solide over – en zwaar, hadden we dat al vermeld? Het groene display is old-school, maar tegelijkertijd geven de gebruikte materialen en de zeer degelijke afwerking wel iets vertrouwenwekkend. De bediening van de AVR550 verloopt via een even functioneel-ontworpen remote of via twee apps. Op de voorkant zie je een relatief beperkt aantal knopjes en een grote volumeknop. In tegenstelling tot veel andere AV-receivers is er geen klepje waarachter nog meer toetsen zich verschuilen. What you see is what you get.

Interface en apps

De kans is groot dat je daarom de Arcam-apps er bij haalt. Er zijn er twee. Arcam Control is de directe vervanger van de fysieke afstandsbediening. Qua uiterlijk is het even strak en sober als de toestellen zelf, maar het is wel heel bruikbaar. Het is praktisch dat je snel zaken als het niveau van de sub kunt aanpassen.

De tweede app heet Arcam MusicLife en dient primair om muziek te selecteren die je over DLNA afspeelt. Ook hier geen overbodige versieringen, gewoon een app die snel en direct zijn werk doet. Dezelfde app hebben we ook gebruikt voor de test van de Solo Music en Solo Movie, en dus weten we dat je via MusicLife ook bepaalde muziekdiensten (zoals Qobuz) kunt bedienen. Helaas werkt net deze functionaliteit niet voor de AVR550, en ook Airplay of Bluetooth moet je ook niet verwachten. De AVR550 loopt dus niet over van streamingopties, zeker als je hem vergelijkt met wat Yamaha en Onkyo bieden. Het enige waar je naast DLNA op kunt rekenen is Spotify Connect. Nu moeten we wel opmerken dat je via de Android-app uBubbleUPnP in hoge kwaliteit Tidal en Qobuz over DLNA naar de Arcam-receiver kunt streamen. Die app heb je al voor enkele euro's.

Het zal je niet verbazen dat de tv-interface ook geen visueel festijn is. Neen, het presenteert zich zo zakelijk als maar mogelijk. De interface betekent in dit geval gewoon ‘de instellingen’, want je hebt geen echt hoofdmenu waar bijvoorbeeld de verschillende ingangen grafisch zijn voorgesteld. Dat is bijvoorbeeld bij Sony heel mooi gedaan. Aangezien dit een toestel is voor serieuze thuiscinema’s en wellicht wel door een installateur wordt geplaatst, moet je ook geen uitgebreide doe-het-zelf setup-stappenplan verwachten zoals bij Denon.

Wel zijn de instellingen extreem uitgebreid en ontbreekt er echt niets. Hetzelfde is waar qua aansluitingen. De AVR550 is voorzien voor omgevingen met thuisautomatisatie, via IP of via RS232, bijvoorbeeld. Je kunt rekenen op zeven HDMI-inputs, vier coaxiale ingangen, twee optische aansluitingen, zes analoge ingangen, een USB-poort en een 3,5 mm jack. Omdat Arcam deze receiver ook graag ziet verschijnen in grote, high-end thuiscinema’s, heb je niet minder dan twaalf pre-out-paren. Je kunt de AVR550 dus volledig als pure AV-processor gebruiken en de versterking overlaten aan stevige poweramps, zoals de 4.500-euro kostende P49. Houd er rekening mee: je gaat meer dan één van deze stereomonsters nodig hebben…

Er zijn daarnaast drie HMDI-outputs, verdeeld in twee aparte zones.  Alle HDMI-aansluitingen zijn HDMI2.0a- en HDCP 2.2-compatibel.

Dit is waar het om draait

Als je bovenstaande leest, haal je misschien al je gom boven om de AVR550 van je lijst van te onderzoeken receivers te schrappen. Maar wacht, wat dit toestel mist qua sexiness compenseert het met veel vermogen en een heel sterk kamercorrectie-gedeelte. De voornaamste troef is zonder twijfel de Dirac Live-implementatie, die zoveel verder gaat dan een klassiek kalibratiesysteem. De resultaten zijn veel indrukwekkender, waarom dat is lees je in ons achtergrondstuk rond Dirac. Je bent er wel even mee bezig, vooral als je effectief gaat voor een 7.1- of 5.1.2-opstelling. Hoe meer kanalen, hoe langer de meting duurt. In tegenstelling tot de meeste kalibratiesystemen moet je op een zevental posities een meting maken – én die meting doe je via een laptop.

Het knappe is dat je na de meting een voorgestelde gecorrigeerde frequentiecurve krijgt aangeboden die je nog naar hartenlust kunt aanpassen. Dat is wel een aanrader. Dirac streeft namelijk naar een neutrale weergave en neigt daarbij om net de interessante sprankel in de detailweergave weg te drukken. Daarom grijp je best in: een klein beetje de curve aanpassen, naar de receiver sturen en dan beluisteren. Niet helemaal goed? Keer dan terug naar het meetresultaat en pas opnieuw aan. Voor wie graag met geluid bezig is, is het een leuke bezigheid. Eén tip: maak kleine aanpassingen. Een frequentiegebied met een dB meer of minder heeft een grote impact.

Er is ook wel een keerzijde aan het verhaal. Dirac levert prachtige resultaten en dat op een vrij gebruiksvriendelijke manier – toch vergeleken met een heel aantal andere professionele oplossingen. Maar het blijft toch een uitgebreid proces om uit te voeren. Bovendien levert het de beste resultaten op als je de meting nog wat tweakt, iets dat een kennis en tijd vereist. Je zal naargelang je ervaring gauw een vijftal keer aan het tweaken slaan. Zo ben je al gauw uren kwijt. Na elke tweak wil je immers het resultaat beluisteren en dat bekent weer de Dirac-filters uploaden naar de AVR550. Moeilijk is dat niet - de app op je pc doet het voor je - maar het neemt bij een 5.1 of hogere opstelling wel wat minuten in beslag. Je kunt telkens maar één filter invoeren op de receiver, waarbij je het naar wens per ingang kunt activeren. Je kunt ook bijvoorbeeld bij het beluisteren naar muziek uitsluitend met stereospeakers werken die niet gecorrigeerd zijn. Je hebt natuurlijk de optie om het voor je te laten doen door een hifi-specialist.

Laten we het eens over vermogen hebben. Arcam specificeert 90 watt vermogen – met elk van de zeven kanalen aangedreven. Een significant verschil met vele andere fabrikanten, die meestal uitpakken met een cijfer als ‘200 watt’, maar niet vertellen dat dit vermogen enkel bij een belasting op één kanaal wordt gehaald. Nu heeft uiteraard niet iedereen gigantisch veel vermogen nodig, maar voor thuiscinema-doeleinden is meer toch beter.

In het gebruik

We konden niet wachten om ‘Blade Runner - The Final Cut’, net verschenen op Ultra HD Blu-ray in 4K en met Dolby Atmos-soundtrack, los te laten op de AVR550. De receiver werd gekoppeld aan een set Monitor Audio Silver-speakers (2 x Silver 200, 2  x Silver 50 en een Silver C150-center), beiden geleverd door de Belgische importeur van beide merken (Transtel-Sabima), met een Bowers & Wilkins DB2D-subwoofer (eigen kamercorrectie reeds ingeschakeld). De klassieker van Ridley Scott heeft iedereen ondertussen een dozijn keer gezien, maar toch is deze definitieve (nu ja, we zien wel, dit is al versie 7) versie nog even spectaculair als altijd. De geweldige soundtrack met muziek van Vangelis speelt daar een immense rol in, even sterk als de baanbrekende visuals die een grimmige toekomstvisie neerlegt.

Het is ook een film met veel dynamiek. Introspectieve stiltes (die in de minder goede Hollywood-versie gevuld werden met een voice-over van een verveelde Harrison Ford) wisselen af met de machtige Vangelis-geluidseffecten. Ridley Scott wou de indruk geven dat de futuristische LA verlaten was maar dat sommige plaatsen net heel druk zijn. Dat komt ook tot uiting in het geluidsproductie. De scènes met mensenmassa die door het regen stappen – mét lichtgevende paraplu’s – zijn bekend, let maar op hoeveel detail je op dat moment hoort. Regendruppels, Aziatische kreten in de achtergrond, voertuigen die voorbij rijden, fietsbellen,… er gebeurt heel veel. De combinatie van kracht en Dirac laat de AVR550 dit alles heel accuraat weergeven. De Silvers die we testen zijn relatief goedkope speakers, maar met deze receiver scheren ze hoge toppen.

Ook bij de 4K-versie van ‘Ghost in the Shell’, met Scarlett Johansson, merken we die extreem goede plaatsing van alle klanken. De film is niet bepaald goed ontvangen, zeker niet door de fans van de oorspronkelijke anime. En dat is niet geheel onterecht, want het verhaal mist de diepgang waar het Japanse origineel zo sterk in was. Visueel is het echter een prachtig ding en ook de soundtrack van Clint Mansell – je kent hem misschien nog van de zalig repetitieve soundtrack van ‘Moon’ - ondersteunt de film helemaal perfect. De muzikale focus van Arcam werpt ook hier zijn vruchten af.

Conclusie

De Arcam AVR550 is één van de meest competente en krachtige receivers die we ooit getest hebben. Tegelijkertijd is het één van de soberste AV-receivers, vooral als je kijkt naar de rest van het speelveld. Streaming is minimalistisch, een interface is niet meer dan een lijst instellingen, en je gaat niet verliefd worden op zijn uiterlijk. En toch: bakken power en een kalibratiesysteem dat zelfs goedkope speakers laat uitblinken. Wie heeft meer nodig?

Arcam FMJ-AVR550
€ 3.599 | www.arcam.co.uk
Beoordeling 4,5 op 5