Muziek blu-rays – De Top 13 van 2013

Dik tien jaar bestaat het fenomeen: de muziek blu-ray. Nooit eerder klonk het geluid op een schijf zo goed, en was het beeld zo mooi om te aanschouwen. Dankzij de geboden geheugenruimte werd het eindelijk mogelijk om zowel beeld als geluid in een tot dan toe ongekende kwaliteit aan te bieden. En daardoor in één klap de nadelen van cd (toch gecomprimeerd geluid) en dvd (geen hd-kwaliteit) opgeheven. Een overzicht in vogelvlucht van de leukste, mooiste en opvallendste muziek blu-rays in onze ogen (en oren), in willekeurige volgorde (en niet van dit jaar, maar tot nu toe...)

13) Paul Simon - Live in New York City (2012)
Van Paul Simon bestonden al diverse muziek-dvd’s. Daarvan mag zeker Live at Central Park, toen nog samen met Art Garfunkel, niet onvermeld blijven. Want deze schijf werd één van de best verkochte muziek-dvd’s ooit. Kwestie van een reünie organiseren op de juiste plek op het juiste moment. En dan uitpakken met geweldige muziek, dat ook natuurlijk. Dat uitpakken met fraaie muziek, doet ook Live in New York City, een live-registratie van Paul Simon met zijn vaste begeleidingsband.

Simon maakt een selectie van zijn beste songs, niet alleen de bekendste, met daarnaast ook nog enkele Simon & Garfunkel-klassiekers. De liefde voor muziek en de klasse van rasmuzikanten, dat is wat er van af spat bij deze blu-ray. Simon is de ster, maar achter hem mogen ook andere bandleden stralen. Uitblinkers: 50 Ways to leave your lover, The boy in the bubble, Late in the evening en vooruit: toch ook The sound of silence, ondanks het ontbreken van z’n vroegere maatje Art Garfunkel.

12) The Eagles - Farewell Tour I (2005)
Natuurlijk mag deze Amerikaanse supergroep niet ontbreken in de lijst met ‘superbands met een blu-ray’. Toch is het niet zo vanzelfsprekend, want de band splitte al in de jaren tachtig. Eén van de bandleden zei destijds dat alleen als de hel zou bevriezen de band weer bij elkaar zou komen. Enfin, de liefde voor de muziek en wellicht langzaamaan opdrogende bankrekeningen zorgden ervoor dat in 1994 toch een live-album en dvd verscheen onder de titiel Hell freezes over. Vooral de dvd gold als een standaard voor goed surroundgeluid.

Elf jaar later werd van de zoveelste reünietour een concertregistratie op blu-ray uitgebracht. En weer klinken The Eagles beter dan ooit tevoren, hoewel er duidelijk hoorbaar is dat de tand des tijds ook zijn weerslag heeft gehad op de kenmerkende, harmonieuze zangstemmen. Nummers als Lyin’ eyes, Life’s been good en natuurlijk Hotel California springen er uit en doen je beseffen dat we na The Eagles toch niet meer zo’n bandje hebben gehad. Jammer dat de hoge uithaal in Take it to the limit niet meer wordt gehaald.

11) Coldplay - Live (2012)
De blu-ray Live 2012 zag het licht toen de band zo’n beetje op de top van haar roem verkeerde. Hier dan ook een greatest-hits show, om een periode mee af te sluiten en daarna een sabbatical op te nemen, zoals de band op voorhand aangaf. Veel up-tempo nummers, veel wisselingen van shots, veel confetti in allerlei kleuren ook, je wordt er bijna draaierig van.

Vandaar wellicht de ingelaste interviews met elk van de bandleden, om even gas terug te nemen. Het is bijna niet te geloven hoe strak de band op deze blu-ray klinkt, als je dit alles vergelijkt met een eerder verschenen muziek-dvd. Daar kon je nog je twijfels uiten over of dit bandje ooit nog beroemd ging worden. Wie beweerde ook alweer dat gitaarmuziek dood is? Luister dan even naar God put a smile on your face. En Clocks is natuurlijk al een klassieker. En wie niet zo dol is op de stem van Chris Martin: Rihanna komt ook nog even langs.

Top 10

10) Chris Botti - Live with orchestra and special guests (2007)
Kan een jazztrompettist een schijf lang boeien? Kijk en luister zelf,  en je zult beamen: dat kan zeker. Chris Botti’s trompetkwaliteiten waren al bekend bij popiconen als Paul Simon en Sting, waarmee hij in het verleden ook tournee ging. Opgenomen in het Wilshire Theatre in Los Angeles speelt Botti hier een scala aan klassiekers, begeleid door orkest en zijn vaste band.

Daarnaast ondersteunen een rij aan bekende artiesten hem vocaal: onder andere Sting, Jill Scott, Paula Cole en Gladys Knight. Geluids- en beeldregistratie zijn uitmuntend. De fraaie belichting draagt bij aan de jazzy sfeer. Neem er een goed glas wijn bij en stel vast hoe mooi een trompet kan klinken. Highlights: Good morning heartache met Jill Scott and Pennies from heaven met Renee Olstead.

9) The Cure - Trilogy, Live in Berlin (2002)
The Cure was één van de eerste grote bands met een blu-ray-uitgave. Het knappe van deze blu-ray met een concertregistratie van een concert in Berlijn, is dat deze schijf iets van de magie van die legendarische live-concerten bij je in de huiskamer weet te brengen. Het is niet de sprankelende performance van Robert Smith en band op het podium die het ‘m doet, integendeel: ze bewegen immers amper. Het is die wall of sound van gitaren, aangevuld met dat typische synthesizergeluid met daar weer boven uit het unieke stemgeluid van Smith. Zo lijk je automatisch in een bepaalde trance te geraken. De uiterst sfeervolle lichtshow draagt ook zeker bij aan die magie. Deze uitgave bevat overigens maar liefst twee schijfjes, met de volledige uitvoering van Pornography, Disintegration, and Bloodflowers. Hoogtepunt van deze trip: 39.

8) Marco Borsato - Denken durven dromen (2011)
Maar één muziekblu-ray van Nederlandse bodem in deze lijst? Jazeker. Hoewel er al meer bands en artiesten zijn met concerten op blu-ray (Doe Maar, Caro Emerald) springt deze er bovenuit. Dat komt door vorm én inhoud. Borsato heeft zijn nek uitgestoken en heeft duidelijk niet voor de makkelijkste weg gekozen, want deze schijf is in 3D opgenomen en te bewonderen. Als je tenminste over een 3D blu-ray-speler en televisie/beamer beschikt, natuurlijk. Dat verdient sowieso lof, want er zijn überhaupt maar weinig concerten in 3D. Borsato geeft een glorieus best-of concert, waarin zo’n beetje alle hits voorbij komen en waarbij up-tempo en ingetogen nummers elkaar mooi in evenwicht houden. Borsato speelt de hoofdrol, natuurlijk, maar zijn uitmuntende begeleidingsband staat ook zeker in de spotlights. Special guest: de zandman!

7) Neil Young - Le Noise (2011)
Eigenlijk geen echte concertregistratie, deze Le Noise van Neil Young, maar ‘gewoon’ een nieuwe plaat van Young, uitgebracht op blu-ray. De reden dat deze schijf wel in dit overzicht is meegenomen is tweeledig. Neil Young was een van de eerste pleitbezorgers van blu-ray. Hij ontdekte al snel de mogelijkheden van dit medium om het geluid op een hoger plan te kunnen vastleggen. Al snel besloot Young om zo’n beetje z’n hele oeuvre op blu-ray uit te brengen: Archives Vol.1, bestaande uit maar liefst tien schijven.

Deze Le Noise laat Young zien op een idyllisch kasteeltje, waar verder iedere informatie over ontbreekt. Young staat bekend om zijn distortion sound (effects). Zo ook op deze schijf en de beeldregistratie en beeldmixage sluiten daar perfect op aan. Eén man, één gitaar, zittende in een deuropening van een spooky kasteel, meer is niet nodig om je een zeer bijzondere muziekbeleving te laten ervaren. Luister, kijk en huiver bij Rumblin, het absolute prijsnummer. Le Noise is een ode aan alles wat muziek zo mooi kan maken en aan Daniel Lanois in het bijzonder: de producer van dienst.

6) Lindsey Buckingham - Songs from the small machine (2011)
Best wel merkwaardig: terwijl van superband Fleetwood Mac nog geen enkele blu-ray verscheen, zijn er van bandlid en frontman Lindsey Buckingham reeds twee blauwe schijven op de markt. Hoewel de andere schijf een gastoptreden van Stevie Nicks bevat - en zodoende toch bijna de helft van Fleetwood Mac op het podium staat – springt Songs from the small machine er bovenuit. Dat komt zowel beeld- als geluidsregistratie. Adembenemend is het hoe het gitaarspel van Buckingham in beeld wordt gebracht.

Mocht je in staat zijn het beeld in slow motion af te kunnen spelen: dan kun je met behulp van deze schijf een cursus gitaarspelen op z’n Buckinghams volgen. In het bijzonder sfeervolle Saban Theatre in Beverly Hills brengt Buckingham met een bescheiden maar zeer degelijke begeleidingsband zowel nummers van zijn solocarrière als van Fleetwood Mac ten gehore. Prijsnummers: Go Insane, Big Love en Tusk. Zo zien en horen we ze graag!

Top 5

5) Mumford and Sons - Road to Red Rocks (2012)
Nu staat Coldplay nog bovenaan de berg, maar het zal ons niet verbazen als binnenkort Mumford and Sons doorstoot naar die positie. Het is hard gegaan met deze Britse folkrockband van frontman en leadzanger Marcus Mumford. Opgericht in 2007, vervolgens twee albums uitgebracht en dan nu al ook een blu-ray op je conto. Maar deze schijf met een live-registratie van een concert in het beroemde Red Rocks-amfitheater in Morrison, Colorado, overtuigt aan alle kanten en laat de sterke kanten van deze band in optima forma zien.

Mumford and Sons heeft de folk en de folkrockmuziek weer helemaal in het middelpunt van de belangstelling gezet. En de banjo weer sexy gemaakt! Het speelplezier spat van de band af en weet moeiteloos over te slaan op het meedeinende publiek. De beeldregistratie zorgt ervoor dat je als thuiskijker toch het idee hebt ergens rond Red Rocks te zweven. Ook de zeer goede geluidsweergave draagt daar aan bij. Instant klassiekers: I will wait en Little lion man.

4) A-Ha - Ending on a high note (2010)
A-Ha, was dat niet dat bandje voor jonge meisjes met die ene hit Take on me? Ja, dat was het ook, maar sindsdien hebben ze een lange weg afgelegd om te eindigen met dit afscheidsconcert in 2010 in Oslo. Dit concert op deze blu-ray laat zien hoe groot de band uiteindelijk is geworden en laat horen waar Coldplay en ook Keane hun inspiratie onder andere vandaan haalden. De band pakt hier ook uit met een geweldige lichtshow aangevuld met een drieluik aan videoschermen achter het podium, waarop beelden ‘live’ gemixed worden.

Het levert prachtige beelden op van de band vanaf het podium, deels stemmig zwart-wit, deels fel gekleurd, afgewisseld met hallucinerende beelden vanuit de ruimte. Het zorgt er allemaal voor dat de kijker en luisteraar ook thuis een behoorlijke live-experience kan ondergaan. De uitblinkers: het stevig rockende Minor earth, major sky en het akoestische Butterfly, butterfly. En jawel: zanger Morton Hacket weet nog steeds de hoge noten te halen, zij het met (zichtbare) moeite.

3) Adele - Live at the Royal Albert Hall (2011)
Wat kan er eigenlijk mis gaan als je de hottest zangeres van het moment plaatst in één van de mooiste zalen ter wereld? Niet veel, zo valt te constateren op deze blu-ray waarop Adele de sterren van de hemel zingt in de Royal Albert Hall in London. Ze kwam, ze zag en ze overwon het Engelse publiek op de tweeëntwintigste september van dat jaar.

Gelukkig heeft de regisseur van dienst – Paul Dugdale - gekozen voor een sobere beeldweergave met een sfeervolle lichtshow en de bandleden inclusief hoofdrolspeelster Adele in stemmig zwart gekleed. Dit alles zorgt ervoor dat uiteindelijk vooral de muziek excelleert. Niet te versmaden nummers: Turnin tables, Chasing pavements en de kersverse klassieker Set fire to the rain.

2) U2 - 360 degrees (2010)
Wat doe je als je de grootste band ter wereld bent, en the greatest show on earth aan je live-publiek voorschotelt, wetende dat daarnaast er vele fans teleurgesteld worden wegens uitverkochte concerten? Dan breng je naderhand een blu-ray van je tournee uit. Op deze blu-ray een U2 in topvorm en een Bono zoals alleen Bono aanwezig kan zijn: overal en nergens.

Gitarist The Edge zorgt voor de nodige afleiding, middels zijn vermaarde gitaarklanken. De stem van de leadzanger begint wel sleetplekjes te vertonen, maar dat weet de geluidsmixer van dienst tot aanvaardbaar niveau weg te poetsen. Hoofdrollen: Until the end of the world en I still haven’t found what I’m looking for.

1) George Michael - Live in London (2009)
De man die eigenlijk niet van live-optreden houdt en waarvan ook nauwelijks live-registraties bekend waren, verraste in 2008 met de aankondiging van een wereldtournee. De registratie van één van die concerten in Londons Earls Court Exhibition Centre, is hier terug te vinden. De schijf laat de artiest en begeleidingsband in absolute topvorm zien. George staat bekend als een perfectionist en dat is te zien. Werkelijk alles klopt: de opbouw van de show, de lichtshow (ongekend), de geluidsregistratie en last but not least: de filmregistratie.

Zelden zo’n weergaloze concertregistratie gezien. Is Michael de Sinatra van deze tijd? Moeilijk te bewijzen, feit is dat hij ieder nummer en iedere stijl naar zijn hand weet te zetten. Van de gospelklassieker Fatherfigure naar het feestnummer Freedom, van de jazzy Police-cover Roxanne naar het verstilde Careless whisper; het worden in zijn uitvoering allemaal 18-karaats songs. En dan blijken de mooiste parels nog te moeten komen. Die staan namelijk bij de bonustracks, in de vorm van het pulserende en hypnotiserende Precious box en het adembenemend wonderschone First time ever, bekend van Roberta Flack. Nooit zo’n grote zaal zo stil horen zijn. Amazing!

Diversen

Beste verzamelaar) The 25th Anniversary Rock & Roll Hall of Fame Concerts (2010)
Meer dan vijf uren (!) aan ‘kwaliteitsmuziek’, waarin iedereen die er toe doet in de popmuziek en nog leeft, de revue passeert.

Hard to get) Live from Abbey Road, 2008
Niet meer ‘normaal’ verkrijgbaar, deze schijf met daarop de mooiste opnames ooit gemaakt in de Abbey Road studio’s

Onder de maat) Barbara Streisand – One night only (2009)
Te weinig liedjes, te veel gepraat tussendoor en niet de beste repertoirekeus.

Wenslijst (dringend op blu-ray uit te brengen)

#Ryan Adams – Live at the Union Chapel (BBC4 recording)
Ryan Adams op zijn allerbest, samen met The Cardinals in een akoestische setting

#Alle Twee Meter-Sessies van Jan Douwe Kroeske
Spreekt voor zich

#Golden Earring
Waar blijft Nederlands topband op popgebied? Is het niet mogelijk om het live-album van de band uit 1979 in optima forma wat betreft geluidsregistratie op blu-ray uit te brengen?

Welke titels misten we?