SAMENVATTING

De Nederlandse luidsprekerfabrikant Driade is inmiddels bekend bij frequente bezoekers van HIFI.NL. De luidsprekermodellen hebben een unieke vorm en weergave eigenschappen waarmee de fabrikant een groeiende groep muziekliefhebbers aan zich bindt. Met de introductie van de nieuwe Driade Premium Model 9 zet het bedrijf een nieuwe mijlpaal. De eerste Driade monitorluidspreker ooit. Is dit weer een echte Driade luidspreker, of draagt deze enkel de iconische Driade merknaam? 

This review in English, click here

Driade behoort onlosmakelijk tot het Nederlandse hifi landschap. Ondanks dat Driade in het verre verleden een managementwissel heeft gehad en enkele jaren van de markt is verdwenen, is het bedrijf vandaag de dag springlevend. Rond het jaar 2016 pakt grondlegger Arnold Heres de scepter namelijk weer op en start vol nieuwe ideeën en inzichten met de ontwikkeling van een nieuwe generatie Driade luidsprekers. Na een succesvolle introductie van de Model 1, 2 en 3 richt Heres zich onder de Driade merknaam op de kabelmarkt waar hij, net als met zijn luidsprekermodellen, mooie successen boekt.

In 2020 is de productie van de door Heres ontwikkelde bekabeling inmiddels onder de hoede van business partner Maarten Tjallingii. Arnold heeft zich vervolgens vooral gefocust op driverontwikkeling en de productie van nieuwe Driade luidsprekers in de Premium luidsprekerlijn. Het is dus niet enkel de merknaam die wordt gebruikt, maar Driade betreft het oorspronkelijke bedrijf inclusief het belangrijke en muzikale Driade DNA.

Wanneer Maarten twee jaar geleden aangeeft dat hij ook graag een luidspreker wil ontwikkelen, krijgt hij van Arnold de vrije hand hierin. Dit wordt een monitorluidspreker op basis van de Premium Model 2S vloerstaander. Vervolgens heeft Maarten twee jaar in de achtergrond met moderne modelleer- en simulatiesoftware aan het filter van de monitors gewerkt die onlangs als de Premium Model 9 zijn geïntroduceerd. De behuizing van deze 36,6 cm hoge, 20,6 cm brede en 23 cm diepe monitors hebben de kenmerkende ‘Heres’ designdetails gelukkig behouden en zijn voorzien van een fraaie metalen stand. In tegenstelling tot de taps naar achteren toelopende vloerstaanders hebben de 11 kilogram per stuk wegende monitors een recht naar achter uitlopende klankkast. Dit heeft natuurlijk alles te maken met het benodigde kastvolume. Volgens de specificaties start de frequentieresponse bij 47 hertz en loopt deze op tot een mooie 22 kilohertz (+/-3 dB). De impedantie bedraagt meer dan 6 Ohm. Dit betekent dat deze luidsprekers geen lastige impedantiedip hebben en hiermee gemakkelijk met een brede keuze aan versterkers zijn aan te sturen.

Nieuw bloed, oude ziel

Onder het meeluisterend oor van Arnold Heres zijn de negens voorzien van nieuwe door Maarten ontwikkelde filters. Deze zijn voorzien van een nieuw type condensator waarmee de muziek met nog meer openheid en detail wordt weergegeven. De drivers zijn in de basis afkomstig uit de Premium Model 2S waarbij de bas driver qua formaat is aangepast voor dit monitormodel.

Deze origineel van het Duitse Eton afkomstige drivers hebben sinds de allereerste Driade modellen in de jaren ’80 vele upgrades van Heres gehad en hierbij lijkt eigenlijk enkel de frontplaat van de tweeter optisch nog op het origineel. Eigenlijk is alles aangepakt, van motorsysteem tot aan de conus bij de midbasdriver en de dome van de tweeter. De interne bekabeling en interne layout van de speaker is eveneens volgens de wetten van Heres gedaan.

Ik ontvang de lichte eiken variant, een mooi gekozen kleur die fraai combineert met de meeste interieurstijlen. Hierbij ontvang ik een stand van Solidsteel waarop de luidsprekers ontkoppeld worden vastgeschroefd. Hoe langer ik naar deze combinatie kijk, hoe meer ik de vorm, het formaat en de kleurkeuzes kan waarderen. Normaal gesproken houd ik niet van zichtbare schroeven en prefereer zwarte of geheel weggewerkte exemplaren.

Deze Model 9’s zijn voorzien van glanzende rvs-varianten en deze matchen juist weer heel subtiel bij de glanzende kogeltjes tussen de base en benen van de matzwarte stands. Het contrast van de lichte luidsprekerbehuizing met de zwarte drivers, reflexpoort en stand zijn precies goed. Ook de combinatie met de driebenige metalen voet vind ik persoonlijk prachtig. Driade levert ook een donkerblauwe uitvoering van de Premium Model 9 inclusief een blank metalen voet. Hierbij komt de kleur van de lasnaden van de voet overeen met de kleur van de luidsprekerbehuizing. Het zijn deze subtiele details waarmee deze geheel in de EU vervaardigde monitor zich optisch onderscheidt.

Eerste indrukken

Op het moment dat ik de Premium Model 9 luidsprekers ontvang hebben deze slechts een uur of veertig gespeeld en zijn de ophanging en het motorsysteem nog niet soepel genoeg om muziek met de optimale klank en imaging eigenschappen te laten horen.

Bij kwalitatief goede drivers duurt dit doorgaans eventjes voordat deze echt goed los komen. Initieel bemerk ik nog een iets te brede stem in de weergave en de frequentieresponse klinkt uiterst vlak. Wanneer ik deze indicatief met Sonic Tools meet kun je nog net geen liniaal langs de curve leggen, maar rechter dan dit heb ik niet vaak ervaren. Ongeacht het album en genre dat ik opzet klinkt alles de eerste uren nog wel wat dun en artificieel. Ik mis nog een beetje aan gevoel en de samenhang tussen tweeter en woofer. Ik verwacht dat deze Model 9’s na een paar extra uren inspelen beslist een betere coherentie en meer gewicht in zang en slagwerk zullen laten horen.

De ruimtelijkheid en geluidsdiepte zijn al wel heel goed in orde. Het afstraalgedrag van deze Premium Model 9 is direct al uitstekend en ook al zit ik ergens in een hoek van de kamer buiten de luisterdriehoek, ervaar ik toch een heerlijk ruimtelijke muziekweergave. Dankzij de brede sweetspot is dit een gemakkelijke luidspreker om te plaatsen en wanneer deze met zorg worden geplaatst nemen de imagingkwaliteiten alleen maar toe. Het is dus even schuiven in de eerste dagen dat ik deze Driades in huis heb, maar wanneer ik de juiste plek en hoeveelheid van indraaien uiteindelijk heb gevonden, word ik getrakteerd op een heerlijke ruimtelijkheid. Dit heeft overigens niet enkel te maken met de kwaliteit van de componenten op het filter of de soft dome tweeter alleen. Dit heeft ook te maken met de 45-graden hoeken en de vorm van de baffles waarmee de diffractie beter wordt gecontroleerd en beide drivers een zo optimaal mogelijk afstraalgedrag leveren.

Na een week inspelen ervaar ik een flinke toename in snelheid bij de tweeter waarmee transiënts bij snaar- en blaasinstrumenten, cymbalen en zang bijdragen aan extra realisme. De hoge frequenties lopen een tikje verder door in de topend, waarmee muziek sneller en levendiger wordt weergegeven. Na verloop van tijd merk ik dat de laagweergave ook net even makkelijker uit de luidsprekers komt en tjonge, wat klinken deze monitors nu precies, ongekleurd en gedetailleerd. De tweeter presteert werkelijk fantastisch. Wat me vooral opvalt is het vloeiende karakter in de midrange frequenties, waarbij hardheid totaal ontbreekt. Hetzelfde geldt voor de gemonteerde midbas drivers. Het motorsysteem en de rubberen ophanging hebben initieel nog een paar uur meer inspeeltijd nodig om helemaal los te komen. Wanneer deze een paar dagen later lekker los zijn gespeeld, laten deze de muziek met zoveel meer gevoel en precisie horen. Wanneer ik hetzelfde muziekstuk nog eens indicatief met Sonic Tools meet laat de curve als verwacht een lichte toename zien in het laag en de lagere midrange.

Reviewconfiguratie

Omdat Arnold de speakers na het inspelen nog steeds te droog vindt klinken, komt hij me een fraaie geïntegreerde versterker brengen waarmee deze luidsprekers ook zijn ontwikkeld. Dit is de uit Japan afkomstige Soulnote A-2 versterker waarvan hij ook dealer is. Het uiterlijk van deze versterker moet je passen, maar de geheel uit massief aluminium vervaardigde versterker heeft, net als de Premium Model 9’s een uiterst solide bouwkwaliteit en is met de grootste zorg vervaardigd. Ik ontvang de zilveren uitvoering, maar er is ook een geheel zwart geanodiseerde variant verkrijgbaar. Deze komt optisch wat rustiger op me over. De interne circuits van de A-2 zijn gebalanceerd en dual-mono uitgevoerd.

De printen en deksel van de unit zijn zwevend uitgevoerd. Iets dat ik ook ken van de highend audiocomponenten van -bijvoorbeeld- Esoteric. De voeding en vermogensreserves zijn voorbeeldig. Bij 8 ohm levert de versterker tweemaal 100 watt en bij 4 ohm verdubbelt het uitgangsvermogen. Heel goed dus.

De ingangskeuzeschakelaar draait evenals de volumeregeling met heerlijk voelbare mechanische klikjes. Alle ingangen zijn relais geschakeld en ook de volumeregeling geschiedt met relais en een R2R weerstandsnetwerk. Het bescheiden display toont met een 7-segmentsdisplay het ingestelde volume. Alles is heel basic en doet bovenal wat de machine moet doen. Muziek maken. En hoe. 

Als bron maak ik gebruik van mijn trouwe Denon DP47F platenspeler voorzien van een DL110 MC-element en een StackAudio Serene platenspelermat. De keuze voor phono versterker is op de iPhono 2 van iFi Audio gevallen. Het is inmiddels een oudje, maar tjonge jonge. Deze geheel naar wens in te stellen MM en MC phonostage presteert nog altijd magisch.

Ook maak ik gebruik van mijn Bryston BDA3 DAC en BDP3 streaming bridge. Zowel de interlinks als de luidsprekerbekabeling zijn afkomstig uit de Flow Reference 808 series van Driade. Deze zijn al vele jaren mijn referentie omdat deze door de geheel geïsoleerde individuele geleiders niet corroderen en uitzonderlijk presteren. De Flow Reference 808 luidsprekerbekabeling is nieuw in deze setup en wordt vanaf nu mijn nieuwe referentiebekabeling, waarmee deze mijn zeer geliefde Driade Flow 405 bekabeling na vele muzikale jaren vervangt. Dit met een traan en een lach, want hoewel de 808 beter presteert, heb ik vele duizenden uren met de 405 doorgebracht en ben in de loop van de jaren intens van deze luidsprekerkabels gaan houden.

Luistersessie

De Soulnote A-2 geïntegreerde versterker laat zich tijdens de aanloop naar de luistersessie van zijn beste kant horen. Levert deze een andere klank dan mijn eigen Brystons? In zekere zin wel, maar de droge weergave waar Arnold op doelt heeft meer te maken met de ruimte waarin ik luister. Ik ben zeker geen bass-junkie en in mijn oren klinkt deze Premium Model 9 gewoon heel mooi in balans. Of ik nu fluisterzacht of op hogere volumes speel. Ik besluit de review met deze Soulnote versterker voort te zetten. Nadat de luidsprekers de nodige achtergronduurtjes hebben gemaakt ga ik er eens op mijn gemak voor zitten en zet ik het album A Search For The Unexplored van A Forest Called Mulu op. Een heerlijke combinatie van Triphop, Jungle en Ambient uit 1997. Wat laat dit compacte duo een heerlijk ongekleurd en mooi gecontroleerd laag horen. Deze monitors voegen niets toe en laten ook niets weg. Deze monitors laten exact horen wat er is. Uiteraard ervaar ik minder laag tussen de 47 hertz en het sublaag, maar de impact van basdrum is hoog en de lijnen van de basgitaar zijn moeiteloos te volgen. Zelfs het synth-laag in dit album wordt met kracht weergegeven en ik mis eigenlijk niets aan diepgang in de presentatie ervan.

Vervolgens stream ik het album When We All Fall Asleep, Where Do We Go uit 2019 van Billie Eilish. Het album heeft inmiddels al iets te veel speeluren op mijn trommelvliezen, maar wordt met de juiste set wel heerlijk ruimtelijk neergezet waarbij geluiden, achtergrondlijntjes en details moeiteloos in de ruimte worden weergegeven. Wat me direct opvalt is de snelheid en ongepolijste weergave van de vervormd opgenomen synthbass waarbij mijn nekharen instant overeind gaan staan. De atmosfeer die deze kleine krachtpatsers met de Soulnote A-2 in mijn woonkamer neerzetten is respectabel. Stemmen en zang worden met een goede onderlinge scheiding, autoriteit, articulatie én emotie weergegeven. Ook snaarinstrumenten en piano hebben het juiste gewicht waarbij deze met alle hierbij behorende imperfecties wordt neergezet. Wat een monsterlijk goede monitors.

Bij het verkennen van de nieuwe albumreleases op Qobuz, blijf ik hangen op het album Under Tangeled Silence van Djrum uit 2025. Een combinatie van klassiek, elektronisch en ambient. Het gewicht en de impact waarmee piano bij “A Tune For Us� op me overkomt is heel speciaal. Cymbalen van het slagwerk sprankelen met een heerlijke warmte en openheid. Strijkers klinken snel en kurkdroog. De resonanties tijdens het aanstrijken van de snaren laten de haren op mijn onderarmen ditmaal rechtop staan. Laag levert een flinke push in de midbas en wordt met een uitstekende controle tot in het laag weergegeven. Zou je blind luisteren naar deze Driade Premium Model 9’s, dan zou je niet verwachten dat dit ‘maar’ monitors zijn. Deze 9’s laten me eindeloos van de betoverende soundscapes op dit album genieten. Hoe complex de muziekstukken ook worden, de eigenschappen waarmee deze monitors muziek weergeven is indrukwekkend. Zo snel. Zo precies. Zo realistisch. Zo ruimtelijk correct. Het wordt op sommige momenten als een tsunami over me heen gestort, andere momenten sussen ze me juist bijna in slaap.

De weergavekwaliteiten worden onderstreept tijdens het laatste album in de luistersessie. Ik trek de originele vinylversie van The Concert In Central Park van Simon and Garfunkel uit de kast. Een echte klassieker. Terwijl ik de groeven afdraai ervaar ik ineens iets raars. Ik kan het niet helemaal thuisbrengen. Maar telkens als de laagste toms en basdrum worden aangeslagen hoor ik een soort -hoe- zucht in de ruimte. Deze ervaar ik ergens uit de rechterflank van het geluidsbeeld. Is dit een fout in de persing? Hierna zet ik de highres streamingvariant via Qobuz op. Geen verschil. -hoe- -hoe- -hoe- Is dit poortzuchten?

Wanneer ik mijn oor bij de poorten leg, stel ik vast dat het geluid niet hier vandaan komt. Dan valt mijn oog op onze Duitse herder Bear die toevallig in die betreffende hoek ligt te slapen. Ik mopper logischerwijze wat over zijn snurkgedrag en luister vervolgens weer verder. Na verloop van tijd merk ik echter op dat hij toch wel heel muzikaal mee lijkt te snurken. Bij “Fifty Ways to Leave Your Lover� valt eindelijk het kwartje. Deze Driade Model 9 luidsprekers laten de reflecterende echo’s van het slagwerk die door het Central Park galmen overduidelijk in de rechterflank van mijn woonkamer horen. Dit beluister ik naderhand ook met andere luidsprekers, al laat de Driade monitor dit met meer ruimtelijkheid en bovenal met meer realisme horen.

Oordeel

Laat ik beginnen met een welgemeend compliment naar Arnold Heres en Maarten Tjallingii. Maarten heeft een uitstekende eerste monitorluidspreker ontwikkeld die naadloos beantwoord aan de originele designfilosofie van Arnold Heres. De luidsprekers zijn gebaseerd op de Premium Model 2S, een erg goed presterende vloerstaander die vrijwel uitsluitend positieve reacties oproept. Behalve op de logo’s die door fabrikant Solidsteel op de stands zijn geplakt heb ik voor het eerst eigenlijk geen kritiek. Deze luxe plakkers ontheffen zichzelf namelijk van hun taak door ’s nachts lui op de rug voor de stands te gaan liggen. 

De doorontwikkeling van de oorspronkelijke Eton drivers over de afgelopen decennia en de recente inspanningen van Tjallingii hebben de weergave eigenschappen onder toeziend oog van Heres op het huidige hoge niveau gebracht. Mede dankzij het nieuwe filter laat deze Premium Model 9 een buitengewoon goede indruk bij me achter en hoop op een volgende stap in productontwikkeling. Een nieuw product volgens de Driade filosofie waarmee Maarten en Arnold bewijzen dat zij tot in lengte van jaren aan de behoefte van de trouwe Driade-liefhebbers over de hele wereld kunnen blijven beantwoorden.

Conclusie 

De Driade Premium Model 9 monitors presteren erg goed. Deze Driades presteren zelfs beter dan ik in dit prijssegment verwacht. De combinatie met de Soulnote A-2 voldoet eveneens subliem. De snelheid, transparantie en de tonale coherentie waarmee deze combinatie muziek aan me overbrengt is van hoog niveau, ongeacht de muziekkeuze. Dance, trance en het elektronica genre worden in een magische geluidskwaliteit weergegeven en zou haast vermoeden dat de luidspreker hiervoor is ontwikkeld. Houd je van deze genres, dan zijn deze monitors eigenlijk een must have. Vijf uit vijf sterren.

Driade Premium Model 9
3.999 euro per paar | www.driadesystems.com
600 voor de stands inclusief Driade montageplaten

Beoordeling 5 / 5