Avantgarde Acoustic XA Amplifier Series

Misschien denkt u wel dat ik het leuk vind om als recensent exclusieve apparatuur te recenseren. Meestal is dat inderdaad het geval. Toch gebeurt het ook wel eens dat ik wat huiverig ben om een bepaald apparaat in huis te halen.

Dat geldt zeker voor de voor- en eindversterker van het Duitse kwaliteitsmerk Avantgarde Acoustic die momenteel in mijn luisterruimte staan. Goed, ze staan in huis, dus ik heb de stap genomen. Desalniettemin was er wel degelijk sprake van een aarzeling van mijn kant. Hoe dat komt? Ik heb eerder een set Avantgarde Acoustic Duo luidsprekers te gast gehad in mijn luisterruimte. En sindsdien heb ik heimwee naar het geluid van deze mooie hoorns. O, begrijpt u mij niet verkeerd. Ik ben wel degelijk tevreden met, en kan enorm genieten van, de luidsprekers die ik ook in deze test als referentie inzet. De onvolprezen Deense Audiovector Si3 Avantgarde - What’s in a Name :-) - Arreté weergevers, die al geruime tijd de muziek in mijn grote luisterruimte tot leven brengen.

Maar er is iets in de weergave van deze Duitse hoorns dat een bepaald ‘live’ gevoel creëert en me enorm raakt. En wanneer diezelfde fabrikant dan besluit om een voor- en eindversterker combi op de markt te brengen dan word ik dus wel een beetje zenuwachtig. Natuurlijk had Avantgarde Acoustic al versterkers in het programma. Maar dat was klaarblijkelijk niet voldoende voor ontwerper Matthias Ruff. Vindt u het gek dat ik angstig nieuwsgierig ben? Wat als deze versterkers mij in dezelfde mate zullen raken als de hoorns in het verleden reeds deden?

Music

En dat is dan ook precies wat er gebeurt op het moment dat ik, na de combinatie enkele dagen aan de stroom te hebben gehad, met mijn TW Acustic Raven Two draaitafel met SME 309 en Lyra Delos MC element een oudje van Roy Orbison beluister. De phono kabel is een gebalanceerde Cardas Golden Reference. De gebalanceerde kabel van de phono naar de voorversterker is afkomstig van Analysis Plus. De ASR Basis Exclusive phono voorversterker is altijd op bedrijfstemperatuur dus ik kan onverwijld de naald in de groef laten zakken. Een plaat die ik uitentreuren heb beluisterd en waarvan ik dus alle 'ins and outs' ken. 'Lonely & Blue' is de titel van dit 180 gram zware vinyl exemplaar.

'Only The Lonely' is het openingsnummer van kant A en ik weet precies wat er komen gaat. Hoewel, is dat wel zo? Ik ben gewend dat het achtergrond koortje letterlijk daar blijft waar je het op grond van de naam zou verwachten; op de achtergrond dus. Nog nooit eerder waren deze dames zo op de voorgrond hoorbaar. Zo tastbaar aanwezig. Voor het eerst vormen ze een volwaardig tegenwicht voor de stem, of liever de persoon van Roy. Ik word er een beetje stil van. Nee, ik ben met stomheid geslagen. Ik heb al heel wat gehoord maar dit is nog eens wat je noemt een binnenkomer! Geboeid blijf ik luisteren en ongemerkt volgen de nummers elkaar op. 'Bye-Bye Love', 'Cry', 'Blue Avenue', 'I Can’t Stop Loving You' en 'Come Back To Me (My Love)'. Tot ik alleen nog het tikken van de naald in de uitloopgroef kan waarnemen. Niet eerder was ik zo onder de indruk van een eerste luisterimpressie van een recensieapparaat. Zoals ik al opmerkte; Ik ben er stil van…………

Looks

Nu is dit ook niet zo maar een willekeurige versterkercombinatie. Aan het ontwerp is een tien jaar durende ontwikkelingsfase voorafgegaan. Het doel van het ontwikkelteam was ‘ to build the purest and most flawless amplifier of all times’. Puur is tijdens de eerste luistersessie inderdaad het eerste woord dat in mij opkomt. Kracht het tweede woord. ‘Smooth’ het derde woord. Onberispelijk? Perfect? Dat zijn kwalificaties die niet zo snel uit mijn brein omhoog borrelen. Tenslotte gaat het om een combinatie van techniek, implementatie en vormgeving. Vooral dat laatste aspect is ook sterk aan smaak gebonden. Neem nu het uiterlijk van deze combinatie. Het design is bijzonder uitgesproken en dat kan zowel in het voordeel als in het nadeel van de versterker uitvallen. Zeker bij de doelgroep van deze producten. De versterkers zien er uit zoals zij klinken.

Geen tierelantijnen, ieder onderdeel heeft een functie en ademt puurheid en kracht. Persoonlijk vind ik de exemplaren zoals zij voor mij staan in visuele zin heel sterk. Het uiterlijk van beiden is qua onderlinge afstemming in mijn ogen wel degelijk perfect. Het enige visuele minpuntje vind ik de zichtbaarheid van de schroeven in de upper brackets. Alles is bouwtechnisch even robuust uitgevoerd en even verfijnd afgewerkt, met oog voor detail. De testexemplaren zijn uitgevoerd in een combinatie van zwart en zilver geanodiseerd metaal. Het zou mijn perfecte combinatie zijn. Maar dat geldt natuurlijk niet voor iedereen en Avantgarde Acoustic zou Avantgarde Acoustic niet zijn wanneer zij geen andere uitvoeringen zouden kunnen leveren. Door de mogelijkheid te bieden om elk apparaat aan de persoonlijke wensen van de klant aan te passen wordt ook dit uitgesproken ontwerp voor een brede groep interessant. Alleen de zwarte poeder coating van de buitenkasten is standaard.

Personalization

Zowel de upper als de lower brackets, de handles, de command bar, de volumeknop en het frontpanel van de voorversterker kunnen in een zwart- en in een zilver geanodiseerde uitvoering worden geleverd. Het frontpanel kan daarnaast ook nog uitgevoerd worden in alle kleuren waarin ook de Avantgarde Acoustic hoorns worden geleverd. Eventueel kan het aluminium frontpanel zelfs worden vervangen door een houten exemplaar waarbij u zelf de houtsoort uit kunt zoeken. De klant kan hier met recht koning worden genoemd. Wanneer het uiterlijk dan naar wens geconfectioneerd en geperfectioneerd is komt op de achterzijde van de voorversterker op een plaquette uw naam te staan, vlakbij het serienummer en de handtekening van Holger Fromme, de eigenaar van Avantgarde Acoustic. Nu ik toch aan de achterkant beland ben, kan ik u meteen iets meer vertellen over de aansluitingen. Uiteraard is er een net entree. Vlak daarboven bevindt zich de aan/uit knop. De testapparaten hebben gedurende de gehele testperiode constant onder spanning gestaan.

De tweede dag was er een duidelijke verbetering hoorbaar dus zelf zou ik dit tweetal alleen nog maar loskoppelen in geval van een lange vakantie. Even vooruit lopend op de specificaties die later aan bod komen; welk netsnoer u gebruikt maakt hier niet zo veel uit. Tenzij u geen gebruik wilt maken van de vijf accu’s in het inwendige van de voorversterker en de schakelaar op het frontpaneel omzet teneinde rechtstreeks op de stroom van het net te gaan spelen. Maar waarom zou u? Dat doet u waarschijnlijk slechts eenmaal. Namelijk de allereerste keer dat u hem aansluit en uit nieuwsgierigheid niet kunt wachten met luisteren tot de batterijen opgeladen zijn. Er kunnen vijf bronnen worden aangesloten. Uitsluitend gebalanceerd. Verder zijn er nog twee sets gelabeld pre out. Uiteraard ook gebalanceerd. Het zou me dus niet verbazen wanneer er tzt ook mono eindversterkers aan de XA Amplifier Series zullen worden toegevoegd. Eén set gebruik ik om, met een Sonore interlink, de verbinding met de eindtrap tot stand te brengen. Door een schroevendraaier in de kleine openingetjes aan de linkerkant te steken kunnen zaken als het volume en de lichtsterkte van het frontpanel worden bijgesteld.

Op het frontpanel van de voorversterker is het vooral de grote robuuste volumeknop die opvalt. Hij heeft hetzelfde oppervlaktereliëf dat ook de handles en de evenzo robuuste afstandsbediening kenmerkt. Het reliëf op de handles vergroot de grip en dat is bij het verplaatsen van deze zware mastodonten zeker geen overbodige luxe. Draaien aan de volumeknop is een genot op zich. De oplichtende ring rondom de knop kleurt oranje wanneer rechtstreeks vanaf het lichtnet gespeeld wordt, wit wanneer hij op batterij power staat en blauw in de mute stand. In de ring van licht zijn 48 leds opgenomen. Zij corresponderen met het aantal stapjes van 1,5 dB waarmee het volume kan worden opengedraaid. Wanneer de knop in beweging komt lichten vanaf het nulpunt de leds op, tezamen een oranje streep vormend. Zodra er niet meer aan de knop wordt gedraaid doven de leds waarbij alleen de laatste blijft branden, daarmee de volumestand aangevend. Vooral in het donker is dat een mooi schouwspel. Midden op het front prijkt het trotse embleem van Avantgarde Acoustic. Langs de onderzijde loopt de command bar met uiterst links de schakelaar waarmee u over kunt schakelen van netvoeding naar batterijvoeding. Op netvoeding brandt er achter de aan/uit schakelaar een oranje licht. De vijf knoppen van hetzelfde type in het midden van de command bar vertegenwoordigen de vijf bronnen. Wanneer een bron geselecteerd is brandt achter de schakelaar eveneens een oranje licht. Ik weet niet hoe het met u is gesteld maar zelf ben ik wel weer toe aan een stukje muziek.

More Music
Te midden van het huidige streaming geweld, waar ook ik mij regelmatig aan over geef, blijf ik ontzettend genieten van opnamen op zowel LP als (SA)CD. En tegen de druk van het internet in blijf ik blij met winkels waar ik zowel zilveren als zwarte schijven kan kopen. Winkels waarin mensen staan die verstand hebben van, en houden van muziek. Die je op een album kunnen wijzen dat je zelf waarschijnlijk nooit zou hebben gevonden of opgemerkt. Voor mij is de Muziekdragerij in Dordrecht zo’n winkel. Eigenaar Sander Mijnster wees mij onlangs op een prachtige CD box van het Freiburger Barockorchester onder leiding van René Jacobs. Een meeslepende uitvoering van Wolfgang Amadeus Mozart’s ‘La Finta Giardiniera’, compleet met een dik boekwerk, uitgebracht op het Harmonia Mundi kwaliteitslabel. Een opera die ik nog niet kende.

Zodra ik de eerste van de drie CD’s in de lade van mijn door Marcel Croese met zijn Creato Gold Clock gemodificeerde Esoteric SA-10 SACD speler leg, word ik direct meegenomen in de frisse, dynamische, gepassioneerde weergave van deze opera. Stemmen komen op een bruisende manier tot leven en de akoestische instrumenten, waarvan de klanken gekenmerkt worden door een prachtige saturatie, staan op indrukwekkende wijze in de ruimte. Opnieuw de woorden schoon, puur en kracht die door mijn hoofd gaan. Stemmen worden op palpabele, plastische wijze geplaatst. Niet alleen in de breedte, maar ook in de diepte. Het beeld bevindt zich niet op, maar net iets achter de lijn tussen de luidsprekers. Deze luisterimpressie is afkomstig uit de tweede helft van de eerste week en in deze periode is de rust die samengaat met de tentoon gespreide autoriteit nog verder toegenomen. Rust die door sommigen wordt geïnterpreteerd als ingetogenheid maar dit niet is. De indruk ontstaat doordat bij het opendraaien van het volume er geen enkele vervorming aanwezig is. Hoe hard of hoe zacht het geluid ook staat, de klank blijft exact gelijk.

More Looks
Tijd om weer even terug te gaan naar het uiterlijk. Van de eindversterker ditmaal. Het front ziet er net zo uit als dat van de voorversterker. Met dien verstande dat de volumeknop ontbreekt en er maar één schakelaar op de command bar is geplaatst. De stand-by knop. Geen van beide apparaten heeft overigens gedurende de testperiode ooit op stand-by gestaan. Ook bij de eindversterker heeft de klant weer die uitgebreide opties om het front aan te passen aan zijn persoonlijke smaak. Net entree met aan/uit schakelaar en de mogelijkheid om de verlichtingssterkte van het front te regelen doen aan de voorversterker denken. Natuurlijk zijn er de gebalanceerde ingangen die verbonden worden met de gebalanceerde uitgangen van de voorversterker. Daarnaast zijn er echter ook nog gebalanceerde uitgangen.

Even More Music

Hoogste tijd voor muziek. En hoewel ik eigenlijk vind dat de volgende CD te vaak gebruikt wordt in recensies wil ik hem hier toch nog maar een keer naar voren halen. Touch Yello. De reden daarvoor is dat ik hem nog nooit zo goed gehoord heb als op deze set. Het is een uitgebalanceerde opname die ik altijd heb gezien als een ode aan het digitale tijdperk. Die indruk is alleen maar versterkt door de wijze waarop de XA Amplifier Series er mee om gaan. Strakker dan strak, droger dan droog en tegelijkertijd met het meest natuurlijke timbre van de menselijke stemmen en de trompet van Till Brönner. Beelden en geluiden worden in de ruimte geprojecteerd met een zeldzame precisie.

Building Quality
Naast de klankmatige en visuele indrukken die ik al geschetst heb, zijn er nog een aantal andere kenmerken die al even indrukwekkend zijn. Terwijl een gemiddelde voorversterker vaak een stuk kleiner is dan zijn bijbehorende eindversterker, is hier het formaat exact gelijk. Beiden zijn 484,5 mm breed, 190 mm hoog en 486 mm diep. Fysieke maten die niet in ieder audio rack een plek zullen kunnen vinden. Ook de gewichten liggen dicht bij elkaar. Een gewicht van 42.5 kilo is fors, maar voor een eindversterker niet echt uitzonderlijk. Daarentegen springt de 41 kilo van de voorversterker wel degelijk in het oog. Die substantiële gewichten zijn voor een groot deel afkomstig van de kasten. Beiden hebben een uniblock aluminium buitenkast met koelribben die verantwoordelijk is voor 18,5 kilo van het totaalgewicht.

Tijdens de testperiode voelde de klasse A/B eindversterker continu aangenaam warm aan terwijl de voorversterker met single ended klasse A uitgangstrap koel bleef. Alle onderdelen zijn in beide apparaten bevestigd op een binnenkast. Eveneens een blok aluminium uit één stuk. In de voorversterker weegt die 10,5 kilo en in de eindversterker 9,8 kilo. Zoals gezegd heeft de voorversterker vijf accu’s die het nodige gewicht in de schaal leggen terwijl datzelfde bij de eindversterker gebeurt in de vorm van een ringkern transformator van 500 VA. Om nog even door te gaan met imponeren; de power supply van de laatstgenoemde heeft een buffer capaciteit van 240000 uF. Het uitgangsvermogen is twee maal 150 Watt. Het creëren van een buiten- en een binnenkast is slechts één van de innovatieve oplossingen die het ontwerpteam ontwikkeld heeft bij het creëren van de volgens hen meest pure en meest perfecte versterker aller tijden. Zo meteen meer over de problemen die het team met dit ontwerp op heeft willen lossen. Maar eerst een muzikaal intermezzo. Want sinds deze combinatie in mijn luisterruimte staat voel ik tijdens het schrijven aan deze recensie constant de grote aantrekkingskracht die daar van uit gaat. Een gevoel dat ik ken uit de tijd dat de Avantgarde Acoustic Duo hoorns in de luisterruimte stonden.

Again; Music
Na het zwarte goud en de zilveren polycarbonaat schijfjes is het dan nu de beurt aan de music files die zich op een harde schijf in mijn netwerk bevinden. Via de Logitech Squeezebox Touch en een Sonore Reference digitale interlink wordt afwisselend gebruik gemaakt van een Blacknote DAC30 en een NAD M51 om het digitale signaal om te zetten naar analoog. Hoewel zij elk een eigen klanksignatuur hebben vormen zij beiden een muzikale combinatie met de Avantgarde Acoustic set. De Italiaan met een klank die mij doet denken aan mijn oude Goldenote Stibbert CD speler; rijk en organisch. De Canadees wat helderder en transparanter zonder daarbij klinisch of steriel te worden.

De karaktereigenschappen van de DAC's worden door het Duitse duo feilloos uitgelicht. Voor de beleving maakt het niet zo veel uit welke van de twee ik gebruik. In combinatie met de versterkers transporteert 'All Or Nothing At All', afkomstig van Diana Krall's uit 1997 daterende album ‘Loves Scenes’, mij rechtstreeks naar mijn huwelijksdag waar een vriend dit nummer destijds op zijn saxofoon speelde. Dat het hier om een 24/96 hoge resolutie versie gaat zal zeker meewerken. Ook het feit dat dit album stamt uit de in mijn beleving sterkste periode van Krall's carrière draagt een steentje bij. Maar niet eerder had het afspelen van dit nummer het genoemde effect op mij.

Flawless Technique
Nog nagenietend keer ik terug naar het toetsenbord om wat verder in gaan op het technische ontwerp van de versterkercombinatie. Zoals gezegd was het doel het creëren van de puurste en meest onberispelijke versterker aller tijden. Daarbij signaleren de ontwerpers de volgende knelpunten;

Wie tot hier gelezen heeft weet inmiddels dat Avantgarde Acoustic met haar versterkers de toekomstige eigenaren van hun producten wel degelijk de kans biedt om de versterker(s) aan te passen aan de persoonlijke smaak. Het probleem van de crossover vervorming, dat optreedt wanneer de signaalstroom bij het alterneren van de halve positieve en negatieve golfvormen door het nulpunt gaat, is opgelost door het DC flow circuit. Er zijn twee patenten aangevraagd voor dit nieuwe circuit waarbij het volledige signaalpad met gelijkstroom wordt gevoed. Het tweede probleem wordt zowel in de voorversterker als in de eindversterker aangepakt. Door de galvanische separatie via een battery power supply wordt de nadelige invloed van de luidruchtige onderdelen in de voorversterker volledig geblokkeerd. Het supply voltage van de eindversterker passeert primaire en secundaire filters waarna het actief gereguleerd en beschikbaar gemaakt wordt in grote energie opslag eenheden in het circuit. Tot slot wordt de resonantie onderdrukt door het chassis op te delen in een binnen- en een buitenkast, beiden gegoten en massief. Een revolutionair kastontwerp dat als bijkomend voordeel heeft dat de vrijgekomen hitte gelijkmatig wordt verdeeld.

For the last time; Music
Voordat ik aan de conclusie toekom, ga ik nog eenmaal naar de bovenste etage in mijn woning, naar de grote luisterruimte waar de witte ring van licht die de volumeknop omringt een zacht schijnsel door de ruimte verspreidt. Van een ring van licht is het maar een kleine stap naar de Ring des Nibelungen. Een prachtige vorm van totaal theater. Ik werd verliefd op Richard Wagner’s muziek toen ik in mijn jeugd voor het eerst de ouverture van Tannhäuser hoorde. Zo magistraal, zo overweldigend mooi en voor mijn gevoel één van de meest toegankelijke werken van deze meester. Maar nu kies ik dus voor De Ring en wel die onder leiding van Solti op Decca, onlangs uitgebracht in een nieuwe, gelimiteerde editie. Uitgespreid over 14 CD’s.

De LP versie lag duidelijk boven mijn budget. De voor velen bekende ouverture van Lohengrin klinkt door de ruimte en het kippenvel staat strak op mijn onderarmen. De weergave is zo puur, zo schoon, zo ontdaan van allerlei artefacten die een groot deel van de concurrentie parten speelt dat ik als vanzelf emotioneel enorm geraakt wordt door de grote zeggingskracht van deze muziek en de vanzelfsprekendheid waarmee het in de ruimte wordt gezet. Goed is te horen dat Wagner voor zijn werken gebruik maakte van orkesten met een uitzonderlijk grote bezetting. Muzikaliteit, kracht, emotie, prachtige nuances, magistrale dynamiek, rust, het verfijnde, open hoog, het gesatureerde middengebied, het prachtig gedefinieerde laag. De meeslepende muziek mag dan opgenomen zijn in de studio, maar - en dat zal wel nooit werkelijkheid worden - ik waan me in Bayreuth, bij de opvoering van de Ring des Nibelungen tijdens de jaarlijks terugkerende Bayreuther Festspiele.

Flabbergasted
Voor nog geen 20.000 euro zet Avantgarde Acoustic een voor/eindversterker combinatie in de markt die op mij een onuitwisbare indruk heeft gemaakt. Hij klinkt geweldig, is op massieve, solide wijze gebouwd, kent enkele unieke technische oplossingen die duidelijk doorklinken in zijn geluidskwaliteit en heeft een uiterlijk, dat op veel punten kan worden aangepast aan de smaak van de klant. Wanneer ik de prijs vooraf niet zou hebben geweten zou ik die aan het eind van de recensieperiode aanmerkelijk hoger hebben ingeschat. Maar zelfs in die hogere prijsregionen ken ik geen enkel voorbeeld waarbij alle genoemde kwaliteiten op datzelfde hoge niveau en voor deze prijs in één en dezelfde combinatie vertegenwoordigd zijn. I am flabbergasted.

Aanvullende informatie:

Importeur: Number 4 Audio

Prijzen:

XA-PRE LINE STAGE 9.600 euro
XA-POWER AMPLIFIER 8.950 euro