Surfer Rosa van The Pixies uit 1988 is een van de beste, leukste en invloedrijkste albums uit de popgeschiedenis, op het kruispunt van Stooges, Sonic Youth en Nirvana. Lol, spontane invallen en pure energie werden onder de productionele leiding van Steve Albini tot een uniek geheel gesmeed. Mooi dat zo’n ongepolijste parel eens onder handen genomen wordt in een audiofiele opknapbeurt die meestal meer gelikte klassiekers ten deel valt.
De plaat was destijds goed voor een bescheiden doorbraak. Het mini-album Come on Pilgrim uit 1987 kondigde al iets aan, maar op Surfer Rosa klopte alles. Een plaat zonder zwakke nummers, vol speelplezier, krankzinnige dwarsstraten, zowel tekstueel als muzikaal, maar altijd pakkend. Een vraag als Where is my mind? Verwondering (I’m amazed) over het menselijk lichaam, de Bone machine, en haar ongemakken (Break My Body, Broken Face). Spaanstalige ongein (Vamos, Oh My Golly!). En als prijsnummer het onvergetelijke Gigantic. Dat zat baasje Black Frances niet lekker, dat juist het enige nummer dat gezongen en mede gecomponeerd werd door Kim Deal (die zich toen voor de grap Mrs. John Murphy noemde, naar haar toenmalige echtgenoot) er uit sprong. Vervolgalbums Doolittle en Bossanova waren ook heel goed, maar zo fris als op Surfer Rosa werd het nooit meer. Ook bij de optredens van de heropgerichte band zijn het vooral de nummers van dit album die indruk blijven maken.
Producer (engineer noemt hij zich liever) Steve Albini is bekend om een kaal, uitgebeend geluid. Hoewel de bandjes die hij produceert zelden met hifi geassocieerd worden past zijn pure benadering van geluid precies bij visie van de ware audiofiel. Simpel zo getrouw mogelijk geluid reproduceren, daar komt het op neer. Bij de opnamen van Surfer Rosa was Albini, zelf ook gitarist, met name gefixeerd op de sound van Joey Santiago. Diens totaal onconventionele riffs waaieren breed uit en domineren lekker over the top het geluid.
Ik was wel benieuwd of er nog veel te verbeteren viel. Ik vond de CD op 4AD altijd al heel behoorlijk in the face klinken. Bij eerste, oppervlakkige beluistering van de hybride SACD van het Mobile Fidelity Sound Lab vond ik de verbetering ten opzichte van de ‘gewone’ CD niet schokkend. Aandachtig luisteren bracht echter wel forse verschillen aan het licht. De zang staat meer los van de instrumenten, wat veel meer detail geeft. Verder klinken de tomtoms minder dof, die waren met hun droge plop altijd een beetje het slachtoffer van het gitaargeweld. Duidelijk transparanter, nog frisser, alsof ze in je kamer staan te spelen.
Qua prijs-kwantiteit verhouding komt deze uitgave er ten opzichte van de reguliere, waarop ook Come on Pilgrim te vinden is, slecht af. Vroeger vond ik het altijd prettig als er zo veel mogelijk muziek op een schijfje stond, maar eigenlijk hoort Surfer Rosa in haar bijtende compactheid helemaal alleen op een schijfje te staan, kort maar krachtig. Goed voor het overzicht en het voor effect van de vuistslag. Een must voor de liefhebbers die in het bezit zijn van een SACD speler, maar ook de CD laag biedt een forse verbetering in geluidskwaliteit ten opzichte van de eerdere uitgaven.
Aanvullende informatie:
13 tracks, speelduur 33:45
Hybride stereo SACD / CD
Label: Mobile Fidelity Soundlab Ltd. www.mofi.com
Website Pixies: www.pixies.com