Een echte diva?
De komst van een nieuwe Focal-JMlab luidspreker is voor mij altijd een belevenis. Ik zal niet onder stoelen of banken steken dat JMlab al jaren één van mijn favoriete merken is. Niet voor niets draai ik er zelf mee. Het geluid spreekt mij aan en de prijs/kwaliteit verhouding is over het algemeen goed. Dat wil niet zeggen dat ik de oren sluit voor andere merken of de ogen voor tekortkomingen, zeker niet, meer merken zouden de kamer kunnen en mogen sieren. 
Echter, je moet in het leven keuzes maken want geld kun je maar één keer uitgeven. Het bovenstaande betekent geen automatisme dat elke JMlab een goede pers krijgt, misschien eerder het tegendeel. Want juist van deze speakers ken ik de meeste in’s en out’s en weet dus ook waar de positieve/negatieve punten kunnen liggen. Nu is er de nieuwste telg, de Diva. Is de Diva uniek en weet die extra te verrassen? Ik maak de ontdekkingsreis langs Utopia’s wegen. Nog boeiender dan normaal. Een verslag.
Diva Utopia Beryllium
Focal-JMlab (de nieuwe naam voor het bedrijf) heeft al jaren een Utopia reeks in het leveringsprogramma. De Utopia is het beste dat het Franse bedrijf te bieden heeft en vanuit deze prestigieuze reeks zijn al vele innovaties afgedaald naar de lager geprijsde series. Inmiddels is de Utopia reeks vernieuwd en voorzien van de nieuwste vindingen en technieken. Gebundeld in, onder meer, de onderhanden zijnde Diva. Laten we de eigenschappen eens langslopen voor de luistertest begint.
De kast van de Utopia is uitermate stijf gemaakt met dikke lagen MDF, echt hout, braces en loodplaten. Met als gevolg dat de Diva de 48 kilo per stuk met gemak haalt. De vorm van het front is zodanig dat fase-problemen beperkt zijn en het afstraalgedrag nagenoeg ideaal is. De woofer, de tweeter en de basreflexpoort staan in een kleine hoek ten opzichte van elkaar. De Diva heeft bovendien nog twee woofers aan de onderzijde. Die stralen elk vanaf de zijkant naar een andere kant. Daardoor kan een grote en diepe laagweergave bereikt worden zonder de frontbreedte aan te hoeven passen. De kast wordt er wel diep van en zo kom je aan afmetingen van 110 x 25 x 53 cm (H x B x D). Het uiterlijk wordt bepaald door de uitvoering, Classic (ongeveer kersen), Signature (soort Rosewood) en Avant-Garde (een lichte houtsoort). In alle gevallen is de kast verder heel donker grijs metallic pianolak gespoten en een fraai stuk vakwerk waar de luxe vanaf straalt. Zoals dat hoort in dit prijssegment. (n.b. op de eigen foto’s is de beschermfolie nog aanwezig op de speakers)
De drivers voor midden en laag hebben een W-type conus. W-type is samengesteld uit een ultra lichte foam dat wordt “gebakken” met lagen glasvezel. De gevormde conus is heel licht, dus snel en toch heel stijf. De conus is aan te passen aan het doel door meer of minder lagen glasvezel toe te passen in de sandwich constructie. De middentoner is een 6” type en de twee woofers zijn elk 8”. Twee 8” woofers komen trouwens overeen met een enkele 12” woofer qua oppervlak. Van de faseplug of de vorm van de stofkap heeft JMlab een studie gemaakt en die is, in het bijzonder voor de middentoner, geoptimaliseerd. Welke invloed dat heeft heb ik met eigen ogen op meetapparatuur kunnen aanschouwen. De middentoner maakt bovendien gebruik van een “Power flower” magneet. Opgebouwd uit zeer krachtige kleine magneten, die in een bloemvorm de spreekspoel omhullen. De scheidingsfrequentie tussen de bas en het midden ligt op 180 Hz. Laag genoeg om problemen die zijwaartse afstraling geeft te voorkomen. Nog steeds gaan de woofers niet heel diep. JMlab kiest voor kwaliteit boven kwantiteit en legt het -6 dB punt op 30 Hz. Het filter is opgebouwd uit topkwaliteit componenten zoals het een superieure speaker betaamt. De filterhellingen zijn 24 dB/octaaf. Interne bekabeling is verzilverd koper.
Vanaf 2500 Hz neemt de tweeter het over. De tweeter is een kunststukje op zich. De conus is concaaf gevormd uit puur beryllium. Dat is een zeldzaam metaal wat slechts door weinig firma’s kan worden gewonnen en verwerkt. Het heeft jaren geduurd voor het R&D team de techniek onder de knie had om beryllium te vormen tot een conusje. De voordelen van Beryllium zijn een hoge stijfheid, een hoog resonantie punt ver buiten het hoorbare gebied (boven 40 kHz) en een minimaal gewicht. Wie de tweeter hoort zal zich verbazen over de ongekende transparantie, maar daarover later. Een fase plug, zoals op de voorgaande Utopia serie is toepast, kon achterwege blijven. Wees wel zuinig op de tweeter want hij is ongekend duur als u hem moet vervangen. Nog wat technische gegevens zijn: een rendement van 90 dB, een nominale impedantie van 8 Ohm, aansluitterminals van WBT en een reflexpoort aan de voorzijde. Spikes worden meegeleverd en zijn onmisbaar voor het beste resultaat.
