Denon AVR-3803 en Denon DVD-2900 Home Cinema set
Introductie
De wereld draait op dilemma’s en bij een dilemma moeten vaak knopen worden doorgehakt om tot een uiteindelijke keuze te komen. Dit geldt ook zeker in de wondere wereld van hifi, multi-channel weergave en home-cinema. Het meest recente dilemma waar vele producenten en distributeurs nog steeds de hersens over kraken is de toekomstige drager van multikanaals muziek en zowel de distributeurs als de producenten van hifi componenten zijn er eigenlijk nog steeds niet uit. Dus waarom zou je een keuze moeten maken?
Voor mij staan 2 grote dozen met daarin 2 componenten waar ik uitermate nieuwsgierig naar ben. De dozen bevatten de Denon AVR-3803 7-kanaals receiver en de nieuwe universele speler van Denon: de DVD-2900. De 7-kanaals receiver blijkt nog volledig nieuw te zijn en in mijn nieuwsgierige bui sluit ik met enig enthousiasme het component van bijna 17 kilo aan. Na alle kabels aangesloten te hebben, beluister ik de eerste tonen en neem direct daarna de beslissing nog even te wachten en de versterker rustig de tijd te geven om in te spelen.
Voor ik de specificaties beschrijf van beide componenten, staat hieronder eerst een introductie van de verschillende surroundformaten die we kennen.
Surroundformaten
De ontwikkelingen in surroundformaten hebben in de afgelopen paar jaar absoluut niet stilgestaan. Was er eerst nog enkel Dolby Surround, tegenwoordig zijn de ‘7 kanaals’ titels met een DTS-ES en DD-EX soundtrack absoluut niet meer zeldzaam. Om het verschil aan te duiden tussen de formaten en surround codecs zullen we hieronder kort ingaan op de terminologie.
Dolby Digital
Dolby Digital gaat uit van zes onafhankelijk gescheiden kanalen, waarvan er vijf het complete frequentiebereik van 20Hz-20KHz weergeven en het zesde slechts het lage tonen gebied aanspreekt van 20-120Hz. Dit kanaal bevat speciale basinformatie en wordt het LFE (Low Frequency Effects) kanaal genoemd. Omdat dit kanaal niet full range is, wordt er gesproken over een 5.1-kanaals systeem.
Al deze kanalen worden door middel van een 12:1 compressietechniek in een digitale 16-bits stream verwerkt. Deze wordt in de Dolby Digital processor gedecodeerd en er verschijnen weer 6 aparte kanalen.
DTS
DTS is, net als Dolby Digital, een zes-kanaals geluidsformaat. Het grote verschil zit hem in de toegepaste compressiefactor en bitrate. Dolby gebruikt een compressie van 12:1 op 16 bit tot 20 bit, DTS comprimeert slechts 4:1 op 16, 18, 20 en 24 bit. Dit zou moeten resulteren in een natuurlijkere en levendigere geluidsreproduktie. Door de lagere compressie vergt DTS een hogere bandbreedte dan Dolby Digital: de datarate bij DTS is 1509 of 754 kbit/s, terwijl deze bij Dolby Digital 5.1 meestal 384 kbit/s of 448 kbit/s is.
DTS-ES Matrix en DD-EX
Deze formaten maken net als Dolby Digital 5.1 en DTS 5.1 gebruik van vijf volledig gescheiden kanalen en een subwooferkanaal. De surroundkanalen bevatten nu echter een extra derde kanaal, het zogenaamde achter- of back-surround-kanaal. Dolby heeft hier in feite hetzelfde truukje toegepast als in de tijd met Dolby Surround: een extra kanaal in het leven roepen door middel van faseverschuiving (matrix technologie). De decoder in je home-cinema versterker moet wel geschikt zijn voor deze software, maar het formaat is ook volledig compatible met een niet-EX/ES decoder.
DTS-ES Discrete 6.1
DTS-ES Discrete 6.1 is in feite hetzelfde idee als DTS-ES Matrix, maar het surround-back kanaal wordt nu apart discreet gecodeerd. Eerst wordt met een matrix decoder het surround back kanaal uit de surround-kanalen gefilterd zoals dit bij DTS-ES Matrix en DD-EX gebeurt, maar vervolgens wordt dit signaal niet weergegeven, maar weggegooid. Het discreet opgenomen signaal komt hier vervolgens voor in de plaats.
DTS Neo:6 en Dolby Pro-Logic II
Het betreffen hier verbeterde varianten op Dolby Pro-Logic, waarbij de achterspeakers niet meer beperkt worden qua frequentiebereik, maar nu gebruik maken van de volledige bandbreedte. Ook is de kanaalsturing sterk verbeterd en zijn er speciale modes voor het weergeven van muziek in surround. Het vroegere Dolby Pro-Logic klonk nooit zo geslaagd met muziek door zijn sterke nadruk op het center kanaal.