Voor detailweergave en snelheid gaat er weinig boven de opname Talking Hands van Deborah Henson-Conant. Het eerste dat opvalt is de stem van de aanwezige Fransman, die last heeft van de “warmte” van de luidsprekers, in de zin dat zijn verstaanbaarheid last heeft van de basweergave. Terwijl de luidspreker toch volkomen vrij in de ruimte staat. Het laag is namelijk bij de Marten FormFloor zowel in kwaliteit als kwantiteit aanwezig. Een subwoofer hoeft u echt niet in te zetten voor een full range weergave. Het tweede waar ik al bang voor was, is eveneens het geval: de spanning in de cd is vervangen door enige gezapigheid. Waar ik normaal met regelmaat opveer en geniet van kleine geluidjes, zachte bekkenaanslagen, getokkelde gitaar, zit ik nu in de stoel te wachten op spanning en sensatie die uitblijft. Nee, ik mis geen details, ze zijn er wel degelijk, ze komen door de zachte afstelling van de tweeter in combinatie met de weldadige bas te weinig onder de aandacht.
Neem ik in gedachten de plaats waar de Marten stond op de Doelenshow, keiharde omgeving, veel glas, beton en harde vloer, dan schat ik in dat de FormFloor het beter zal doen in een heel strakke en moderne omgeving, dan in mijn woonkamer met redelijk dik tapijt en een bankstel met wollen bekleding. Waarbij de laagweergave zich goed zal laten inpassen in een harde akoestiek, omdat die niet extra is aangezet. Want zelfs in mijn gedempte omgeving zal een vet aangezette bas zich direct wreken als een opgeblazen ballon die een pulserende boembas staat te produceren. Dat goede, aanwezige laag zal de popliefhebber plezieren. Een cd van Jalane, een Franse dame die zich begeeft in disco-sferen en slijpmuziek, laat haar tonen door de kamer stromen. Op een heel plezierige wijze en geheel passend in de sfeer van de muziek. Zonder een seconde te verzwelgen en haar stem weg te vagen. Dat de opname erg scherp is hoor je bij de Marten niet. Laat ik het zo stellen, de cd is heel erg draaibaar geworden. Te vaak haal ik hem gewoon niet uit de kast vanwege de scherpte, nu zit ik te genieten. Daarmee ontstaat de vraag: Luister ik altijd naar het verkeerde systeem en zit ik eindelijk goed? Nee, zover wil ik echt niet gaan. Wat ik wel wil benadrukken is de kwaliteit die Marten in de kast heeft gestopt. Het is een verbazende luidspreker geworden die zowel bewondering als controverse bij mij opwekt. Typisch zo’n product waar ik niet goed weg mee weet. Je wilt hem hebben en houden, vanwege de kwaliteit terwijl het je smaak niet is.
Omdat juist stemmen zo natuurlijk en aansprekend zijn, trek ik een cd van de bloedmooie sopraan (uiterlijk en stem) Kate Royal uit het rek. Haar Midsummer Night vertolking van Alwyn’s Julie schalt door de kamer. Dat steekt boven de massa uit, zeg! Het orkest heeft een zachte ronding en bescheidenheid die de (pardon) rondingen van Kate alle ruimte geeft. Wat een stem en stembeheersing. Geweldig die vrijheid in haar stem als ze Die Lustige Witwe van Lehár zingt. Het zweeft en danst door de kamer. Dit mag hard en levensecht. Al zal ik het de buren niet aandoen om tot werkelijk realistisch niveau de Krell open te draaien. Zodra het koor invalt staat er een kring van mensen om Kate heen. Zij is het absolute middelpunt, het orkest en koor volgen slaafs. Zelfs een niet-operaliefhebber als ik gaat hiervoor door de knieën en geniet met volle teugen. De Marten laat hier zien, hoe geslaagd de integratie is van de units in de kast. Hoeveel aandacht is besteed aan het recreëren van de werkelijkheid. Het beeld dat wordt geschapen is zo los en driedimensionaal geplaatst als maar mogelijk is. Organisch en plastisch, vloeiend en op momenten overweldigend. Zoals aan het begin van de volgende track, waar het orkest heel even fors aanzet. Geen krimp, volgend, vol en volumineus. Dat zou een vleugel ten goede moeten komen, die volheid, vandaar dat ik iets van Marietta Petkova ga draaien. Solo vleugel opgenomen in de Doelen in Rotterdam, onbewust gepakt en zo op zijn plaats voor de luistersessies met Marten na onze eerste kennismaking (met de speakers, Marietta kwam ik daarvoor al eens tegen).
Mijn gevoel laat me niet in de steek. De Marten FormFloor is haast geschapen voor het weergeven van piano. Waar de zachte afstelling van de tweeter geen bezwaar is, excelleert deze weergever op vrijwel elk gebied. Met als meest opvallende eigenschap de ruimte en losheid in de weergave (waar trouwens ook de Krell en de PrimaLuna een aanzienlijk aandeel in hebben). De Krell toont een enorme beheersing over de keramische basunit en een forse grip. Dat gegeven en de juiste afstemming van de poort in de Marten geeft een piano body, zonder hem op te blazen. Tot slot van het verhaal over Marten en de muziek draai ik een werk van Pablo de Sarasate, met op viool Giovanni Angeleri. Heel zacht opgenomen, zodat de Krell ver wordt opengedraaid. Het gevolg is, dat de halve flat wakker schrikt wanneer het orkest vol invalt. De bandtweeter laat zijn superioriteit gelden en maakt van de fijne geluidjes uit de viool een palet aan schakeringen, waarna cello’s inzetten en brommend de muziek dragen. Mis ik nu iets? Nee, ik mis niets, behalve de optie deze set permanent in de huiskamer te zetten voor met name klassieke muziekweergave, die varieert van opera, via Russische componisten tot de lichtvoetige en vrolijk makende barok. Met de Marten is het goed voor te stellen hoe je een reis maakt langs diverse concertzalen in de wereld, om te genieten van de gespeelde werken, de orkesten en de akoestiek van de zalen.
