REVIEW

Hawk A18

Werner Ogiers | 24 januari 2002 |

Compatibiliteit

Vroeger had ik een Quad 306. Hoewel naar huidige hifi-normen waarschijnlijk hopeloos (wie bepaalt eigenlijk hoe iets moet klinken? En moeten wij het daarmee eens zijn?), was het wel een van de zeldzame toestellen die met hoorbaar gemak de oude elektrostaten konden aandrijven. Dat laatste kon ik van vele gerenommeerde - en duurdere - concurrenten niet altijd zeggen. De A18 speelt met net hetzelfde gemak als die 306, en trekt zich absoluut niets aan van de nukken van de ESL-57. Onvoorwaardelijke stabiliteit is dan ook een absolute vereiste voor de Hawk-ontwerpers.

Na deze schitterende prestaties met de Quad elektrostaten heb ik de A18 ook even aan mijn Magnepans gehangen. Dat ging minder goed. Vergeleken met de krachtiger LFD-versterker was het geluidsbeeld nog wel verfijnder, weer met een mooi-doortekend laag, maar klonk het allemaal ook weer wat ijler en dunner. Misschien toch geen versterker voor echt lage impedanties. Maar laat me het verdict even uitstellen: de Magnepans stonden niet ideaal opgesteld, en ik zal proberen de A18 nog eens aan de tand te voelen met een conventionele dynamische luidspreker. Je hoort het nog wel.

Praktisch was deze versterker een droom. We hebben vermoedelijk geen al te zuiver lichtnet hier, en vele transformatoren in huis brommen er dan ook op los. De A18 niet. Er was geen ruis te horen, geen storingen van de koelkast en thermostaat, geen in- of uitschakelploppen, en zelfs niets bij het omschakelen tussen klasse A en AB! Echt indrukwekkend. Ik hoop dat dit niet alleen zo is met het demomodel, maar met alle productie- en kit-A18s.

Tot slot

Het zal intussen duidelijk zijn dat ik heel erg gecharmeerd ben van de A18. Aangesloten op een paar passende luidsprekers is de Hawk een heel muzikale versterker voor een alleszins redelijke prijs. Maar laat dit laatste je niet op een dwaalspoor brengen: hij verdient een erg goede voorversterker, en die zal zelden echt goedkoop zijn. Wat natuurlijk de vraag oproept: hoe zou Hawks eigen P12 buizenvoortrap klinken?

Prijzen

Hawk A18 kit, zonder kast, 1 jaar garantie: EU560
Hawk A18 kit, met kast, 1 jaar garantie: EU860
Hawk A18 gebouwd en getest, 3 jaar garantie: EU1260

Gebruikte apparatuur

Michell GyroDec MkV/VC platenspeler
SME IV-arm
Benz Micro MC Scheu 1.6mV element
Trichord Dino, Slee Projects Era Gold, en zelfbouw phonotrappen
Rega Planet CD-speler
Hawk MP-DAC digitaal-analoog convertor
Michell Argo voorversterker met Trichord HR voeding
Trichord Orca voorversterker
LFD PA0 eindversterker
Quad ESL-57 en
Magnepan SMGb luidsprekers



Commentaar van de leverancier

Beste Werner,

Hartelijk bedankt voor dit uitstekende commentaar, we zijn er heel blij mee. Een paar dingen moeten wel op een rij worden gezet. Ten eerste is daar de Europese regelgeving die verhindert dat het Euro keurmerk vermeld mag worden op apparatuur die continu meer dan 25 Watt uit het lichtnet betrekt. Dat heeft te maken met de netvervuiling die ontstaat door de toegepaste gelijkrichters. De A-18 werd vooraf gegaan door een A-10 in 1986, een A-15 in 1990 en als laatste dan de A-18 in 1996. Het bijzondere van de laatste versie is dat er slechts vier transistoren (per kanaal) voor de spanningsversterking zorgen. Als je nog eens naar een versterker kijkt tel dan die transistoren even! En dan de vervorming. In de A-18 ontstaat maximaal 1% totale harmonische vervorming inclusief ruis en brom. Van die 1% is meer dan 90% tweede harmonische! En als je met een spectrum analyzer gaat meten blijft er aan derde en overige harmonischen slechts 0,01% maximaal over. Zoals je wellicht weet zijn oneven harmonischen veel storender voor het gehoor, zelfs als dat heel lage percentages zijn. Een geheel andere kwestie is natuurlijk de vervorming bij dynamische signalen, zoals muziek. Maar die discussie voert hier wat te ver. Misschien is het nog interessant te weten dat de A-18 gedurende 1 milliseconde omstreeks 80 Ampere kan leveren. Maar toegegeven dat kan te weinig zijn voor (full range) magnetostaten.

John van der Sluis






EDITORS' CHOICE