ARTIKEL

Functionele werking DAB

Michel Hazen | 19 mei 2005

Om te zien hoe DAB werkt is het belangrijk inzicht te hebben in wat genoemd wordt de keten vanaf het aanmaken van programma’s en diensten tot het “consumeren” er van. De consument kan zich opstellen als luisteraar, echter met de mogelijkheden van DAB kan hij ook bijvoorbeeld software downloaden, route-informatie ontvangen of interactief zijn met bepaalde programma’s. De consument kan dus even goed “eindgebruiker” zijn. De DAB-keten ziet er als volgt uit (zie onderstaand figuur).

Schakel 1 – De programma’s (producten, die kunnen variëren van muziek tot praatprogramma’s tot documentaires tot nieuwsuitzendingen tot digitale gegevens) worden meestal namens een omroep gemaakt door een programmamaker of een productiebedrijf. Een dienstaanbieder kan natuurlijk ook zijn eigen inhoud aanmaken.

Schakel 2 - De omroep selecteert om de kwaliteit (bijvoorbeeld CD-niveau) van zijn programma in overeenstemming met de inhoud te brengen een bepaalde hoeveelheid benodigde capaciteit. Deze kan variëren: bijvoorbeeld een hoogwaardige kwaliteit muziek of interactieve spelletjes vergen meer capaciteit dan een rustig nieuwsitem of sommige digitale informatiediensten. De programma’s worden aldus via een distributienetwerk -bijv. ISDN, ADSL of glasvezel- aangeleverd bij de multiplexbeheerder.

Schakel 3 – De multiplexbeheerder wijst de hoeveelheid capaciteit toe en bundelt een aantal programma’s tot één datastroom die als radiosignaal via een zender uitgezonden kan worden. Technisch geschieden deze handelingen in de multiplex. Het aantal programma’s in zo’n stroom varieert naar gelang de hoeveelheid capaciteit die per programma en dienst nodig is. Dit komt omdat die datastroom maar over een maximale hoeveelheid capaciteit beschikt.

Schakel 4 – Middels de multiplex wordt de aldus samengestelde datastroom getransporteerd naar een aantal zenders, die deze zullen rondzenden. Deze zenders maken deel uit van de fysieke infrastructuur en worden beheerd door de zenderparkoperator (bijvoorbeeld Nozema, Broadcast Partners, of anderen). Het transport naar de zenders kan op een aantal manieren plaatshebben, waaronder straalverbindingen, glasvezel netwerk, vaste lijnen of zelfs satellietverbindingen.

Schakel 5 - Iedere zender heeft een opstelpunt nodig, een fysieke mast met antennes van waaruit de datastroom in de ether wordt gezonden.

Schakel 6 - De consument ontvangt de datastroom met zijn DAB ontvanger. Hij  selecteert de omroep, het programma of de functie die hij wil uitvoeren (luisteren naar een programma, downloaden van software).

DAB

De DAB-keten. De grijze kronkellijnen scheiden de elementen omroep, multiplexbeheerder en zenderparkoperator. Schakel 1 en 6 zijn niet afgebeeld.


EDITORS' CHOICE