Een veel gebruikt cliché is dat er met een apparaat zus of een luidspreker zo opeens geluiden in een opname worden gehoord die tot dusverre aan de aandacht van de recensent zijn ontsnapt. Geloof me, dat gebeurt veel minder vaak dan je denkt. Door tonale verschillen kan de nadruk binnen de weergave anders komen te liggen, waardoor accenten naar voren komen of juist naar achteren worden geschoven, maar echt nieuwe dingen hoor je maar zelden. Toch had ik nu weer zo’n moment.
Een opname die ik volgens mij erg goed ken is ...And Poppies From Kandahar van Jan Bang. Deze schitterend geproduceerde cd op het Samadhisound label van David Sylvian herbergt een enorme schat aan geluidjes, klanken, laagjes en ruimtelijk informatie. De eerste track (The Drug Mule) stopt na 26 seconden abrupt. Op geluidsinstallaties met minder oplossend vermogen lijkt het dan enkele seconden volledig stil te zijn waarna een zacht piepend geluid als van een aanlopend, langzaam tot stilstand komend wiel van een kinderfietsje hoorbaar wordt. Op de Lyngdorf set merk ik voor het eerst dat er echt geen microseconde stilte in die overgang zit, maar vooral veel ‘aanwezigheid’ van ruimte, waarin vrijwel meteen dat draaiende wiel te horen is. Duidelijker en luider dan ik het ooit hoorde.
En hoewel de galm in dit geval niet natuurlijk is maar uit een kostbaar elektronisch apparaat komt heb ik bij de track Passport Control van hetzelfde album het gevoel alsof de ruimte waarin ik zit langzaam vervaagt. De muziek neemt me als het ware in zich op, en ik laat me verbluft meevoeren.
Tot nu toe heb ik geluisterd met de room-correction in de Focus stand, waarbij (letterlijk) de focus ligt op de primaire luisterpositie die bij de eerste meting wordt bepaald. Er is echter ook nog een Global instelling die op de primaire positie weliswaar minder, tsja...focus oplevert, maar de sweetspot wel zodanig vergroot dat mensen die naast je zitten ook hun deel van de geoptimaliseerde weergave krijgen. De correctie blijft dus intact, maar wordt net iets dunner uitgesmeerd.
Steinway Lyngdorf
Dat de eerste luistersessie aanzienlijk meer prachtige muziek bevatte dan ik hier kan beschrijven is de wrede realiteit. Maar we moeten door, want ik heb ook nog naar het nieuwste luidsprekersysteem van Steinway Lyngdorf geluisterd, en daar is ook nog wel het een en ander over te vertellen. De S-Serie (genoemd naar het kleinste type vleugel uit het assortiment van de legendarische pianobouwer) is op het moment dat ik ze hier beluister pas een paar weken in Europa verkrijgbaar.
De samenwerking tussen Steinway en Lyngdorf is ontstaan uit een wederzijdse bewondering voor elkaars producten. Een combinatie van extreem hoge afwerkingsgraad, vanzelfsprekend vakmanschap en het nastreven van de beste weergave van muziek bleek een logische en sterk bindende overeenkomst te zijn. Deze samenwerking is dan ook niet zomaar een bekende naam die ergens opgeplakt wordt, het is een gezamenlijke reputatie, een totaalconcept. De apparatuur is onopvallend matzwart van kleur, want de voorversterker annex processor en eindversterkers zijn behalve voor huiskamergebruik ook voorzien om opgenomen te worden in multiroomsystemen.
De componenten zijn door middel van datakabels met elkaar verbonden en werken volgens een in eigen huis ontwikkeld digitaal protocol om alle versterkers van volledig digitaal HD signaal te kunnen voorzien. Bedieningsknoppen ontbreken volledig, maar er is natuurlijk een iPad app. Of je gebruikt de grote ronde systeemafstandsbediening met zijn vergulde en geheel in Lyngdorf-stijl draaiende buitenrand als volumeregeling. Ziet er niet alleen chique maar ook buitengewoon degelijk uit.
Een systeem uit de S-Serie bestaat uit een stereo- of meerkanaals voorversterker/processor, een stereo- of meerkanaals eindversterker, twee of vijf kleine on-wall luidsprekers met een matzwarte of zilverkleurige aluminium behuizing en twee zogenaamde S-210 Boundary Woofers die tegen de muur of in de hoek worden geplaatst. Het is een totaaloplossing, je kunt de luidsprekers in principe niet zonder de elektronica kopen of andersom. Omdat de S-Serie op het moment van mijn bezoek nog maar net op de markt is zijn de europrijzen nog niet bekend, maar het is beslist een kostbaar systeem.
Het ontwerp van de S-15 on-wall luidspreker is opmerkelijk. De gesloten kast herbergt een zwart geanodiseerde aluminium woofer/middentoner van een centimeter of dertien, maar het is vooral de als dipool ingezette Air Motion tweeter die de aandacht trekt. Achter de tweeter is een wig geplaatst die het naar achteren afgestraalde geluid naar de zijkanten dwingt. Dit is het zogenaamde Ambience Enhancing Radiation principe, waarvoor inmiddels patent is aangevraagd. Doordat de luidspreker tegen de muur wordt bevestigd krijg je een heel breed afstraalpatroon van hoge tonen. In combinatie met het directe, naar voren afgestraalde geluid, wordt zo de ruimtelijke weergave vergroot. De RoomPerfectTM software doet de rest. Om de kast toch een gesloten uiterlijk te geven zijn er elastische draden gespannen die het geluid doorlaten.
