REVIEWLua

Opamp en diodes

René van Es | 31 oktober 2007 | Fotografie René van Es | Lua

De volgende stap is het weghalen van een Philips NE5532 opamp en die vervangen door een opamp voetje met daarin een Burr Brown OPA2134. In de Lua zitten twee van dergelijke opamps; het blijkt uit de schakeling dat de eerste opamp het signaal afgeeft naar de buizenschakeling verderop in de signaalweg en dat de tweede opamp geen dienst meer doet. Goed beschouwt is de Cantilena SEL een solid state speler waar Lua een buizenschakeling achter zet. Zoals Musical Fidelity dat doet met een externe X-10. Met een paar koppelcondensatoren die ontbreken op de print zou de tweede opamp een solid state uitgang kunnen vormen.

Lua Cantilena SEL  - opamp

Pikant detail is dat op de print in de Lua een OPA2134 staat aangegeven terwijl Lua er toch voor heeft gekozen de paar euro goedkopere Philips toe te passen. Het uitsolderen van de NE5532 gebeurt met behulp van litze. Het is belangrijk telkens een schoon stukje litze te nemen en het soldeer in verband met de doormetalisering van de print goed warm te laten worden. Het NE5532 IC wordt onbruikbaar met de nu kromme pennetjes. Opnieuw blijkt hoe fijn het is dat Lua stevige printen toepast en daar niet op bezuinigt. Het voetje soldeert Guido op de plek van de NE5532. Zou in de toekomst een nog fraaier ic ter beschikking komen dan is wisselen een fluitje van een cent. De opamp laat zich snel plaatsen en verwijderen. We gaan luisteren. Meer details komen gemakkelijker naar voren. Ruimtelijke weergave neemt toe. Het geheel klinkt beduidend schoner met een stukje minder kleuring.


Diodes

Zowel op de digitale print als in de buizenschakeling zitten diodes voor de voeding. Op de digitale print vervangt Guido slechts de diodes die het analoge deel van het circuit voeden. Vier stuks BA157 maken plaats voor 1N5819 Schottky diodes. Schottky diodes hebben geen restlading die ze vasthouden als de fase omkeert zoals traditionele diodes. Die lading genereert hoogfrequente ruis in het audiocircuit. Op mijn vraag of waarom we de andere diodes niet vervangen en ook de elco’s niet aanpakken antwoord Guido: “De andere diodes op deze print hebben nauwelijks effect op het geluid. Er is geen bezwaar maar de winst is naar verwachting zo miniem dat je het niet merkt. De elco’s die Lua toepast zijn prima. Een Blackgate is altijd fraaier maar erg duur (en de productie is gestopt). De winst in de Cantilena met een beter elco zal niet zo groot zijn. De meerprijs weegt niet op tegen de winst in geluidkwaliteit ben ik bang. Het vervangen van elco’s is vaak de laatste stap in de rij klok - diodes - opamp”. We lopen tegen iets aan. De speler geeft geen geluid meer en de OPA2134 wordt erg warm.

Lua Cantilena SEL  - diodes

Het blijkt dat het muting circuit dat met een relais werkt en via twee connectors is verbonden met de analoge uitgangen verkeerd is aangesloten. De opamp ziet een kortsluiting aan de uitgang. Met dank aan Chinese ontwerpers die gespiegelde connectoren voor links en rechts hebben toegepast, een beetje een gotspe in de ontwerperwereld. Merken van connectoren was toch handig geweest, we hebben er twee met elkaar verwisseld! Het vervangen van de BA157 heeft gehoormatig niet zoveel effect. Het is maar een stapje ten opzichte van de eerdere stappen. Nu worden de diodes op de buizenprint vervangen. Vier 1N4007 hoogspanning diodes ruilen van plaats met BYV96E types. Dat is andere koek. Ineens neemt de dynamiek enorm toe, De snelheid van de speler gaat omhoog. Het geluid wordt directer, indringender, veel puntiger. Zelfs Guido had niet verwacht dat de BYV96E zoveel positiefs met het geluid zou gaan doen. Achtergrond ruis neemt sterk af. Wat een resultaat voor een paar euro aan diodes.


Voeding aan/uit

Nu we toch met de voeding bezig zijn besluiten we de aan/uit schakelaar van de speler deels overbodig te maken. De digitale print heeft een eigen voedingstrafo los van de buizenprint. Guido modificeert de schakeling zodanig dat de aan/uit schakelaar alleen nog maar de buizenprint schakelt waardoor het gehele digitale deel van de Lua altijd aan blijft staan. Om de schakeling aan te passén haalt hij met een kleine frees een paar stukjes printbaan weg en soldeert vanaf de 230 Volt kant draden naar de aansluiting van de trafo voor het digitale gedeelte. De gevolgen zullen nu niet direct hoorbaar zijn, de winst na een week aanstaan is er straks wel degelijk. Er kleeft aan dit deel van de modificatie naast het stroomverbruik nog een nadeel. De muting werkt op het digitale circuit. Speelt er een cd en zet ik dan pas de speler aan, iets dat nu kan, dan moeten de buizen nog op temperatuur komen terwijl de uitgang niet gemute is. Dat kan zorgen voor klappen uit de luidspreker conus. De bediening van de speler is daarmee niet langer “idiot proof”. Ik zal altijd goed moeten kijken of de speler echt aanstaat en de buizen opgewarmd zijn. Mijn probleem en mijn eigen risico. Wees bovendien voorzichtig met spelen in het 230 Volt gedeelte. 230 Volt kan dodelijk zijn!


EDITORS' CHOICE