Italiaanse Liefde….

Tijdens de recensieperiode zijn er veel verschillende films en muziekregistraties beluisterd. De aandacht is vooral gegaan naar het DVD medium en minder naar SACD deze keer, omdat deze setup zich uitstekend bleek te lenen voor dynamische multikanaals mixen.
 
Toy Story 2
Na het eerste uiterst succesvolle debuut van de Pixar – Disney samenwerking en een prachtig eerbetoon aan de kleinere vrienden op deze planeet, was het voor Pixar tijd om Woody en Buzz Lightyear te verenigen in een nieuw en bovenal spannend avontuur. Het was met name een combinatie van de grensverleggende animatie en een uitstekende voice-cast die voor het enorme succes zorgden. Normaal ben ik niet zo’n fan van vervolgen, tenzij deze veel waarde toevoegen en Toy Story 2 doet dit uitzonderlijk goed. Zowel Tim “Home Improvement” Allen als Tom Hanks bleken een schot in de roos om de karakters te voorzien van hun unieke stemmen.

Het succes van het grote witte doek werd verlengd toen Toy Story 2 op DVD werd uitgebracht. Niet alleen de animaties zijn verbluffend goed, met een al even hoge beeldkwaliteit, maar ook de geluidmix is van zeer hoge kwaliteit, waardoor deze DVD uitermate geschikt is als recensiemateriaal. De DVD van Toy Story 2 blinkt uit door de sturing van de effecten, maar ook dialogen over de verschillende kanalen. Zo wordt regelmatig gebruik gemaakt van een ‘wandelende dialoog’ over meerdere luidsprekers.

De voordelen van een identieke luidspreker setup, zoals deze hier is samengesteld, worden al heel snel duidelijk. Effecten die over de verschillende kanalen zijn gemixt, worden gepresenteerd met een prima homogeniteit en transparantie. De DVD van Toy Story 2 geeft in deze uitgebalanceerde setup een bijna holografisch geluidsbeeld, waarbij in een donker home-theater de specifieke luidsprekers niet meer direct aan te wijzen zijn. De XN125 II kent een weergave die veel rust uitspreekt, waarbij een duidelijke balans is gevonden in tonale kwaliteit. Tijdens het prachtige nummer waarin Jessie haar geschiedenis vertelt, valt op dat het hoog in deze luidsprekercombinatie een vleug romantiek bevat, het is wat milder dan ik normaal gewend ben.

Bløf: Live in Ahoy 2004
Stel je eens voor: februari 2004, een uitverkocht Ahoy en een uitzinnige menigte Bløf fans. Over de luidsprekers klinkt Paskal: “Welkom in een koude doos die we vanavond gaan omtoveren tot een gezellige huiskamer!” Bløf live is een unieke ervaring en met deze DVD is het mogelijk om dat live-gevoel bijna in de huiskamer te halen. Nog mooier zou het zijn als men zelf kwam spelen, maar deze DVD komt erg dichtbij die bijzondere 3e en 4e dag van februari.

Deze band blinkt uit in het schrijven van zeer sterke, soms emotionele teksten, gebaseerd op de ervaringen van de bandleden, maar ook over alledaagse elementen. Het tragische ongeluk van drummer Chris Götte was een zwarte dag voor de band en het heeft (daarom) lang geduurd voordat de band hierover kon schrijven. Het is een moment om in de achteruitkijkspiegel te kijken en niet te vergeten wat er gebeurt is. Het prachtige lied `Barcelona` vertolkt het verlies op emotionele wijze:

De herinnering aan jou
Aan hoe je er niet was
En hoe je er nooit zou komen
Geschilderd in je favoriete geel
Dan is er iets in Barcelona, iets in Barcelona

De live-sfeer is niet alleen te horen en te zien, maar ook bijna te voelen en gooit op verschillende momenten zo met de emotionele beleving, dat je je wel moet overgeven aan het gevoel. Voor de achterkanalen geldt dat de spreiding van de ‘split surrounds’ zorgt voor een prachtig breed en diep geluidsbeeld. De nadruk is op de frontstage, waarbij de surroundkanalen enkel ter ondersteuning dienen van de plaatsing van de band en de aanwezigheid van de vocalen van het publiek. Dit geeft de live-sfeer die een band als Bløf simpelweg verdient. De plaatsing van de instrumenten en individuele bandleden is sterk, maar had met een licht lagere compressie echt kunnen uitblinken als referentieopname.

De Xavian-setup is in staat om met behulp van een goede subwoofer de grootsheid van de zaal en het podium in het Rotterdamse Ahoy met veel detail weer te geven. De REL Q201 legt het fundament om het podium in de breedte en in de diepte op te zetten. Kippenvel valt mij ten deel wanneer het publiek massaal inzet en de zang van frontman Paskal volledig overneemt, wat iets zegt over de emotionele diepgang van de Xavian speakers.

Maar hoewel deze Xavian setup met overtuiging en detail het podium weet neer te zetten, missen ze toch net een streepje op een wat grotere luidspreker, wat helaas bijna niet te compenseren is met een subwoofer. Dit lichte gemis zit hem in een stukje body dat een kleinere luidspreker nou eenmaal vaak ontbeert. Daarentegen valt overigens wel de prachtige tonale kwaliteit van de Xavian luidsprekers op, die ik vrij associeer met Italië en de luidsprekers die in dit Mediterraanse land worden geproduceerd: romantisch, mild en verleidelijk. Bløf wordt zonder een moment van scherpte gebracht en ook hier valt het romantische hoog op: de bekkens, maar ook de hogere tonen in de gitaar worden wat milder, iets donkerder weergegeven, maar wel met een prachtige zachte ondertoon.

The Last Samurai
Regisseur Edward Zwick lijkt een groot zwak te hebben voor de Japanse historie. Combineer dit met zijn voorliefde voor films over de Samoerai, waar grootmeester Akira Kurosawa met de scepter zwaait en logischerwijs rolt het script van `The Last Samurai` voor zijn voeten. Deze film getuigt van een groot eerbetoon aan niet alleen Akira Kurosawa, die ook de hoofdpersonages het respect gedurende de film laat verdienen, maar ook voor de Japanse tradities, de gevechtskunst en indirect de spiritualiteit. Het ingetogen, maar acurate gebruik van traditionele kostuums, wapens en schitterende decors bewijst het eerbetoon van een historicus.
‘The Last Samurai’ schetst de veranderlijke situatie waarin een historisch traditioneel gedreven land als Japan zich bevindt na de Shogun-periode. Een land dat zich plots laat leiden door de wil van de VS en Europa. Enkel de grootste sta-in-de-wegs, de Samoerais, dienen uit de weg te worden geruimd. Voor dit doel wordt door de Japanners Nathan Algren - gespeeld door Tom Cruise – ingehuurd. Deze Kapitein, die in Amerika al veel succesvolle acties heeft geleidt tegen de Indianen, zal de Japanse soldaten moeten opleiden in moderne oorlogstechnieken en het leger naar de overwinning moeten leiden op Katsumoto, sterk gespeeld door Ken Watanabe. Direct na de eerste, veel te vroeg aangegrepen ontmoeting met Katsumoto, wordt Nathan Algren gevangen genomen door de Samoerais.
Een spektakelfilm zoals ‘The Last Samurai’ vergt veel van een surround setup. De plaatsing, de surroundmix en muziek zullen bij een hoogstaande weergave de kijker volledig de film in sleuren. De Xavian setup weet een bewonderenswaardige dramatiek aan de dag te leggen die ik eerder niet heb beleefd bij deze film. Het grote orchestrale werk van Hans Zimmer, die de schitterende soundtrack afleverde, wordt met veel detail weergegeven. Het gebruik van het diepe laag in de score van Hans Zimmer geeft de muziek zijn emotie-gedreven lading additionele impact.

`The Last Samurai` laat een prachtig, de Xavian speakers typerend geluidsbeeld horen, waarbij zowel de soms bijna aggressieve mix en aan de andere kant de subtiele sturing van de prachtige melodieën in de soundtrack een breed en diep beeld in de ruimte projecteren. Het laag inclusief het LFE legt het fundament voor het totale geluidsbeeld, maar mist in de scènes met kanonvuur voor mijn gevoel net even wat body in het laagste laag. Toch wil ik nog even een opmerking maken over de hoge compressie waarmee deze soundtrack op DVD is gezet. Ik mis toch een mate van detail in met name het middengebied en de hoogste tonen, waardoor het geheel net even wat gevoel mist.